Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/443-1332/14-5/AD
z 3 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 22 grudnia 2014 r. (data wpływu 24 grudnia 2014 r.) uzupełnionym pismem z 12 marca 2015 r. (data wpływu 16 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług:

• jest prawidłowe - w zakresie opodatkowania oraz stawki podatku dla zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, a także zbycia projektu architektonicznego,
• jest prawidłowe - w zakresie dokumentowania transakcji zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego,
• jest nieprawidłowe - w zakresie uznania za jednolitą transakcję zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania transakcji zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego. Wniosek uzupełniono 16 marca 2015 r. o doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

1. Aktem notarialnym zawartym dnia 24 stycznia 2005 r. Gmina ustanowiła prawo użytkowania wieczystego, na rzecz A oraz B. Prawo to ustanowiono na nieruchomości o powierzchni 0,0812 ha.
   Nieruchomość była objęta księgą wieczystą. Działka była niezabudowana. Prawa tego nie ujęto w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych zarówno A, jak i B.
2. W przypadku zabudowy, dla działki tej wymagane było uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy na mocy art. 61 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym – w brzmieniu na dzień zawarcia aktu notarialnego. Pełnomocnik Gminy oświadczyła że nieruchomość przeznaczona jest pod budowę budynku mieszkalnego – z dopuszczeniem usług.
3. Użytkowanie wieczyste zostało ustanowione na 99 lat.
4. Cena za użytkowanie została ustalona na 201.075 zł (słownie: dwieście jeden tysięcy siedemdziesiąt pięć złotych). Opłatę roczną ustalono w związku z tym na 2.010,75 zł (słownie: dwa tysiące dziesięć złotych 75/100). Pierwszą opłatę ustalono na kwotę 50.268,75 zł (słownie: pięćdziesiąt tysięcy dwieście sześćdziesiąt osiem tysięcy 75/100). Opłaty te mogły być aktualizowane.
5. Do pierwszej opłaty został doliczony 22% podatek VAT (11.059,13 zł). Do kolejnych opłat rocznych doliczało się 442,37 zł podatku VAT (albo właściwą kwotę do opłat po aktualizacji).
6. Nabywcy zobowiązali się do zabudowy gruntu w terminie 4 lat od dnia zawarcia aktu notarialnego, tj. do 24 stycznia 2009 r. Termin ten mógł zostać przedłużony.
7. Z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego i opłat rocznych – podatku naliczonego VAT w okresie 24 stycznia 2005 r. – 31 sierpnia 2010 r. nie odliczono ze względu na brak faktur. Od kwietnia 2006 r. A (żona) jest ponadto podatnikiem zwolnionym, w związku z tym nie miała prawa do odliczenia. B również nie odliczał VAT od tych opłat, zaliczając je brutto w koszty. Nie otrzymywał bowiem faktur VAT.
8. W okresie do lipca 2010 r. małżonkowie ponosili wydatki na pozwolenia, opłaty skarbowe, dokumentację geotechniczną itp. Wydatki te nie były zaliczone do kosztów podatkowych. Nie służyło w stosunku do wynagrodzeń za nie – prawo do odliczeń podatku naliczonego VAT (nie zawierały go).
9. Dnia 27 stycznia 2006 r. małżonka podatnika - wynajęła część gruntu objętego prawem użytkowania wieczystego (działka nr 88) przedsiębiorstwu, od grudnia 2005 r. Z tytułu tej działalności uzyskiwano czynsz w wysokości 150 zł + VAT (za jeden nośnik). Zgodnie z oświadczeniem przychód ten był deklarowany wyłącznie w ramach źródła „najem” przez A, do 31 grudnia 2010 r. A wystawiła w dniu 15 marca 2006 r. fakturę VAT nr 1/N na najem za okres grudzień 2005 r. – marzec 2006 r. Czynność tę opodatkowała podatkiem VAT. Od kwietnia 2006 r. do grudnia 2010 r., wystawiane przez nią rachunki opiewały na kwotę brutto (bez wykazanego podatku VAT). Do kosztów najmu zaliczono podatek od nieruchomości oraz opłatę roczną z tytułu p.w.u.
10. Dnia 2 stycznia 2011 r. B zawarł umowę o podobnej treści jak w punkcie 9 (150 zł + VAT za jeden nośnik), z tym samym podmiotem, na okres od 1 stycznia 2011 r. Przychody z tytułu tego najmu były rozliczane w ramach jego działalności gospodarczej. Deklarował on również podatek VAT z tego tytułu. W związku z tą działalnością, B, od stycznia 2011 r.:
    • opłaty za użytkowanie wieczyste w kwocie brutto zaliczał do kosztów podatkowych,
    • odliczał podatek VAT od wydatków inwestycyjnych w kwocie 20.757,50 zł, ale kwoty te nie stanowiły kosztów podatkowych.
11. Dnia 31 grudnia 2009 r. Prezydent Miasta wydał decyzję o warunkach zabudowy. W jej ramach Prezydent ustalił warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalno-usługowego.
12. Dnia 24 lipca 2014 r. (data wpływu wniosku) zatwierdzono projekt budowy i wydano pozwolenie na budowę - A. Pozwolenie to obejmuje też infrastrukturę techniczną i zjazdy z innych działek.
13. A posiada wpis swojej działalności do CEiDG (odpis z dnia 26 listopada 2014 r.). W pozycji „wykonywana działalność gospodarcza”, znajdują się m.in. pozycje:
    • 41.10.Z Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków;
    • 68.10.Z Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek;
    • 68.20.Z Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.
    • W latach 2008-2014 grunt objęty użytkowaniem wieczystym był opodatkowany podatkiem od nieruchomości właściwym dla gruntów pozostałych.
    • Księga wieczysta dotyczy gruntu w użytkowaniu wieczystym (działka nr 88). Z księgi wynika zobowiązanie do zagospodarowania nieruchomości do 31 grudnia 2014 r. W księdze jest wpisana hipoteka umowna, zabezpieczająca wykonanie powyższego zobowiązania.
      
