Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-299/12/15-S/AT
z 28 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów – po uwzględnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2015 r. sygn. akt. I FSK 90/14 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 września 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 778/13 – stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2012 r. (data wpływu 24 grudnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 28 stycznia 2013 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z udziałem w strukturze cash-poolingu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 28 stycznia 2013 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z udziałem w strukturze cash-poolingu.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzącym działalność produkcyjną w całości opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Zamierza zawrzeć ze spółką dominującą oraz bankiem umowę kompleksowego zarządzania płynnością finansową, polegającą na automatycznych transferach nadwyżek środków pieniężnych Spółki na rachunek bankowy spółki dominującej, czyli tzw. cash-poolingu. Organizatorem systemu jest ww. bank wraz z oddziałami oraz spółkami zależnymi banku.

Cash-pooling jest obecnie stosowany w innych spółkach zależnych grupy kapitałowej, do której należy Wnioskodawca. Cash-pooling polega na inicjowaniu i realizowaniu przez bank na koniec każdego dnia roboczego (około godziny 20:00) przelewów środków pieniężnych z rachunków bankowych spółek zależnych (rachunki źródłowe) na rachunek bankowy spółki dominującej (rachunek docelowy) w takich kwotach, aby po wykonaniu przelewu saldo rachunków źródłowych było zerowe. Każda ze spółek zależnych może dokonywać z rachunków źródłowych przelewów wychodzących w celu regulowania swoich zobowiązań również na kwoty wyższe niż saldo danego rachunku źródłowego. W przypadku wykonania takiego przelewu, ujemne saldo rachunku źródłowego jest automatycznie pokrywane ze środków zgromadzonych na rachunku docelowym, tak aby saldo rachunku docelowego ponownie wynosiło zero złotych.

Wyżej scharakteryzowany produkt bankowy nazywany jest jednostronnym zero balansującym się cash-poolingiem, ponieważ:

1. saldo każdego rachunku źródłowego na koniec każdego dnia roboczego jest zerowe;
2. środki przelewane na rachunek docelowy nie są następnego dnia zwracane na rachunki źródłowe, lecz pozostają na rachunku docelowym do czasu powstania ujemnego salda na rachunku źródłowym lub do czasu wycofania się spółki zależnej z systemu.

W trakcie funkcjonowania cash-poolingu żaden z uczestników systemu nie ma wpływu na wysokość ani daty dokonywania transferów pieniężnych, ponieważ przelewy pomiędzy uczestnikami są inicjowane i realizowane w sposób automatyczny przez oprogramowanie banku, w sposób zgodny z parametrami zdefiniowanymi przez uczestników w chwili podpisywania z bankiem oraz pozostałymi umowy o świadczenie przedmiotowej usługi. Kwoty przelewane w ramach cash-poolingu podlegają oprocentowaniu według zmiennej stopy procentowej zdefiniowanej przez uczestników jako jeden z parametrów. Takie samo oprocentowanie przysługuje spółce dominującej banku z tytułu przechowywania środków pieniężnych na rachunku docelowym.

W związku z przystępowaniem do systemu spółka dominująca zawiera z każdą ze spółek zależnych pisemne porozumienie (dalej: porozumienie). Zgodnie z porozumieniem każda ze stron zobowiązuje się do zwrotu drugiej stronie łącznej kwoty środków pieniężnych otrzymanych od drugiej strony w ramach wyżej opisanego systemu cash-poolingu, powiększonej o odsetki naliczone przez bank, w granicach maksymalnej kwoty wskazanej w porozumieniu.

Porozumienie przewiduje, iż wierzyciel może zażądać od dłużnika całkowitej spłaty zadłużenia w terminie 90 dni od otrzymania przez dłużnika pisemnego wezwania. Ponadto każda ze stron może spłacić, częściowo lub całkowicie, swoje zobowiązanie pieniężne, przed otrzymaniem od drugiej strony żądania, o którym mowa w zdaniu poprzednim. W praktyce spłaty następują automatycznie, w ramach systemu cash-poolingu obsługiwanego przez oprogramowanie banku.

