Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/415-1442/14-2/MT
z 10 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2014 r. (data wpływu 17 grudnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych po stronie uczestników w tytułu udziału w imprezie integracyjnej i związanych z tym obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych po stronie uczestników w tytułu udziału w imprezie integracyjnej i związanych z tym obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka S.A. (zwana dalej Spółką) organizuje imprezy integracyjne na które zapraszani są pracownicy Spółki oraz współpracownicy Spółki (osoby współpracujące ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych). Impreza obejmuje konsumpcję, elementy rozrywki oraz nocleg dla osób które zgłoszą chęć skorzystania z noclegu. W tym celu jest oczywiście wynajmowany lokal. Impreza nie obejmuje szkoleń ani wątków artystycznych. Organizowany jest również transport z umówionego miejsca zbiórki do miejsca docelowego imprezy, przy czym Spółka nie prowadzi ewidencji kto z tej usługi korzysta (część osób dojeżdża zresztą na imprezę integracyjną własnym transportem). Podobnie zresztą Spółka nie prowadzi żadnej ewidencji, kto z czego na imprezie skorzysta, czyli nie wie, kto co zje i wypije na takiej imprezie (z wyjątkiem wiedzy o tym, kto ma nocować w miejscu organizacji imprezy integracyjnej, gdyż Spółka podaje organizatorowi imprezy listy pracowników i osób współpracujących, które to osoby zadeklarowały, że skorzystają z noclegu).

Odnoście szczegółów to wygląda to tak:

1. udział w imprezie integracyjnej może wziąć każdy pracownik Spółki i każda osoba współpracująca na podstawie umowy cywilnoprawnej ze Spółką.
   
2. pracownicy oraz osoby współpracujące zgłaszają akces, kto z nich ma być na imprezie integracyjnej.
   
3. pod ilość tych osób które się zgłaszają do udziału w imprezie integracyjnej jest organizowany nocleg w miejscu imprezy integracyjnej; tutaj dodać trzeba, że nie wszyscy uczestnicy imprezy integracyjnej korzystają z takiego noclegu, bo część zapowiada, że wróci własnym środkiem transportu do domu po imprezie.
   
4. ilość osób która przybywa na imprezę integracyjną nie pokrywa się zawsze z ilością osób, które zgłosiły chęć udziału w niej, gdyż część osób (które zgłosiły się do udziału w imprezie integracyjnej) na imprezę integracyjną nie dociera. Powody tych absencji są oczywiście różne.
   
5. Spółka bez względu na to, czy ktoś na imprezę integracyjną przybędzie, czy nie, płaci usługodawcy (podmiotowi, który to organizuje) ustaloną wcześniej kwotę ryczałtową.
   
6. faktury są otrzymywane od usługodawcy w formie ryczałtu, przy czym może to być faktura od usługodawcy bez wyszczególnienia jej składowych elementów (tj. nocleg, konsumpcja) a może to być faktura na której składowe elementy są wyszczególnione.
   
7. czasami, oprócz ww. faktury Spółka dodatkowo płaci osobie prowadzącej imprezę - konferansjerowi, didżejowi.
   
8. osobno Spółka otrzymuje fakturę za transport uczestników na miejsce imprezy integracyjnej i z powrotem.
   
9. wyjazd jest częściowo finansowany ze środków obrotowych a częściowo ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ten typ wydatkowania środków jest przewidziany w regulaminie ZFŚS), przy czym są wystawiane dwie faktury. Kwota wydatkowana z ZFŚŚ ma odpowiadać części odpłatności (z omawianego tytułu) przypadającej na pracowników, a kwota wydatkowana ze środków obrotowych ma odpowiadać części wydatkowanej na osoby współpracujące oraz pracowników.
   
