Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP4/4512-1-223/15-2/ISN
z 8 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2015 r. (data wpływu 29 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie cash poolingu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie cash poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) należy do międzynarodowej grupy (dalej: Grupa). W ramach Grupy funkcjonuje system zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling; dalej: System), w którym uczestniczą polskie spółki z Grupy (łącznie zwane jako Uczestnicy Systemu) oraz spółka z siedzibą w Szwecji, która pełni funkcję Pool Leadera w Systemie. Pool Leader zawarł z Bankiem mającym siedzibę w Szwecji (dalej: Bank) stosowną umowę dotyczącą Produktów Cash Management, która stanowi ramy formalne dla rozliczeń dokonywanych w ramach Systemu. Uczestnicy Systemu zawarli natomiast umowę dotyczącą korzystania z Systemu z Pool Leaderem (dalej: Umowa). Celem funkcjonowania omawianego Systemu jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi Grupy, poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów wchodzących w skład Grupy i uczestniczących w rozliczeniach w ramach tzw. cash poolingu.

Realizacja wspomnianych celów odbywa się w dwóch etapach:

1. Etap pierwszy:

Każdy z Uczestników Systemu posiada następujące rachunki bankowe związane z omawianym Systemem:

• tzw. Source Account (dalej: rachunek źródłowy) służący do obsługi bieżących należności i zobowiązań wynikających z prowadzonej działalności; rachunek ten jest utworzony w oddziale Banku prowadzonym w Polsce;
• tzw. Mirror Account (dalej: rachunek lustrzany); rachunek ten jest utworzony w Banku w Szwecji.
  
  

2. Etap drugi:

Pool Leader posiada w Banku we własnym imieniu tzw. Target Account (dalej: rachunek konsolidacyjny). Rachunek ten stanowi tzw. najwyższe konto w Systemie i przeznaczony jest do koncentracji środków pieniężnych. Środki finansowe zgromadzone na tym koncie stanowią własność Pool Leadera.

Na koniec określonych przez strony okresów rozliczeniowych saldo środków pieniężnych na rachunku źródłowym ma wynosić zero lub osiągać poziom uzgodniony przez Pool Leadera z Uczestnikiem w Umowie. Dla osiągnięcia tego celu, w przypadku dodatniego salda na rachunku źródłowym środki pieniężne są transferowane na rachunek lustrzany, a następnie na rachunek konsolidacyjny. Natomiast w przypadku ujemnego salda na rachunku źródłowym jest on zasilany z rachunku konsolidacyjnego za pośrednictwem rachunku lustrzanego.

Tytułem prawnym dla transferów dwukierunkowych dokonywanych pomiędzy kontami lustrzanymi (kontami Uczestników Systemu) oraz kontem konsolidacyjnym (kontem Pool Leadera) jest depozyt nieprawidłowy, przy czym środki przyjęte na przechowanie w ramach Systemu (przez Pool Leadera lub danego Uczestnika Systemu) podlegają zwrotowi na żądanie podmiotu składającego depozyt. Dla zapewnienia odpowiedniej podstawy formalnej dla powyższych przepływów, Uczestnicy Systemu (w tym Spółka) udzielają pisemnego upoważnienia dla Pool Leadera w zakresie możliwości rozporządzania środkami finansowymi zgromadzonymi na przynależnych do nich kontach lustrzanych, tak aby możliwe było transferowanie przez Pool Leadera nadwyżek środków finansowych na konto konsolidujące lub zasilenie kont lustrzanych wykazujących saldo ujemne z konta konsolidującego. Pool Leader jest przy tym we własnym zakresie odpowiedzialny za pozyskanie ewentualnego dodatkowego finansowania z Banku, tak aby możliwe było odpowiednie zasilenie kont lustrzanych z konta konsolidującego. W ramach analizowanego Systemu, podmiotem odpowiedzialnym za dokonywanie odpowiednich rozliczeń z Bankiem, tj. otrzymywanie odsetek w przypadku wystąpienia dodatniego salda środków finansowych na rachunku konsolidującym lub zapłaty odsetek w przypadku konieczności zasilenia konta konsolidującego z Banku, jest Pool Leader. Podmiot ten jest następnie odpowiedzialny za odpowiednią alokację odsetek otrzymanych od Banku/zapłaconych do Banku pomiędzy Uczestników Systemu, stosownie do ich pozycji finansowej, tj. Uczestnicy Systemu wykazujący dodatnie saldo na rachunku źródłowym upoważnieni są do otrzymania odsetek, natomiast Uczestnicy Systemu wykazujący ujemne saldo na rachunku źródłowym zobowiązani są do ich zapłaty w odpowiedniej wysokości. Spółka, w zależności od swojej pozycji finansowej, może być więc zarówno upoważniona do otrzymania odsetek, jak i zobowiązana do ich zapłaty.