      

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że:

1. Pod pojęciem „projekt architektoniczny” należy rozumieć wykonanie:
   • projektu budowlanego,
   • projektu wykonanych konstrukcji, instalacji elektrycznych, sanitarnych i wentylacji mechanicznej,
   • kosztorysu architektoniczno-budowlanego.
   Poniesiono również nakłady na:
   • reprodukcję map – mapa zasadnicza 1:500,
   • dokumentację geotechniczną określającą warunki gruntowo-wodne,
   • wydanie warunków technicznych podłączenia do sieci wodno- kanalizacyjnej,
   • aktualizację mapy do celów projektowych,
   • prace ziemne koparki,
   • uzgodnienie w zakresie ochrony p-poż.,
   • opłatę za notarialne przedłużenie dzierżawy,
   • uzgodnienie projektu technicznego,
   • uzgodnienie dokumentacji projektowej,
   • uzgodnienie sanitarno-hig. prac budowlanych,
   • uzgodnienie BHP prac budowlanych.
   Nie wznoszono na tym gruncie żadnych obiektów.
   Prace ziemne koparki były związane z wykonaniem odkrywki, do celów zaprojektowania fundamentów.
2. Do zabudowy gruntu nie doszło.
3. Kwota 20.757 zł stanowi podatek VAT od następujących wydatków:
   • projekt budowlany,
   • projekt budowlany,
   • projekt budowlany cz. II,
   • projekt wykonawczy – konstrukcja i projekt instalacji elektrycznych,
   • projekt wykonawczy – instalacje sanitarne i wentylacja mechaniczna,
   • kosztorysy architektoniczno-budowlane.
4. Jako zbywcy w akcie notarialnym zostaną wskazani małżonkowie. Nieruchomość ta nie stanowi elementu przedsiębiorstwa.
5. W umowie sprzedaży żona Wnioskodawcy będzie podatnikiem zwolnionym podmiotowo (art. 113 ust. 1 u.o.p.t.u.). Nabywca żąda wystawienia faktury.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przedmiotem sprzedaży może być odrębnie:
   • projekt architektoniczny, oraz
   • prawo wieczystego użytkowania gruntu? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
2. Czy transakcja zbycia p.w.u. oraz projektu architektonicznego podlegają podatkowi od towarów i usług? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)
3. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie 1 – kto ma wystawić fakturę na tą sprzedaż? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
4. Jaka jest stawka podatku od zbycia ww. składników? (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja ta podlega podatkowi od towarów i usług jako jednolita transakcja zbycia p.w.u. wraz z projektem jego zagospodarowania, ze względu na poniższe argumenty:

