Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-560/14-4/LS
z 15 grudnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 września 2014 r. (data wpływu 29 września 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 grudnia 2014 r. (data wpływu 5 grudnia 2014 r.) oraz pismem z dnia 5 grudnia 2014 r. (data nadania 5 grudnia 2014 r., data wpływu 8 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności zamierza nabyć wierzytelności wobec Skarbu Państwa od spółki komandytowo-akcyjnej zajmującej się obrotem wierzytelnościami (zwaną dalej sprzedającym). Wierzytelności te nie są wierzytelnościami własnymi sprzedającego, lecz zostały przez niego nabyte od innych podmiotów. W wyniku dokonanej transakcji Wnioskodawca wstąpi we wszelkie prawa wierzyciela, w szczególności przejmując uprawnienie do otrzymania kwoty wynikającej z tej wierzytelności, roszczenie o odsetki oraz ryzyko jej nieściągnięcia od Skarbu Państwa. W zamian Wnioskodawca zapłaci sprzedającemu cenę nabycia przedmiotowych wierzytelności w wysokości niższej od ich wartości nominalnej. Cena ta odpowiadać będzie wartości ekonomicznej wierzytelności uwzględniającej ryzyko ich nieściągnięcia od dłużnika. Dojdzie więc do przelewu wierzytelności uregulowanego w Księdze Trzeciej, tytule IX, dziale I ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, dalej- kodeks cywilny).

Przedmiotowe wierzytelności w chwili ich nabycia przez Wnioskodawcę będą wierzytelnościami trudnymi. W stosunku do nich są lub zostaną wszczęte postępowania sądowe o zapłatę. Jeśli nic nie stanie temu na przeszkodzie, w postępowaniach sądowych wszczętych przed zawarciem umowy sprzedaży wierzytelności, jako strona powodowa nadal będzie występować Sprzedający. Sprzedający podejmie jednak stosowne działania, aby umożliwić Wnioskodawcy egzekwowanie wierzytelności bezpośrednio od dłużnika. Jeśli jednak i wierzytelność zostałaby wyegzekwowana przez Sprzedającego - niezwłocznie przekaże on Wnioskodawcy uzyskane z tego tytułu kwoty.

Cena nabycia wierzytelności zostanie ustalona przez strony przed zawarciem transakcji. Nie będzie ona podlegać zmianie, w szczególności nie będzie uzależniona od powodzenia egzekucji tych wierzytelności. Wnioskodawca nie otrzyma od sprzedającego żadnego dodatkowego wynagrodzenia w związku z zawieraną transakcją. Prawa majątkowe o których mowa we wniosku, będą wykonywane w Polsce.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług przez Wnioskodawcę w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
2. Czy opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
   
   

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług w dniu 11.12.2014 r. została wydana interpretacja Nr IPPP2/443-998/14-2/MT.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako umowa sprzedaży praw majątkowych.

Zgodnie bowiem z treścią art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o pcc, podatkowi podlegają m.in. takie czynności cywilnoprawne, jak umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Za taką czynność niewątpliwie należy uznać analizowaną transakcję przelewu wierzytelności dokonywaną na podstawie umowy sprzedaży.

Warto przy tym zwrócić uwagę na zapis art. 2 pkt 4 ustawy o pcc, zgodnie z którym podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z tego podatku, z wyjątkiem umów dotyczących m.in. nieruchomości oraz udziałów i akcji w spółkach handlowych. Jak wykazano w części dotyczącej pytania nr 1, przedmiotowa transakcja nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Skoro więc zastosowania nie znajdzie art. 2 pkt 4 ustawy o pcc, należy uznać, że transakcję tę należy opodatkować podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego wnioskodawca uznaje więc swoje stanowisko za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   
3. (uchylona),
   
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   
5. umowy dożywocia,
   
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   
7. (uchylona),
   
8. ustanowienie hipoteki,
   
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
    
11. umowy spółki;
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

We wskazanym wyżej art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

W związku z tym wyjaśnić należy, że stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Zgodnie z art. 4 pkt 1 przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na kupującym, art. 4 pkt 2 przy umowie zamiany obowiązek podatkowy ciąży na stronach czynności, art. 4 pkt 3 przy umowie darowizny obowiązek podatkowy ciąży na obdarowanym.

Podstawa opodatkowania przy umowie sprzedaży określona została w art. 6 ust. 1 pkt 1, zgodnie z którym stanowi ją wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, przy czym, co wynika z ust. 2 powołanego przepisu, wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Podstawę opodatkowania przy umowie zamiany stanowi zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 3 podstawę opodatkowania przy umowie darowizny stanowi wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Natomiast stawka podatku określona została w art. 7 ustawy i zgodnie z ust. 1 pkt 1 lit. b) przy umowie sprzedaży innych niż wymienione w lit. a) (tj. prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym) praw majątkowych wynosi 1%. Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. b) stawka podatku od umowy zamiany oraz darowizny praw majątkowych wynosi 1%.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
   
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   
   
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • (uchylone),
     
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania powyższej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z dnia 11.12.2014 r. Nr IPPP2/443-998/14-2/MT dotyczącej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że: „(...) należy stwierdzić, że przedmiotowa czynność nabycia wierzytelności nie będzie stanowiła odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ustawy o VAT, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.”

Przechodząc na grunt ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stwierdzić należy, iż w analizowanej sprawie nie znajdą zastosowania postanowienia art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji, Wnioskodawca dokonując nabycia wierzytelności będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.