2015.06.23 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/443-565/12/15-S/AK
z 23 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 11 kwietnia 2013 r. sygn. akt I SA/Wr 1513/12 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1658/13 – stwierdza, że stanowisko Spółki cywilnej, przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2012 r. (data wpływu 28 maja 2012 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 29 grudnia 2011 r. małżeństwo A. i B. dokonali zakupu 2 nieruchomości, które stanowią:

działka gruntowa nr 1176/7 o pow. 0,6993 ha, położona we wsi J. - za łączną kwotę brutto 250.266,30 zł., VAT 23% - 46.797,76 zł, netto - 203.468,54 zł,
działka gruntowa nr 1176/6 pow. 0,5567 ha, położona we wsi J. - za łączną kwotę brutto 18.731,46 została nabyta jako zwolniona z VAT.

Zakupu nieruchomości dokonano w oparciu o fakturę VAT z dnia 29 grudnia 2011 r.
sprzedawca: Agencja Mienia Wojskowego,
nabywca: A. i B.

W fakturze zakupu z dnia 29 grudnia 2011 r. uwzględniono wcześniejsze wpłaty zaliczek wpłacone w dniu 25.11.2011 r. w wysokości:

zaliczka w kwocie 33.494,40 zł. brutto - na poczet zakupu działki gruntowej nr 1176/7 pow. 0,6993 ha,
zaliczka w kwocie 2.505,60 zł. brutto - na poczet zakupu działki gruntowej nr 1176/6 pow. 0,5567 ha.

Udokumentowanie wpłaty zaliczek stanowi faktura z dnia 30 listopada 2011 r.

W dniu 16 kwietnia 2012 r. małżonkowie B. i A. zawiązali spółkę cywilną o nazwie: „C” spółka cywilna.

Rozpoczęcie działalności w formie spółki cywilnej nastąpiło dnia 1 maja 2012 r. Udziały w spółce cywilnej wynoszą: A. - 50% udziałów oraz B. - 50% udziałów.

Przedmiotem działalności spółki jest w szczególności:

68.10.Z - Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, 68.20Z - Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, 68.31.Z – Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami.

Spółka dokonała zgłoszeń rejestracyjnych firmy do Urzędu Skarbowego w celu uzyskania numeru identyfikacyjnego NIP, zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R oraz zgłoszenia rejestracyjnego do Urzędu Statystycznego w celu nadania nr Regon. Spółka uzyskała nr NIP, nr Regon oraz potwierdzenie, że jest zarejestrowana jako czynny płatnik podatku VAT oraz potwierdzenie zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT UE.

Zakup powyższych nieruchomości został dokonany z zamiarem wykorzystania ich w działalności gospodarczej, która została rozpoczęta w miesiącu maju 2012 r. w formie spółki cywilnej, w której udziały obejmą małżonkowie A. i B. Nieruchomości zostały wprowadzone do Spółki jako środki trwałe. Działka gruntowa nr 1176/6 została nabyta jako zwolniona z VAT, natomiast działka gruntowa nr 1176/7 została nabyta z naliczonym 23 % podatkiem VAT.

Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji dotyczy zapłaconego podatku VAT od zakupu tej działki.

Na zakupionych w grudniu 2011 roku nieruchomościach, przeznaczonych już przy zakupie do celów działalności gospodarczej, wspólnicy spółki cywilnej Weranda planują budowę budynku usługowego z przeznaczeniem na wynajem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy VAT naliczony w fakturze zakupu nieruchomości nr faktury z dnia 29 grudnia 2011 r. wystawionej na nazwiska wspólników A. i B., a przeznaczonej dla celów działalności gospodarczej założonej w późniejszym terminie, może zostać rozliczony w spółce cywilnej powołanej dnia 1 maja 2012 roku?

Zdaniem Wnioskodawcy, w oparciu o art. 88 ust. 4 w zw. z art. 86 ust. 1, ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego na fakturach zakupu przysługuje, jeżeli zakup związany jest ze sprzedażą opodatkowaną.

Kupno i sprzedaż nieruchomości jak i wynajem nieruchomości gruntowych opodatkowane jest stawką 23%. W grudniu 2011 roku faktura zakupu nie mogła być wystawiona na spółkę cywilną z uwagi na to, że spółka jeszcze nie istniała, dlatego została wystawiona imiennie na przyszłych wspólników.

