Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-652/15-2/MK
z 12 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2015 r. (data wpływu 15 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.; dalej: „ustawa PIT”).

Wnioskodawca jest udziałowcem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka”). Nie jest wykluczone, że w niedalekiej przyszłości udziały Wnioskodawcy w kapitale zakładowym Spółki zostaną nabyte przez Spółkę w celu ich umorzenia w trybie art. 199 § 1 w zw. z § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm. ; dalej: „KSH”). Z tytułu zbycia udziałów Wnioskodawcy nie będzie należne wynagrodzenie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy umorzenie udziałów w Spółce bez wynagrodzenia spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu?

Zdaniem Wnioskodawcy dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce bez wynagrodzenia nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na wstępie należy wskazać, że umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak korporacyjnym wynikającym z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 KSH.

Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Umorzenie udziałów może również nastąpić „automatycznie”, tj. w razie ziszczenia się zdarzenia określonego w umowie spółki. Sytuacja taka została przewidziana w art. 199 § 4 oraz 5 KSH.

Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 § 2 KSH). Co do zasady, umorzenie zarówno dobrowolne, jak i przymusowe następuje za wynagrodzeniem, jednakże wyjątek w tym zakresie stanowi art. 199 § 3 KSH, zgodnie z którym za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Jak już zostało wskazane, na gruncie KSH wyróżnia się trzy tryby umorzenia udziałów. Jest to o tyle istotne, że w zależności od zastosowanego trybu umorzenia, regulacje Ustawy PIT przewidują różną kwalifikację przychodów z tego tytułu.

W przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi w pierwszej kolejności do zbycia przez wspólnika na rzecz spółki jej udziałów w celu umorzenia i dopiero w dalszej kolejności na podstawie odrębnej czynności prawnej, tj. uchwały podjętej przez zgromadzenie wspólników dochodzi do umorzenia udziałów. Tym samym tytułem ewentualnego wynagrodzenia, jakie otrzymuje wspólnik w związku z dobrowolnym umorzeniem posiadanych przez niego udziałów jest zbycie udziałów, a nie ich umorzenie.

Natomiast w przypadku umorzenia przymusowego i automatycznego dochodzi do unicestwienia (umorzenia) udziałów bez ich nabywania przez spółkę.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 Ustawy PIT dochody z tytułu umorzenia przymusowego i automatycznego udziałów (akcji) są kwalifikowane jako dochody z udziału w zyskach osoby prawnej, natomiast przychody uzyskane ze zbycia udziałów w celu umorzenia (umorzenia dobrowolnego) są zaliczane do źródła kapitałów pieniężnych i praw majątkowych - jako odpłatne zbycie praw majątkowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawy PIT.

W świetle art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy PIT za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów. Podkreślenia wymaga fakt, iż dyspozycja art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy PIT obejmuje wyłącznie zbycie w charakterze odpłatnym. Co za tym idzie dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie jest objęte dyspozycją tego przepisu. W związku ze zbyciem udziałów w celu umorzenia bez wynagrodzenia, wspólnik zbywający udziały nie uzyskuje żadnej zapłaty w jakiejkolwiek formie ani żadnego innego przysporzenia.

W myśl art. 17 ust. 2 Ustawy PIT przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c), pkt 6, 7 i 9-10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

W związku z tym, iż w przypadku zbycia udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, jak wykazano powyżej nie znajdzie zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy PIT, nie wystąpią również podstawy do zastosowania przywołanego wyżej art. 17 ust. 2 Ustawy PIT ani art. 19 Ustawy i PIT.

Należy również zwrócić uwagę, iż art. 19 Ustawy PIT odnosi się do odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy. Zgodnie z art. 19 ust. 1 Ustawy PIT, organy podatkowe mają możliwość doszacowania ewentualnego przychodu w sytuacji, w której cena znacznie odbiega od wartości rynkowej zbywanej rzeczy lub prawa. W związku z tym, że transakcja zbycia udziałów w celu umorzenia ma charakter nieodpłatny, w której nie jest ustalana jakakolwiek cena, dyspozycja art. 19 ust. 1 Ustawy PIT nie ma do takiej transakcji zastosowania.

Zdaniem Wnioskodawcy po jego stronie nie powstanie również przychód z żadnego innego źródła przychodu w podatku PIT.

Reasumując, w przypadku zbycia udziałów należących do Wnioskodawcy w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania podatkiem PIT. Jednocześnie organy podatkowe nie będą miały podstaw do ustalenia/doszacowania przychodu po stronie Wnioskodawcy.

Wnioskodawca pragnie przy tym podkreślić, że analogiczne stanowisko dotyczące braku podstaw do rozpoznawania przychodu czy też jego szacowania w związku z nieodpłatnym zbyciem udziałów w celu ich umorzenia prezentują organy podatkowe w wydawanych w indywidualnych sprawach interpretacjach prawa podatkowego, w tym między innymi:

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25 maja 2015 r., nr IBPBII/2/4511-388/15/JG;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18 marca 2015 r. nr IBPBII/2/415-1149/14/ŁCz;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 października 2014 r. nr ILPB2/415-740/14-3/JK;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 lipca 2014 r. nr IPPB2/415-376/14-2/PW;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 26 maja 2014 r. nr IPTPB1/415-133/14-2/KO;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej z 23 kwietnia 2014 r. nr ILPB2/415-194/14-2/WM;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 kwietnia 2014 r. nr IPPB2/415-70/14-4/PW;
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 stycznia 2014 r., nr ILPB2/415-1030/13-2/JK.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.