Wskazać przy tym należy, że poszczególni Uczestnicy Systemu nie posiadają wiedzy odnośnie aktualnego salda rozliczeń pomiędzy Pool Leaderem, innymi Uczestnikami Systemu oraz Bankiem.

W ramach opisanego powyżej Systemu Pool Leader świadczy na rzecz Uczestników Systemu usługi związane z obsługą systemu zarządzania płynnością finansową, polegające w szczególności na zawarciu stosownej umowy z Bankiem, zagospodarowaniu nadwyżek środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku konsolidującym, a także na zapewnieniu Uczestnikom Systemu finansowania, w sytuacji gdy prowadzone przez nich rachunki źródłowe wykażą saldo ujemne na koniec danego okresu rozliczeniowego. Niezależnie od rozliczeń dokonywanych pomiędzy Pool Leaderem a Uczestnikami w związku z przyjęciem i otrzymaniem środków pieniężnych w ramach Systemu, z tytułu świadczenia powyższych usług Pool Leader otrzymuje ryczałtowe wynagrodzenie.

Nadmienić przy tym należy, że Pool Leader prowadzi działalność gospodarczą w Szwecji i jest w tym kraju zarejestrowany jako podatnik VAT w rozumieniu szwedzkiego prawa podatkowego i Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr L 347/1).

Obecnie Spółka rozważa przystąpienie do Systemu funkcjonującego w Grupie. W tym celu Spółka zamierza zawrzeć z Pool Leaderem Umowę, na mocy której stanie się jednym z Uczestników Systemu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy kwoty wypłacane przez Spółkę na rzecz Pool Leadera w ramach omawianego Systemu stanowić będą wynagrodzenie Pool Leadera z tytułu świadczenia na rzecz Spółki kompleksowej usługi podlegającej opodatkowaniu VAT? Jednocześnie, czy w związku z przystąpieniem do opisanego Systemu oraz dokonywaniem dwukierunkowych transferów pomiędzy kontami lustrzanymi (kontami Uczestników Systemu) oraz kontem konsolidacyjnym (kontem Pool Leadera), Spółka będzie wykonywała czynności opodatkowane VAT, czy też w ramach analizowanego Systemu będziemy mieć jedynie do czynienia z jedną kompleksową usługą finansową świadczoną za odpłatnością przez Pool Leadera na rzecz Spółki (oraz odpowiednio pozostałych Uczestników)?

Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty wypłacane przez niego na rzecz Pool Leadera stanowić będą wynagrodzenie Pool Leadera z tytułu świadczenia na rzecz Spółki kompleksowej usługi podlegającej opodatkowaniu VAT. Jednocześnie, w związku z przystąpieniem do omawianego Systemu oraz dokonywaniem dwukierunkowych transferów pomiędzy kontami lustrzanymi (kontami Uczestników Systemu) oraz kontem konsolidacyjnym (kontem Pool Leadera) pomiędzy Spółką a Pool Leaderem, Spółka nie będzie wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (świadczyła usług na rzecz Pool Leadera czy też innych Uczestników Systemu), będzie natomiast pełniła rolę usługobiorcy kompleksowych usług świadczonych przez Pool Leadera.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm., dalej ustawa o VAT), opodatkowaniu VAT podlegają w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się co do zasady każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Ze świadczeniem usług na gruncie ustawy o VAT mamy do czynienia wówczas, gdy istnieje stosunek prawny między podmiotem świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonane usługi będzie wypłacone wynagrodzenie. Powyższe powoduje, że ze stosunku prawnego łączącego strony musi wynikać korzyść zarówno dla świadczącego, jak i otrzymującego usługę.