W miesiącu kwietniu 2012 roku wspólnicy powołali spółkę cywilną, w ramach której rozpoczęli działalność gospodarczą od maja 2012 roku i w związku z zakupem nieruchomości do celów działalności gospodarczej, uważają, że przysługuje im prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w ww. fakturze. Podobne stanowisko wyraził Europejski Trybunał Sprawiedliwości, który w wyroku z dnia 1 marca 2012 roku, sygn. C-280/10 uznał, że przepisy państw UE nie mogą pozbawić wspólników ani samej spółki, prawa do odliczenia podatku VAT zapłaconego w cenie wydatków inwestycyjnych, gdy wydatki te zrobili wspólnicy jeszcze przed zawiązaniem i rejestracją spółki, ale już na potrzeby i cele tej działalności gospodarczej.

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 23 sierpnia 2012 r. interpretację indywidualną znak ILPP2/443-565/12-2/AK, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

W ocenie tut. Organu, Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem przez przyszłych wspólników Spółki przed jej zawiązaniem przedmiotowych nieruchomości gruntowych.

Pismem z dnia 3 września 2012 r. Spółka cywilna, wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z 4 października 2012 r. znak ILPP2/443/W-53/12-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Spółka cywilna, wniosła w dniu 9 listopada 2012 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1513/12, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

Pismem z dnia 17 lipca 2013 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku.

Wyrokiem z dnia 5 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1658/13 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1513/12 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1658/13 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W art. 15 ust. 1 ustawy wskazano, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (w tym w sprawie C-280/01 Kopalnia Odkrywkowa Polski Trawertyn P. Granatowicz, M. Wąsiewicz sp. jawna, przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu, jak również w sprawie C-400/98 Finanzamt Goslar przeciwko Brigitte Breitsohl) należy uznać, że poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą. Sam zamiar prowadzenia działalności gospodarczej potwierdzony obiektywnymi dowodami przesądza o potrzebie traktowania danego podmiotu jako podatnika VAT nawet wtedy, gdy przewidywana transakcja gospodarcza, która miała prowadzić do transakcji opodatkowanych, nie zostanie zrealizowana.

Stosownie do przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

z tytułu nabycia towarów i usług,
potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

– z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z kolei art. 96 ust. 1 ustawy stanowi, że podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Mając na uwadze treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że na gruncie krajowych unormowań w zakresie podatku od towarów i usług, uprawnienie do skorzystania z prawa do odliczenia służy podatnikom zarejestrowanym, niemniej jednak status taki konieczny jest w momencie wykazywania odliczenia, co oznacza, że nie musi on istnieć na dzień, w którym miały miejsce czynności opodatkowane, z których wynika podatek podlegający odliczeniu. Niezbędne jest jednak aby podmiot prowadzący działania przygotowawcze do uruchomienia działalności gospodarczej wykazał związek poczynionych zakupów z czynnościami opodatkowanymi, które zamierza wykonywać.

Jak wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego – zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy – stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z treścią § 5 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać:

imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11.

Zatem, zgodnie z brzmieniem powołanych przepisów, konieczne jest, aby faktury VAT, jako dokumenty potwierdzające rzeczywiste transakcje gospodarcze, zawierały nazwy określające strony transakcji, ich adresy, a także numery identyfikacji podatkowej.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym wykonanie pewnej usługi lub dostawy towaru, uprawniającym (po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa) podmiot, dla którego jest wystawiona (nabywcę) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że dnia 29 grudnia 2011 r. małżeństwo A. i B. dokonali zakupu 2 nieruchomości, które stanowią:

działka gruntowa nr 1176/7 o pow. 0,6993 ha, położona we wsi J. - za łączną kwotę brutto 250.266,30 zł., VAT 23% - 46.797,76, netto - 203. 468,54,
działka gruntowa nr 1176/6 o pow. 0,5567 ha, położona we wsi J. - za łączną kwotę brutto 18.731,46 została nabyta jako zwolniona z VAT.

W dniu 16 kwietnia 2012 r. małżonkowie zawiązali spółkę cywilną.

Rozpoczęcie działalności w formie spółki cywilnej nastąpiło dnia 1 maja 2012 r. Udziały w spółce cywilnej wynoszą: A - 50% udziałów oraz B. - 50% udziałów.

Przedmiotem działalności spółki jest w szczególności:

68.10.Z - Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, 68.20Z - Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, 68.31.Z - Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami.

