Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-239/15-3/KOM
z 2 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2015 r., poz. 613) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu 19 marca 2015 r.), uzupełnionym przez Stronę pismem z dnia 20 kwietnia 2015 r. (data wpływu 23 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu wynajmu mieszkania – jest prawidłowe,
• możliwości skorzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 19 marca 2015 r. do Izby Skarbowej w Warszawie wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu wynajmu mieszkania oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

J. E. (dalej: Wnioskodawca) jest australijskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w Australii, ani nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku GST - odpowiednika podatku VAT - w Australii. Wnioskodawca przyjeżdża do Polski w celach biznesowych. Czas spędzony w kraju wynosi do 3 miesięcy w ciągu roku. W 2011 r. Wnioskodawca nabył mieszkanie położone w W. Akt notarialny został podpisany przez upoważnioną osobę, która mieszka na stałe w Polsce. Mieszkanie było i jest wykorzystywane przede wszystkim do celów prywatnych Wnioskodawcy. Okazjonalnie mieszkanie było udostępniane nieodpłatnie innym osobom.

Obecnie Wnioskodawca rozważa wynajem mieszkania na rzecz osób trzecich. Status najemcy nie jest jeszcze określony. Możliwe, że mieszkanie będzie wynajmowane na rzecz spółki z Australii, która będzie je udostępniać pracownikom przyjeżdżającym do Polski w celach biznesowych, bądź też spółce z siedzibą w Polsce. Nie jest jednak wykluczone, że mieszkanie będzie także udostępniane innym podmiotom, np. osobom fizycznym w celach krótkotrwałego zakwaterowania. Mieszkanie może być również wynajmowane w celach innych niż mieszkalne. Niewykluczone również, że Wnioskodawca wynajmie odpłatnie mieszkanie na określony czas (np. kilka miesięcy lub rok), a następnie zaniecha dalszego wynajmu.

Wnioskodawca upoważnił osoby przebywające na stałe w kraju do sprawowania ogólnego zarządu nad mieszkaniem, m.in. do bieżącej opieki nad mieszkaniem (nabywania usług sprzątania, zawierania umów na usługi telekomunikacyjne, internet itp.) oraz do kontaktów ze wspólnotą mieszkaniową. W przypadku zawarcia umów wynajmu jedna z upoważnionych osób będzie również kontaktować się z najemcą i wydawać mu klucze do mieszkania.

Wnioskodawca przewiduje, że łączna kwota z tytułu czynszu najmu nie przekroczy w ciągu roku podatkowego kwoty 150 tysięcy zł netto. Wnioskodawca nie jest obecnie zarejestrowany dla celów rozliczenia podatku VAT w Polsce.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku wynajmu mieszkania na rzecz osób trzecich Wnioskodawca będzie działać w charakterze podatnika VAT?
2. Czy w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie pierwsze, Wnioskodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT, w sytuacji gdy czynsz najmu nie przekroczy kwoty 150 tysięcy zł?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. W przypadku wynajmu mieszkania za odpłatnością, Wnioskodawca będzie działać w ;charakterze podatnika VAT.
2. Wnioskodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT.
   
   

Uzasadnienie:

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym transakcje te podlegają opodatkowaniu, o ile są realizowane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są m.in. osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje z kolei wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższa definicja jest na tyle ogólna, że pozwala uznać za podatnika każdy podmiot, który prowadzi określony typ działalności występujący w obrocie gospodarczym, pod warunkiem, że będzie on wykonywać działalność w sposób samodzielny.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał) w swoim orzecznictwie wskazuje, że z uwagi na charakter podatku VAT należy przyjąć, że działalność gospodarcza oznacza profesjonalny obrót gospodarczy, który powinien cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania (wyrok w sprawie C-230/94 Renate Enkler, podobnie WSA w Warszawie w wyroku z 2 października 2007 r. sygn. III SA/Wa 1217/07).

Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, przesłanki dla uznania go za podatnika VAT będą spełnione, gdyż:

• Wnioskodawca jest osobą fizyczną,
  
• będzie wynajmować odpłatnie mieszkanie, a więc będzie świadczyć usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce,
  
• wynajem będzie się charakteryzować powtarzalnością i stałością.
  