   

Powyższy stan faktyczny spowodował powstanie dwóch pytań zadanych w polu 69 niniejszego wniosku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy z tytułu udziału w imprezie integracyjnej zorganizowanej przez Spółkę powstanie dla pracowników przychód podatkowy, od którego Spółka (jako płatnik) winna pobrać podatek dochodowy od osób fizycznych, zwany dalej podatkiem PIT?
2. Czy z tytułu udziału w imprezie integracyjnej zorganizowanej przez Spółkę powstanie dla współpracowników Spółki przychód podatkowy, co winno skutkować wystawieniem im przez Spółkę Informacji o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1

W rozpatrywanej sprawie nie ma przychodu podatkowego dla pracownika, dlatego Spółka nie ma od czego pobrać podatku PIT. Argumenty na to zawarto poniżej.

Gdy wartości świadczeń nieodpłatnych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika - bez względu na to, czy skorzystał on z poczęstunku czy też nie (ewentualnie w jakim zakresie to nastąpiło), brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tytułu świadczeń nieodpłatnych w związku z organizacją przez pracodawcę imprez integracyjnych. W takiej bowiem sytuacji nie można stwierdzić, czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wartość. Przychód nie może bowiem zostać hipotetycznie przypisany podatnikowi, lecz musi zostać ustalony zgodnie ze wskazaniami zawartymi w treści art. 11 ust. 1 i ust. 2a pkt 1 - 4 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o PIT. Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym nie sposób stwierdzić, czy pracownik rzeczywiście otrzymał owe świadczenie i jaka jest jego wartość. Wartość nieodpłatnych świadczeń, zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o PIT ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2a ustawy o PIT. Na podstawie art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o PIT, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione, wartość pieniężną nieodpłatnych świadczeń ustala się według cen zakupu. Podnieść i skonstatować należy, że przytoczony przepis prawa nie stanowi, że wartością nieodpłatnego świadczenia jest (wyłącznie) cena jego zakupu. Cena zakupu usługi stanowi w regulacji prawnej art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o PIT punkt odniesienia do ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia (świadczy o tym zwrot użyty w art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o PIT: ustala się według cen zakupu); w tym obszarze wartością nieodpłatnego świadczenia może być wartość ustalona jako przyjęcie danej ceny zakupu, jak również inne wartości ustalane w pozytywnym odniesieniu do cen zakupu (por. uzasadnienie uchwały z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt II PPS 7/10). W przeciwieństwie jednak do stanu faktycznego analizowanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w powołanej uchwale, w analizowanym przypadku nie istnieje możliwość ustalania tej wartości w relacji do jednostkowego uprawnionego zgodnie z art. 12 ust. 3 i art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o PIT. Tym samym w realiach stanu faktycznego zarysowanego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, nie jest możliwe zastosowanie metod ustalania wartości świadczeń w naturze czy nieodpłatnych świadczeń, wskazanych w art. 11 ust. 2-2b ustawy o PIT, a w szczególności metody o której mowa w ust. 2a pkt 2, to jest według cen zakupu. Okoliczności stanu faktycznego zawarte we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji wyraźnie wskazują na brak możliwości przypisania konkretnemu pracownikowi skonkretyzowanej wartości świadczenia jakie otrzymał, czego konsekwencją mogłoby być opodatkowanie wartości świadczeń, które przez podatnika nie zostały otrzymane, a to jest niedopuszczalne. Istotą podatków dochodowych jest opodatkowanie skonkretyzowanego przysporzenia, a nie potencjalnej możliwości jego uzyskania. Reguła ta dotyczy zwłaszcza uzyskanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, w odniesieniu do których ustawodawca w sposób jednoznaczny posłużył się zwrotem „otrzymane”. Jeszcze raz wskazać wypada, że użyty w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, w odniesieniu do świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, zwrot „wartość otrzymanych”, odnosi się zarówno do samego faktu uzyskania takiego : świadczenia, jak i jego wielkości (wartości). Sposób obliczania wartości dla każdej ze wskazanych kategorii świadczeń został określony odmiennie, czemu ustawodawca dał wyraz w ust. 2 i 3 art. 12 oraz ust. 2, 2a i 2b art. 11 ustawy o PIT. Dla potrzeb zatem wykazania, iż dane świadczenie jest przychodem, o którym mowa w art. 12. ust. 1 ustawy o PIT, konieczne jest jego przyporządkowanie do jednej z kategorii świadczeń wymienionych w tym przepisie i zastosowanie właściwej metody obliczenia jego wartości, pamiętając przy tym, że ustawodawca nie przewidział możliwości ustalania wartości ww. świadczeń w inny sposób niż określony w przepisach ustawy. Jeśli nie jest możliwe obliczenie wartości świadczenia według metod określonych przepisami tej ustawy, nie można pracownikowi przypisać przychodu podlegającego opodatkowaniu. W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, aby pieniądze i wartości pieniężne mogły być traktowane jako przychód, wystarczy, by były one postawione do dyspozycji podatnika, natomiast świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia mogą być uznane za przychód jedynie po otrzymaniu tych świadczeń przez podatnika. W świetle powyższego, w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). Osiągnięty przez pracownika przychód powinien więc mieć charakter realny i skonkretyzowany. Należy wskazać, że brak możliwości ustalenia jednego z elementów stosunku prawnopodatkowego czyni niemożliwym powstanie obowiązku podatkowego, a w konsekwencji ustalenie zobowiązania podatkowego. Dlatego określenie przychodu w sposób czysto hipotetyczny, zakładający w równym zakresie korzystanie z darmowego poczęstunku, czy też innych świadczeń pozostawionych do dyspozycji uczestników imprezy integracyjnej będących pracownikami Spółki stałoby w sprzeczności z wynikającą z art. 217 Konstytucji RP zasadą określania wszystkich elementów konstrukcyjnych podatku w ustawie. Udział pracowników w spotkaniu integracyjnym, jak wyjaśniono w opisie przedstawionego stanu faktycznego miał charakter otwarty, dobrowolny, był dostępny dla wszystkich pracowników. Dlatego trzeba uznać, iż nieodpłatne świadczenie dokonywane przez Spółkę na rzecz pracowników, w sytuacji kiedy nie można ustalić, którzy pracownicy i w jakim zakresie korzystali z tego świadczenia, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego po stronie pracownika. W tym zakresie w odniesieniu do przychodu pracowników z tytułu uczestnictwa w imprezach integracyjnych należy wskazać na utrwalona linię orzeczniczą (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z: 20 stycznia 2012 r., sygn,. akt II FSK1356/10, 20 lutego 2013 r., sygn. akt (I FSK 1256/11; 24 stycznia 2013 r., sygn. akt II FSK 1064/11 i powołane w nich dalsze orzeczenia; wszystkie publ.: www.orzeczenia.nsa.gov.)