W tym miejscu Spółka pragnie wskazać, że w ramach opisanego systemu zarządzania płynnością Pool Leader zobowiązuje się zasadniczo do całościowej obsługi Systemu, polegającej w szczególności na zawarciu stosownej umowy z Bankiem, zagospodarowaniu nadwyżek środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku konsolidującym, a także na zapewnieniu Uczestnikom Systemu finansowania, w sytuacji gdy prowadzone przez nich rachunki źródłowe wykażą saldo ujemne na koniec danego okresu rozliczeniowego. Zdaniem Spółki, z powyższego jednoznacznie wynika, że w ramach analizowanego Systemu mamy do czynienia z kompleksową Umową, której przedmiotem jest zarządzanie płynnością finansową przez Pool Leadera na rzecz Uczestników Systemu (w tym także Spółki). Dodatkowo należy wskazać, że Spółka uiszczać będzie na rzecz Pool Leadera ryczałtowe wynagrodzenie z tytułu czynności podejmowanych na rzecz Spółki w ramach wskazanych powyżej usług.

Jeśli chodzi o rolę Banku pełnioną w ramach omawianego Systemu, funkcja ta w praktyce ogranicza się do obsługi technicznych rozliczeń w ramach Systemu oraz rozliczenia rachunków bankowych (tj. w szczególności rachunków źródłowych, rachunków lustrzanych oraz rachunku konsolidującego) w oparciu o upoważnienia udzielone Pool Leaderowi przez Uczestników Systemu. A zatem Bank zapewniając możliwość dokonywania transferów pomiędzy rachunkami poszczególnych Uczestników Systemu oraz Pool Leadera, umożliwi realizację usług świadczonych na rzecz Spółki.

Aktywność Spółki (podobnie jak obecnie aktywność pozostałych Uczestników Systemu), będzie się ograniczała do udostępnienia rachunków bankowych (tj. rachunku źródłowego i rachunku lustrzanego) oraz zgromadzonych na nich środków pieniężnych. Pozostałych Uczestników Systemu nie będzie łączył żaden stosunek prawny ze Spółką, na podstawie którego Spółka byłaby zobowiązana do wykonania jakiegokolwiek świadczenia na rzecz innego Uczestnika.

Reasumując, w opinii Spółki, w ramach omawianej Umowy Pool Leader świadczył będzie za wynagrodzeniem kompleksowe usługi na rzecz Spółki (podobnie jak obecnie świadczy je na rzecz pozostałych Uczestników Systemu), które będą podlegały opodatkowaniu VAT. Tym samym, wszelkie czynności wykonywane w ramach świadczonej usługi (w tym m.in. przyjmowanie i składanie depozytów przez Spółkę/Uczestników, wypłata lub otrzymywanie odsetek przez Spółkę/Uczestników z tytułu korzystania z finansowania lub zapewniania finansowania w związku z nadwyżkami zanotowanymi na kontach źródłowych) nie powinny być rozpatrywane dla potrzeb VAT odrębnie od samej usługi zarządzania płynnością finansową przez Pool Leadera (czynności te stanowić bowiem będą nierozerwalny element świadczonej przez Pool Leadera kompleksowej usługi podlegającej opodatkowaniu VAT). W konsekwencji uznać należy, że żadne z opisanych czynności podejmowanych przez Spółkę w ramach Systemu i w związku z usługami świadczonymi przez Pool Leadera, nie powinny zostać uznane za świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Pool Leadera lub innych Uczestników Systemu w rozumieniu ustawy o VAT.