  

Ad. 2

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. W myśl art. 113 ust. 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Natomiast zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9 nie stosuje się m.in. do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju (art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT).

Jak Wnioskodawca zaznaczył w opisanym zdarzeniu przyszłym, przewidywana przez niego wartość sprzedaży w związku z wynajmem mieszkania nie przekroczy w roku podatkowym kwoty 150 tysięcy zł. Zatem w jego ocenie będzie miał on możliwość skorzystać ze zwolnienia dotyczącego drobnych przedsiębiorców, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W przypadku Wnioskodawcy nie znajdzie bowiem zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT, gdyż w związku ze świadczeniem przedmiotowych usług, należy uznać, że posiada on siedzibę działalności gospodarczej w Polsce.

Wskazane powyżej pojęcie „siedziby działalności gospodarczej” nie jest zdefiniowane w ustawie o VAT ani w Dyrektywie 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Zostało ono natomiast doprecyzowane w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (wersja przekształcona) (Dz. U. UE L 2011.77.1) [dalej: Rozporządzenie]. Przede wszystkim należy wskazać, że odnosi się ono w równym stopniu do osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, jak i osób fizycznych (o czym poniżej).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 Rozporządzenia na użytek stosowania art. 44 i 45 dyrektywy 2006/112/WE „miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika” jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa. Ustęp 2 wspomnianego artykułu precyzuje, że w celu ustalenia miejsca, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa, i miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa. W przypadku, gdy te kryteria nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika, decydującym kryterium jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem. Sam adres pocztowy nie może być uznany za miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika (art. 10 ust. 3 Rozporządzenia).

Rozporządzenie wskazuje więc określone kryteria, które powinny być analizowane przy ustaleniu miejsca siedziby działalności , gospodarczej danego podmiotu:

1. miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczącego ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem,
2. adres zarejestrowanej siedziby,
3. miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa.
   
   

Odnosząc powyższe kryteria do Wnioskodawcy należy zauważyć co następuje.

Ad. a) Miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczącego ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem

Mieszkanie, które Wnioskodawca zamierza wynajmować jest położone w Polsce. Wszelkie decyzje dotyczące przedmiotu wynajmu będą więc podejmowane w kraju. Tutaj bowiem Wnioskodawca działa poprzez swoich pełnomocników, którzy są upoważnieni do nadzoru nad mieszkaniem i to tutaj są zawierane umowy dotyczące tego mieszkania (np. w zakresie dostawcy Internetu itp.) oraz podejmowane są ewentualne decyzje w ramach wspólnoty mieszkaniowej, której członkiem jest Wnioskodawca. Ponadto, potencjalni najemcy będą się kontaktować z jedną z upoważnionych osób w celu odbioru od niej kluczy że Wnioskodawca jest rezydentem Australii, istotne decyzje dotyczące mieszkania są/będą podejmowane w Polsce.

Co więcej, Wnioskodawca nie prowadzi w Australii żadnej działalności gospodarczej, z tego też względu nie może mieć w tym państwie „siedziby działalności gospodarczej”, o której mowa w art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT oraz w art. 10 Rozporządzenia. Tym bardziej nie można uznać, że w Australii zapadają istotne decyzje dotyczące zarządzania przedsiębiorstwem, które jako takie będzie znajdować się w Polsce.

Skoro zatem jedyna działalność gospodarcza, jaka jest podejmowana przez Wnioskodawcę, ma miejsce w Polsce, zasadnym jest uznanie, że to w tym państwie posiada on siedzibę dla potrzeb prowadzonej działalności (wynajmu mieszkania). Z tego też względu pierwsze kryterium, o którym mowa w art. 10 Rozporządzenia będzie spełnione.

Ad. b) Adres zarejestrowanej siedziby

Wnioskodawca posiada stałe miejsce zamieszkania w Australii. Niemniej jednak miejsce zamieszkania nie może być każdorazowo rozumiane jako miejsce zarejestrowanej siedziby.

Przede wszystkim nie należy utożsamiać miejsca rezydencji dla celów podatku dochodowego z miejscem siedziby, o którym mowa w przepisach ustawy o VAT.

