Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/4512-1-150/15-4/JSK
z 12 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2015 r. (data wpływu 4 marca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 kwietnia 2015 r. (data wpływu 7 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 1 kwietnia 2015 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Zarządzeniem z dnia 24 września 2014 r. Wojewoda wyraził zgodę na sprzedaż w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych małżonków A, prawa własności zabudowanej nieruchomości Skarbu Państwa, położonej w B., oznaczonej geodezyjnie jako działka nr 194/3, o powierzchni 0,8381 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta.

Przeznaczenie nieruchomości i sposób jej zagospodarowania wg miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…), zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej z dnia 20 lutego 2004 r. dla działki nr 194/3 przeznaczenie nieruchomości określone jest jako:

• funkcja podstawowa: teren powierzchniowy, istniejących i projektowanych obiektów zakładu górniczego, obejmujących wyodrębnione technicznie i organizacyjnie zespoły środków służących przedsiębiorcy do bezpośredniego wydobywania kopaliny ze złoża, w tym obiekty budowlane oraz technologicznie związane z nimi obiekty i urządzenia przeróbcze,
• ustalenia planu:
  • dopuszcza się wprowadzanie zieleni urządzonej i lokalizację innych obiektów, urządzeń i sieci, które nie będą kolidowały z przeznaczeniem, o którym mowa powyżej, ani z przeznaczeniem innych terenów – określonym w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego;
  • należy – w miarę potrzeby, dla ochrony terenów sąsiednich – lokalizować zieleń izolacyjną oraz odpowiednie obiekty i urządzenia ochrony czynnej;
  • charakter zabudowy powinien uwzględnić – w ramach możliwości technicznych – potrzeby ochrony walorów krajobrazowych otoczenia.
  
  

Prawo użytkowania wieczystego gruntu ustanowione zostało na rzecz pierwszego użytkownika z dniem 5 grudnia 1990 r.

Budynki i budowle posadowione na działce nr 194/3 wybudowane zostały w roku 1976.

Zgodnie z decyzją z dnia 16 września 1991 r., nieodpłatne nabycie na własność z mocy prawa, z dniem 5 grudnia 1990 r. przez C., budynków: budynek warsztatowo-magazynowy, budynek warsztatów, budynek stolarni. Dyrektor i główny księgowy C. złożyli oświadczenie na okoliczność wybudowania, względnie nabycia budynków z własnych środków, podając przyczyny braku możliwości przedłożenia stosownych dokumentów finansowych z powodu ich zniszczenia po upływie wymaganego okresu przechowywania w aktach przedsiębiorstwa.

Prawa własności budynków stanowiących odrębne od gruntu nieruchomości w postaci warsztatu magazynowego, najazdu dla samochodów, warsztatu, magazynu i stolarni, Państwo A nabyli na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej za kwotę 219.000,00 zł na licytacji w dniu 15 grudnia 2008 r.

Obecnie na nieruchomości posadowiony jest budynek o funkcji magazynowo-warsztatowej z zapleczem biurowo-socjalnym o powierzchni 467,82 m2. Na remont i modernizację budynku właściciele ponieśli wydatki w wysokości 71.671 zł netto udokumentowane fakturą VAT.

Dostawa przedmiotowej nieruchomości nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, rozumianego zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), gdyż oddanie do użytkowania budynków pierwszemu nabywcy nastąpiło już po ich wybudowaniu.

Pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nieruchomości upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Cena sprzedaży nieruchomości wynosi: 184.997,00 zł. Cena nie obejmuje podatku VAT.

W piśmie z dnia 1 kwietnia 2015 r. – stanowiącym uzupełnienie wniosku – Zainteresowany wskazał, że:

1. Państwo A nabyli prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oznaczonej geodezyjnie jako działka nr 194/3 wraz z nabyciem prawa własności budynków na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 18 lutego 2009 r. o przysądzeniu prawa wieczystego użytkowania gruntu obejmującego działkę nr 194/3 wraz z budynkami stanowiącymi odrębne od gruntu nieruchomości w postaci warsztatu magazynowego, najazdu dla samochodów, warsztatu, magazynu i stolarni położonej w B.,dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą KW, będącej przedmiotem przetargu na licytacji w dniu 15 grudnia 2008 r. na rzecz nabywcy Małżonków A na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej za kwotę 219.000,00 zł.
2. posadowiony obecnie na nieruchomości budynek o funkcji magazynowo-warsztatowej z zapleczem biurowo-socjalnym o powierzchni 467,82 m2, nie będzie przedmiotem zbycia. Budynki te nie zostały wybudowane przez Państwo A ze środków własnych, a zostały nabyte na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 18 lutego 2008 r.;
3. nie doszło i nie dojdzie do rozliczenia nakładów pomiędzy Wnioskodawcą a Państwem A. Obiekty nie zostały wybudowane przez Wnioskodawcę.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym przypadku sprzedaż nieruchomości w trybie bezprzetargowym zwolniona jest od podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia na rzecz użytkownika wieczystego prawa użytkowania wieczystego.