W tym miejscu Spółka pragnie powołać wybrane pisma organów podatkowych potwierdzające jej stanowisko. W interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 sierpnia 2013 r. sygn. ILPP4/443-233/13-2/BA, w odniesieniu do umowy cash poolingu organ stwierdził, że: „w ramach omawianej Umowy to Pool Leader świadczył będzie za wynagrodzeniem kompleksowe usługi na rzecz Spółki, które będą podlegały opodatkowaniu VAT. Natomiast w związku z przystąpieniem do opisanego Systemu, Spółka nie będzie wykonywała czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w szczególności nie będzie świadczyła usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy. Zatem w ramach analizowanego Systemu będziemy mieć jedynie do czynienia z jedną kompleksową usługą finansową świadczoną za odpłatnością przez Pool Leadera na rzecz Spółki”.

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone również w wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacji indywidualnej z dnia 22 października 2013 r. sygn. IPPP3/443-651/13-4/KT, a także interpretacji indywidualnej z dnia 28 listopada 2011 r. sygn. IPPP3/443-1405/11-2/MPe.

Reasumując, w opinii Spółki, w związku z przystąpieniem do opisanego systemu zarządzania płynnością finansową, w ramach którego pomiędzy uczestnikami przekazywane będą środki pieniężne, Spółka jako Uczestnik Systemu nie będzie wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu VAT, w szczególności nie będzie świadczyła jakiejkolwiek usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W ramach analizowanego Systemu będziemy mieć jedynie do czynienia z jedną kompleksową usługą świadczoną przez Pool Leadera, który będzie otrzymywał z tego tytułu wynagrodzenie w formie kwoty ryczałtowej. Usługa ta będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Dodatkowo Spółka pragnie nadmienić, że z uwagi na fakt, iż Pool Leader nie jest zarejestrowany dla potrzeb podatku VAT w Polsce (nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności), w ocenie Spółki, płacąc na jego rzecz wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez Pool Leadera usług Spółka zobowiązana będzie do rozpoznania importu usług w kraju.

Jednocześnie, zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy o VAT, zwolnione z VAT są m.in.:

• usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;
• usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;
• usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług;
• usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 6221 Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.
  
  

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki, analizowane usługi świadczone na jej rzecz przez Pool Leadera (dotyczące zarządzania płynnością finansową, w ramach której tytułem prawnym do transferu środków pieniężnych między rachunkami źródłowymi, lustrzanymi i rachunkiem konsolidacyjnym będą depozyty nieprawidłowe) korzystać będą ze zwolnienia z VAT. Tym samym, w związku z nabyciem usług od Pool Leadera Spółka zobowiązana będzie do wykazywania w swoich rozliczeniach VAT importu usług zwolnionych z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Należy zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
  
  

Oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ramach Grupy, do której należy Spółka, funkcjonuje system zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling; dalej: System), w którym uczestniczą polskie spółki z Grupy (łącznie zwane jako Uczestnicy Systemu) oraz spółka z siedzibą w Szwecji, która pełni funkcję Pool Leadera w Systemie. Pool Leader zawarł z Bankiem mającym siedzibę w Szwecji stosowną umowę dotyczącą Produktów Cash Management, która stanowi ramy formalne dla rozliczeń dokonywanych w ramach Systemu. Uczestnicy Systemu zawarli natomiast umowę dotyczącą korzystania z Systemu z Pool Leaderem. Celem funkcjonowania omawianego Systemu jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi Grupy, poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów wchodzących w skład Grupy i uczestniczących w rozliczeniach w ramach tzw. cash poolingu.

