Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-1164/14-4/TR
z 5 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2014 r. (data wpływu 24 listopada 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 lutego 2015 r. (data wpływu 26 lutego 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania emerytury z Belgii – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania emerytury z Belgii.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 4 oraz art. 14f § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 16 lutego 2015 r. nr ILPB2/415-1164/14-2/TR Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 16 lutego 2015 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 23 lutego 2015 r.), zaś w dniu 26 lutego 2015 r. (data nadania 25 lutego 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujące: stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest obywatelem Królestwa Belgii, zamieszkałym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Całkowity dochód Zainteresowanego to dochód z wypracowanej emerytury w Królestwie Belgii, który jest „z urzędu” – od zawsze – opodatkowany podatkiem dochodowym przez belgijski organ podatkowy podległy belgijskiemu ministrowi finansów. W roku rozliczeniowym 2012 z całkowitego dochodu (rocznej sumy wypłaconej emerytury) pobrano Wnioskodawcy kwotę tytułem podatku dochodowego. Zainteresowany nie osiąga już żadnych innych dochodów i to zarówno w Królestwie Belgii, jak i na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Przychodem Wnioskodawcy podlegającym opodatkowaniu jest ciężko (górnicza – pod ziemią) wypracowana emerytura, która jest jedyną podstawą opodatkowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Konwencja z 2001 r. jest i czy w ogóle może być stosowana wobec Zainteresowanego? W związku z powyższym, Zainteresowany wniósł o wydanie interpretacji indywidualnej zwalniającej z odprowadzania podatku dochodowego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 25 Konwencji międzypaństwowej pomiędzy Rządami Rzeczypospolitej Polskiej oraz Królestwa Belgii z dnia 21 sierpnia 2001 r. o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz zapobieganiu oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, w odniesieniu do osoby Zainteresowanego jakikolwiek polski urząd skarbowy jest niewłaściwy do egzekwowania jakiegokolwiek podatku, a zwłaszcza podatku dochodowego od osiąganych dochodów w Królestwie Belgii, dlatego, że w Królestwie Belgii już raz opodatkowano Wnioskodawcę podatkiem dochodowym za rok 2012. Pomimo zamieszkiwania przez Zainteresowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i na podstawie to jednoznacznego brzmienia przywołanej powyżej Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania w art. 18 Konwencji, Wnioskodawca powinien odprowadzić rzeczony podatek w Rzeczypospolitej Polskiej – miejscu zamieszkiwania. Tak stałoby się gdyby był on (art. 18 Konwencji) istotnie stosowany (a – w opinii Wnioskodawcy – nie jest). A skoro tak się dzieje to Wnioskodawca nie powinien być ponownie opodatkowywany też na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Zainteresowany podał, że rozumie, że rodzimy organ podatkowy informuje o osiąganych przez Wnioskodawcę dochodach, jednak informacja ta zawiera również potwierdzenie zapłacenia już – po raz pierwszy na terytorium Królestwa Belgii – podatku dochodowego.

Według Wnioskodawcy, w takim stanie rzeczy niezrozumiałe jest oczekiwanie od Zainteresowanego składania jakichkolwiek uzupełniających informacji, bądź oczekiwanie ponownego opodatkowania belgijskich dochodów na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, przez polskie urzędy skarbowe, bowiem w prostej drodze byłoby to właśnie podwójne opodatkowanie, a to z kolei sprzeczne byłoby z unormowaniami zawartymi w przytoczonej i załączonej umowie międzypaństwowej.

Zainteresowany uważa, że winny znaleźć zastosowanie przepisy (wszystkie unormowania, które znalazły się w treści przedmiotowej ww. Konwencji) całej Konwencji, na którą się powołuje, a nie tylko kazuistycznie rozpatrywany zapis art. 18. Wnioskodawca ma na myśli unormowania zawarte w art. 4, 24 i 25 przedmiotowej Konwencji.

Konkludując: Zainteresowany czuje się zwolniony z obowiązku, bądź obowiązków, z tytułu dochodów uzyskanych w Królestwie Belgii, wobec właściwego urzędu skarbowego.

Jak podał Wnioskodawca, istotnie, zapis ww. Konwencji z 2001 r. zawiera w swojej treści przesłankę miejsca zamieszkania. Jednak ta norma to nie jest jedyną normą, którą zawiera przedmiotowa Konwencja. Zdaniem Zainteresowanego, przy ocenie stanu faktycznego zastosowanie winna mieć cała paleta norm, które owo źródło prawa (Konwencja) zawiera.

W przypadku Wnioskodawcy taką normą generalną winna być norma dotycząca miejsca uzyskania przychodu – o czym Konwencja mówi wprost.

