Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-703/15/MM
z 9 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2015 r. Nr 613) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2015 r. (data wpływu 30 czerwca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 września 2015 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 30 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Z uwagi, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem nr ITPB2/4511-703/15-2/MM, z dnia 18 września 2015 r. wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia stwierdzonych braków. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 28 września 2015 r. (data wpływu 30 września 2015 r.)

We wniosku tym oraz w piśmie uzupełniającym opisano następujący stan faktyczny:

W dniu 29 września 1997 r. - na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej przed notariuszem - pozostając w związku małżeńskim, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyli własność nieruchomości, stanowiącej niezabudowaną działkę gruntu nr 9/3 o powierzchni 1.33.00 ha. Z uwagi na panujący w małżeństwie ustrój wspólności majątkowej (ustawowej), nieruchomość weszła do majątku wspólnego. Udziały małżonków w nabytej nieruchomości były równe i wynosiły po połowie (1/2 części), co zostało potwierdzone w umowie częściowego podziału majątku wspólnego obejmującej tę nieruchomość. W trakcie trwania małżeństwa, w 9 czerwca 2009 r. na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem, małżonkowie dokonali ustanowienia rozdzielności majątkowej oraz zawarli umowę o częściowy podział majątku wspólnego. W wyniki częściowego podziału majątku wspólnego, opisana wyżej nieruchomość przypadła na wyłączną własność Wnioskodawczyni. Przedmiotem częściowego podziału majątku dorobkowego małżonków była nie tylko ww. nieruchomość. Na skutek częściowego podziału majątku dorobkowego, oprócz ww. nieruchomości Wnioskodawczyni otrzymała bowiem działkę 33/60 oraz akcje na dłużnika o wartości 1.600 zł. Jej mąż otrzymał natomiast prawo do całości swoich udziałów w firmie. Podział ten był ekwiwalentny w naturze, każdy z małżonków otrzymał bowiem na wyłączną własność majątek o tej samej wartości, bez spłat czy dopłat. Wartość składników majątkowych otrzymanych przez Wnioskodawczynię mieściła się w udziale przysługującym jej w majątku wspólnym będącym przedmiotem podziału.

Po ubytku nieruchomości w wyniku pomiarów geodezyjnych powierzchnia nieruchomości wynosiła 1.32.83 ha. Po podziale zatwierdzonym w dniu 13 października decyzją Wójta Gminy nieruchomość składa się z 12 działek gruntu, w tym działki 9/59 o powierzchni 0,1110 ha i działki nr 9/58 przeznaczonej pod drogę.

W dniu 19 sierpnia 2014 r. Wnioskodawczyni zawarła w formie aktu notarialnego - przed notariuszem - umowę sprzedaży działki nr 9/59 i udziału wynoszącego 1/10 części w działce nr 9/58. Sprzedana przez nią działka i udziały w działce nie przekraczają ½ powierzchni działki nr 9/3 przed jej podziałem i udziału jaki Wnioskodawczyni posiadała w nieruchomości przed częściowym podziałem majątku wspólnego.

W tym stanie rzeczy sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat od nabycia nieruchomości wraz z małżonkiem, natomiast przed upływem 5 lat od częściowego podziału majątku wspólnego, mocą którego wyłącznym właścicielem nieruchomości została ustanowiona Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy zniesienie współwłasności nieruchomości (w drodze podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności), uprzednio objętej wspólnością majątkową i przyznanie jej w całości Wnioskodawczyni stanowi „nabycie" nieruchomości lub udziału w nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od którego rozpoczyna się bieg terminu wskazanego w tym przepisie?
2. Czy odpłatne zbycie nieruchomości lub udziału w nieruchomości uprzednio objętej wspólnością majątkową i przyznanej w całości Wnioskodawczyni wskutek zniesienia współwłasności (podział majątku wspólnego), stanowi źródło dochodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli nabycie do majątku wspólnego tejże nieruchomości nastąpiło co najmniej 5 lat przed upływem końca roku kalendarzowego od daty zniesienia współwłasności i przyznania tej nieruchomości w całości Wnioskodawczyni (daty podziału majątku), a odpłatne zbycie tej nieruchomości przez Wnioskodawczynię przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności tej nieruchomości (rok daty podziału majątku), natomiast po upływie 5 lat od daty nabycia tej nieruchomości do majątku wspólnego?
3. Czy przedmiotowe zbycie w drodze zniesienia współwłasności stanowi źródło przychodów i podlega opodatkowaniu, skoro w ramach tego zbycia Wnioskodawczyni przeniosła własność nieruchomości w zakresie nieprzekraczającym ½ udziału jaki przysługiwał jej we własności nieruchomości przed jej przyznaniem na wyłączną własność w wyniku podziału majątku wspólnego?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zniesienie współwłasności nieruchomości uprzednio objętej wspólnością majątkową i przyznanie jej w całości Wnioskodawczyni w ramach przysługującego jej udziału w majątku dorobkowym małżeńskim, nie stanowi „nabycia" nieruchomości, lub udziału w nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego rozpoczyna bieg termin wskazany w tym przepisie. Wnioskodawczyni uważa, że odpłatne zbycie nieruchomości, uprzednio objętej wspólnością majątkową i przyznanej w całości małżonkowi w ramach podziału majątku wspólnego, nie stanowi źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli nabycie do majątku wspólnego tejże nieruchomości nastąpiło co najmniej pięć lat przed upływem końca roku kalendarzowego od podziału majątku wspólnego i przyznania tej nieruchomości w całości małżonkowi, a tenże małżonek następnie odpłatnie zbył tą nieruchomość przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił podział majątku dorobkowego.