Realizacja wspomnianych celów odbywa się w dwóch etapach:

1. Etap pierwszy:

Każdy z Uczestników Systemu posiada następujące rachunki bankowe związane z omawianym Systemem:

• tzw. Source Account (rachunek źródłowy) służący do obsługi bieżących należności i zobowiązań wynikających z prowadzonej działalności; rachunek ten jest utworzony w oddziale Banku prowadzonym w Polsce;
• tzw. Mirror Account (rachunek lustrzany); rachunek ten jest utworzony w Banku w Szwecji.
  
  

2. Etap drugi:

Pool Leader posiada w Banku we własnym imieniu tzw. Target Account (rachunek konsolidacyjny). Rachunek ten stanowi tzw. najwyższe konto w Systemie i przeznaczony jest do koncentracji środków pieniężnych. Środki finansowe zgromadzone na tym koncie stanowią własność Pool Leadera.

Na koniec określonych przez strony okresów rozliczeniowych saldo środków pieniężnych na rachunku źródłowym ma wynosić zero lub osiągać poziom uzgodniony przez Pool Leadera z Uczestnikiem w Umowie. Dla osiągnięcia tego celu, w przypadku dodatniego salda na rachunku źródłowym środki pieniężne są transferowane na rachunek lustrzany, a następnie na rachunek konsolidacyjny. Natomiast w przypadku ujemnego salda na rachunku źródłowym jest on zasilany z rachunku konsolidacyjnego za pośrednictwem rachunku lustrzanego.

Tytułem prawnym dla transferów dwukierunkowych dokonywanych pomiędzy kontami lustrzanymi (kontami Uczestników Systemu) oraz kontem konsolidacyjnym (kontem Pool Leadera) jest depozyt nieprawidłowy, przy czym środki przyjęte na przechowanie w ramach Systemu (przez Pool Leadera lub danego Uczestnika Systemu) podlegają zwrotowi na żądanie podmiotu składającego depozyt. Dla zapewnienia odpowiedniej podstawy formalnej dla powyższych przepływów, Uczestnicy Systemu (w tym Spółka) udzielają pisemnego upoważnienia dla Pool Leadera w zakresie możliwości rozporządzania środkami finansowymi zgromadzonymi na przynależnych do nich kontach lustrzanych, tak aby możliwe było transferowanie przez Pool Leadera nadwyżek środków finansowych na konto konsolidujące lub zasilenie kont lustrzanych wykazujących saldo ujemne z konta konsolidującego. Pool Leader jest przy tym we własnym zakresie odpowiedzialny za pozyskanie ewentualnego dodatkowego finansowania z Banku, tak aby możliwe było odpowiednie zasilenie kont lustrzanych z konta konsolidującego. W ramach analizowanego Systemu, podmiotem odpowiedzialnym za dokonywanie odpowiednich rozliczeń z Bankiem, tj. otrzymywanie odsetek w przypadku wystąpienia dodatniego salda środków finansowych na rachunku konsolidującym lub zapłaty odsetek w przypadku konieczności zasilenia konta konsolidującego z Banku, jest Pool Leader. Podmiot ten jest następnie odpowiedzialny za odpowiednią alokację odsetek otrzymanych od Banku/zapłaconych do Banku pomiędzy Uczestników Systemu, stosownie do ich pozycji finansowej, tj. Uczestnicy Systemu wykazujący dodatnie saldo na rachunku źródłowym upoważnieni są do otrzymania odsetek, natomiast Uczestnicy Systemu wykazujący ujemne saldo na rachunku źródłowym zobowiązani są do ich zapłaty w odpowiedniej wysokości. Spółka, w zależności od swojej pozycji finansowej, może być więc zarówno upoważniona do otrzymania odsetek, jak i zobowiązana do ich zapłaty. Poszczególni Uczestnicy Systemu nie posiadają wiedzy odnośnie aktualnego salda rozliczeń pomiędzy Pool Leaderem, innymi Uczestnikami Systemu oraz Bankiem.