Sprzedaż w trybie art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, z późn. zm.), będąca w istocie przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności w trybie cywilnoprawnym, nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru między tymi samymi stronami.

Zatem zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika nie jest dostawą towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, i nie podlega opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

W świetle powołanych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, jak również oddanie w użytkowanie, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu właściwego zinterpretowania pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, ustawodawca uznał, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Według art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), w granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.

Przepis ten, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 K.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

W myśl art. 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, z późn. zm.), z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

Zgodnie z zapisami art. 32 ust. 1 tej ustawy, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

Według ust. 2 tego artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

W świetle art. 37 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu.

Jak stanowi ust. 2 pkt 5 powyższego artykułu, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Na podstawie regulacji art. 69 tej ustawy, na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że zarządzeniem z dnia 24 września 2014 r. Wojewoda wyraził zgodę na sprzedaż w trybie bezprzetargowym na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych – małżonków, prawa własności zabudowanej nieruchomości Skarbu Państwa, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr 194/3, o powierzchni 0,8381 ha. Prawo użytkowania wieczystego gruntu ustanowione zostało na rzecz pierwszego użytkownika z dniem 5 grudnia 1990 r. Budynki i budowle posadowione na działce nr 194/3 wybudowane zostały w roku 1976. Zgodnie z decyzją Wicewojewody z dnia 16 września 1991 r., nieodpłatne nabycie na własność z mocy prawa, z dniem 5 grudnia 1990 r. przez C, budynków: budynek warsztatowo-magazynowy, budynek warsztatów, budynek stolarni. Prawa własności budynków stanowiących odrębne od gruntu nieruchomości w postaci warsztatu magazynowego, najazdu dla samochodów, warsztatu, magazynu i stolarni, małżonkowie nabyli na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej za kwotę 219.000,00 zł na licytacji w dniu 15 grudnia 2008 r. Obecnie na nieruchomości posadowiony jest budynek o funkcji magazynowo-warsztatowej z zapleczem biurowo-socjalnym o powierzchni 467,82 m2.

Cena sprzedaży nieruchomości wynosi: 184.997,00 zł. Cena nie obejmuje podatku VAT.

Małżonkowie nabyli prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oznaczonej geodezyjnie jako działka nr 194/3 wraz z nabyciem prawa własności budynków na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 18 lutego 2009 r. w sprawie o przysądzeniu prawa wieczystego użytkowania gruntu obejmującego działkę nr 194/3 wraz z budynkami stanowiącymi odrębne od gruntu nieruchomości w postaci warsztatu magazynowego, najazdu dla samochodów, warsztatu, magazynu i stolarni, będącej przedmiotem przetargu na licytacji w dniu 15 grudnia 2008 r. na rzecz nabywcy na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej za kwotę 219.000,00 zł. Posadowiony obecnie na nieruchomości budynek o funkcji magazynowo-warsztatowej z zapleczem biurowo-socjalnym o powierzchni 467,82 m2 nie będzie przedmiotem zbycia. Budynki te nie zostały wybudowane przez małżeństwo ze środków własnych, a zostały nabyte na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 18 lutego 2008 r.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych.

Należy zauważyć, że do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Powołany powyżej przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Okoliczności analizowanej sprawy świadczą o tym, że obecni użytkownicy wieczyści w sensie ekonomicznym nabyli już prawo wieczystego użytkowania ww. nieruchomości gruntowej, a zatem w sensie ekonomicznym nabyli już prawo do dysponowania gruntem jak właściciel. W świetle przepisów art. 7 ust. 1 pkt 6 i pkt 7 ustawy doszło już więc do dostawy tej nieruchomości na rzecz obecnych wieczystych użytkowników.

W związku z powyższym, planowana sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnych użytkowników wieczystych będzie w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości. Będzie stanowiła ona jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, natomiast nie wpłynie na „władztwo do rzeczy”, które użytkownicy już uzyskali. Czynność ta nie może być traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, w związku z czym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji w opisanym przypadku sprzedaż nieruchomości w trybie bezprzetargowym nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.