Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB3/4511-178/15-2/KJ
z 11 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2015 r. (data wpływu 25 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, która jest udziałowcem w polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako „Spółka”).

Udziały w Spółce posiada również druga polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako „Współwłaściciel”), w której z kolei udziałowcem jest Spółka. Takie wzajemne powiązania pomiędzy spółkami, które charakteryzuje wielopoziomowość i skomplikowanie, utrudniają ich właścicielom kontrolowanie działalności tych spółek. W związku z tym, właściciele spółek planują w swojej strukturze kapitałowej ograniczyć wzajemne powiązania między tymi spółkami.

Planowane jest, że wyłączenie wzajemnych powiązań kapitałowych pomiędzy Współwłaścicielem a Spółką zostanie dokonane w drodze umorzenia udziałów, jakie Współwłaściciel posiada w kapitale zakładowym Spółki. Umorzenie zostanie przeprowadzone w ramach procedury dobrowolnego umorzenia udziałów, o której mowa w art. 199 Kodeksu spółek handlowych.

Umorzenie będzie miało charakter odpłatny, tj. stosowna uchwała Zgromadzenia Wspólników Spółki określi wysokość wynagrodzenia przysługującego Współwłaścicielowi z tytułu przeprowadzonego umorzenia, przy czym wynagrodzenie wypłacone zostanie z czystego zysku, bez obniżenia kapitału zakładowego Spółki (dalej jako „Wynagrodzenie”).

Kwota wypłaconego Wynagrodzenia na rzecz Współwłaściciela będzie zależna od wysokości wolnych środków pieniężnych w Spółce. W związku z tym może dojść do sytuacji, w której Współwłaściciel otrzyma Wynagrodzenie równe lub niższe od wartości nominalnej umarzanych udziałów Spółki, przy czym jego wysokość może się różnić od ich wartości rynkowej (Spółka z uwagi na charakter operacji nie będzie przeprowadzała wyceny).

Wnioskodawczyni znane są liczne interpretacje indywidualne, w których organy podatkowe potwierdzały, że w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów — za wynagrodzeniem, bądź nawet bez wynagrodzenia – przez jednego ze wspólników, nie dochodzi do powstania przychodu podatkowego po stronie wspólników pozostających w spółce. Niemniej jednak, Wnioskodawczyni chciałaby potwierdzić również i w swoim przypadku, że dobrowolne umorzenie udziałów Współwłaściciela w Spółce, w wyniku którego Współwłaścicielom zostanie wypłacone Wynagrodzenie – równe lub niższe od wartości nominalnej umarzanych udziałów Spółki, nie doprowadzi do powstania przychodu po stronie Wnioskodawczyni, jako udziałowca pozostającego w Spółce.

W związku z powyższym opisem postawiono następujące pytanie:

Czy w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawczyni, jako udziałowca pozostającego w Spółce, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawcy, jako udziałowca pozostającego w Spółce, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zasady umorzenia udziałów w spółce reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.; dalej jako „Kodeks spółek handlowych”), który przewiduje trzy sposoby jego przeprowadzenia:

• za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę – tzw. umorzenie dobrowolne;
  

• bez zgody wspólnika – tzw. umorzenie przymusowe;
  

• w razie ziszczenia się określonego zdarzenia – tzw. umorzenie warunkowe (automatyczne).
  
  

Stosownie do art. 199 § 2 Kodeksu spółek handlowych, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Jednocześnie za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia (art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych).

W odniesieniu do procedury dobrowolnego umorzenia udziałów, Kodeks spółek handlowych nie zawiera przepisów określających minimalną wysokość wynagrodzenia za umorzone udziały.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.; dalej jako: „Ustawa o PIT”), należy stwierdzić, że zgodnie z ogólną definicją przychodu zawartą w art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W przypadku umorzenia dobrowolnego osiągnięty przez udziałowca przychód ze zbycia udziałów, celem ich umorzenia, zalicza się do przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o PIT). Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się również dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału.