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) obejmuje swym zakresem osoby fizyczne „jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej” (art. 3 ww. ustawy).

Natomiast ustawa o VAT co do zasady nie odwołuje się do miejsca zamieszkania, lecz właśnie do miejsca siedziby działalności gospodarczej, a więc do miejsca, w którym jest wykonywana działalność gospodarcza. Pojęcia te nie są tożsame, z tego też względu fakt, że Wnioskodawca jest australijskim rezydentem podatkowym, nie wpływa na posiadanie przez niego siedziby działalności gospodarczej dla celów podatku VAT na terytorium Polski.

Co więcej, również sama ustawa o VAT rozgranicza pojęcie „miejsca siedziby działalności gospodarczej” od „miejsca zamieszkania”. Art. 28b ust. 1 ustawy o VAT stanowi bowiem, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W ust. 3 z kolei wskazuje się, że w przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (analogiczne regulacje są zawarte w art. 28c ustawy o VAT). Powyższe oznacza zatem, że w pierwszej kolejności należy przeanalizować miejsce, w którym znajduje się siedziba działalności gospodarczej podatnika. Dopiero w przypadku gdy takie miejsce nie zostanie ustalone, można posiłkować się stałym miejscem zamieszkania.

Na odpowiednie rozgraniczenie tych pojęć wskazuje również nowelizacja ustawy o VAT, która weszła w życie 1 lipca 2011 r. na podstawie ustawy z 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym.

Zmianie uległ wówczas m.in. art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT, w którym dotychczasowe określenie „nieposiadających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju” zastąpiono sformułowaniem „nieposiadających miejsca siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju”. Skoro wcześniej przepis ten rozróżniał dla podmiotów gospodarczych „siedzibę” oraz dla osób fizycznych „miejsce zamieszkania” i od 1 lipca 2011 r. oba te określenia zastąpiono jednym - „siedziba działalności gospodarczej”, oznacza to, że obecne brzmienie przepisu dotyczy również osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, czyli Wnioskodawcy.

Nowelizacja ta wynikała przede wszystkim z konieczności dostosowania polskiej ustawy o VAT do nowych zasad ustalania miejsca świadczenia usług. Jak wskazuje się w doktrynie, wcześniejsze sformułowanie prowadziło do „wątpliwości co do prawidłowego ustalenia miejsca świadczenia usług, czy też określenia obowiązków podatnika, gdy odbiorca jego usług (będący osobą fizyczną prowadzącą działalność) prowadził działalność gospodarczą w państwie X, zaś miejsce zamieszkania miał w państwie Y” (por. A. Bartosiewicz, VAT. Komentarz, LEX 2014).

Należy także zauważyć, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. Nr 1314, dalej: ustawa o ewidencji) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu. Zgodnie z art. 5 ust. 2 i 4 ustawy o ewidencji, zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych zawiera nazwisko, imiona, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy, rodzaj i numer dowodu tożsamości oraz numer PESEL w przypadku osób fizycznych objętych tym rejestrem, a także nazwę (firmę), adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, adresy dodatkowych miejsc wykonywania działalności, numer identyfikacyjny REGON, organ ewidencyjny, wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych.