1. Zgodnie z art. 7 pkt 7 w związku z pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. „o podatku od towarów i usług” (t.j. : Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej u.o.p.t.u. zbycie prawa użytkowania wieczystego, jest traktowane jak dostawa towarów.
2. Dostawa taka będzie przedmiotem opodatkowania, jeżeli zbywca uzyskuje status podatnika VAT (art. 15 u.o.p.t.u.). W akcie notarialnym, ze względu na charakter współwłasności ustawowej – jako sprzedający pojawią się oboje małżonkowie. Natomiast – w przypadku podlegania tej czynności u.o.p.t.u., fakturę na całość powinien wystawić ten z nich – który jest podatnikiem VAT czynnym (B). Posiada on bowiem w tej współwłasności nieoznaczony proporcjonalnie udział (podobnie: wyrok NSA z dnia 28 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 670/13).
3. Podatnikiem VAT są m.in. osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na jej cel i rezultat. Działalność gospodarcza jest to działalność m.in. handlowców (nabywających i zbywających towary), oraz wykorzystujących towary – w sposób ciągły do celów zarobkowych. W kontekście propozycji zbycia, należy rozważyć czy B będzie handlowcem z tytułu tej czynności, czy też działa on w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykonując prawo własności.

• 3.1. By móc mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, musiałby on spełnić szereg przesłanek, które czyniłyby tę działalność profesjonalną, np.: dokonywać transakcji zakupu i sprzedaży nieruchomości w tym zakresie, wystawiać oferty, dokonywać ogłoszeń w prasie, mediach i innych środkach masowego przekazu.
  B nie podejmował wskazanych wyżej czynności.
  

• 3.2. Nie zamierza on uzyskanych ze sprzedaży pieniędzy wydawać na zakup nieruchomości czy też praw użytkowania wieczystego, które byłyby przedmiotem obrotu. Planuje on natomiast kupić m.in. mieszkania na wynajem.
  

4. B odliczył podatek VAT od wydatków inwestycyjnych (projekty). W tym momencie ujawnił on zamiar wykonywania na tym p.w.u. gruntu czynności opodatkowanych. Oznacza to że chciał wykonywać na tym prawie opodatkowaną działalność gospodarczą – w rozumieniu art. 15 ust. 1-2 u.o.p.t.u. Związek p.w.u. gruntu z tą działalnością wpływa na postrzeganie tego prawa, jako towaru, który zbywa podatnik. Gdyby bowiem został wybudowany obiekt, na poczet którego dokonano odliczenia – a następnie zostałby zbyty, wówczas należałoby go poddać regulacjom ustawy. Na mocy art. 29a ust. 8 u.o.p.t.u. w przypadku dostawy budynków z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Taka sama zasada dotyczy prawa wieczystego użytkowania. Czyli opodatkowanie p.w.u. podzieliłoby podatkowo los budynku (byłoby takie samo). Opisana wyżej okoliczność, oraz:
   • uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy,
   • uzyskanie pozwoleń na budowę,
   • wykorzystywanie p.w.u. przedmiotowego gruntu w ramach działalności gospodarczej
   w rozumieniu VAT (początkowo przez A potem przez B) skłaniają do postawienia wniosku, że czynność zbycia p.w.u. tego gruntu – będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
5. P.w.u. przedmiotowego gruntu (działki nr 88), zgodnie z decyzją nr 122/09 o warunkach zabudowy z dnia 31 grudnia 2009 r. stanowi teren budowlany. Są to bowiem grunty przeznaczone zgodnie z tą decyzją pod zabudowę (art. 2 pkt 33 u.o.p.t.u.). Zbycie takiego gruntu będzie opodatkowane więc stawką podstawową 23%. Kwotę tę należy zadeklarować we właściwym okresie, na deklaracji podatkowej B. Podatek taki podlegał będzie odliczeniu u nabywcy.
6. Wydaje się że prawo użytkowania wieczystego gruntu i projekt architektoniczny stanowią całość (na gruncie tym powinien stanąć ten konkretny zaprojektowany budynek). Nie jest to projekt typowy, według którego można byłoby budować w dowolnym miejscu. Zaliczono go do inwestycji na p.w.u. tego gruntu. Dlatego Wnioskodawca uważa, że nie może ono być odrębnym przedmiotem sprzedaży.
7. Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 20 listopada 2013 r. (sygn. akt I FSK 1681/12) art. 15 ust. 1 i 2 ustawy VAT należy tak interpretować, że w przypadku, gdy faktyczną aktywność w realizacji zawartej umowy najmu nieruchomości, w tym w szczególności rozliczania jej podatkowo, wykazuje jedynie jedno z małżonków, a drugie poza formalnym umożliwieniem zawarcia umowy, polegającym na podpisaniu jej przez obydwoje małżonków, pozostaje całkowicie bierne w jej wykonaniu, brak jest podstaw do uznania go za podatnika VAT w sensie materialnym, tzn. że w odniesieniu do tej usługi działa w charakterze podatnika. Wyrok ten dotyczy wprawdzie najmu, ale może też być odniesiony do zbycia. Podobne stanowisko zaprezentowano w wyroku z dnia 28 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 670/13.
   