Wnioskodawca rozważa przystąpienie do wyżej opisanego systemu cash-poolingu. W tym celu założyłby rachunek bankowy prowadzony w Polsce przez bank, w walucie euro. Rachunek miałby w systemie status rachunku źródłowego. Wszystkie wyżej opisane warunki będą obowiązywały również Wnioskodawcę.

Porozumienie, które Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze spółką dominującą, nie będzie zawierało zobowiązania Wnioskodawcy do dokonania na rzecz spółki dominującej jakichkolwiek przelewów wolnych środków pieniężnych. Jedyną funkcją porozumienia będzie pisemne potwierdzenie zobowiązania spółki dominującej do zwrotu otrzymanych od Wnioskodawcy środków pieniężnych wraz z określonym w porozumieniu oprocentowaniem.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że spółka dominująca, która będzie stroną umowy kompleksowego zarządzania płynnością finansową oraz dodatkowego porozumienia opisanego powyżej, posiada siedzibę i prowadzi działalność wyłącznie w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Stroną umowy i jednocześnie podmiotem świadczącym usługę cash-poolingu będzie centrala banku we ….. …. Wprawdzie Spółka w celu wykonywania umowy założy rachunek bankowy w oddziale banku w …., jednak oddział ten nie będzie uczestniczył w zarzadzaniu płynnością finansową Spółki.

Porozumienie pomiędzy Spółką a spółką dominującą jest ściśle związane z korzystaniem przez Spółkę z usługi zarządzania płynnością finansową, świadczonej przez bank we … …., ponieważ pełni funkcję zabezpieczającą zwrot Wnioskodawcy środków pieniężnych przez spółkę dominującą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w wyżej opisanym zdarzeniu przyszłym uczestnictwo Wnioskodawcy w systemie cash-poolingu będzie miało wpływ na zakres prawa do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, uczestnictwo w systemie cash-poolingu nie będzie miało wpływu na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Wnioskodawca zaznacza, że zarządzanie Jego płynnością finansową poprzez wykonywanie przez oprogramowanie banku przelewów wychodzących nie będzie stanowiło usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przelewy wychodzące będą dokonywane bez żadnego udziału Wnioskodawcy, według parametrów z góry zdefiniowanych przez Wnioskodawcę w umowie z bankiem i spółką dominującą. Świadczenie usługi polega na czynnym, aktywnym działaniu z korzyścią dla usługobiorcy, podczas gdy w niniejszej sprawie Wnioskodawca będzie jedynie biernym odbiorcą usługi cash-poolingu, świadczonej przez bank.

Uzasadniając zajęte w sprawie stanowisko Wnioskodawca powołuje się ma zapadły w dniu 3 listopada 2011 r. wyrok sygn. akt I FSK 1521/10, w którym NSA orzekł, iż pojęcie świadczenia usług należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem, jako każde zachowanie na rzecz innej osoby.

W przekonaniu Wnioskodawcy, w świetle powyższego orzeczenia, uczestnictwa w systemie cash-poolingu nie można uznać za zachowanie posiadające znamiona świadczenia usług, ponieważ Wnioskodawca nie przejawia żadnej aktywności, która byłaby ukierunkowana na uzyskiwanie przez spółkę dominującą korzyści ekonomicznych. Cash-pooling stanowi formę lokowania wolnych środków pieniężnych, alternatywną w stosunku do np. lokat bankowych, czy obligacji Skarbu Państwa.

Ponadto, skoro porozumienie zawarte przez Wnioskodawcę ze spółką dominującą jest ściśle związane z korzystaniem z usługi cash-poolingu, to z treści porozumienia nie wynika świadczenie przez Wnioskodawcę jakiejkolwiek usługi na rzecz spółki dominującej. Wnioskodawca nie zawrze ze spółką dominującą odrębnej transakcji, lecz porozumienie pomocnicze w stosunku do usługi cash-poolingu, świadczonej przez bank.