Niemniej jednak, katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu PIT wskazany w art. 10 ust. 1 Ustawy o PIT, w tym z kapitałów pieniężnych, nie wskazuje, aby źródło przychodu – po stronie udziałowca pozostającego w spółce – stanowiło zbycie udziałów (akcji) przez innych wspólników (udziałowców) na rzecz spółki, celem ich umorzenia.

Ponadto, wśród przypadków skutkujących uzyskaniem dochodu (przychodu) na gruncie Ustawy o PIT, w tym z udziału w zyskach osób prawnych (art. 24 ust. 5 ustawy), nie wymieniono przypadku, w którym po stronie wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pozostającego w spółce powstaje przychód, w związku ze zbyciem w celu umorzenia udziałów przez innego wspólnika.

Powyższe oznacza, że Ustawa o PIT nie wskazuje, aby po stronie Wnioskodawczyni pozostającej w Spółce doszło do powstania przychodu, w przypadku zbycia udziałów na rzecz Spółki przez Współwłaściciela, celem ich umorzenia.

W celu uznania danego świadczenia za przychód, w rozumieniu art. 11 Ustawy o PIT, musi być ono przez podatnika otrzymane lub postawione do jego dyspozycji. Jednocześnie, jak wskazuje orzecznictwo sądów administracyjnych, przychodem jest tylko takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywne), a przez to – prawnie uchwytny (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 października 2010 r. o sygn. akt II FSK 1047/09). Pomimo braku definicji legalnej przychodu w Ustawie o PIT, ze wskazanego w art. 10 ust. 1 Ustawy o PIT katalogu przychodów wynika, że przychód charakteryzuje się określoną wartością, która trwale powiększa majątek podatnika.

Niemniej jednak w wyniku umorzenia udziałów Współwłaściciela, Wnioskodawczyni nie otrzyma żadnych środków pieniężnych ani innych wartości. Jedocześnie brak jest podstaw do uznania, że w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów Współwłaściciela, Wnioskodawczyni otrzyma świadczenie w naturze lub inne nieodpłatne świadczenie. W szczególności zbycie udziałów przez Współwłaściciela na rzecz Spółki, celem ich umorzenia, nie oznacza otrzymania jego udziałów przez pozostałych wspólników, w tym Wnioskodawczynię.

Wobec powyższego, w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów nie można mówić o jakimkolwiek definitywnym przysporzeniu majątkowym u Wnioskodawczyni.

Jakkolwiek po umorzeniu udziałów Współwłaściciela Wnioskodawczyni uzyska większy udział w majątku Spółki i w konsekwencji w przyszłym zysku Spółki przeznaczonym do podziału, to i tak ewentualny przychód u Wnioskodawczyni powstanie dopiero w momencie uzyskania przez Nią definitywnego przysporzenia majątkowego. Takim przysporzeniem w przyszłości będzie m.in. otrzymanie przez Wnioskodawczynię dywidendy ze Spółki lub odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię posiadanych w Spółce udziałów. Wtedy dopiero zmaterializuje się ewentualny przychód Wnioskodawczyni związany ze wzrostem Jej udziału w kapitale zakładowym Spółki.

Stanowisko Wnioskodawczyni w powyższym zakresie znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, w tym przykładowo w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 lutego 2015 r., nr ILPB2/415-1101/14-2/JK;
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 13 czerwca 2014 r., nr ITPB1/415-383/14/MR;
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 2013 r., nr IPPB2/415-723/13-2/EL.
  
  

Reasumując, w ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów Współwłaściciela w Spółce, po stronie Wnioskodawczyni, jako udziałowca pozostającego w Spółce, nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Należy nadmienić, że tutejszy Organ w niniejszej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego zajmuje stanowisko tylko w kwestii, która była przedmiotem zapytania. Tutejszy Organ nie odniósł się w tej interpretacji do innych przedstawionych przez Wnioskodawczynię zagadnień niebędących przedmiotem tego zapytania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.