Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-89/15/MD
z 5 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 8 lipca 2015 r. (data wpływu do Biura – 8 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ramach datio in solutum – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lipca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ramach datio in solutum.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką komandytowo-akcyjną. Spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego 30 października 2013 r.

Zgodnie z pierwotnym brzmieniem statutu Spółki, rokiem obrotowym Spółki był okres 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych trwający od 1 grudnia do 30 listopada kolejnego roku. Pierwszy rok obrotowy rozpoczęty w 2013 r. zakończył się 30 listopada 2013 r. Przed zakończeniem pierwszego roku obrotowego, 31 października 2013 r., Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki podjęło uchwałę, mocą której dokonało zmiany roku obrotowego. Zgodnie z uchwałą i z obecnym brzmieniem statutu Spółki (§ 41 ust. 1 Statutu Spółki): „Rokiem obrotowym Spółki jest okres 12 (dwunastu) kolejnych miesięcy kalendarzowych trwający od 1 (pierwszego) listopada do 31 (trzydziestego pierwszego) października kolejnego roku.” Zmiana roku obrotowego została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców KRS przez właściwy Sąd rejestrowy 2 grudnia 2013 r. Walne Zgromadzenie Spółki nie dokonało po 12 grudnia 2013 r. zmiany przyjętego przez Spółkę w Statucie roku obrotowego. W związku z tym żadna zmiana roku obrotowego Spółki nie została i nie zostanie też zarejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców KRS po 12 grudnia 2013 r.

Według wiedzy Wnioskodawcy, w 2013 r. komplementariuszami i akcjonariuszami Wnioskodawcy nie były osoby fizyczne, lecz osoby prawne. Akcje w Spółce posiadała osoba prawna (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), która objęła je pierwotnie w procesie zawiązywania Spółki. Wiedzę tę Spółka opiera na tym, że nie zgłosił się do niej do końca 2013 roku nowy akcjonariusz, tj. nabywca akcji, który by je nabył od pierwszego akcjonariusza, który w 2013 r. objął i opłacił akcje serii A w procesie zawiązywania Spółki.

Minister Finansów 29 grudnia 2014 roku wydał interpretacje indywidualne potwierdzające, iż do dnia 31 października 2015 r. Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (znak: IPTPB3/423-338/14-5/KJ, IPTPB3/423-338/14-7/KJ, IPTPB3/423-338/14-4/IO, IPTPB3/423-338/14-6/KJ). Interpretacje wskazują, iż Wnioskodawca stanie się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych począwszy od 1 listopada 2015 r.

Spółka planuje zawarcie umowy pożyczki ze spółką zależną od Wnioskodawcy („Pożyczkodawca”), na mocy której Pożyczkodawca zobowiązany będzie do przeniesienia na własność Spółki określonej ilości pieniędzy wynikającej z umowy pożyczki, a Spółce będzie przysługiwała wobec Pożyczkodawcy wierzytelność (roszczenie) o wydanie przedmiotu pożyczki – przeniesienia własności określonej ilości pieniędzy. Zawarta umowa stanowić będzie umowę pożyczki, o której mowa w art. 720 Kodeksu cywilnego. Pożyczka będzie oprocentowana. Termin zwrotu pożyczki będzie przedmiotem negocjacji pomiędzy stronami umowy pożyczki i nie jest na chwilę obecną jeszcze znany. W przypadku, gdy Pożyczkodawca z przyczyn niezależnych od Spółki, nie wypełni swojego zobowiązania do spełnienia świadczenia w postaci przeniesienie własności ilości pieniędzy wynikającej z umowy pożyczki, Spółka może zawrzeć z Pożyczkodawcą porozumienie datio in solutum (art. 453 Kodeksu cywilnego), na podstawie którego Pożyczkodawca w miejsce świadczenia pieniężnego z tytułu udzielenia pożyczki spełni inne świadczenie, polegające na przeniesieniu składników majątkowych w postaci zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ramach datio in solutum spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązku podatkowego z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ramach datio in solutum nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 626), opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Ponadto podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają zmiany wymienionych wyżej umów (jeśli skutkują podwyższeniem podstawy opodatkowania); a także orzeczenia sądów (w tym polubownych) oraz ugody – jeżeli wywołują takie same skutki prawne, jak wymienione wyżej czynności/zmiany umów.