Zainteresowany wskazał, że rozumie (co zresztą zawiera już w swojej nazwie – unikanie podwójnego opodatkowania) ideę Konwencji z 2001 r.; że jest nią chęć zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu – dbałość o podatnika, by nie podlegał podwójnemu opodatkowaniu. Jednak ta idea wydaje się Wnioskodawcy, w zaistniałej sytuacji, jedynie biernym i niestosowanym, w praktyce, zapisem. Bowiem stosując z automatu unormowania przedmiotowej Konwencji nie uwzględnia się w ogóle różnic (dotyczy to szczegółowych unormowań w krajach umawiających się stron Konwencji) stanowiących składowe ustalenia ostatecznej – a więc uwzględniającej jej potrącenia o istniejące ulgi (odpisy) ustawowe zmniejszające podstawy opodatkowania. Przede wszystkim chodzi o kwoty wolne (progi) od opodatkowania oraz inne składowe zwalniające z opodatkowania: a to wspólne rozliczanie się małżonków – jak jest w wypadku Zainteresowanego – czy też zwolnienia odnoszące się do małoletnich dzieci, pozostających na wyłącznym utrzymaniu podatnika. W sytuacji Wnioskodawcy, kiedy utrzymuje ze swojej belgijskiej emerytury całą swoją rodzinę – niepracującą żonę oraz dwójkę dzieci – przyjęcie do podstawy opodatkowania dochodu w całości kwoty otrzymywanej rocznie emerytury – bez uwzględnienia powyższych czynników – byłoby dalece niesprawiedliwe.

Zdaniem Wnioskodawcy, Konwencja z 2001 r. nie może być stosowana, bowiem nie jest ona stosowana przez belgijski organ podatkowy. Wynika to wprost z treści dokumentu rozliczającego Zainteresowanego na terenie Belgii z podatku dochodowego. Dokument ten potwierdza (a ten właśnie dokument przesyła polskiemu organowi podatkowemu belgijski organ podatkowy) i wykazuje pobranie od Zainteresowanego podatku dochodowego.

Wnioskodawca podkreślił, że jest to rutyna stosowana prze belgijski organ podatkowy wobec od chwili przejścia przez Zainteresowanego na emeryturę, również przez cały okres pobytu w Polsce.

Zatem stwierdzić należy, że – przynajmniej w przypadku Wnioskodawcy – Konwencja z 2001 r. nie znajduje zastosowania. Po prostu nie działa, bowiem belgijski organ podatkowy pobiera Zainteresowanemu na miejscu w Belgii podatek dochodowy.

Zatem, jeśli ideą przedmiotowej Konwencji jest zasada unikania podwójnego opodatkowania, to Zainteresowany wnosi o jej praktyczne zastosowanie i wydanie w odniesieniu do swojej osoby interpretacji indywidualnej zwalniającej spod jurysdykcji polskiego organu podatkowego w zakresie płatności przez Wnioskodawcę podatku dochodowego, bowiem w praktyce Konwencja nie jest stosowana przez jedną (organ belgijski – pobierający podatek dochodowy) z układających się stron. Pobranie od Wnioskodawcy przez polski organ podatkowy podatku dochodowego było zdublowaniem poboru podatku dochodowego.

Zainteresowany wskazał, że jest już starszym człowiekiem – zawsze prawowitym – i nie chciałby w obronie swojej rodziny uciekać się do banalnych działań służących „optymalizacji” dochodów. Czyli w praktyce dokonanie łatwej czynności zmiany miejsca zamieszkania – na adres belgijski – bo mieszka aktualnie w Polsce. Taka zmiana przyniosłaby Zainteresowanemu dodatkowe korzyści, czyli uwzględnienie czynników pomniejszających dochód (podstawę) do opodatkowania, o których pisał wyżej.

Wnioskodawca nie chce tak czynić, bo podkreślił, jest człowiekiem prawowitym. Jednak i takiego samego stosunku oczekuje wobec siebie – w tym wypadku od polskiego organu podatkowego – a zwłaszcza zastosowania oczywistej przesłanki, że wszystkie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść podlegającego osądowi prawa.

Choć w przypadku Zainteresowanego – dla Wnioskodawcy – oczywiste jest niepodleganie polskiemu organowi podatkowemu w związku z odprowadzaniem już podatku dochodowego na terenie Królestwa Belgii. Gdyby zastosowano wobec Wnioskodawcy również procedurę poboru podatku w Polsce, stałoby to w oczywisty sposób w sprzeczności z ideą przyświecającą zasadom przedmiotowej Konwencji z 2001 r. Nie jest winą Zainteresowanego fakt niestosowania norm Konwencji z 2001 r. przez jej strony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych: stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

Stosownie do art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Na podstawie art. 18 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 20 sierpnia 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 211, poz. 2139), z zastrzeżeniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 emerytury i inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu jej wcześniejszej pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym odbiorca emerytury ma miejsce zamieszkania.