   

Wydaje się z związku z tym że A, która zajmuje się wyłącznie usługami stomatologicznymi – nie będzie podatnikiem VAT od zbycia p.w.u. nieruchomości. Jeżeli A nie byłaby podatnikiem z tytułu zbycia p.w.u. wartość tej sprzedaży nie będzie też liczona do wysokości jej zwolnienia podmiotowego. Zgodnie bowiem z art. 113 ust. 1 u.o.p.t.u. chodzi o sprzedaż dokonywaną przez podatników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe - w zakresie opodatkowania oraz stawki podatku dla zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, a także zbycia projektu architektonicznego, jak również w zakresie dokumentowania transakcji zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego oraz nieprawidłowe - w zakresie uznania za jednolitą transakcję zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jak również oddanie gruntu w użytkowanie oraz zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem – w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela. W świetle powołanego przepisu art. 7 ustawy, odpłatne przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi dostawę towarów.

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, według której sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Podstawowa stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku oraz zwolnienie od podatku VAT.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwolniona jest od podatku VAT dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 2 pkt 33 ustawy).

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, m.in. że aktem notarialnym zawartym dnia 24 stycznia 2005 r. Gmina ustanowiła prawo użytkowania wieczystego, na rzecz A oraz B. Prawa tego nie ujęto w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych zarówno A, jak i B. Prawo to ustanowiono na nieruchomości o powierzchni 0,0812 ha. Działka była niezabudowana. W przypadku zabudowy, dla działki tej wymagane było uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy na mocy art. 61 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym – w brzmieniu na dzień zawarcia aktu notarialnego. Pełnomocnik Gminy oświadczył że nieruchomość przeznaczona jest pod budowę budynku mieszkalnego – z dopuszczeniem usług. Nabywcy zobowiązali się do zabudowy gruntu w terminie 4 lat od dnia zawarcia aktu notarialnego, tj. do 24 stycznia 2009 r. Termin ten mógł zostać przedłużony. Dnia 31 grudnia 2009 r. Prezydent Miasta wydał decyzję o warunkach zabudowy. W jej ramach Prezydent ustalił warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalno-usługowego. Dnia 24 lipca 2014 r. (data wpływu wniosku) zatwierdzono projekt budowy i wydano pozwolenie na budowę A.

Dnia 27 stycznia 2006 r. małżonka podatnika – A wynajęła część gruntu objętego prawem użytkowania wieczystego przedsiębiorstwu S.A., od grudnia 2005 r. Z tytułu tej działalności uzyskiwano czynsz. Zgodnie z oświadczeniem przychód ten był deklarowany wyłącznie w ramach źródła „najem” przez A, do 31 grudnia 2010 r. A wystawiła w dniu 15 marca 2006 r. fakturę VAT na najem za okres grudzień 2005 r. – marzec 2006 r. Czynność tę opodatkowała podatkiem VAT. Od kwietnia 2006 r. do grudnia 2010 r., wystawiane przez nią rachunki opiewały na kwotę brutto (bez wykazanego podatku VAT). Do kosztów najmu zaliczono podatek od nieruchomości oraz opłatę roczną z tytułu p.w.u.

