Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/4512-269/15/BK
z 14 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2015 r. (data wpływu 3 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki i możliwości zastosowania zwolnienia od podatku tej czynności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 marca 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki i możliwości zastosowania zwolnienia od podatku tej czynności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zamierza w przyszłości zaciągnąć pożyczkę od swojego kontrahenta. Maksymalna kwota pożyczki będzie określona odnawialnym limitem, rozliczanym podobnie jak linia kredytowa w banku lub debet na koncie, czyli spłacone przez pożyczkobiorcę kwoty automatycznie zwiększą kwotę dostępną do wypłaty. W okresie obowiązywania umowy może dojść do wielokrotnego przeniesienia własności środków pieniężnych zarówno z pożyczkodawcy na pożyczkobiorcę, jak i odwrotnie zarówno w całości dostępnego limitu pożyczki, jak i w jego części. Pożyczkodawca jest przedsiębiorcą, który rozpoczął zawodowe udzielania pożyczek na rozpoczęcie i rozwój działalności związanych z innowacyjnymi projektami internetowymi, o czym świadczy odpłatność tych usług, zamiar dalszego wykonywania ich w przyszłości oraz profesjonalne przygotowania do świadczenia tych usług polegające m.in. na przygotowaniu oferty, umowy ramowej, analiz prawnych, a także umieszczeniu informacji o tego typu usługach na stronie internetowej pożyczkodawcy. Pożyczkodawca, ze względu na to, że niedawno rozpoczął świadczenie tych usług nie ma jeszcze wpisanego odpowiedniego kodu PKD (64.19.Z, czyli pozostałe pośrednictwo pieniężne) do rejestrów KRS oraz REGON. Spółka jest podmiotem niepowiązanym z pożyczkodawcą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz Ordynacji podatkowej. Wysokość pożyczki będzie przekraczać 200.000 zł. Usługa udzielania pożyczki będzie miała charakter odpłatny. Odpłatność będzie polegać na oprocentowaniu faktycznej kwoty wykorzystanego limitu pożyczki oraz obowiązku zapłaty przez pożyczkobiorcę na rzecz pożyczkodawcy prowizji za udostepnienie pożyczki. Prowizja od zaciągniętej pożyczki będzie należna pożyczkodawcy jednorazowo, po upływie roku od dnia podpisania umowy i zostanie określona kwotowo w umowie pożyczki. Prowizja ze względu na duże ryzyko (start-up internetowy, brak zabezpieczeń, długi okres kredytowania, niskie oprocentowanie pożyczki) będzie stanowić ok 30% sumy pożyczki. Spółka będzie mogła wypowiedzieć umowę pożyczki w dowolnym czasie bez podania przyczyny, jednakże z uwzględnieniem rocznego okresu wypowiedzenia, w takiej sytuacji zapłacona zgodnie z postanowieniami umowy prowizja nie ulegnie zmniejszeniu, a odsetki będą naliczone od faktycznie wykorzystanego limitu pożyczki. Pożyczkodawca również może wypowiedzieć umowę z rocznym okresem wypowiedzenia, jednak tylko pod warunkiem zaistnienia zdarzeń określonych umową (np. złej sytuacji finansowej Spółki).

W związku z powyższym opisem zadano m.in następujące pytanie:

Czy usługa finansowa polegająca na udzielaniu pożyczki podlega podatkowi od towarów i usług i jest z niego zwolniona? Czy w związku z powyższym zaciągnięcie pożyczki jest czynnością zwolnioną z podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Spółki, usługa finansowa polegająca na udzieleniu przez pożyczkodawcę omawianej we wniosku pożyczki podlega podatkowi od towarów i usług i jest z niego zwolniona na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zgodnie z którym udzielanie pożyczek w ramach działalności gospodarczej jest czynnością zwolnioną od podatku. Przepis ten stanowi, że zwalnia się od podatku VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Stanowisko to potwierdzone zostało w treści wyroku WSA w Poznaniu z dnia 7 sierpnia 2012 r., sygn. akt III SA/Po 494/12, w którym sąd stwierdził , że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem NSA, warunkiem uznania, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa w charakterze podatnika podatku VAT, jest ustalenie, czy prowadzi on zawodowo działalność gospodarczą w danym zakresie. Należy zatem każdorazowo badać, czy w okolicznościach konkretnego przypadku została ona wykonana w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w danym zakresie, tj. o konkretnym profilu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie kwestię dotyczącą opodatkowania czynności udzielenia pożyczki na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2 tego artykułu).

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Stawka podatku, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 31 grudnia 2013 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ponadto, zgodnie z zapisem art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Powyższe regulacje stanowią implementację do krajowego porządku prawnego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Wnioskodawca w złożonym wniosku wskazał, iż zamierza zawrzeć umowę pożyczki. Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane regulacje prawne należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki przez pożyczkodawcę, będącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług stanowi czynność wykonywaną w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem udzielając pożyczkę pożyczkodawca działa jako podatnik, o którym mowa w ust. 1 ww. artykułu. Przedmiotowa usługa – stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, przy czym - biorąc pod uwagę treść art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - korzysta ze zwolnienia od podatku.

Mając na uwadze fakt, iż stroną wniosku jest Pożyczkobiorca, zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii skutków podatkowych dla pożyczkodawcy, który chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Końcowo informuje się, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób prawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia, w związku z tym w niniejszej interpretacji dokonano oceny stanowiska jedynie w zakresie podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.