2015.06.08 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/4512-1-200/15-4/HW
z 8 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2015 r. (data wpływu 18 marca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 maja 2015 r. (data wpływu 25 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą działek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą działek. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 maja 2015 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, skonkretyzowane pytanie oraz własne stanowisko w sprawie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Ojciec Wnioskodawcy był władającym terenem nieruchomości oznaczonych jako działki o nr: 105, 106, 107, 124, 125, 126, 127 od lat 60-tych ubiegłego wieku. Ojciec Wnioskodawcy z Jego pomocą prowadził na tych terenach w latach 60, 70, 80-tych gospodarstwo rolne. Zainteresowany zaprzestał działań dotyczących uprawy roli w latach 90-tych. Ojciec Zainteresowanego gospodarstwo wykorzystywał do celów prywatnych, aż do początku obecnego wieku.

Z dniem 28 maja 2005 r. Wnioskodawca, na podstawie orzeczenia sądu z dnia 21 maja 2010 r. w przedmiocie stwierdzenia zasiedzenia nabył do majątku prywatnego 1/2 nieruchomości oznaczonych jako działki o nr: 105, 106, 107, 124, 125, 126, 127. Następnie na podstawie notarialnej umowy zniesienia współwłasności z dnia 1 marca 2011 r. stał się jedynym właścicielem działek nr: 105, 106, 107, 124, 125, 126, oraz w 2/3 właścicielem działki 127. Powyższe Wnioskodawca nabył do majątku osobistego. Zainteresowany nie prowadzi działalności gospodarczej ani rolnej. Powyższe działki od momentu nabycia stanowią niezabudowane nieużytki.

Teren działki nr 105 w momencie nabycia jej do majątku prywatnego w około 1 ha stanowił las (oznaczony w ewidencji gruntów jako LsV), reszta to według map ewidencyjnych rola klasa VI. Mimo, że pierwotnie planował pozostawienie wszystkich nieruchomości jako majątek rodzinny sytuacja skłoniła Zainteresowanego do sprzedaży działki nr: 106 i 107.

W roku 2012 w związku z uchwaleniem przez radę Miasta między innymi dla terenu działek Zainteresowanego, tj. nr: 105, 106, 107 zaczął obowiązywać plan miejscowy „(…)” potwierdzający zapisy nieobowiązującego od roku 2004 planu miejscowego ustalając przeznaczenie większości powierzchni powyższych działek jako działki budowlane. Zainteresowany nie wnioskował o podjęcie uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego. O sporządzaniu powyższego planu miejscowego dowiedział się kilka lat po rozpoczęciu nad nim prac. Wnioskodawca nie miał także żadnego wpływu na planowane w nim rozwiązania np. ustalenie dla działek funkcji terenu (drogi, działki budowlane). Nie ponosił także żadnych kosztów w związku z przeprowadzanymi pracami planistycznymi, a złożone przez Niego uwagi dla tych nieruchomości nie dotyczyły zmiany funkcji lecz zmianę układu dróg na taki, który pozwoliłby zachować istniejące zalesienie terenu. Uwagi te w większości nie zostały uwzględnione.

Również w związku z uchwaleniem mpzp możliwym na podstawie decyzji Marszałka Województwa z dnia 24 maja 2010 r. (o którą wnioskował Prezydent Miasta niezależnie od woli i wiedzy Zainteresowanego) stało się wyłączenie z produkcji leśnej zalesionych części działek.

Po wejściu w życie mpzp Wnioskodawca podzielił nieruchomość oznaczoną wówczas jako działka nr 105 wydzielając z niej zgodnie z przeznaczeniem terenu określonym w mpzp drogę wewnętrzną (działka nr 105/3), drogi publiczne (działki nr: 105/2, 105/6) oraz mniejszą działkę budowlaną nr 105/4. Rok później w roku 2014 Zainteresowany sprzedał działkę nr 105/4 osobie fizycznej do majątku prywatnego. Kwotę ze sprzedaży działki ma także zamiar przeznaczyć na własne cele mieszkaniowe.

Przy sprzedaży powyższych działek Wnioskodawca nie prowadził żadnych działań marketingowych w celu znalezienia klientów. Klienci znaleźli Zainteresowanego sami prawdopodobnie pytając sąsiadów, kto jest właścicielem danej nieruchomości.

