INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 06.03.2012 r. (data wpływu 08.03.2012 r o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08.03.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

08.08.2007 r. zmarła żona dziadka Wnioskodawcy, po której 1/2 spadku (w drodze dziedziczenia testamentowego) otrzymała nieletnia wnuczka D. W. Kilka miesięcy później dziadek z powodu ciężkiej choroby i trudności finansowych wystąpił o przyznanie mu zachowku po zmarłej żonie, który otrzymał 4 kwietnia 2008 r.

O wystąpieniu dziadka o zachowek wiedziała tylko matka Wnioskodawcy (jego córka i prawny pełnomocnik) i na jego prośbę nie poinformowała o tym fakcie ani Wnioskodawcy ani jego ojca. Powodem były bardzo napięte stosunki pomiędzy rodziną Wnioskodawcy i rodziną żony dziadka oraz przekazanie, że „zachowek” doprowadzi do jeszcze bardziej ostrego konfliktu między stronami. Mama Wnioskodawcy, która jako jedyna z rodziny miała poprawne stosunki z mamą Dominiki, próbowała załatwić sprawę polubownie bez kłótni i dalszych kroków administracyjnych.

Niestety, wyegzekwowanie przyznanej kwoty okazało się niemożliwe ponieważ D. W. nie dysponowała żadnymi środkami (nadal była niepełnoletnia) a jej rodzice - jak twierdzili - również nie posiadali środków finansowych. Dodatkowo bardzo skomplikowała się sytuacja rodzinna D. (rozwód rodziców). Mama i dziadek nie widząc realnych możliwości ściągnięcia nawet części długu i mając na uwadze trudną sytuację rodzinną D. – w zamian za pomoc w opiece nad nim - zgodzili się poczekać ze spłatą. Tym bardziej, że dotychczas cały ciężar opieki spoczywał na mamie Wnioskodawcy, która musiała z tego powodu zrezygnować z pracy.

06.08.2009 r. dziadek aktem notarialnym przekazał Wnioskodawcy (umowa darowizny) cały swój majątek tzn. udział wynoszący 1/2 część mieszkania oraz 1/2 część działki.

31.10.2009 r. dziadek zmarł pozostawiając testament.

05.10.2010 r. postanowieniem Sądu Wnioskodawca został jedynym spadkobiercą dziadka. Ponieważ jednak żadnego majątku faktycznie nie było (wyłącznie dług – kredyt w wysokości 7 tys. do spłacenia) nie składał w Urzędzie Skarbowym żadnego zawiadomienia o nabyciu spadku.

31.10.2011 r. w drugą rocznicę śmierci dziadka na spotkaniu rodzinnym Wnioskodawca dowiedział się, że D. W. chce odsprzedać swój udział we wspólnym mieszkaniu. W tym dniu dowiedział się też (i otrzymał dokument – nakaz zapłaty), że istnieje zachowek i że dziadek, mama oraz D. W. podjęli decyzję, że zachowek wraz z odsetkami uregulowany zostanie w najbardziej bezbolesny sposób dla D. tzn. w trakcie sprzedaży mieszkania. Takie rozwiązanie miało zapobiec ewentualnym kłótniom i w konsekwencji doprowadzić do poprawy stosunków rodzinnych.

16.12.2011 r. został podpisany akt notarialny sprzedaży/mieszkania, w którym zawarta jest informacja o kwocie zachowku, o którą pomniejszona jest cena zakupu mieszkania.

W lutym Wnioskodawca chciał złożyć zeznanie podatkowe w Urzędzie skarbowym na druku SD-Z2 ale osoba przyjmująca dokumenty poinformowała go, że zrobił to za późno i tym samym stracił ulgę podatkową. Papierów nie złożył i udał się do działu orzecznictwa i tam – po wysłuchaniu argumentów Wnioskodawcy – uzyskał inną informację, dowiedział się, że w jego przypadku ma zastosowanie art. 4 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z opisaną sytuacją (uzyskaniem informacji o spadku/zachowku z opóźnieniem i możliwością przedstawienia wiarygodnych dowodów) Wnioskodawca nie utraci prawa do ulgi i na jakim druku powinien złożyć zeznanie podatkowe...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ w chwili śmierci dziadka i otwarcia testamentu Wnioskodawca nie miał informacji o istnieniu zachowku a tym samym o możliwości ubiegania się o jego wypłatę, Wnioskodawca uznał, że nie musi składać oświadczenia w US. Wnioskodawca uważa, że w jego przypadku ma zastosowanie art. 4 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn składając zeznanie podatkowe zachowuje prawo do ulgi podatkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast zgodnie z dyspozycją wyrażoną w art. 6 ust. 1 pkt 1, przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje on z chwilą przyjęcia spadku. Zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Natomiast w myśl art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

