Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-392/15/RS
z 5 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2015 r. (data wpływu 9 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty kwoty z tytułu wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty kwoty z tytułu wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 25 lutego 2002 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o budowę lokalu mieszkalnego ze Spółdzielnią Mieszkaniową, w której zobowiązała się wnieść środki pieniężne na wkład mieszkaniowy.

W dniu 28 listopada 2002 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu z ww. Spółdzielnią. Wkład mieszkaniowy wniosła w kwocie 29.836 zł. W rozliczeniu wkładu mieszkaniowego wyliczony został również, oprócz wpłaconego wkładu, koszt kredytu 68.223 zł na budowę lokalu Wnioskodawczyni, który ww. Spółdzielnia zaciągnęła w Banku. W § 2 Wnioskodawczyni została poinformowana, iż ww. kredyt obciąża ją bezpośrednio i jest zobowiązana spłacić go w całości wraz z odsetkami.

Po całkowitej spłacie tego kredytu Wnioskodawczyni nabyłaby własnościowe prawo do lokalu. Ww. kredyt wraz z odsetkami naliczony był w miesięcznych opłatach za mieszkanie.

Spółdzielnia Mieszkaniowa pismem z dnia 23 lutego 2015 r. zaświadczyła, że wysokość spłaconych rat kredytu i odsetek w kolejnych latach zamieszkiwania lokalu, do którego przysługiwało Wnioskodawczyni prawo spółdzielcze, wyniosła łącznie 31.494 zł 97 gr.

W dniu 31 grudnia 2013 r. w związku z rezygnacją z lokalu wygasło Wnioskodawczyni spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. Do wypłaty określono zwaloryzowany wkład mieszkaniowy w wysokości 60.680 zł, przekazany na konto Wnioskodawczyni w późniejszym czasie. W lutym 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała od Spółdzielni Mieszkaniowej PIT-8C, w którym wykazano nadwyżkę pomiędzy wniesionym a wypłaconym wkładem mieszkaniowym w kwocie 23.629 zł 42 gr, od której Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

Po analizie treści wniosku, mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tutejszemu organowi oraz przepis art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa przyjęto, że na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego intencją Wnioskodawczyni było uzyskanie odpowiedzi na pytanie: czy opodatkowaniu podlega kwota stanowiąca nadwyżkę pomiędzy wypłaconą przez Spółdzielnię wartością rynkową lokalu mieszkalnego w kwocie 60.680 zł a wniesionym początkowym wkładem mieszkaniowym w kwocie 29.836 zł (z uwzględnieniem waloryzacji w latach 2002-2013)?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęta jest tylko ta część wypłaconej uprawnionemu wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), która odpowiada wysokości wniesionego wkładu do spółdzielni w rozumieniu art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Wkład ten powiększony jest o wartość poniesionych przez członka spółdzielni wpłat na poczet spłaty kredytu (który jest integralną częścią wkładu mieszkaniowego) zaciągniętego przez spółdzielnię na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, tj. 60.680 zł - 29.836 zł - 31.494 zł 97 gr = - 650 zł 97 gr.

Wnioskodawczyni uważa, że Spółdzielnia Mieszkaniowa nie powinna wystawiać informacji PIT-8C, ponieważ wpłacone pieniądze (wkład początkowy 29.836 zł, kredyt i odsetki na budowę lokalu 31.494 zł 97 gr) przewyższają kwotę wypłaconej Wnioskodawczyni wartości rynkowej lokalu o 650 zł 97 gr.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2014 r. przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera bowiem jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do tego źródła, o czym świadczy użycie słowa w „szczególności”. Wobec tego przychodem z innych źródeł będzie dla podatnika każde przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222 z późn. zm.) członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

W myśl natomiast art. 4 ust. 3 ww. ustawy członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z członkiem spółdzielni ubiegającym się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu, a ponadto powinna zawierać:

1. zobowiązanie członka spółdzielni do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jego lokal przez wniesienie wkładu mieszkaniowego określonego w umowie;
2. określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego, które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu;
3. określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu;
4. inne postanowienia określone w statucie.

Członek, o którym mowa w ust. 1, wnosi wkład mieszkaniowy według zasad określonych w statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jego lokal a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, członek jest obowiązany uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jego lokal (art. 10 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 11 ust. 21 cyt. ustawy w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Zgodnie z art. 11 ust. 22 tej ustawy z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 21, jest opróżnienie lokalu (art. 11 ust. 24 ww. ustawy).