Jak natomiast wynika z analizowanego wniosku, Zainteresowany – posiadający belgijskie obywatelstwo i otrzymujący belgijską emeryturę z tytułu wcześniejszej pracy najemnej w górnictwie – ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z kolei zgodnie z treścią art. 19 ust. 2 lit. a) ww. Konwencji, renty i emerytury przekazywane przez Umawiające się Państwo albo przez jego organ lokalny bezpośrednio, bądź z utworzonych przez nie funduszy, osobie fizycznej z tytułu usług świadczonych na rzecz tego Państwa lub organu lokalnego podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jednakże takie renty i emerytury podlegają opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeśli ich odbiorca ma w tym Państwie miejsce zamieszkania i posiada jego obywatelstwo (art. 19 ust. 2 lit. b) ww. Konwencji). W analizowanej sprawie tenże przepis nie znajduje zastosowania, ponieważ Wnioskodawca co prawda posiada obywatelstwo belgijskie, ale miejsce zamieszkania ma w Polsce.

Postanowienia artykułów 15, 16 i 18 stosuje się do wynagrodzeń lub rent i emerytur przekazywanych z tytułu usług świadczonych w ramach działalności przemysłowej lub handlowej wykonywanej przez Umawiające się Państwo lub jeden z jego organów lokalnych (art. 19 ust. 3 ww. Konwencji).

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że otrzymywana przez Wnioskodawcę przedmiotowa emerytura górnicza – stosownie do art. 18 ww. Konwencji polsko-belgijskiej – podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

Zgodnie zaś z zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest m.in. emerytura.

Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych (art. 12 ust. 7 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W świetle art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są obowiązane osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy - od wypłacanych przez nie emerytur i rent.

W myśl art. 35 ust. 3 ww. ustawy, zaliczki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 7, za miesiące od stycznia do grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1-1c, z tym że w przypadku poboru zaliczek od emerytur i rent z zagranicy stosuje się postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej z państwem, z którego pochodzą te emerytury i renty.

Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w ust. 3-8, zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej w tym miesiącu przez płatnika ze środków podatnika (art. 35 ust. 9 ww. ustawy).

W tym miejscu należy wskazać, że niepobranie przez płatnika (np. bank) zaliczek na podatek dochodowy od dochodów uzyskanych z ww. renty nie zwalnia z opodatkowania ww. dochodów w Polsce. Stosownie bowiem do treści powołanego art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem podlegających zwolnieniu od opodatkowania oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, co w analizowanej sprawie nie miało miejsca.

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8.

Reasumując: na gruncie przedmiotowej sprawy otrzymywana przez Wnioskodawcę belgijska emerytura górnicza podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, w konsekwencji czego na Zainteresowanym ciąży obowiązek rozliczenia tejże emerytury w rocznym zeznaniu podatkowym.

Końcowo nadmienić należy, że w sytuacji wystąpienia kolizji w zakresie opodatkowania tego samego przychodu, a w konsekwencji ewentualnego braku wyeliminowania podwójnego opodatkowania, istnieje możliwość wszczęcia na wniosek podatnika, procedury wzajemnego porozumiewania się, co jednak nie mieści się w obszarze właściwości rzeczowej Organu interpretacyjnego. Tryb postępowania w tej sprawie – które to postępowanie nie mieści się w niniejszym postępowaniu interpretacyjnym – został uregulowany w art. 25 ww. Konwencji polsko-belgijskiej. Stosownie do ust. 1 tego artykułu, jeżeli osoba jest zdania, że działania jednego lub obu Umawiających się Państw wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które jest niezgodne z postanowieniami niniejszej Konwencji, wówczas może ona, niezależnie od środków odwoławczych przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw, przedstawić swoją sprawę właściwemu organowi tego Umawiającego się Państwa, w którym ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę, lub, jeżeli w danej sprawie mają zastosowanie postanowienia artykułu 24 ustęp 1, właściwemu organowi tego Umawiającego się Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa powinna być przedłożona w ciągu trzech lat, licząc od dnia pierwszego urzędowego zawiadomienia o działaniu powodującym opodatkowanie niezgodne z postanowieniami niniejszej Konwencji.

Właściwy organ, jeżeli uzna zarzut za uzasadniony i jeżeli nie może spowodować zadowalającego rozwiązania, podejmie starania, aby przypadek ten uregulować w porozumieniu z właściwym organem drugiego Umawiającego się Państwa, tak aby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą Konwencją. Osiągnięte w ten sposób porozumienie zostanie wprowadzone w życie bez względu na terminy przewidziane przez ustawodawstwo wewnętrzne Umawiających się Państw (art. 25 ust. 2 ww. Konwencji).

Na podstawie art. 25 ust. 3 ww. Konwencji, właściwe organy Umawiających się Państw będą wspólnie czynić starania, aby w drodze wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstać przy interpretacji lub stosowaniu Konwencji.

Stosownie do art. 25 ust. 4 ww. Konwencji, właściwe organy Umawiających się Państw uzgodnią zakres środków administracyjnych niezbędnych do zastosowania niniejszej Konwencji, a w szczególności formalności, których powinny dopełnić osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w każdym Umawiającym się Państwie, aby otrzymać w drugim Umawiającym się Państwie obniżenia lub zwolnienia od opodatkowania przewidziane w niniejszej Konwencji.

Właściwe organy Umawiających się Państw mogą komunikować się bezpośrednio w zakresie stosowania niniejszej Konwencji (art. 25 ust. 5 ww. Konwencji).

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.