Dla terenu działek nr: 124, 125, 126, 127 w dniu 14 stycznia 2014 r. na wniosek Zainteresowanego została wydana decyzja ustalająca warunki zabudowy poprzez ustalenie możliwości budowy jednego domu jednorodzinnego na każdej z działek (działki mają od 3,2 tyś. do 4,5 tyś. m2 powierzchni). Zamiarem takiego działania było ustalenie możliwości zabudowy działek przed ich podarowaniem członkom najbliższej rodziny. Duża powierzchnia działek i możliwość zabudowy jednym domem w myśl wydanych dla Wnioskodawcy WZ wyklucza możliwość przypisania Jego osobie zamiaru komercyjnego wykorzystania działek ponieważ dla tego terenu jest bez problemu możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla znacznie większej liczby domów. W ewidencji gruntów teren powyższych nieruchomości oznaczony jest jako ŁV (łąka klasa V). Dla terenu nieruchomości nr: 124, 125, 126, 127 nie obowiązuje plan miejscowy. Część działki nr 124 podarował w roku 2014 swoim synom, natomiast część działki nr 125 podarował swojej córce.

Zainteresowany nie prowadzi oraz nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej związanej z handlem nieruchomościami. Aktualnie Wnioskodawca przystąpił do Stowarzyszenia, które chce doprowadzić do wybudowania sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej również przy kilku z powyższych nieruchomości. Między innymi Jego dzieci, którym podarował części działek nr: 124 i 125 chcą w ramach działania Stowarzyszenia doprowadzić do uzbrojenia działek, których są współwłaścicielami i dla których to nieruchomości wnieśli wraz z Wnioskodawcą wniosek do sądu o zniesienie współwłasności. Zamiar Wnioskodawcy o ewentualnym współfinansowaniu w ramach działań Stowarzyszenia uzbrojenia w ulicach publicznych oraz na terenie prywatnej drogi wewnętrznej wynika z dbałości o posiadany majątek prywatny. Jednak Zainteresowany nie jest jeszcze przekonany, czy chce współfinansować uzbrojenie w ulicach przyległych do Jego działek skoro nie wie, czy to uzbrojenie kiedykolwiek będzie potrzebował. Dlatego też nie ma zamiaru wnioskować o budowę przyłączy, czy części infrastruktury doprowadzających uzbrojenie bezpośrednio do granic swoich nieruchomości.

Jednak do współfinansowania działań Stowarzyszenia skłania Wnioskodawcę pismo Prezydenta Miasta wskazujące, że gdyby uczestniczyć w kosztach budowy inwestycji z udziałem ludności przeprowadzanej przy swojej nieruchomości nie będzie się obciążonym opłatą adiacencką w wysokości 50% wzrostu wartości tej nieruchomości spowodowanej wybudowaniem infrastruktury technicznej (...).

Wnioskodawca w przyszłości zamierza także wyłączyć z produkcji leśnej tereny działek nr: 105/1, 105/5, 105/7 powstałych po podziale działki nr 105 tak, aby możliwe było ich wykorzystanie zgodne z przewidzianym w obowiązującym mpzp. Rozważa także podział powyższych nieruchomości i pozostawienie części z nich w majątku prywatnym, obdarowanie dzieci i wnuków częścią nowo wydzielonych nieruchomości oraz ewentualną sprzedaż reszty nieruchomości. Jeśli Zainteresowany zdecyduje się na powyższe kroki i sprzedaż części bądź całości nowo wydzielonych nieruchomości chciałby zlecić poszukiwanie klientów profesjonalnej firmie bądź osobie zajmującej się handlem nieruchomościami, gdyż sam nie ma wiedzy niezbędnej do prowadzenia działań marketingowych, czy prawnych potrzebnych przy sprzedaży nieruchomości. Ewentualnie zastanowi się nad poproszeniem syna o zamieszczenie ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości w internecie.

Według rozumienia przez Wnioskodawcę obowiązujących przepisów nie będzie on w powyższej hipotetycznej sytuacji i nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług (w powyższej sprawie). Natomiast jeśli ewentualna sprzedaż powyższych działek nastąpi po okresie 5 lat licząc od końca roku w którym nastąpiło ich nabycie nie będzie także na mnie ciążyć obowiązek uiszczenia podatku dochodowego od tych transakcji.

