Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-181/15-2/MZ
z 10 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2015 r. (data wpływu 14 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 15 maja 2014 r., wskutek nabycia przez Wnioskodawcę oraz jego żonę lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem licytacji komorniczej, przysądzone zostało im spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej). Nastąpiło to po uprzednim uiszczeniu przez nich w wyznaczonym przez sąd terminie opłaty sądowej od przybicia oraz uiszczenia przez nich w wyznaczonym przez sąd terminie całości kwoty, za którą wylicytowali przedmiotowy lokal mieszkalny, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą . Postanowienie to uprawomocniło się 19 czerwca 2014 r. Wspomniany lokal mieszkalny został nabyty w drodze licytacji komorniczej, która odbyła się w siedzibie wymienionego sądu.

We wskazanym prawomocnym postanowieniu sądowym czytamy m.in., że sąd postanawia „przysądzić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego” oraz że „w zakreślonym terminie nabywcy Szymon W. i Dorota W. uzupełnili cenę, za którą w dniu 10 kwietnia 2014 r. nabyli lokal będący przedmiotem licytacji oraz uiścili opłatę sądową od przybicia” (uzasadnienie postanowienia).

Zgodnie z powyższym prawomocnym postanowieniem sądowym Wnioskodawca nabył wraz z żoną lokal (rzecz) w postępowaniu egzekucyjnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy czynność prawna, polegająca na przysądzeniu przez sąd rejonowy na rzecz nabywcy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem licytacji podlega od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądowego podatkowi od czynności cywilnoprawnych? Wnioskodawca uprzejmie prosi o indywidualną interpretację w tej sprawie.

Zdaniem Wnioskodawcy, Wnioskodawca oraz jego żona, jako osoby fizyczne, które nabyły lokal mieszkalny na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej w drodze licytacji komorniczej, nie podlegają obowiązkowi uiszczania podatku od czynności cywilno-prawnych.

Postanowienie sądowe z dn. 15.05.2014 r. (prawomocne od dn. 19.06.2014 r.) dotyczące nabycia przez nich lokalu mieszkalnego w drodze licytacji komorniczej (w załączeniu) nie rodzi obowiązku podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. 2000 Nr 86 poz. 959). W tymże postanowieniu czytamy m.in., że sąd postanawia „przysądzić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego” oraz że „w zakreślonym terminie nabywcy Szymon W. i Dorota W. uzupełnili cenę, za którą w dniu 10 kwietnia 2014 r. nabyli lokal będący przedmiotem licytacji oraz uiścili opłatę sądową od przybicia” (uzasadnienie postanowienia).

A zatem zgodnie z powyższym prawomocnym postanowieniem sądowym wypełnione zostały przesłanki wiążące się z art. 2 pkt 3 przedmiotowej ustawy (zwalniającym z obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilno-prawnych), tj. nabycie rzeczy (lokalu) w postępowaniu egzekucyjnym (wiążące się oczywiście każdorazowo z przysądzeniem konkretnego prawa własnościowego do nieruchomości, w tym przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego – zgodnie z art. 998 § 1 kpc).

W kontekście zastosowania art. 2 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy także mieć na uwadze przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którymi do egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości. Natomiast spółdzielcze prawo do lokalu związane jest z konkretnym lokalem (nieruchomością).

Co również warte uwagi, w art. 2 pkt 3 nie ma wyszczególnienia czy sprzedaż dotyczy w przypadku rzeczy również praw nieograniczonych, czy ograniczonych (bo przecież wraz z nabyciem rzeczy nabywa się do niej zawsze jakieś konkretne prawa/tytuł prawny), co oznacza, że art. 2 pkt 3 dotyczy nie tylko samej rzeczy, ale również wszelkich praw związanych z daną rzeczą, a więc i ograniczonego prawa własności lokalu.