Dnia 2 stycznia 2011 r. B zawarł umowę o podobnej treści jak jego żona, z tym samym podmiotem, na okres od 1 stycznia 2011 r. Przychody z tytułu tego najmu były rozliczane w ramach jego działalności gospodarczej. Deklarował on również podatek VAT z tego tytułu.

Wątpliwości Wnioskodawcy odnoszą się m.in. do kwestii opodatkowania transakcji zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz stawki podatku dla tej transakcji.

Podkreślenia wymaga, że wprawdzie pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Zaznaczyć należy również, że nie ma przeszkód aby podatnik prowadzący działalność gospodarczą nabył nieruchomość do majątku prywatnego, który byłby wyłączony z systemu VAT i sprzedaż takiego majątku również nie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT. Należy mieć jednak na uwadze, że stwierdzenie czy dany przedmiot sprzedaży stanowi składnik majątku prywatnego, czy też jest związany z prowadzoną czy planowaną działalnością gospodarczą jest konsekwencją oceny prawnej dokonanej przez organ wydający interpretację, a nie elementem stanu faktycznego.

Ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika bowiem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości (lub jej części) wyłącznie do celów osobistych.

Powyższe w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca, gdyż najpierw w latach 2005-2010 część tej nieruchomości była wynajmowana przez żonę Wnioskodawcy, a następnie od 2011 r. przez samego Wnioskodawcę. Z opisu sprawy nie wynika, aby nieruchomość była wykorzystywana do celów prywatnych, natomiast z całą pewnością jej część była wykorzystywana w celach najmu.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na przepisy ustawy Kodeks cywilny regulujące kwestie najmu.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie nieruchomości przez jego najemcę.

Z powyższego wynika, że najem wypełnia definicję działalności gospodarczej określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe).

W rozumieniu wyżej cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie usług najmu nieruchomości jest działalnością gospodarczą, a podmiot wykonujący te czynności podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach określonych w przepisach regulujących ten podatek.

A zatem, w przedmiotowej sprawie występują przesłanki powodujące konieczność uznania Wnioskodawcy za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.

Przedmiotem zbycia będzie bowiem nieruchomość wykorzystywana przez Wnioskodawcę w celach najmu, tj. do czynności uznawanych przez ustawę o VAT za działalność gospodarczą. Ponadto, należy podkreślić, że Wnioskodawca podjął już czynności potwierdzające zamiar, wykorzystania posiadanego prawa użytkowania wieczystego gruntu w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej polegającej m.in. na realizacji projektów budowlanych, kupnie i sprzedaży nieruchomości, wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami. Wnioskodawca odliczył bowiem podatek VAT od wydatków inwestycyjnych (projektu budowlanego, projektu wykonawczego, kosztorysu architektoniczno-budowlanego).

Należy zatem stwierdzić, że zbycie prawa użytkowania wieczystego ww. nieruchomości będzie dokonane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez podatnika podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca dokonując zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu będzie działał w charakterze podatnika zajmującego się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, a czynność ta wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wcześniej wskazano o możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy decyduje status lub przeznaczenie gruntu. Wskazana norma prawna nie ma zastosowania do transakcji sprzedaży nieruchomości zabudowanych lub przeznaczonych pod zabudowę. Stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 33 ustawy przeznaczenie gruntu ustala się na podstawie dokumentów prawa miejscowego określonych w ustawie, czyli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Jak wynika z opisu sprawy, z decyzji o warunkach zabudowy dla gruntu będącego przedmiotem użytkowania wieczystego, wynika że jest to teren przeznaczony pod zabudowę. Zatem, przy transakcji zbycia tego gruntu nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Grunty przeznaczone pod zabudowę winny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT według podstawowej stawki podatku od towarów i usług w wysokości 23% zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

Tym samym, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca dokonując sprzedaży prawa wieczystego użytkowania niezabudowanej działki gruntu winien zastosować stawkę podatku VAT w wysokości 23% zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

Z wniosku (sformułowanego pytania) wynika, że Wnioskodawca zamierza również zbyć wraz z prawem wieczystego użytkowania gruntu nabyty projekt architektoniczny.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. Jednakże, stosownie do treści art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8 %.

W poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy, zawierającego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, wymienione zostały (bez względu na symbol PKWiU) usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

W myśl przepisu art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Na podstawie ust. 2 pkt 6 powołanego artykułu, przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne (np. projektu architektonicznego).

Należy jednak podkreślić, że nie każdy projekt architektoniczny lub architektoniczno-urbanistyczny spełnia przesłanki utworu w rozumieniu ww. ustawy. Dotyczy to w szczególności projektów będących powieleniem innych projektów, a więc niebędących rezultatem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, jak również projektów typowych, zawierających powtarzalne, nieoryginalne rozwiązania architektoniczne. Projekty takie nie podlegają ochronie autorskoprawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z przepisem art. 16 ustawy o prawie autorskim, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do: autorstwa utworu; oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo; nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania; decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności; nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Zatem prawo to nigdy nie wygasa i jest, z natury rzeczy, niezbywalne, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę. W ramach ochrony dóbr osobistych autor ma prawo do przedstawienia utworu pod pseudonimem lub anonimowo. Można więc powiedzieć, że autorskie prawa osobiste chronią pewien „intelektualny” związek twórcy z dziełem.

Drugi rodzaj praw autorskich – prawa majątkowe mogą przysługiwać w niektórych sytuacjach również osobom innym niż twórca utworu z mocy ustawy lub z mocy stosownej umowy cywilnoprawnej. Dotyczy to np. autorskich praw majątkowych pracodawcy, którego pracownik stworzył utwór.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Z powyższego zatem wynika, że pierwotne nabycie majątkowych praw autorskich może przysługiwać podmiotowi innemu niż twórca. Jednakże twórcą, w rozumieniu ustawy o prawie autorskich jest osoba lub grupa osób, którzy stworzyli dany projekt.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. stawki podatku VAT dla transakcji zbycia projektu architektonicznego.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy na wstępie wskazać, że co do zasady stawka podatku od towarów i usług wynosi 23%, jeżeli zatem w treści wskazanej ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca nie przewidział opodatkowania konkretnej usługi stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku, należy taką usługę opodatkować stawką podstawową.

W opisanej sytuacji nie występuje sytuacja, w której występują autorskie prawa osobiste ani majątkowe pracodawcy (z uzupełnienia wniosku wynika, że Wnioskodawca ponosił wydatki na: projekt budowlany, projekt wykonawczy – konstrukcję i projekt instalacji elektrycznych, projekt wykonawczy – instalacje sanitarne i wentylację mechaniczną oraz kosztorysy architektoniczno-budowlane). Wnioskodawca nabył więc projekt architektoniczny, a nie go wytworzył.

W tym przypadku, mając na względzie powołane powyżej przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, nie zostaje spełniona przesłanka do uznania Wnioskodawcy za twórcę, o którym mowa w ww. ustawie.

Dlatego też, mając na uwadze zapis pozycji 181 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do stosowania preferencyjnej 8% stawki podatku do sprzedaży zakupionego od innego podmiotu projektu architektonicznego. Zatem sprzedaż projektu architektonicznego należy opodatkować podstawową stawką podatku od towarów i usług, w wysokości 23%, na mocy art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

Kolejną kwestia budzącą wątpliwości Wnioskodawcy jest przedmiot sprzedaży, a ściślej czy projekt architektoniczny i prawo wieczystego użytkowania gruntu mają być traktowane jako odrębne transakcje czy też transakcja łączna (jednolita).

Wskazać należy, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia „świadczenia złożonego”. Zdaniem tut. Organu, można tak nazwać tylko i wyłącznie takie świadczenia, które są powiązane ze sobą zarówno pod względem ekonomicznym, jak i gospodarczym, gdyż na takie świadczenie składa się cały zespół nie dających się w istocie wyodrębnić czynności dających w efekcie ostateczną, jednorodną dostawę.

W opisie sprawy przedstawionym przez Wnioskodawcę sytuacja taka nie ma miejsca, gdyż możliwe jest wyodrębnienie dostawy prawa wieczystego użytkowania gruntu od zbycia projektu architektonicznego. Projekt architektoniczny ma bowiem charakter samoistny i może występować niezależnie – może być zakupiony od różnych podmiotów, jak również może być sprzedany na rzecz innego (niż nabywca prawa wieczystego użytkowania gruntu) podmiotu. Wskazane we wniosku przedmioty zbycia nie są ze sobą tak ściśle powiązane, by nie było możliwe ich wyodrębnienie, wręcz przeciwnie, co do zasady, są to dwa różne i niezależne od siebie elementy. A zatem w przedmiotowej sprawie, mamy do czynienia z odrębnymi świadczeniami, tj. sprzedażą prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz sprzedażą projektu architektonicznego.