Stosownie do ust. 2 ww. przepisu, jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ustawy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż 08.08.2007 r. zmarła żona dziadka Wnioskodawcy, po której 1/2 spadku (w drodze dziedziczenia testamentowego) otrzymała nieletnia wnuczka D. W. Kilka miesięcy później dziadek z powodu ciężkiej choroby i trudności finansowych wystąpił o przyznanie mu zachowku po zmarłej żonie, który otrzymał 4 kwietnia 2008 r. O wystąpieniu dziadka o zachowek wiedziała tylko matka Wnioskodawcy (jego córka i prawny pełnomocnik) i na jego prośbę nie poinformowała o tym fakcie ani Wnioskodawcę ani jego ojca. Powodem były bardzo napięte stosunki pomiędzy rodziną Wnioskodawcy i rodziną żony dziadka oraz przekazanie, że „zachowek” doprowadzi do jeszcze bardziej ostrego konfliktu między stronami . Mama Wnioskodawcy, która jako jedyna z rodziny miała poprawne stosunki z mamą D., próbowała załatwić sprawę polubownie bez kłótni i dalszych kroków administracyjnych. Niestety, wyegzekwowanie przyznanej kwoty okazało się niemożliwe ponieważ D. W. nie dysponowała żadnymi środkami (nadal była niepełnoletnia) a jej rodzice - jak twierdzili - również nie posiadali środków finansowych. Dodatkowo bardzo skomplikowała się sytuacja rodzinna D. (rozwód rodziców). Mama i dziadek nie widząc realnych możliwości ściągnięcia nawet części długu i mając na uwadze trudną sytuację rodzinną D. – w zamian za pomoc w opiece nad nim - zgodzili się poczekać ze spłatą. Tym bardziej, że dotychczas cały ciężar opieki spoczywał na mamie Wnioskodawcy, która musiała z tego powodu zrezygnować z pracy. 06.08.2009 r. dziadek aktem notarialnym przekazał Wnioskodawcy (umowa darowizny - Repertorium A nr /2009) cały swój majątek tzn. udział wynoszący 1/2 część mieszkania oraz 1/2 część działki. 31.10.2009 r. dziadek zmarł pozostawiając testament. 05.10.2010 r. postanowieniem Sądu Wnioskodawca został jedynym spadkobiercą dziadka. Ponieważ jednak żadnego majątku faktycznie nie było (wyłącznie dług – kredyt w wysokości 7 tys. do spłacenia) nie składał w Urzędzie Skarbowym żadnego zawiadomienia o nabyciu spadku. 31.10.2011 r. w drugą rocznicę śmierci dziadka na spotkaniu rodzinnym Wnioskodawca dowiedział się, że D. W. chce odsprzedać swój udział we wspólnym mieszkaniu. W tym dniu Wnioskodawca dowiedział się też (i otrzymał dokument - nakaz zapłaty), że istnieje zachowek i że dziadek, mama oraz D. W. podjęli decyzję, że zachowek wraz z odsetkami uregulowany zostanie w najbardziej bezbolesny sposób dla Dominiki tzn. w trakcie sprzedaży mieszkania. Takie rozwiązanie miało zapobiec ewentualnym kłótniom i w konsekwencji doprowadzić do poprawy stosunków rodzinnych. 16.12.2011 r. został podpisany akt notarialny sprzedaży/mieszkania, w którym zawarta jest informacja o kwocie zachowku, o którą pomniejszona jest cena zakupu mieszkania. W lutym Wnioskodawca chciał złożyć zeznanie podatkowe w Urzędzie skarbowym na druku SD-Z2 ale osoba przyjmująca dokumenty poinformowała go, że zrobił to za późno i tym samym stracił ulgę podatkową. Papierów nie złożył i udał się do działu orzecznictwa i tam - po wysłuchaniu argumentów Wnioskodawcy - uzyskał inną informację, dowiedział się, że w jego przypadku ma zastosowanie art. 4 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Mając zatem na uwadze opisany stan faktyczny i przywołane przepisy należy stwierdzić, iż jeżeli istotnie jak wskazuje Wnioskodawca dowiedział się on o spadku/zachowku po upływie terminów określonych w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, mógł skorzystać z powyższego zwolnienia, o ile spełnił warunki określone w przepisie art. 4a ust. 2 ww. ustawy. Wskazać przy tym należy, że uprawdopodobnienie oznacza nie konieczność udowodnienia faktu późniejszego powzięcia wiadomości o nabyciu, a jedynie powinność uwiarygodnienia tej okoliczności stosowną argumentacją. W takim przypadku Wnioskodawca winien złożyć zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2. Dodatkowo należy wyjaśnić, iż w przypadku złożenia zgłoszenia po upływie wyznaczonego terminu nabycie to będzie podlegało opodatkowaniu, zgodnie z art. 4a ust. 3 na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Końcowo należy nadmienić, iż Wnioskodawca wskazał, iż w jego przypadku ma zastosowanie art. 4 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Należy nadmienić, iż art. 4 ww. ustawy nie zawiera w swej treści ust. 2. Z tej przyczyny stanowisko Wnioskodawcy należało uznać, za nieprawidłowe.

Dodatkowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.