W zgłoszeniu identyfikacyjnym NIP-7 przewidziano więc odrębne pola, w których osoba fizyczna jest zobligowana podać swój adres zamieszkania oraz adresy miejsc prowadzenia działalności. W szczególności w części C.3.1 należy podać adres głównego miejsca prowadzenia działalności. Dopiero w sytuacji, gdy nie jest możliwe wskazanie adresu głównego miejsca prowadzenia działalności, należy podać adres zamieszkania. Biorąc pod uwagę, że ustawodawca określając wzór zgłoszenia nakazał odrębnie podać adres zamieszkania oraz adres prowadzenia działalności należy uznać, że pojęcia te co do zasady nie muszą być tożsame. Z tego też względu adres głównego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej należy rozumieć jako miejsce siedziby działalności gospodarczej, gdyż co do zasady to tam zapadają kluczowe decyzje dotyczące przedmiotowej działalności w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (jako zarejestrowany przedsiębiorca), a jedynie wykonujących określone czynności podlegające opodatkowaniu VAT w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Ten aspekt jest również potwierdzany przez organy podatkowe, które wskazują, że na fakturze wystawianej przez osobę fizyczną należy podać adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 12 września 2013 r. nr IPPP2/443-717/13-2/MM, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że „adres na zgłoszeniu VAT- R służy jedynie do identyfikacji podatnika we właściwym urzędzie skarbowym. Natomiast dane adresowe podatnika, w tym również w zakresie podatku od towarów i usług, pochodzą przede wszystkim ze zgłoszenia działalności gospodarczej. Zgłoszenie VAT-R ma na celu jedynie określenie statusu podatnika jako podatnika VAT, i nie ma potrzeby, aby w tym zgłoszeniu były wymieniane adresy miejsc prowadzenia działalności, gdyż byłoby to wyłącznie powielanie informacji będących już w posiadaniu organu podatkowego (pochodzących z innych źródeł). Zatem, stanowisko Wnioskodawcy, iż zarówno na fakturach dotyczących nabycia, jak i sprzedaży towarów i usług powinien być zamieszczany adres danego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, który został wykazany w nowej formie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, należy uznać za prawidłowe”. Podobne stanowisko zostało również przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 19 kwietnia 2013 r. nr IPPP3/443-274/13-2/MKw.

W rubryce „miejsca prowadzenia działalności” Wnioskodawca byłby więc zobowiązany wskazać adres lokalizacji mieszkania, które będzie przedmiotem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast w pozycji dotyczącej adresu zamieszkania powinien on wskazać swój adres w Australii.

Oznacza to więc, że na potrzeby definicji miejsca siedziby działalności gospodarczej wskazanej w art. 10 Rozporządzenia, adresem zarejestrowanej siedziby Wnioskodawcy będzie miejsce położenia nieruchomości. Zatem również drugie kryterium wskazane we wspomnianym przepisie należy uznać za spełnione.

Wnioskodawca zauważa, że nawet gdyby przyjąć, że przez „adres zarejestrowanej siedziby” należy rozumieć adres zamieszkania/zameldowania, czyli Australię, wówczas należy odnieść się do drugiego zdania w artykule 10 ust. 2 Rozporządzenia, a więc uznać, że powyższe dwa kryteria nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej.

W tej zatem sytuacji, zgodnie ze wskazanym przepisem, decydujące znaczenie ma miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące zarządzania przedsiębiorstwem, a to jak wskazano powyżej, znajduje się w Polsce.

Ad. c) Miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa

Jeżeli chodzi o ostatnie kryterium należy uznać, że nie ma ono zastosowania w przypadku osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT w związku z planowaną działalnością w Polsce (wynajmem mieszkania) w sytuacji, gdy wartość sprzedaży z tytułu wynajmu mieszkania nie przekroczy w roku podatkowym kwoty 150 tysięcy zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu wynajmu mieszkania oraz nieprawidłowe w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. serii L Nr 347 str. 1 ze zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca jest australijskim rezydentem podatkowym, który nie prowadzi działalności gospodarczej w Australii, ani nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku GST - odpowiednika podatku VAT - w Australii. Wnioskodawca przyjeżdża do Polski w celach biznesowych, a czas spędzony w Polsce wynosi do 3 miesięcy w ciągu roku.

