Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4515-45/15-4/MZ
z 1 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 kwietnia 2015 r. (data wpływu 13 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania wraz z odsetkami.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Anna W. (dalej: „Wnioskodawczyni”) jest spadkobierczynią Teresy F. (dalej: „Spadkodawczyni”), co stwierdzone zostało postanowieniem Sądu Rejonowego, I Wydział Cywilny z dnia 5 maja 2014 r. Matka Spadkodawczyni, Władysława Ż., była dawną właścicielką nieruchomości, objętej działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. z 1945 r., nr 50, poz. 279 ze zmian., dalej jako: „Dekret”), położonej w Warszawie („Nieruchomość”). Nieruchomość na mocy art. 1 Dekretu przeszła na własność gminy m.st. Warszawa. Teresa Ż. złożyła wniosek o przyznanie jej prawa własności czasowej (użytkowania wieczystego) do gruntu Nieruchomości, jednakże orzeczeniem administracyjnym Prezydium Rady Narodowej w m. st. Warszawie z dnia 15 stycznia 1953 r. odmówiono jej przyznania tego prawa. Władysława Ż. zmarła, a spadek po niej, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 5 września 1990 r., nabyła w całości córka, Teresa F..

Dnia 22 lutego 2007 r., na wniosek Teresy F., Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją stwierdziło nieważność orzeczenia administracyjnego Prezydium Rady Narodowej w m. st. Warszawie z dnia 15 stycznia 1953 r. w odniesieniu do części Nieruchomości, stanowiącej fragmenty działek o numerach ewidencyjnych 73 i 75 , z uwagi na rażące naruszenie prawa, w oparciu o art. 156 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. Dz. U.2013.267 j.t., dalej: „KPA”). Prezydent m.st. Warszawy decyzją z dnia 1 czerwca 2009 r. nodmówił Spadkodawczyni przyznania prawa użytkowania wieczystego do gruntu Nieruchomości w zakresie, w jakim stwierdzono nieważność orzeczenia administracyjnego z 1953 r., z uwagi na fakt, iż aktualny stan faktyczny zagospodarowania nieruchomości uniemożliwia ustanowienie prawa użytkowania wieczystego na rzecz spadkobierców dawnej właścicielki.

W związku z powyższym, pozwem z dnia 15 września 2009 r. Spadkodawczyni wniosła o zasądzenie od Skarbu Państwa – Prezydenta m.st. Warszawy na podstawie art. 160 KPA odszkodowania na jej rzecz, za szkodę będącą następstwem wydania niezgodnego z prawem orzeczenia administracyjnego, którego nieważność stwierdzono decyzją administracyjną.

Zgodnie z opinią biegłego rzeczoznawcy majątkowego z dnia 8 lipca 2010 r. wartość utraconej Nieruchomości dekretowej w zakresie objętym powództwem, zgodnie ze stanem Nieruchomości na dzień wyrządzenia szkody i cenami na dzień wydania opinii wynosiła 1.596.502 zł. Spadkodawczyni w dniu 7 lipca 2011 r. zmodyfikowała powództwo, wnosząc o zasądzenie na jej rzecz kwoty wskazanej w operacie szacunkowym. Z uwagi na wątpliwości co do tożsamości planu zagospodarowania przestrzennego, właściwego dla oceny stanu Nieruchomości na dzień wydania decyzji dekretowej, biegły rzeczoznawca majątkowy 15 czerwca 2012 r. sporządził kolejny operat szacunkowy - opinię uzupełniającą, dokonując wyceny nieruchomości na kwotę 1.244.714 zł. W dniu 16 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy zamknął rozprawę i odroczył ogłoszenie wyroku do dnia 26 kwietnia 2013 r. Spadkodawczyni zmarła 23 kwietnia 2013 r.

26 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy ogłosił wyrok, którym zasądził na rzecz Spadkodawczyni od Skarbu Państwa – Wojewody kwotę 1.578.639 zł tytułem odszkodowania, wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo co do odsetek ustawowych od kwoty 1.578.639 zł od dnia 9 października 2009 r. do dnia 26 kwietnia 2013 r. oraz orzekł co do kosztów postępowania.

Wyrok sądu I instancji nie uzyskał waloru prawomocności. Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa złożyła apelację, a Sąd Okręgowy zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 101 ze zmian.) z uwagi na śmierć powódki. Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 5 maja 2014 r. stwierdził, że spadek po Teresie F. nabyli: Jan K. co do 4/10 części i Anna W. co do 6/10 części. Spadkobiercy złożyli wniosek o podjęcie postępowania. Spadkobiercy nie składali apelacji od wyroku Sądu Okręgowego. Postępowanie zostało podjęte 25 czerwca 2014 r.

Wyrokiem z dnia 9 lutego 2015 r. Sąd Apelacyjny zmienił wyrok sądu I instancji w ten sposób, że oddalił powództwo co do kwoty 233.925 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 kwietnia 2013 r., zmienił postanowienie o kosztach sądowych oraz orzekł o kosztach sądowych w II instancji.