Według Wnioskodawcy, nawet gdyby świadczył na rzecz spółki dominującej usługi polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, to obrót z tytułu tych usług nie podlegałby uwzględnieniu przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie bowiem z art. 90 ust. 6 ustawy, do tego obrotu nie wlicza się wartości sprzedaży usług m. in. udzielania pożyczek w zakresie, w jakim czynności te dokonywane są sporadycznie.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że w aktualnej linii orzeczniczej sądów administracyjnych dominuje stanowisko, iż o sporadyczności transakcji finansowych nie decyduje ilość dokonanych czynności, lecz przede wszystkim stopień wykorzystania do tych czynności zasobów podatnika, od których podatnik odliczył podatek naliczony. Takie stanowisko zajął np. WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 640/11, WSA w Warszawie w wyroku z dnia 20 lipca 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 2809/10, WSA w Krakowie w wyroku z dnia 24 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Kr 1467/10.

We wszystkich powołanych orzeczeniach sądy administracyjne stwierdziły, iż w sytuacji, w której czynności udzielania pożyczek angażowały niewielką część aktywów podatnika, przy których nabyciu podatnik miał prawo odliczyć podatek naliczony, obrót z takich czynności nie podlega uwzględnieniu przy określaniu zakresu proporcji prawa do odliczenia.

W przekonaniu Wnioskodawcy, przenosząc powyższe stwierdzenia na grunt niniejszej sprawy, niewątpliwie uczestnictwo w systemie cash-poolingu wiąże się z użyciem marginalnej części towarów i usług, które Wnioskodawca nabył z prawem do odliczenia podatku naliczonego. W niniejszej sprawie aktywne działania Wnioskodawcy ograniczają się do podpisania umowy z bankiem i spółką dominującą. Do realizacji przelewów stosowane jest wyłącznie oprogramowanie banku. Wnioskodawca jest odbiorcą usługi cash-poolingu świadczonej przez bank, a nie podmiotem czynnie, w sposób zorganizowany, finansującym spółkę dominującą.

W związku z faktem, iż Wnioskodawca zawarł porozumienie ze spółką dominującą nieprowadzącą w Polsce działalności gospodarczej, ewentualne świadczenie usług przez Wnioskodawcę należałoby uznać za opodatkowane poza terytorium Polski, zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że okoliczność ta nie ma znaczenia dla oceny prawidłowości jego stanowiska, ponieważ zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi poza terytorium Polski jest taki sam, jak gdyby czynności te podlegały opodatkowaniu w Polsce.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną nr ITPP1/443-299/12/AT stwierdzając, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2012 r. jest nieprawidłowe.

Nie zgadzając się z rozstrzygnięciem zawartym w ww. interpretacji indywidualnej – po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa – Wnioskodawca złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, który wyrokiem z dnia 10 września 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 778/13, uchylił interpretację.

Sąd wskazał, że istotna w rozpoznawanej sprawie jest ta okoliczność, że wydając zaskarżoną interpretację organ wyszedł poza zakres wynikającego z wniosku o wydanie interpretacji przedmiotu sprawy – rozstrzygnął o kwestii niebędącej przedmiotem wniosku (import usług nabytych od banku).

Sąd uznał, że w rozpoznawanej sprawie doszło do naruszenia zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, w szczególności poprzez nieodniesienie się przez Ministra Finansów przy wydaniu interpretacji do korzystnego dla Skarżącej orzecznictwa sądów.

Na wskazany wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2015 r. sygn. akt I FSK 90/14 oddalił ją. Oddalając skargę kasacyjną wskazał, że brak jest usprawiedliwionych podstaw skargi kasacyjnej.

W dniu 26 czerwca 2015 r. wpłynęło do tutejszego organu orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku opatrzone klauzulą prawomocności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2015 r. sygn. akt I FSK 90/14 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 września 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 778/13, jak również zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.