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, w dniu 25 lutego 2002 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o budowę lokalu mieszkalnego ze Spółdzielnią Mieszkaniową, w której zobowiązała się wnieść środki pieniężne na wkład mieszkaniowy.

W dniu 28 listopada 2002 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu z ww. Spółdzielnią. Wkład mieszkaniowy wniosła w kwocie 29.836 zł. W rozliczeniu wkładu mieszkaniowego wyliczony został również, oprócz wpłaconego wkładu, koszt kredytu 68.223 zł na budowę lokalu Wnioskodawczyni, który ww. Spółdzielnia zaciągnęła w Banku. W § 2 Wnioskodawczyni została poinformowana, iż ww. kredyt obciąża ją bezpośrednio i jest zobowiązana spłacić go w całości wraz z odsetkami.

Po całkowitej spłacie tego kredytu Wnioskodawczyni nabyłaby własnościowe prawo do lokalu. Ww. kredyt wraz z odsetkami naliczony był w miesięcznych opłatach za mieszkanie.

Spółdzielnia Mieszkaniowa pismem z dnia 23 lutego 2015 r. zaświadczyła, że wysokość spłaconych rat kredytu i odsetek w kolejnych latach zamieszkiwania lokalu, do którego przysługiwało Wnioskodawczyni prawo spółdzielcze, wyniosła łącznie 31.494 zł 97 gr.

W dniu 31 grudnia 2013 r. w związku z rezygnacją z lokalu wygasło Wnioskodawczyni spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, w którym do wypłaty określono zwaloryzowany wkład mieszkaniowy w wysokości 60.680 zł, przekazany na konto Wnioskodawczyni w późniejszym czasie. W lutym 2015 r. Wnioskodawczyni otrzymała od Spółdzielni Mieszkaniowej PIT-8C, w którym wykazano nadwyżkę pomiędzy wniesionym a wypłaconym wkładem mieszkaniowym w kwocie 23.629 zł 42 gr, od której Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Przy czym należy podkreślić, że ww. zwolnienie obejmuje uzyskane ze wskazanego wyżej tytułu przychody, jedynie do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni. Przepis ten wskazuje wprost, że zwolnieniu podlega nie cała kwota przychodu uzyskanego przez uprawnionego w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, tj. uzyskana przez niego kwota odpowiadająca "wartości rynkowej tego lokalu" (art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), ale jedynie ta jego część, która odpowiada kwocie faktycznie wniesionego wkładu.

Generalnie wkład mieszkaniowy stanowi różnicę między kosztem budowy przypadającym na lokal członka Spółdzielni Mieszkaniowej a uzyskaną przez Spółdzielnię pomocą na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Zatem wkład mieszkaniowy obejmuje spłacony kredyt mieszkaniowy zaciągnięty przez Spółdzielnię na pokrycie kosztów budowy lokalu.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Jak wskazał bowiem Naczelny Sąd Administracyjny, dokonując wykładni omawianego przepisu w wyroku z dnia 7 października 2010 r., sygn. akt II FSK 961/09 „charakterystyczne jest to, że wartość udziału albo wkładu wspólnika w toku członkostwa spółdzielni albo udziału w spółce ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji albo innych czynników. Według NSA, w takiej sytuacji zwolnienie obejmuje wyłącznie tę część, wypłaconej za udziały lub wkłady, czy tytułem wkładów kwoty, która odpowiada kwocie uiszczonej przy nabyciu tychże udziałów lub wkładów spółdzielni albo wkładów do spółki. Zaś pozostała nadwyżka podlega opodatkowaniu”.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz powołany wyżej stan prawny stwierdzić należy, że kwota wypłaconej wartości rynkowej lokalu jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale wyłącznie do wysokości wniesionego do Spółdzielni Mieszkaniowej wkładu mieszkaniowego.

Natomiast różnica pomiędzy uiszczonym wkładem mieszkaniowym a wypłaconą zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych wartością rynkową lokalu, stanowi dla osoby uprawnionej przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, na Spółdzielni ciążył obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, w której należało wykazać ww. różnicę.

Stosownie bowiem do art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.