W piśmie z dnia 22 maja 2015 r. – stanowiącym uzupełnienie wniosku – Zainteresowany wskazał, że:

Nie będzie współfinansował uzbrojenia w ulicach przyległych do działek będących przedmiotem zapytania.
Będzie korzystał z usług profesjonalnego pośrednika sprzedaży nieruchomości.
Nieruchomości, których dotyczy wniosek nie były przez Wnioskodawcę wykorzystywane w działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w tym w działalności rolniczej.
Ojciec Zainteresowanego wykorzystywał nieruchomości, których dotyczy wniosek oraz inne wchodzące w skład jego gospodarstwa w działalności rolniczej, ale wyłącznie w myśl ww. ustawy na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca natomiast w ramach pomocy rodzinnej pomagał mu w gospodarstwie w latach 60-tych, 70-tych, 80-tych i sporadycznie w 90-tych, jednak nigdy sam nie prowadził działalności gospodarczej, ani rolniczej na wnioskowanych nieruchomościach.
Przedmiotowe grunty nie są i nigdy nie były przez Zainteresowanego udostępniane osobom trzecim na podstawie umowy najmu, dzierżawy, użyczenia itp.
Wnioskodawca przed sprzedażą nie zamierza na przedmiotowych nieruchomościach ponosić żadnych nakładów innych niż opisane we wniosku, nie zamierza także wykonywać ogrodzeń, utwardzać dróg wewnętrznych, wytyczać nowego dostępu do dróg publicznych, czy urządzać zieleni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 22 maja 2015 r.).

Czy dla nieruchomości o nr: 105/1, 105/5, 105/7 oraz 124, 125, 126, 127, jeśli:

Zainteresowany wyłączy z produkcji leśnej teren swoich nieruchomości (dla tych nieruchomości których to dotyczy),
podzieli nieruchomości na mniejsze działki gruntu,
nie będzie współfinansował uzbrojenia w ulicach przyległych do działek będących przedmiotem zapytania,
część nieruchomości pozostawi sobie, część podaruje swoim spadkobiercom, a część z nich sprzeda korzystając z usług profesjonalnego pośrednika sprzedaży nieruchomości,

to czynności przedstawione przez Zainteresowanego mieszczą się w zakresie przesłanki wykorzystywania towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych i powyższe uczyni Jego podatnikiem podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane pismem z dnia 22 maja 2015 r.), w powyższym stanie sprawy i działaniach skonkretyzowanych w pytaniu nie zajdzie podstawa do uznania wnioskującego za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu dokonanej sprzedaży opisanych nieruchomości.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej Ustawą) przedmiotem opodatkowania pozostaje odpłatna dostawa towarów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy podatnikami są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2. bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalność gospodarcza w myśl Ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody; działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przedmiotem niniejszego zapytania jest ocena, czy czynności opisane przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego mieszczą się w zakresie przesłanki wykorzystywania towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem podatnika te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością. powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 Ustawy nie można podmiotu dokonującego dostaw uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do sprzedaży gruntu działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga dokonania każdorazowo oceny odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W tym względzie, mając na uwadze wyrok TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, należy uznać, że aktualne są wywody zawarte w wyroku NSA w składzie siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r., I FPS 3/2007 wskazujące na kryteria jakimi należy kierować się przy określaniu, czy wdanym przypadku mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, czy też z zarządem majątkiem prywatnym.

Uwzględnić zatem w tym przedmiocie należy, że:

Stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. W powyższym zakresie nie jest natomiast możliwe przyjęcie z góry konkretnych założeń, modelowego rozwiązania, mającego zastosowanie w każdym przypadku.
Wykonanie danej czynności (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę) jednorazowo jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne jest bowiem ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca. a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku do tego gruntu.
Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stalą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną; przesłanka stałości działalności gospodarczej wynika z porównania art. 9 i art. 12 Dyrektywy 2006/l12/WE, gdyż skoro art. 12 wprowadza, jako zasadę szczególną możliwość uznania za podatnika także podmiotów wykonujących działalność gospodarczą w sposób sporadyczny (okazjonalny), to oznacza, że zasadą ogólną jest, by działalność gospodarcza musiała być wykonywana w sposób niesporadyczny (stały).
Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych.
Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą Zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki nawet, gdyby uczynił to w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej, sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym.
Działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.
Na taki rodzaj działalności wskazywać mogą także takie działania jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, w sytuacji, gdy sprzedawca jest już podatnikiem w zakresie usług budowlanych, deweloperskich, czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Odnosząc powyższe uwagi do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawcę opisanych nieruchomości nie mieści się w zakresie pojęcia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że dokonując sprzedaży gruntu Wnioskodawca nie wykroczy poza ramy zarządu majątkiem prywatnym. Jak bowiem wyjaśnił TSUE w wyroku z dnia 15 września 2011 r. o tym, że dokonujący sprzedaży gruntu budowlanego działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a nie w ramach zarządu majątkiem prywatnym wykonując prawo własności decyduje stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, że angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów. handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Takiej aktywności Wnioskodawcy nie sposób przypisać.