W ramach opisanego powyżej Systemu Pool Leader świadczy na rzecz Uczestników Systemu usługi związane z obsługą systemu zarządzania płynnością finansową, polegające w szczególności na zawarciu stosownej umowy z Bankiem, zagospodarowaniu nadwyżek środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku konsolidującym, a także na zapewnieniu Uczestnikom Systemu finansowania, w sytuacji gdy prowadzone przez nich rachunki źródłowe wykażą saldo ujemne na koniec danego okresu rozliczeniowego. Niezależnie od rozliczeń dokonywanych pomiędzy Pool Leaderem a Uczestnikami w związku z przyjęciem i otrzymaniem środków pieniężnych w ramach Systemu, z tytułu świadczenia powyższych usług Pool Leader otrzymuje ryczałtowe wynagrodzenie.

Pool Leader prowadzi działalność gospodarczą w Szwecji i jest w tym kraju zarejestrowany jako podatnik VAT w rozumieniu szwedzkiego prawa podatkowego i Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr L 347/1).

Obecnie Spółka rozważa przystąpienie do Systemu funkcjonującego w Grupie. W tym celu Spółka zamierza zawrzeć z Pool Leaderem Umowę, na mocy której stanie się jednym z Uczestników Systemu.

Umowa „cash-poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash-pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Odnosząc powyższe do sytuacji przedstawionej w opisie sprawy zauważyć należy, że w ramach opisanego systemu zarządzania płynnością to Pool Leader zobowiązuje się do całościowej obsługi Systemu, polegającej w szczególności na zawarciu stosownej umowy z Bankiem, zagospodarowaniu nadwyżek środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku konsolidującym, a także na zapewnieniu Uczestnikom Systemu finansowania, w sytuacji gdy prowadzone przez nich rachunki źródłowe wykazują saldo ujemne na koniec danego okresu rozliczeniowego. Zatem w ramach analizowanego Systemu mamy do czynienia z kompleksową usługą, której przedmiotem jest zarządzanie płynnością finansową przez Pool Leadera na rzecz Spółki.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegała będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy  na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy – przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
   • w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
   
   

Z kolei, w art. 17 ust. 2 ustawy stwierdza się, że w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Pool Leader prowadzi działalność gospodarczą w Szwecji i jest w tym kraju zarejestrowany jako podatnik VAT w rozumieniu szwedzkiego prawa podatkowego. Nie jest zarejestrowany dla potrzeb podatku VAT w Polsce i nie posiada również w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że Spółka jako podatnik, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, zobowiązana będzie do opodatkowania importu usług nabywanych od Pool Leadera, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

Natomiast odnosząc się do kwestii opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową, gdzie Spółka występuje w ramach Systemu jako Uczestnik, należy stwierdzić, że przedstawiony mechanizm zarządzania płynnością finansową jest administrowany i zarządzany przez lidera Systemu, który będzie usługodawcą. System nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania Spółki, ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. W ramach przedstawionego Systemu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową będą wykonywane przez Pool Leadera w zamian za wynagrodzenie określone w umowie.

Reasumując, w ramach omawianej Umowy to Pool Leader świadczył będzie za wynagrodzeniem kompleksowe usługi na rzecz Spółki, które będą podlegały opodatkowaniu VAT przez Spółkę jako import usług. Natomiast w związku z przystąpieniem do opisanego Systemu, Spółka nie będzie wykonywała czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w szczególności nie będzie świadczyła usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy. Zatem w ramach analizowanego Systemu będziemy mieć jedynie do czynienia z jedną kompleksową usługą świadczoną za odpłatnością przez Pool Leadera na rzecz Spółki, która będzie u niej stanowiła import usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w stanowisku własnym, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności zwolnienia od podatku usług nabywanych przez Spółkę.

Zauważyć także należy, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 Ordynacji podatkowej). Zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów – z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego – niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Spółki, nie dotyczy natomiast pozostałych Uczestników biorących udział w Systemie cash poolingu.

Kwestia dotycząca podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie rozstrzygnięta odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.