W 2011 r. Wnioskodawca nabył mieszkanie położone w W., które było i jest wykorzystywane przede wszystkim do celów prywatnych Wnioskodawcy, a okazjonalnie było udostępniane nieodpłatnie innym osobom. Obecnie Wnioskodawca rozważa wynajem mieszkania na rzecz osób trzecich np. możliwe jest, że mieszkanie będzie wynajmowane na rzecz spółki z Australii, która będzie je udostępniać pracownikom przyjeżdżającym do Polski w celach biznesowych, bądź też spółce z siedzibą w Polsce, czy też będzie udostępniane innym podmiotom, np. osobom fizycznym w celach krótkotrwałego zakwaterowania. Mieszkanie może być również wynajmowane w celach innych niż mieszkalne. Zainteresowany nie jestem czynnym podatnikiem podatku VAT w Polsce.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy tego, czy z tytułu planowanego wynajmu mieszkania na rzecz osób trzecich będzie on działać w charakterze podatnika VAT.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2–5, art. 30a–30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przez sprzedaż - zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Z powyższego zapisu wynika, że najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zgodnie z art. 28e ustawy o VAT miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Art. 96 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Stawka podatku od towarów i usług, stosownie do treści art. 41 ust. 1 ww. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Niewymienienie danego towaru lub usługi w ustawie lub przepisach wykonawczych jest jednoznaczne z obowiązkiem zastosowania stawki podstawowej.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 36 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Natomiast usługi najmu lokalu mieszkalnego na cele użytkowe (inne niż mieszkaniowe) nie są wymienione jako usługi, w stosunku do których stosuje się stawki obniżone lub też zwolnienie od podatku i dlatego są one opodatkowane stawką podatku VAT w wysokości 23%.

Z uwagi na powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych, a zazwyczaj zawierane umowy najmu mają długotrwały charakter i uzyskiwane z tytułu najmu korzyści są w zasadzie stałe.

W konsekwencji najem mieszkania stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a więc Wnioskodawca będzie podatnikiem dokonującym czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT obowiązanym do opodatkowania wykonywanej usługi na terytorium Polski.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pyt. nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Wątpliwość Wnioskodawcy odnosi się także do kwestii tego, czy będzie on mógł skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT.

Należy w tym miejscu zauważyć, że zgodnie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Trzeba zauważyć, że zarówno przepisy o podatku od towarów i usług, jak i inne przepisy prawa podatkowego, nie posługują się pojęciem „siedziba” w odniesieniu do osób fizycznych, a jedynie w odniesieniu do osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

W przypadku osób fizycznych można mówić wyłącznie o miejscu zamieszkania, natomiast pojęcie siedziby związane jest wyłącznie z jednostkami, którym przysługuje osobowość prawna. Dlatego też w przypadku osoby fizycznej miejsce siedziby jest zrównane z miejscem zamieszkania.

Należy stwierdzić, że adres zamieszkania dla podatnika będącego osobą fizyczną jest tym, czym adres siedziby dla podatnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającej osobowości prawnej, czyli informacją identyfikującą go jako podatnika. Przykładem potwierdzenia powyższej tezy może być druk VAT-R składany przez podmioty rejestrujące się jako podatnicy podatku VAT, w których osoby fizyczne wskazują adres zamieszkania, natomiast osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej – adres siedziby. Potwierdza to również druk CEiDG, zgodnie z którym dokonując rejestracji działalności gospodarczej należy podać adres faktycznego zamieszkania podatnika.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT, zwolnień nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, co oznacza, że czynności wykonywane przez tych podatników zawsze podlegają opodatkowaniu VAT. Podatnik będący osobą fizyczną, który nie posiada miejsca zamieszkania na terytorium Polski, nie posiada tym samym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. Zatem podatnik, który posiada swoje miejsce zamieszkania za granicą, a prowadzi czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce, będzie musiał od każdego obrotu odprowadzić podatek VAT.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest australijskim rezydentem podatkowym i nie prowadzi działalności gospodarczej w Australii, ani nie jest tam zarejestrowanym podatnikiem podatku GST - odpowiednika podatku VAT. Do Polski przyjeżdża w celach biznesowych, ale nie jest tu zarejestrowany dla celów rozliczenia podatku VAT. Wnioskodawca posiada stałe miejsce zamieszkania w Australii. Mieszkanie, które Wnioskodawca zamierza wynajmować jest położone w Polsce i Wnioskodawca przewiduje, że łączna kwota z tytułu czynszu najmu nie przekroczy w ciągu roku podatkowego kwoty 150 tysięcy zł netto. Mieszkanie było i jest wykorzystywane przede wszystkim do celów prywatnych Wnioskodawcy, ale możliwy jest jego odpłatny wynajem. Według Wnioskodawcy, skoro jedyna „działalność gospodarcza”, jaka jest podejmowana przez Wnioskodawcę, ma miejsce w Polsce, to zasadnym jest uznanie, że to w tym państwie posiada on siedzibę dla potrzeb prowadzonej działalności (wynajmu mieszkania) i to w Polsce zapadają istotne decyzje dotyczące zarządzania „przedsiębiorstwem”.