Należy jednak podkreślić, że wyżej dokonana kwalifikacja przedmiotu sprzedaży pozostaje bez wpływu na wysokość opodatkowania (stawki podatku), gdyż jak już wskazano, zarówno do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu jak i projektu architektonicznego należy zastosować stawkę podatku w wysokości 23%.

Z kolei odnosząc się do kwestii udokumentowania ww. transakcji fakturą VAT, podkreślić należy, że od 1 stycznia 2014 r. zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

‒ jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jednak odnosząc to do opisanego zdarzenia przyszłego w pierwszej kolejności należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii wymienionej w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym należy przytoczyć przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1741). Stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 cyt. ustawy zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. ustawy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków (sprzedaż towarów, odpłatne świadczenie usług, import itp.) czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

Skoro każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, to może on samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek dokonywać czynności prawnych będących wykonywaniem tego zarządu, jakkolwiek skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka. Prawnopodatkowa skuteczność czynności podjętej przez jednego z małżonków nie jest uzależniona od zgody drugiego z nich na jej dokonanie, skoro taka czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego, czy została wykonana z zachowaniem warunków i form określonych przepisami prawa (zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o VAT – czynności określone w art. 5 ust. 1 tej ustawy podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa).

Jak już wyżej stwierdzono ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.

Z opisu sprawy wynika, że małżonkowie nabyli prawo wieczystego użytkowania gruntu (nie zostało ono ujęte w ewidencjach środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych małżonków, nie stanowi elementów przedsiębiorstwa), jednak obecnie (od 1 stycznia 2011 r.) zarówno przychody z najmu, jak i wydatki związane z projektem architektonicznym były rozliczane w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy (odliczał on podatek VAT od tych wydatków). Ponadto jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca posiada wpis swojej działalności do CEiDG (odpis z dnia 26 listopada 2014 r.). W pozycji „wykonywana działalność gospodarcza”, znajdują się m.in. pozycje:

• 41.10.Z Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków;
• 68.10.Z Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek;
• 68.20.Z Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.
  
  

Natomiast jego żona zajmuje się wyłącznie usługami stomatologicznymi i z tego tytułu jest podatnikiem VAT zwolnionym.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego stanowiących majątek wspólny małżonków, lecz wykorzystywanych w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej – zdaniem tut. Organu – czyni w tej sytuacji (w przypadku, gdy drugi małżonek poza formalnym umożliwieniem zawarcia umowy, pozostaje bierny w jej wykonaniu) podatnikiem podatku od towarów i usług – w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy – tego małżonka, który dokonuje z tego tytułu czynności podlegających opodatkowaniu, tj. w przedmiotowej sprawie – Wnioskodawcę.

W konsekwencji, w opisanej sytuacji faktura VAT z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz projektu architektonicznego powinna być wystawiona przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje ponadto, że w pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług w zakresie wpływu zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu (projektu architektonicznego) na zwolnienie podmiotowe żony Wnioskodawcy zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP2/443-1332/14-4/AD z 24 marca 2015 r.

Tut. Organ pragnie również zauważyć, że granice szczególnego postępowania podatkowego, którego celem jest uzyskanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, określa Wnioskodawca występując z konkretnym pytaniem prawnym, wyłącznie w odniesieniu do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę, co wynika wprost z przepisu art. 14b § 1, 2 i 3 ustawy Ordynacja podatkowa. Natomiast na podstawie art. 14c § 1 i § 2 tut. Organ dokonuje oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego tj. nie przeprowadza dowodów oraz nie analizuje załączonych do wniosku dokumentów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym tut. Organ w niniejszej interpretacji odniósł się wyłącznie do kwestii będącej przedmiotem zapytania. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego oraz we własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zauważa się również, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

A zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie przedstawionego zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.