W ocenie Wnioskodawczyni, zbycie nieruchomości nie stanowi źródła przychodów i nie podlega opodatkowaniu zważywszy na fakt, iż zbyciu podlegała część nieruchomości nabytej wraz z mężem do majątku wspólnego, a powierzchnia zbywanej nieruchomości i związanego z nim udziału w działce przeznaczonej na drogę nie przekraczała ½ udziału w całej nieruchomości, jaki jej przysługiwał w ramach majątku wspólnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) -przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że w dniu 29 września 1997 r. - na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej przed notariuszem - pozostając w związku małżeńskim, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyli własność nieruchomości, stanowiącej niezabudowaną działkę gruntu nr 9/3 o powierzchni 1.33.00 ha. Z uwagi na panujący w małżeństwie ustrój wspólności majątkowej (ustawowej), nieruchomość weszła do majątku wspólnego. Udziały małżonków w nabytej nieruchomości były równe i wynosiły po połowie (1/2 części), co zostało potwierdzone w umowie częściowego podziału majątku wspólnego obejmującej tę nieruchomość. W trakcie trwania małżeństwa, w dniu 9 czerwca 2009 r., na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem, małżonkowie dokonali ustanowienia rozdzielności majątkowej oraz zawarli umowę o częściowy podział majątku wspólnego. W wyniki częściowego podziału majątku wspólnego, opisana wyżej nieruchomość przypadła na wyłączną własność Wnioskodawczyni. Przedmiotem częściowego podziału majątku dorobkowego małżonków była nie tylko ww. nieruchomość. Na skutek częściowego podziału majątku dorobkowego, oprócz ww. nieruchomości Wnioskodawczyni otrzymała bowiem działkę 33/60 oraz akcje na dłużnika o wartości 1.600 zł. Jej mąż otrzymał natomiast prawo do całości swoich udziałów w firmie.

Podział był ekwiwalentny w naturze, każdy z małżonków otrzymał bowiem na wyłączną własność majątek o tej samej wartości, bez spłat czy dopłat. Wartość składników majątkowych otrzymanych przez Wnioskodawczynię mieściła się w udziale przysługującym jej w majątku wspólnym będącym przedmiotem podziału.

Po ubytku nieruchomości w wyniku pomiarów geodezyjnych powierzchnia nieruchomości wynosiła 1.32.83 ha. Po podziale zatwierdzonym w dniu 13 października decyzją Wójta Gminy nieruchomość składa się z 12 działek gruntu, w tym działki 9/59 o powierzchni 0,1110 ha i działki nr 9/58 przeznaczonej pod drogę.

W dniu 19 sierpnia 2014 r. Wnioskodawczyni zawarła w formie aktu notarialnego - przed notariuszem - umowę sprzedaży działki nr 9/59 i udziału wynoszącego 1/10 części w działce nr 9/58. Sprzedana przez nią działka i udziały w działce nie przekraczają ½ powierzchni działki nr 9/3 przed jej podziałem i udziału jaki Wnioskodawczyni posiadała w nieruchomości przed częściowym podziałem majątku wspólnego.

W tym stanie rzeczy sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat od nabycia nieruchomości wraz z małżonkiem, natomiast przed upływem 5 lat od częściowego podziału majątku wspólnego, mocą którego wyłącznym właścicielem nieruchomości została ustanowiona Wnioskodawczyni.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 583). Zgodnie z art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Stosownie natomiast do art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać - stosownie do art. 52 § 1 ww. kodeksu ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa - zgodnie z art. 53 § 1 ww. kodeksu - powstaje z mocy prawa, w razie ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków. Natomiast w myśl art. 501 zdanie pierwsze ww. Kodeksu, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zniesienie wspólności ustawowej kreuje więc prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku.

Zgodnie natomiast z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku.

Zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego za datę nabycia nieruchomości lub prawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko wówczas jeżeli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości (prawa) przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości (prawa), która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Skoro zatem częściowy podział majątku wspólnego małżonków był ekwiwalentny i nie towarzyszyły mu żadne spłaty i dopłaty, to nie stanowi „nabycia" nieruchomości lub udziału w nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego za datę nabycia działki nr 9/3, która przypadła Wnioskodawczyni na skutek częściowego podziału majątku wspólnego małżonków uznać należy dzień jej zakupu do majątku wspólnego małżonków.

Mając na uwadze powyższe sprzedaż w 2014 r. działki nr 9/59 i udziału wynoszącego 1/10 części w działce 9/58 wyodrębnionych z ww. nieruchomości, która została przez małżonków zakupiona w 1997 r. nie stanowi źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji w sytuacji, gdy ww. sprzedaż nie została dokonana w wykonywaniu działalności gospodarczej - nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przedmiotowej sprawie bez znaczenia pozostaje natomiast fakt, że powierzchnia zbywanej nieruchomości i związanego z nim udziału w działce przeznaczonej pod drogę nie przekraczała ½ udziału w całej nieruchomości, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w ramach majątku wspólnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bydgoszczy, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.