Powyższe oznacza, iż opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają ściśle określone czynności wskazane w powołanym powyżej – enumeratywnym – katalogu. Należy uznać, że celem ustawodawcy przy konstruowaniu przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych było precyzyjne określenie zakresu czynności cywilnoprawnych nazwanych (a więc mających swoje definicje prawne w prawie polskim) podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przyjęcie przez ustawodawcę zasady numerus clausus, czyli katalogu zamkniętego zdarzeń i czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych oznacza, że żadna czynność prawna, która w tym katalogu nie została wymieniona, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wyklucza to możliwość stosowania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez analogię do innych czynności cywilnoprawnych, niż wymienione w ustawie – np. ze względu na podobieństwo skutków prawnych czy ekonomicznych, które czynności te wywołują. Powyższe stanowisko jest też podzielane przez organy podatkowe.

Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdził, że „z uwagi na posłużenie się przez ustawodawcę zwrotem „podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne” należy stwierdzić, że w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zostały enumeratywnie wskazane wszystkie czynności cywilnoprawne podlegające temu podatkowi.” (interpretacja indywidualna z 18 stycznia 2008 r., znak: ILPB2/415-249/07-2/MK).

W innej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdził, iż „szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma swoje określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone” (interpretacja indywidualna z 20 stycznia 2009 r., znak: ILPB2/436-112/08-2/MK).

Czynność przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w miejsce wykonania świadczenia pieniężnego, celem zwolnienia się ze zobowiązania (dokonywana za zgodą wierzyciela) mieści się w ramach „datio in solutum”, zgodnie z przepisem art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Dłużnik za zgodą wierzyciela może dla zwolnienia się z zobowiązania spełnić więc inne świadczenia. Skuteczność tak powziętego porozumienia co do tego, że w miejsce dotychczasowego świadczenia dłużnik zaofiaruje inne świadczenie, a wierzyciel to świadczenie przyjmie, oparta jest na ogólnych wymaganiach, jakie są stawiane wobec ważności umów. Mocą osiągniętego porozumienia strony zgadzają się na umorzenie zobowiązania dotychczasowego, którego skuteczność jest uzależniona od spełnienia świadczenia, do którego wykonania zobowiązał się dłużnik. Umowa ma w tym przypadku charakter umowy realnej, bo tylko wykonanie przez dłużnika świadczenia umówionego w drugim porozumieniu doprowadzi do wygaśnięcia pierwotnego stosunku obligacyjnego. Brak spełnienia świadczenia oznacza, że dotychczasowy stosunek pozostaje w mocy. Świadczenie w miejsce wypełnienia (datio in solutum) oparte jest więc na odrębnej umowie pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem. Nie jest to jednak umowa sprzedaży, ale kontrakt, sensem którego jest zgoda wierzyciela na proponowane mu przez dłużnika umorzenie istniejącego zobowiązania przez spełnienie innego świadczenia niż pierwotne. Po jej zawarciu następuje zatem jedynie czynność realna polegająca na spełnieniu świadczenia dłużnika, po którym dochodzi do wygaśnięcia jego zobowiązania. W opisanym stanie faktycznym, przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będące czynnością rozporządzającą, dokonaną przez Pożyczkodawcę w celu umorzenia zobowiązania z tytułu zawartej umowy pożyczki, nie wystąpi jednak w wykonaniu umowy sprzedaży (zgodnie z definicją w art. 535 Kodeksu cywilnego) ani innej umowy zawartej w katalogu czynności cywilnoprawnych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (np. umowy zamiany, czy zmiany umowy spółki).

Reasumując, czynność przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ramach datio in solutum nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych – jako że czynność ta nie została zamieszczoną w zamkniętym katalogu zdarzeń/czynności podlegających temu podatkowi, który zawiera art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.