Powyższą argumentację podzielił, dodając nowe elementy, także Trybunał Konstytucyjny (dalej TK) w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13). W uzasadnieniu omawianego orzeczenia TK wskazał cechy, które powinny posiadać nieodpłatne świadczenia, aby można było je zaliczyć do stanowiących przychód pracownika. W opinii TK stanowią go świadczenia, które:

1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Tych cech nie można się dopatrzyć, w opinii TK, w uczestnictwie pracownika w imprezie integracyjnej. Udziału tego pracownik nie może bowiem najczęściej odmówić, a realnej, zindywidualizowanej wartości takich świadczeń nie można ustalić, gdyż są one ogólnodostępne. Dodatkowo TK stwierdził, iż nawet przyjmując dobrowolność udziału pracownika w imprezach integracyjnych organizowanych przez pracodawcę, nie można założyć, że gdyby nie pracodawca, to pracownik sam poniósłby wydatek na uczestnictwo w takiej imprezie. W ten sposób nie występuje tu przysporzenie w postaci zaoszczędzenia wydatku. TK podkreślił także, że dla powstania pracowniczego przychodu z nieodpłatnych świadczeń istotne jest otrzymanie świadczenia. Bez tego elementu nie można w ich przypadku mówić o powstaniu przychodu, gdyż w przeciwieństwie do pieniędzy i wartości pieniężnych nie mogą być jedynie postawione do dyspozycji. Ponadto, zdaniem TK, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia brak jest podstaw do określenia jego wysokości.

Ad. 2

Dla osób współpracujących ze Spółką także nie powstanie przychód z tytułu uczestnictwa w imprezie integracyjnej organizowanej przez Spółkę, dlatego Spółka nie musi dla nich wystawić Informacji o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT - 8C. Argumenty zawarte w Ad. 1 mają tutaj odpowiednie zastosowanie. W szczególności należy tutaj znowu podnieś argument o tym, że dla powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń istotne jest otrzymanie świadczenia. Bez tego elementu nie można mówić o powstaniu przychodu, gdyż w przeciwieństwie do pieniędzy i wartości pieniężnych nie mocją być jedynie postawione do dyspozycji. Ponadto bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia brak jest podstaw do określenia jego wysokości (a nie jest wiadomo z czego na imprezie integracyjnej dna osoba współpracująca efektywnie skorzysta).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2 - 2b.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Zgodnie z art. 13 pkt 8 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

1. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
2. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

W art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy ustawodawca wymienia również inne źródła .

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej (art. 31 ww. ustawy).

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zgodnie z art. 42a osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym - generalnie - jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka organizuje imprezy integracyjne na które zapraszani są pracownicy Spółki oraz współpracownicy Spółki (osoby współpracujące ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych). Impreza obejmuje konsumpcję, elementy rozrywki oraz nocleg dla osób które zgłoszą chęć skorzystania z noclegu. W tym celu jest oczywiście wynajmowany lokal. Impreza nie obejmuje szkoleń ani wątków artystycznych. Organizowany jest również transport z umówionego miejsca zbiórki do miejsca docelowego imprezy, przy czym Spółka nie prowadzi ewidencji kto z tej usługi korzysta (część osób dojeżdża zresztą na imprezę integracyjną własnym transportem). Podobnie zresztą Spółka nie prowadzi żadnej ewidencji, kto z czego na imprezie skorzysta, czyli nie wie, kto co zje i wypije na takiej imprezie (z wyjątkiem wiedzy o tym, kto ma nocować w miejscu organizacji imprezy integracyjnej, gdyż Spółka podaje organizatorowi imprezy listy pracowników i osób współpracujących, które to osoby zadeklarowały, że skorzystają z noclegu).

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz.U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Podstawowym kryterium, które powinno być stosowane przy ustalaniu, czy dane świadczenie nieodpłatne pracodawcy stanowiło przychód ze stosunku pracy, jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia, czy to w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej, czy to w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku.

Należy też pokreślić, że ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych.

Organizowanie imprezy integracyjnej dla pracowników nie jest koniecznością wynikającą z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Aczkolwiek prawdą jest, że imprezy takie sprzyjają polepszeniu atmosfery w pracy, co niewątpliwie jest korzystne nie tylko dla pracowników lecz także dla pracodawcy. Impreza integracyjna jest spotkaniem, w którym uczestnictwo nie jest obowiązkowe, w przeciwieństwie do obowiązku świadczenia pracy, która jest ukierunkowana, co do zasady, na zwiększenie przychodów pracodawcy.

Należy zaznaczyć, że są świadczenia, które gwarantują higieniczne i bezpieczne warunki pracy i służą jej organizacji (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności gospodarczej, która musi być nastawiona ze swej istoty na osiągnięcie przychodów. W takim przypadku pracownik korzysta z tych świadczeń (w ramach wykonywania przypisanej pracy), jednak dla niego jest to korzyść niewychodząca na zewnątrz stosunku pracy i nie stanowi dochodu, będącego przedmiotem opodatkowania.

Natomiast w odniesieniu do nieprzewidzianych w umowie o pracę świadczeń, jak w szczególności: organizowanie spotkań i wyjazdów integracyjnych, należy zauważyć, że w takich przypadkach również są podejmowane przedsięwzięcia w interesie pracodawcy, ale nie wynikają one z istoty stosunku pracy i nie stanowią o organizacji wymaganych warunków pracy, chociaż bezspornie służą podniesieniu jakości pracy i jej wydajności, a w ostatecznym rachunku – tworzeniu zysku pracodawcy. Te świadczenia mogą mieć dla pracowników inne znaczenie w postrzeganiu przez nich wartości tych świadczeń z punktu widzenia konkretnego dla nich przysporzenia majątkowego z tego powodu, że nie są wpisane w treść obowiązków pracowniczych.