Odnosząc się do powoływanego przez Wnioskodawcę art. 10 ust. 1 Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2011 r. nr 77/1), należy podkreślić, że polska ustawa o VAT dokonała właściwej implementacji przepisów wspólnotowych.

Art. 10 ust. 1 Rozporządzenia określa, że na użytek stosowania art. 44 i 45 dyrektywy 2006/112/WE „miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika” jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa.

Zgodnie zaś z art. 10 ust. 2 ww. Rozporządzenia wykonawczego w celu ustalenia miejsca, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa, i miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa.

W przypadku, gdy te kryteria nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika, decydującym kryterium jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem.

W myśl art. 10 ust. 3 ww. Rozporządzenia wykonawczego sam adres pocztowy nie może być uznany za miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika.

Zgodnie natomiast z art. 11 ust.1 Rozporządzenia wykonawczego na użytek stosowania art. 44 dyrektywy 2006/112/WE „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

W myśl art. 11 ust. 2 Rozporządzenia wykonawczego na użytek stosowania następujących artykułów „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje:

1. art . 45 dyrektywy 2006/112/WE;
2. począwszy od 1 stycznia 2013 r. - art . 56 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE;
3. do 31 grudnia 2014 r. - art . 58 dyrektywy 2006/112/WE;
4. art . 192a dyrektywy 2006/112/WE.
   
   

Stosownie do art. 11 ust. 3 Rozporządzenia wykonawczego fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

W świetle wyżej cytowanych przepisów ustawy o VAT oraz przepisów wspólnotowych nie można uznać, że Wnioskodawca posiada siedzibę działalności, o której mowa w art. 10 Rozporządzenia wykonawczego, w Polsce, gdyż jak już wyżej wskazano, pojęcie siedziby jest związane wyłącznie z jednostkami, którym przysługuje osobowość prawna, a Wnioskodawca jako osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Australii jest podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Jak wynika z wyżej przytoczonego przepisu art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, w myśl którego zwolnień nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, co oznacza, że czynności wykonywane przez tych podatników zawsze podlegają opodatkowaniu VAT. W niniejszej sprawie Wnioskodawca nie prowadzi w Polsce żadnej działalności gospodarczej, a najem mieszkania, które nie jest składnikiem żadnego przedsiębiorstwa, jest najmem nieruchomości prywatnej. Poza najmem ww. nieruchomości Wnioskodawca nie dokonuje na terytorium Polski żadnych innych czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a ponadto Wnioskodawca nie posiada miejsca zamieszkania na terytorium Polski, tylko mieszka w Australii, gdzie posiada rezydencję podatkową. Zatem, z uwagi na przedstawiony opis sprawy i obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że Wnioskodawca – osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Australii – jest podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju (Polski) zrównanej z miejscem zamieszkania zgodnie z ww. regulacjami ustawy o VAT.

W związku z tym należy zauważyć, że art. 113 ust. 13 pkt 3 wyklucza w omawianej sprawie zastosowanie zwolnienia z podatku VAT określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług i tym samym będzie zobowiązany doliczać podatek VAT do czynszu najmu mieszkania w wysokości uzależnionej od tego, na jakie cele to mieszkanie będzie wynajmowane.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pyt. nr 2 należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Tut. Organ informuje, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku (art. 14f § 1 Ordynacji podatkowej). Z uwagi na to, że Strona dokonała w dniu 12 marca 2015 r. oraz 23 marca 2015 r. łącznej wpłaty w wysokości 160 zł za wydanie interpretacji indywidualnej, a we wniosku wskazano, że ilość zdarzeń przyszłych to 2, stąd też powstała nadpłata w kwocie 80 zł, która zostanie zwrócona zgodnie z art. 14f § 2a Ordynacji podatkowej, na rachunek bankowy wskazany we wniosku i nadesłanym uzupełnieniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.