Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4514-1-86/15-6/WS
z 10 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 maja 2015 r. (data wpływu 21 maja 2015 r.), uzupełnionym w dniu 27 sierpnia 2015 r. oraz w dniu 10 września 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie należnego podatku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie należnego podatku.

Wniosek w odniesieniu do podatku od czynności cywilnoprawnych nie spełniał wymogów formalnych określonych w ustawie Ordynacja podatkowa, w związku z powyższym pismem z dnia 13 sierpnia 2015 r. nr ILPB2/4514-1-86/15-2/WS oraz pismem z dnia 2 września 2015 r. nr ILPB2/4514-1-86/15-4/WS, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku w odniesieniu do podatku od czynności cywilnoprawnych bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a uzupełnieniem wniosku nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

W dniach 27 sierpnia 2015 r. i 10 września 2015 r., do tut. organu wpłynęły pisma, stanowiące uzupełnienie ww. wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jako pracownik Lasów Państwowych, nabywający na preferencyjnych warunkach nieruchomość w trybie art. 40a ustawy o lasach – pustostan, Wnioskodawca nabył także grunt o powierzchni 1479 m2, jako wydzielenie – służebność gruntowa drogi koniecznej - która to została wyceniona na kwotę netto 4 360,00 zł (naliczono podatek VAT - 23% w kwocie 1 002,80 zł).

Kwota 5 362,80 zł - opłata za służebność gruntową drogi koniecznej, została wpłacona do kasy Nadleśnictwa, co zostało ujęte w akcie notarialnym.

W § 12 aktu notarialnego Nadleśniczy reprezentujący Skarb Państwa oświadczył, że strona zbywająca jest podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), a od ustanowienia odpłatnej służebności gruntowej został pobrany podatek VAT, który to podatek zostanie odprowadzony do urzędu skarbowego, w terminie przewidzianym przepisami powołanej ustawy.

Natomiast w § 13 aktu notarialnego stwierdzono, że podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia służebności gruntowej drogi koniecznej nie pobrano na mocy art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, z dnia 9 września 2000 r. (Dz.U. Nr. 86, poz. 959), w związku z oświadczeniem złożonym w § 12 tego aktu.

Będąc w urzędzie skarbowym z zapytaniem w sprawie podatku od służebności gruntowej drogi koniecznej udzielono Wnioskodawcy odpowiedzi ustnej, że stawka podatku od służebności gruntowej drogi koniecznej od osób fizycznych wynosi 1%, a nie 23 %.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jaki należny jest podatek – VAT, czy podatek od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, ustanowienie prawa służebności gruntowych podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych lub podatkowi od spadków i darowizn. Służebność gruntowa drogi koniecznej powstała przez czynność prawną, wycenioną, zapłaconą i zawartą w formie aktu notarialnego. Prawo to wpisane zostało w księdze wieczystej. Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega między innymi ustanowienie odpłatnej służebności. Ustanowiono jednorazową odpłatność za ustanowienie służebności gruntowej drogi koniecznej, w wysokości kwoty netto 4 360,00 zł + kwota podatku VAT 23% 1 002,80 zł. Obowiązek podatkowy ciąży na uprawnionym do drogi koniecznej. Podstawę opodatkowania stanowi wartość świadczeń osoby, na rzecz której ustanowiono służebność . Stawka podatku wynosi 1%.

Podatek od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia odpłatnej służebności gruntowej jaka miała miejsce według aktu notarialnego wynosi 1%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. i) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 626) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3).

W związku z tak określonym przedmiotem opodatkowania wyjaśnić należy, że służebność stanowi ograniczone prawo rzeczowe. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) ustawodawca przewidział trzy rodzaje służebności: służebność gruntową, służebność osobistą i służebność przesyłu.

Ustawodawca, decydując się na opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności ustanowienia służebności nie wskazał w treści przepisu rodzaju służebności, których ustanowienie powodować będzie powstanie obowiązku podatkowego. Wskazał jedynie, że opodatkowaniu takiemu podlegać ma ustanowienie służebności o charakterze odpłatnym. Powyższe prowadzi więc do wniosku, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega każde odpłatne ustanowienie służebności, bez względu na jej rodzaj.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jako pracownik Lasów Państwowych, nabywający na preferencyjnych warunkach nieruchomość w trybie art. 40a ustawy o lasach – pustostan, nabył także grunt o powierzchni 1479 m², jako wydzielenie – służebność gruntowa drogi koniecznej - która to została wyceniona na kwotę netto 4 360,00 zł (naliczono podatek VAT - 23% w kwocie 1 002,80 zł).

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a w myśl art. 4 pkt 6 ciąży on na nabywającym prawo służebności.

Podstawę opodatkowania z ww. tytułu stanowi, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wartość świadczeń użytkownika bądź osoby, na rzecz której ustanowiono służebność, za okres, na jaki prawa te zostały ustanowione. Przy czym wskazać należy, że zgodnie z art. 6 ust. 6 w przypadku zawarcia umów, o których mowa w ust. 1 pkt 6, na czas nieokreślony, podstawę opodatkowania może stanowić zgodnie z oświadczeniem podatnika:

1. wartość świadczeń za lat 10 albo
2. wartość świadczeń należnych w miarę wykonywania umowy.
   
   

Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Stawka podatku od ustanowionej odpłatnej służebności wynosi 1% podstawy opodatkowania, (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Jednak dokonując oceny opisanej we wniosku czynności cywilnoprawnej z punktu widzenia jej opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych rozstrzygnąć należy również kwestię opodatkowania takiej czynności podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   2. (uchylone),
   3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, przez „podatek od towarów i usług” rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Przepis ten – art. 2 pkt 4  ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zauważyć jednak należy, że przepis ten znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy konkretna czynność cywilnoprawna objęta jest zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i jednocześnie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona od tego podatku.

W związku z tym w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy przedmiotowa umowa podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie przedmiotowej czynności podatkiem od towarów i usług będzie bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie należy podkreślić, że w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do wniosku z zakresu podatku od towarów i usług, w dniu 12 sierpnia 2015 r, wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPP1/4512-1-392/15-2/MD.

W związku z powyższym, wydając interpretację z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie rozstrzyga kwestii związanej z prawidłowością naliczenia podatku VAT, czy też wysokością stawki podatku od towarów i usług właściwej w przedmiotowej sprawie. Tutejszy Organ przyjął jako element stanu faktycznego informację wskazaną przez Wnioskodawcę, że nabył on grunt o powierzchni 1 479 m2, jako wydzielenie - służebność gruntowa drogi koniecznej, która to została wyceniona na kwotę netto 4 360,00 zł i naliczono podatek VAT – 23% w kwocie 1 002,80 zł.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z ww. tytułu.

Jednocześnie należy dodać, że podatek od towarów i usług oraz podatek od czynności cywilnoprawnych są dwoma odrębnymi podatkami, uregulowanymi w dwóch różnych ustawach podatkowych.

Fakt, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera wyłączenie od opodatkowania czynności cywilnoprawnych, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, nie oznacza, że podatnik może zamiennie stosować stawkę podatku w wysokości 1% przewidzianą w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, zamiast stawki 23% przewidzianej w ustawie o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.