Wobec tego, przyjęcie oceny uznającej konkretne świadczenie ze strony pracodawcy za przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, winno opierać się na przesłankach wynikających z ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które Trybunał Konstytucyjny w powołanym powyżej wyroku uznał za zgodne z konstytucją i przedstawił ich interpretację.

Na tym tle należy wskazać, że nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika ze stosunku pracy – gdy świadczenie to powoduje wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia: w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej lub w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku.

Nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika gdy zostało spełnione za zgodą pracownika, tj. gdy pracownik skorzystał z niego w pełni dobrowolnie. Zatem pracodawca spełnił określone świadczenie na rzecz pracownika, gdy dysponował uprzednią zgodą pracownika na jego przyjęcie.

Przychód pracownika będzie obejmował nieodpłatne świadczenie, gdy świadczenie to zostanie spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przynosi pracownikowi korzyść w postaci powiększenia jego aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. W zakresie tego kryterium należy wskazać, że chodzi o realny charakter przysporzenia jako warunku objęcia nieodpłatnego świadczenia podatkiem dochodowym. Bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu, ponieważ nie występuje wówczas zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego.

Nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika, gdy korzyść jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi, tj. nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów. Wartość takiego świadczenia ustala się według cen zakupu. Cena zakupu stanowi w regulacji art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych punkt odniesienia do ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia.

Obiektywne kryterium – wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść , choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie „kursokonferencja” organizowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania. Podstawowym kryterium, które powinno być stosowane przy ustalaniu, czy dane świadczenie nieodpłatne pracodawcy stanowiło przychód ze stosunku pracy, jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia, czy to w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej, czy to w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku. To ostatnie może występować, gdy pracownik dobrowolnie skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę. W ocenie Trybunału, ustalone z uwzględnieniem przepisów u.p.d.o.f rozumie ustawowego sformułowania „inne nieodpłatne świadczenie” wyznacza przedmiot opodatkowania w sposób wystarczający. Rozumienie to jest doprecyzowane przez szczególny sposób określenia w kwestionowanych przepisach zdarzenia, z którym ustawa wiąże powstanie zobowiązania podatkowego osoby uzyskującej „inne nieodpłatne świadczenie.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, uznać należy, że zorganizowanie przez Wnioskodawcę – w przedstawiony we wniosku sposób – imprezy integracyjnej czy to dla pracowników, czy osób współpracujących z Wnioskodawcą w ramach umów cywilnoprawnych, nie będzie generować po ich stronie powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika ani obowiązki informacyjne.

Rację ma więc Wnioskodawca twierdząc, że w przypadku organizowania imprez integracyjnych dla pracowników oraz osób współpracujących z Wnioskodawcą w ramach umów cywilnoprawnych nie można mówić o przychodzie ze świadczenia nieodpłatnego. Impreza integracyjna organizowana przez pracodawcę nie spełnia kryterium wystąpienia po stronie uczestników przysporzenia majątkowego (korzyści). Skoro, imprezy integracyjne będą miały charakter ogólnodostępny i udział w imprezach jest dobrowolny, po stronie uczestników nie pojawi się korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie impreza organizowana przez Wnioskodawcę, uczestnik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu.

Udział w imprezie organizowanej przez Wnioskodawcę nie oznacza uzyskania przychodu przez uczestnika także z tego powodu, że Wnioskodawca organizuje je dla nieoznaczonej liczby osób, tj. pracowników i innych zaproszonych gości nie spełnia przesłanek do uznania, że uczestnik z tytułu uczestnictwa w takiej imprezie uzyskuje przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym na Wnioskodawcy nie ciążą również z tego tytułu obowiązki płatnika ani obowiązki informacyjne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.