Należy nadto zauważyć, że przedmiotowa nieruchomość nie została nabyta w celu jej dalszej odsprzedaży. Uznać zatem należy, że sprzedaż opisanych nieruchomości nie uczyni z Wnioskodawcy podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przepis art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zatem grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, z późn. zm.), dalej Dyrektywa 2006/112/WE Rady – „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. Natomiast „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Opodatkowaniu VAT podlega – na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady – odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

I tak, jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zauważyć należy, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Natomiast nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje zbycia ze swojego majątku prywatnego w postaci nieruchomości gruntowej, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, że działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Konieczne jest zatem ustalenie, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy, Wnioskodawca, w celu dokonania dostawy gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też zbycie to nastąpiło w ramach zarządu jego majątkiem prywatnym.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem jak wyżej wskazano, w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu – dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności – konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 Kodeksu cywilnego uprawnień właściciela. Podkreślić także należy, że ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (…) (Edward Gniewek, Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, że dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

W świetle powyżej przytoczonych przepisów dostawa ww. gruntu będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzonej działalności gospodarczej, co może mieć miejsce również przy czynności dokonanej jednorazowo.

Z opisu sprawy wynika, że Ojciec Wnioskodawcy był władającym terenem nieruchomości oznaczonych jako działki o nr: 105, 106, 107, 124, 125, 126, 127 w … od lat 60-tych ubiegłego wieku. Ojciec Zainteresowanego z Jego pomocą prowadził na tych terenach w latach 60, 70, 80-tych gospodarstwo rolne. Wnioskodawca zaprzestał działań dotyczących uprawy roli w latach 90-tych. Ojciec Zainteresowanego gospodarstwo wykorzystywał do celów prywatnych, aż do początku obecnego wieku.

Wnioskodawca z dniem 28 maja 2005 r. na podstawie orzeczenia sądu z dnia 21 maja 2010 r. w przedmiocie stwierdzenia zasiedzenia nabył do majątku prywatnego ½ nieruchomości oznaczonych jako działki o nr: 105, 106, 107, 124, 125, 126, 127 w …. Następnie na podstawie notarialnej umowy zniesienia współwłasności z dnia 1 marca 2011 r. stał się jedynym właścicielem działek nr: 105, 106, 107, 124, 125, 126, oraz w 2/3 właścicielem działki 127. Powyższe Wnioskodawca nabył do majątku osobistego. Zainteresowany nie prowadzi działalności gospodarczej ani rolnej. Powyższe działki od momentu nabycia stanowią niezabudowane nieużytki.

W roku 2012 w związku z uchwaleniem przez radę Miasta między innymi dla terenu działek Zainteresowanego, tj. nr: 105, 106, 107 zaczął obowiązywać plan miejscowy potwierdzający zapisy nieobowiązującego od roku 2004 planu miejscowego ustalając przeznaczenie większości powierzchni powyższych działek jako działki budowlane. Zainteresowany nie wnioskował o podjęcie uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu miejscowego. O sporządzaniu powyższego planu miejscowego dowiedział się kilka lat po rozpoczęciu nad nim prac. Wnioskodawca nie miał także żadnego wpływu na planowane w nim rozwiązania np. ustalenie dla działek funkcji terenu (drogi, działki budowlane). Nie ponosił także żadnych kosztów w związku z przeprowadzanymi pracami planistycznymi, a złożone przez Niego uwagi dla tych nieruchomości nie dotyczyły zmiany funkcji lecz zmianę układu dróg na taki, który pozwoliłby zachować istniejące zalesienie terenu. Uwagi te w większości nie zostały uwzględnione.

Zainteresowany nie będzie współfinansował uzbrojenia w ulicach przyległych do działek będących przedmiotem zapytania. Wnioskodawca będzie korzystał z usług profesjonalnego pośrednika sprzedaży nieruchomości.

Nieruchomości, których dotyczy wniosek nie były przeze Wnioskodawcę wykorzystywane w działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w tym w działalności rolniczej. Ojciec Zainteresowanego wykorzystywał nieruchomości, których dotyczy wniosek oraz inne wchodzące w skład jego gospodarstwa w działalności rolniczej, ale wyłącznie w myśl ww. ustawy na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca natomiast w ramach pomocy rodzinnej pomagał mu w gospodarstwie w latach 60-tych, 70-tych, 80-tych i sporadycznie w 90-tych, jednak nigdy sam nie prowadził działalności gospodarczej, ani rolniczej na wnioskowanych nieruchomościach. Przedmiotowe grunty nie są i nigdy nie były przez Zainteresowanego udostępniane osobom trzecim na podstawie umowy najmu, dzierżawy, użyczenia itp. Wnioskodawca przed sprzedażą nie zamierza na przedmiotowych nieruchomościach ponosić żadnych nakładów innych niż opisane we wniosku, nie zamierza także wykonywać ogrodzeń, utwardzać dróg wewnętrznych, wytyczać nowego dostępu do dróg publicznych czy urządzać zieleni.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy dla nieruchomości o nr: 105/1, 105/5, 105/7 oraz 124, 125, 126, 127 w …, jeśli:

Zainteresowany wyłączy z produkcji leśnej teren swoich nieruchomości (dla tych nieruchomości których to dotyczy),
podzieli nieruchomości na mniejsze działki gruntu,
nie będzie współfinansował uzbrojenia w ulicach przyległych do działek będących przedmiotem zapytania,
część nieruchomości pozostawi sobie, część podaruje swoim spadkobiercom, a część z nich sprzeda korzystając z usług profesjonalnego pośrednika sprzedaży nieruchomości,

W rozpatrywanej sprawie należy stwierdzić, że trudno uznać Wnioskodawcę za podatnika podatku od towarów i usług w związku z planowanymi czynnościami, tj. sprzedażą, darowizną oraz pozostawieniem w majątku prywatnym przedmiotowych działek. Pomimo, że grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, to nie można uznać, że przy dokonywaniu sprzedaży ww. działek gruntu, które stanowią własność Zainteresowanego, będzie On działał w charakterze handlowca. Nabycie gruntu nastąpiło bowiem na podstawie orzeczenia sądu w przedmiocie stwierdzenia zasiedzenia oraz umowy zniesienia współwłasności. Ponadto, z wniosku wynika, że Zainteresowany wystąpił z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla działek nr 124, nr 125, nr 126, oraz nr 127 w celu możliwości budowy domu jednorodzinnego na każdej z działek, jednakże – jak wskazał Wnioskodawca – Jego celem było ustalenie możliwości ich zabudowy przed ich podarowaniem rodzinie. Równocześnie Zainteresowany wskazał, że część działki nr 124 podarował swoim synom, a część działki nr 125 swojej córce. Wnioskodawca rozważa wyłączyć z produkcji leśnej tereny działek nr 105/1, nr 105/5 oraz nr 105/7 tak, aby było możliwe ich wykorzystanie zgodnie z przewidzianym w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zainteresowany rozważa podział nieruchomości oraz pozostawienie części w majątku prywatnym, obdarowanie dzieci i wnuków oraz ewentualną sprzedaż pozostałych nieruchomości. Jednakże, Wnioskodawca nie będzie wykazał jakiejkolwiek innej aktywności w celu przygotowania gruntów do sprzedaży, ani nie będzie wykonywał jakichkolwiek działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności tych działek (np. uzbrojenie terenu), tj. czynności charakterystycznych dla wykonywania działalności gospodarczej. Ponadto opisane działki nie były przez Wnioskodawcę wykorzystywane do wykonywania jakiejkolwiek działalności gospodarczej, nigdy nie były też oddawane w najem, dzierżawę czy w nieodpłatne użytkowanie. Przy ich sprzedaży planowane jest prowadzenie typowych działań w zakresie informowania potencjalnych nabywców o ofercie sprzedaży, głównie za pośrednictwem podmiotu zajmującego się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. W konsekwencji, przy uwzględnieniu braku ze strony Zainteresowanego działań typu: przekształcenie gruntów leśnych na budowlany oraz uzbrojenia działek przed sprzedażą, a także wystąpienie przez Wnioskodawcę o wydanie decyzji ustalającej warunki zabudowy dla działek mających być przedmiotem darowizny członkom najbliższej rodziny, powoduje, że dokonując planowanej sprzedaży będzie korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Taka sprzedaż będzie oznaczała działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdą zastosowania. Wnioskodawca będzie dokonywał zbycia gruntu należącego do majątku prywatnego.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis sprawy, w odpowiedzi na zadane pytanie, należy stwierdzić, że planowane przez Zainteresowanego czynności: sprzedaży, darowizny oraz pozostawienia w majątku prywatnym działek gruntu o nr: 105/1, 105/5, 105/7 oraz 124, 125, 126, 127, jeśli:

Wnioskodawca wyłączy z produkcji leśnej teren swoich nieruchomości (dla tych nieruchomości których to dotyczy),
podzieli nieruchomości na mniejsze działki gruntu,
nie będzie współfinansował uzbrojenia w ulicach przyległych do działek będących przedmiotem zapytania,
przy sprzedaży skorzysta z usług profesjonalnego pośrednika w obrocie nieruchomościami,

nie mieszczą się w zakresie przesłanki wykorzystywania towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem w związku z tymi czynnościami Wnioskodawca nie wystąpi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Końcowo należy wskazać, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin