Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/4512-13/15-4/KC
z 22 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2015 r. (data wpływu 12 stycznia 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 13 kwietnia 2015 r.) w odpowiedzi na wezwanie Organu z dnia 31 marca 2015 r. (data doręczenia 7 kwietnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku w wysokości 23% dla usługi zarządzania pożyczką – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku w wysokości 23% dla usługi zarządzania pożyczką. Niniejszy wniosek uzupełniono pismem z 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 13 kwietnia 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 31 marca 2015 r. (skutecznie doręczonego w dniu 7 kwietnia 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką kapitałową z siedzibą w Polsce [dalej: Wnioskodawca lub Spółka]. Przedmiotem działalności Spółki jest m.in. działalność finansowa w zakresie udzielania pożyczek, nabywanie wierzytelności, doradztwo finansowe. Wnioskodawca planuje nabycie wierzytelności pieniężnej [dalej: Wierzytelność] od spółki kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu, odpowiednika polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością [dalej: Pożyczkodawca]. Wierzytelność, którą zamierza nabyć Spółka wynika z umowy pożyczki [dalej: Umowa pożyczki], jaka została zawarta pomiędzy Pożyczkodawcą oraz polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, jako pożyczkobiorcą [dalej: Pożyczkobiorca] (inną niż Wnioskodawca).

Na mocy Umowy pożyczki, Pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty prowizji przygotowawczej od Umowy pożyczki, jak również prowizji za zaangażowanie od kwoty postawionej do dyspozycji pożyczki. Prowizje zostaną wypłacone Pożyczkodawcy.

Po nabyciu Wierzytelności przez Wnioskodawcę, Wnioskodawcy będzie przysługiwała opłata administracyjna za zarządzanie pożyczką w wysokości 1,5% kwoty pożyczki rocznie [dalej: Opłata]. Opłata będzie doliczana do kwoty pożyczki po zakończeniu każdego roku i będzie ostatecznie uiszczona przez Pożyczkobiorcę w momencie zwrotu pożyczki lub w innej dacie ustalonej przez strony.

W uzupełnieniu z dnia 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 13 kwietnia 2015 r.) Spółka wskazała, że opłata administracyjna jest wynagrodzeniem za czynności zaplecza organizacyjnego oraz czynności administracyjne związane z udzieloną pożyczką. Usługa ta obejmuje zatem:

• administrowanie kontem pożyczki,
  
• naliczanie odsetek,
  
• monitorowanie stanu zadłużenia (w tym kontakt z pożyczkobiorcą w przypadku ryzyka opóźnień w spłacie i innych kwestiach związanych z regulowaniem zobowiązań przez pożyczkobiorcę),
  
• koordynację kontaktów między podmiotami zaangażowanymi w umowę pożyczki (np. między pożyczkobiorcą a agentem zabezpieczeń),
  
• sprawdzanie czy zachowane są odpowiednie wskaźniki wymagane na podstawie umowy pożyczki (np. zadłużenie do kapitału, zadłużenie do wartości inwestycji, weryfikacja postępu inwestycji w odniesieniu do planowanych założeń).
  
  

Opłata administracyjna będzie raz w roku dodawana do kwoty głównej Pożyczki i będzie płatna wraz ze spłatą pożyczki.

Jednocześnie w uzupełnieniu stanu faktycznego Wnioskodawca pragnie dodać, iż opłata administracyjna przysługiwałaby także Wnioskodawcy w przypadku gdyby nie nabył wierzytelności, z uwagi na powierzenie mu w umowie pożyczki roli „administratora pożyczki” z
wynagrodzeniem w postaci opisanej powyżej opłaty administracyjnej uiszczanej przez pożyczkobiorcę. W ocenie Wnioskodawcy ta okoliczność nie ma wpływu na kwalifikację podatkową usługi (przedmiotem zapytania jest opodatkowanie opłaty administracyjnej przy założeniu, iż Wnioskodawca zakupił wierzytelność pożyczkową i w dalszym ciągu jest uprawniony do otrzymania opłaty administracyjnej), niemniej jednak dla kompletności stanu faktycznego Spółka zdecydowała się uzupełnić opis o tą okoliczność.

Zatem Wnioskodawca ma otrzymać wyżej opisaną opłatę administracyjną niezależnie od tego czy nabędzie w przyszłości wierzytelność pożyczkową.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opłata za zarządzanie pożyczką (Opłata), jaka będzie należna Wnioskodawcy po nabyciu Wierzytelności będzie podlegać opodatkowaniu VAT według stawki 23%?

Zdaniem Wnioskodawcy;

Opłata, wypłacana Wnioskodawcy przez Pożyczkobiorcę po nabyciu Wierzytelności należna będzie za usługi nie mieszczące się w zakresie zwolnienia przedmiotowego z art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz art. 43 ust. 13 ustawy o VAT i w związku z tym powinna być opodatkowana VAT według stawki 23%.

Uzasadnienie stanowiska podatnika

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez świadczenie usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Regulacja art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, stanowi implementację do krajowego porządku prawnego postanowień Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L 347, str. 1 ze zm.) [dalej: Dyrektywa].

Dyrektywa, w art. 135 ust. 1 wprowadza szereg zwolnień m.in. dla usług finansowych oraz ubezpieczeniowych. Zwolnienia te nie dotyczą wszelkich transakcji o charakterze finansowym lub ubezpieczeniowym, ale wyłącznie konkretnych czynności wymienionych w tym przepisie.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Niemniej, użycie we wskazanym przepisie pojęcia „kredyt należy rozumieć szerzej - jako każde odpłatne (oprocentowane) udostępnienie kapitału (np. pożyczka)” (za: Lewandowski, [w:] Dyrektywa VAT 2006/112. Komentarz, tytuł IX, rozdział 3, s. 450, Warszawa 2012.). Tym samym, zwolnienie z art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy, dotyczące usług zarządzania kredytami przez kredytodawcę odnosić się będzie również do usług zarządzania pożyczkami przez pożyczkodawcę.

W ocenie Wnioskodawcy, należy mieć na względzie, że zwolnienia stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego i powinny być jako takie interpretowane możliwie ściśle i wąsko, tak by nie doprowadzić do ewentualnego rozszerzenia ich katalogu. Zwolnienia stanowią bowiem w swej istocie odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT.

W związku z tym należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w art. 135 ust. 1 Dyrektywy, nawet jeśli mają charakter czynności finansowych lub zbliżony do tego typu usług, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Zarówno w Dyrektywie, jak i w implementowanym do ustawy o VAT przepisie art. 43 ust. 1 pkt 38 mowa jest o zwolnieniu dla transakcji zarządzania kredytami (pożyczkami) przez kredytodawców (pożyczkodawców). Jak zostało to wskazane powyżej, wszelkie zwolnienia z opodatkowania VAT powinny być interpretowane ściśle. Oznacza to, zgodnie z literalną wykładnią art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT w zw. z art. 135 ust. 1 pkt b Dyrektywy, że usługa zarządzania lub administrowania kredytami (pożyczkami) przez inne podmioty niż kredytodawcy (pożyczkodawcy) nie będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.

Zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT objęta byłaby wyłącznie Opłata uiszczana przez Pożyczkobiorcę na rzecz Pożyczkodawcy, tj. na rzecz faktycznego pożyczkodawcy zgodnie z Umową pożyczki. Wówczas, w ocenie Wnioskodawcy Opłatę można byłoby zakwalifikować jako wynagrodzenie za usługi zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Jak zostało to jednak wskazane w opisie zdarzenia przyszłego niniejszego wniosku, Wierzytelność ma być nabyta przez Wnioskodawcę od Pożyczkodawcy. Opłata zostanie uiszczona przez Pożyczkobiorcę na rzecz Spółki, która nie będzie faktycznym pożyczkodawcą udzielonej pożyczki. Tym samym, Opłata uiszczona przez Pożyczkobiorcę na rzecz Wnioskodawcy, jako wynagrodzenie za usługi niemieszczące się w zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT i niestanowiące usług zarządzania pożyczkami przez pożyczkodawców, powinno być powiększone o należny podatek VAT.

Na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Dodatkowo na mocy art. 43 ust. 14 ustawy o VAT, usługa taka nie może stanowić elementu usługi pośrednictwa w świadczeniu finansowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, Opłata jest wynagrodzeniem za element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, który stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zarządzania pożyczkami przez pożyczkodawcę (Pożyczkodawcę). Usługi te będą jednak wykonywane przez Wnioskodawcę nie będącego pożyczkodawcą (a jedynie podmiotem, który nabył Wierzytelność pożyczkową). Powyższe oznacza brak spełnienia warunku zwolnienia dla usługi będącej elementem usługi „zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

Podsumowując, uiszczenie Opłaty na rzecz Wnioskodawcy za świadczone przez niego usługi powinno podlegać opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
   
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką kapitałową z siedzibą w Polsce a przedmiotem jej działalności jest m.in. działalność finansowa w zakresie udzielania pożyczek, nabywanie wierzytelności, doradztwo finansowe. Wnioskodawca planuje nabycie wierzytelności pieniężnej od spółki kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu, która jest Pożyczkodawcą. Wierzytelność, którą zamierza nabyć wynika z umowy pożyczki, jaka została zawarta pomiędzy Pożyczkodawcą, czyli spółką z Luksemburga oraz polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, jako pożyczkobiorcą. Na mocy Umowy pożyczki, Pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty prowizji przygotowawczej od Umowy pożyczki, jak również prowizji za zaangażowanie od kwoty postawionej do dyspozycji pożyczki. Prowizje zostaną wypłacone Pożyczkodawcy.

Po nabyciu Wierzytelności przez Wnioskodawcę, Wnioskodawcy będzie przysługiwała opłata administracyjna za zarządzanie pożyczką w wysokości 1,5% kwoty pożyczki rocznie. Opłata będzie doliczana do kwoty pożyczki po zakończeniu każdego roku i będzie ostatecznie uiszczona przez Pożyczkobiorcę w momencie zwrotu pożyczki lub w innej dacie ustalonej przez strony.

Jak wskazał Wnioskodawca, opłata administracyjna jest wynagrodzeniem za czynności zaplecza organizacyjnego oraz czynności administracyjne związane z udzieloną pożyczką. Usługa ta obejmuje m.in. administrowanie kontem pożyczki, naliczanie odsetek, monitorowanie stanu zadłużenia (w tym kontakt z pożyczkobiorcą w przypadku ryzyka opóźnień w spłacie i innych kwestiach związanych z regulowaniem zobowiązań przez pożyczkobiorcę), koordynację kontaktów między podmiotami zaangażowanymi w umowę pożyczki (np. między pożyczkobiorcą a agentem zabezpieczeń).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy otrzymywana opłata, która należna jest za świadczone usługi zarządzania pożyczką, podlega opodatkowaniu VAT w wysokości 23%.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3 i art. 129 ust. 1. Jednakże na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Warto w tym miejscu podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Wskazać również należy, że stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Dla zastosowania zwolnienia od podatku w przypadku usług pomocniczych do usług finansowych udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych istotne jest to, aby określona usługa, stanowiąca odrębną całość, zmierzała do realizacji zasadniczych funkcji ww. usługi finansowej objętej zwolnieniem. Przy czym, z omawianego zwolnienia nie mogą korzystać usługi stanowiące element usługi pośrednictwa.

Z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Można zatem stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.

Przedstawiona w zdarzeniu przyszłym usługa zarządzania pożyczką jest, ze względu na zakres i charakter, świadczeniem wpisującym się w zakres czynności objętych zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Takie czynności jak administrowanie kontem pożyczki, naliczanie odsetek czy monitorowanie stanem zadłużenia stanowią przykład działań ścisłe związanych z umową pożyczki jako usługi finansowej. Jednocześnie, na co wskazuje również Wnioskodawca,
objęcie zwolnieniem usług zarządzania kredytami czy pożyczkami dotyczy podmiotów które udzieliły takiego kredytu czy pożyczki, tj, kredytodawcy czy pożyczkodawcy. Zatem, skoro w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie pożyczką nie będzie pożyczkodawca, lecz osoba trzecia, tj. Wnioskodawca, tym samym, nie można objąć zwolnieniem od podatku takich czynności. Czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę nie można również objąć zwolnieniem określonym w art. 43 ust. 13 ustawy, bowiem nie można ich uznać za odrębne i niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej od podatku.

Wobec powyższej analizy, opłata za zarządzanie pożyczką, jaka będzie należna Wnioskodawcy od pożyczkobiorcy, po nabyciu wierzytelności, będzie podlegać opodatkowaniu VAT w wysokości 23%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.