Wypłata kwot zasądzonych wyrokiem nastąpiła 10 marca 2015 r.

Pismem z dnia 6 maja 2015 r. Nr IPPB2/4515-45/15-2/MZ i Nr IPPB4/4511-455/15-2/MS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, poprzez:

• Jednoznaczne wskazanie, którego stanu faktycznego (podatku) dotyczy wpłata w wysokości 40 zł, dokonana przez Wnioskodawczynię na konto Izby Skarbowej w Warszawie, w dniu 9 kwietnia 2015 r. lub wniesienie dodatkowej opłaty w wysokości 40 zł.
  
  

Wnioskodawca w terminie ustawowym dokonał wpłaty dodatkowej opłaty w kwocie 40 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

W związku z powyższym stanem faktycznym Wnioskodawczyni poszukuje odpowiedzi na trzy pytania:

1. Czy od wypłaconej w związku z wykonaniem wyroku sądu kwoty odszkodowania Wnioskodawczyni powinna opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?
2. Czy od wypłaconej w związku z wykonaniem wyroku sądu kwoty odsetek od odszkodowania Wnioskodawczyni powinna opłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?
3. Czy wartość wypłaconego odszkodowania wraz z odsetkami wlicza się do podstawy obliczenia podatku od spadku po Spadkodawczyni, a Wnioskodawczyni jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn od tej kwoty?

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od spadków i darowizn, w pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, wartości wypłaconego odszkodowania wraz z odsetkami nie wlicza się do wartości spadku po Teresie F..

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest ona zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn od wartości odszkodowania wraz z odsetkami.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U.2015.86 j.t.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji spadku, należy zatem odnieść się do definicji zawartej w Kodeksie cywilnym.

Zgodnie z art. 922 § 1 KC, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Oznacza to, iż spadkobiercy wchodzą w sytuację prawną spadkodawcy. W skład spadku wchodzą prawa i obowiązki zmarłego, ale także prawne nadzieje nabycia prawa.

W niniejszej stanie faktycznym odszkodowanie zasądzone wyrokiem sądu nie stanowiło składnika masy spadkowej i nie zostało nabyte przez Wnioskodawczynię w drodze spadkobrania po Teresie F.. Odszkodowanie nie istniało w chwili śmierci spadkodawczyni jako prawo majątkowe. Zasądzone zostało dopiero wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 26 kwietnia 2013 r., zmienionym, a więc ostatecznie ustalonym dopiero wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 9 lutego 2015 r. Odszkodowanie, a więc wierzytelność w ustalonej kwocie, powstało dopiero z chwilą wydania prawomocnego wyroku je zasądzającego, a więc w dniu 9 lutego 2015 r. W drodze dziedziczenia zostało nabyte jedynie roszczenie, co do którego zasadności i tego, że zostanie wyegzekwowane brak było pewności (tak samo: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 3 czerwca 2011 r., sygn. ITPB2/436 -31/11/MK).

Na marginesie Wnioskodawca jedynie wskazuje, iż nie ulega wątpliwości, iż w skład spadku po Spadkodawczyni nie mogły wejść odsetki od zasądzonego odszkodowania, które zostały naliczone począwszy od dnia 27 kwietnia 2013 r., to jest już po śmierci Spadkodawczyni.

Podsumowanie

Kwoty odszkodowania i odsetek zasądzone w/w wyrokiem nie wchodzą w skład spadku po Teresie F., z uwagi na powstanie tych wierzytelności już po śmierci Spadkodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Przy nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze dziedziczenia przez osoby fizyczne, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy), a jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, którym było orzeczenie sądu stwierdzające nabycie spadku, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia (art. 6 ust. 4 tej ustawy). Przepis ten stosuje się odpowiednio do zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz.121). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Stosownie do § 2 tego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z treścią art. 1015 § 1 i § 2 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Z powołanych powyżej artykułów wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie. Roszczenie o odszkodowanie jest prawem majątkowym. Jeżeli takie prawo wchodzi do masy spadkowej, to co do zasady jego nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że gdyby prawo majątkowe – występujące w chwili nabycia spadku w postaci roszczenia nie istniało, to przedmiotowego odszkodowania Wnioskodawczyni nie miała by przyznanego. Oznacza to, że w skład spadku wchodziło roszczenie odszkodowawcze odziedziczone po spadkodawcy. Przyznane więc Wnioskodawczyni później odszkodowanie nie wchodziło w skład masy spadkowej. Na Wnioskodawczyni ciążył obowiązek złożenia zeznania podatkowego z tytułu nabycia spadku po spadkodawcy.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że przyznane Wnioskodawczyni odszkodowanie (wraz z odsetkami) nie zostało nabyte w drodze spadku (dziedziczenia), ponieważ w dacie tej nie istniało. Tym samym przyznane odszkodowanie wraz z odsetkami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanej interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiąże ona w sprawie, w której została wydana i nie jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowi podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.