Powyższa argumentacja, dotycząca nie podlegania przez Wnioskodawcę i jego żonę obowiązkowi uiszczenia podatku od czynności cywilno-prawnych, wynika też z niżej wymienionych przesłanek:

1. przeniesienie prawa własności nie następuje na mocy umowy kupna – sprzedaży, tylko na mocy postanowienia sądowego,
2. art. 1 ustawy wymienia szczegółowo, co podlega podatkowi, nie ma w nim wymienionego postanowienia sądowego,
3. również art. 3 nie podaje kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku postanowień sądowych,
4. również art. 4 nie wymienia na kim ciąży obowiązek podatkowy przy postanowieniach sądowych,
5. analogicznie art. 6 nie wymienia podstawy opodatkowania dla postanowień sądowych,
6. identycznie art. 7 nie określa stawki podatku dla postanowień sądowych.
   
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podatkowi podlegają także - zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W zakresie przedmiotowym ustawy, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, mieszczą się także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych – stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych ust. 1 pkt 2 i 3.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają temu podatkowi umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

Przez pojęcie rzeczy należy rozumieć, zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.), tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na rzeczy ruchome i nieruchome.

Kodeks cywilny w art. 46 precyzuje, że nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków (lokale mieszkalne), jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W związku z tym, że Kodeks cywilny nie zawiera definicji rzeczy ruchomych, przyjmuje się, że rzeczami ruchomymi są przedmioty materialne nie będące nieruchomościami.

Natomiast spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego należy do ograniczonych praw rzeczowych, o których mowa w art. 244 § 1 Kodeksu cywilnego. Cechą charakterystyczną ograniczonych praw rzeczowych jest to, że są to prawa związane z rzeczą - w przypadku przedmiotowego prawa, z nieruchomością.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 15 maja 2014 r., wskutek nabycia przez Wnioskodawcę oraz jego żonę lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem licytacji komorniczej, przysądzone zostało im spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej). Nastąpiło to po uprzednim uiszczeniu przez nich w wyznaczonym przez sąd terminie opłaty sądowej od przybicia oraz uiszczenia przez nich w wyznaczonym przez sąd terminie całości kwoty, za którą wylicytowali przedmiotowy lokal mieszkalny, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Postanowienie to uprawomocniło się 19 czerwca 2014 r. Wspomniany lokal mieszkalny został nabyty w drodze licytacji komorniczej, która odbyła się w siedzibie wymienionego sądu. We wskazanym prawomocnym postanowieniu sądowym czytamy m.in., że sąd postanawia „przysądzić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego” oraz że „w zakreślonym terminie nabywcy Szymon W. i Dorota W. uzupełnili cenę, za którą w dniu 10 kwietnia 2014 r. nabyli lokal będący przedmiotem licytacji oraz uiścili opłatę sądową od przybicia” (uzasadnienie postanowienia). Zgodnie z powyższym prawomocnym postanowieniem sądowym Wnioskodawca nabył wraz z żoną lokal (rzecz) w postępowaniu egzekucyjnym.

W świetle powyżej powołanych przepisów, należy stwierdzić, że nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w postępowaniu egzekucyjnym, na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych kwalifikowane jest jako sprzedaż prawa majątkowego, a nie jako sprzedaż rzeczy i z tej przyczyny podlega temu podatkowi na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem z tytułu ww. czynności, stosownie do regulacji art. 3 ust. 1 pkt 3 i art. 4 pkt 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstał z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu i ciąży na kupującym.

W konsekwencji podstawą opodatkowania zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jest wartość rynkowa przedmiotowego prawa majątkowego. Natomiast stawka podatku stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy wynosi 2%.

Z uwagi na powyższe stwierdzić należy, że tylko licytacyjna sprzedaż lokalu użytkowego, co do którego spółdzielnia mieszkaniowa ustanowiła odrębną własność, jako sprzedaż rzeczy (nieruchomości), jest z mocy art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolniona z tego podatku. Ze zwolnienia tego nie korzysta natomiast licytacyjna sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, gdyż przedmiotem zbycia jest tu prawo, a nie rzecz.

Reasumując należy stwierdzić, iż nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w postępowaniu egzekucyjnym na licytacji komorniczej podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem - została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Żona Wnioskodawcy w celu uzyskania interpretacji powinna złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.