Zakup powyższych nieruchomości został dokonany z zamiarem wykorzystania ich w działalności gospodarczej, która została rozpoczęta w miesiącu maju 2012 r. w formie spółki cywilnej, w której udziały obejmą małżonkowie. Nieruchomości zostały wprowadzone do Spółki jako środki trwałe. Na zakupionych w grudniu 2011 roku nieruchomościach, przeznaczonych już przy zakupie do celów działalności gospodarczej, wspólnicy spółki cywilnej planują budowę budynku usługowego z przeznaczeniem na wynajem.

W odniesieniu do powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1513/12 wskazał, że: „Zasada neutralności jest podstawową zasadą konstrukcyjną podatku VAT i ma ona zagwarantować że podatek ten będzie obciążał wyłącznie konsumpcję, nie zaś działalność gospodarczą. Stąd też konieczne jest, by podmiot, który przy zakupie towarów lub usług na cele działalności gospodarczej, a nie konsumpcji, poniósł ciężar opodatkowania VAT, miał możliwość odzyskania tego podatku. W Dyrektywie Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. L 347, s.1) dalej: dyrektywa 2006/112, zasada ta została wyrażona w art. 168, natomiast w polskiej ustawie o VAT jej zachowanie zapewnia art. 86 ust. 1, w myśl którego w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.(…) W tym miejscu wskazać należy, że TSUE w swoich orzeczeniach odnosił się do kwestii realizacji prawa do odliczenia w sytuacjach podejmowania przez podatnika wydatków inwestycyjnych jeszcze przed rozpoczęciem działalności. W powołanym przez stronę wyroku TSUE z dnia 1 marca 2012 r. w sprawie C-280/10 Trybunał dostrzegł, że na działalność gospodarczą może składać się wiele następujących po sobie czynności, a czynności przygotowawcze, takie jak nabycie środków trwałych, w tym nabycie wcześniej nieruchomości (przez przyszłych wspólników spółki jawnej, przed zarejestrowaniem spółki) powinny być już zaliczane do działalności gospodarczej. Trybunał stwierdził również, że zasada neutralności VAT w odniesieniu do obciążenia podatkowego przedsiębiorstwa wymaga, aby pierwsze wydatki inwestycyjne dokonane na potrzeby i cele przedsiębiorstwa były uznawane za działalność gospodarczą, oraz że z ową zasadą byłoby sprzeczne, gdyby rzeczona działalność rozpoczynała się dopiero w chwili, gdy nieruchomość jest faktycznie wykorzystywana, to znaczy gdy powstaje dochód podlegający opodatkowaniu. Jakakolwiek inna interpretacja prowadziłaby do obciążenia podmiotu gospodarczego podatkiem w ramach jego działalności gospodarczej, nie stwarzając możliwości odliczenia tego podatku i wprowadzałaby arbitralne rozróżnienie między wydatkami inwestycyjnymi dokonanymi przed faktycznym wykorzystywaniem nieruchomości i w jego trakcie. W konsekwencji TSUE powołując się na wyrok z 14 lutego 1985 r. w sprawie C-268/83 Rompelman uznał, że ktokolwiek dokonuje takich działań inwestycyjnych ściśle związanych z przyszłym wykorzystywaniem nieruchomości i koniecznych do tego celu, powinien być uważany za podatnika rozumieniu szóstej dyrektywy (analogicznie w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112).

(…) istotne jest stanowisko wyrażone przez TSUE dalszej części orzeczenia, w której powołując się na wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-137/02 Faxworld TSUE wywodzi, że na podstawie zasady neutralności VAT podatnik, którego działalność ogranicza się do przygotowania działalności gospodarczej innego podatnika i który nie dokonał żadnej czynności opodatkowanej podatkiem, może dochodzić prawa do odliczenia w związku z opodatkowanymi czynnościami dokonanymi przez drugiego podatnika. A zatem jeżeli na podstawie prawa krajowego wspólnicy, mimo iż mogą być uważani za podatników dla potrzeb podatku, nie mogą powołać się na czynności opodatkowane dokonane przez skarżącą spółkę w celu uwolnienia się od kosztu podatku związanego z czynnościami inwestycyjnymi zrealizowanymi na potrzeby i cele działalności rzeczonej spółki, to przy odliczeniu podatku ta ostatnia powinna mieć możliwość uwzględnienia wskazanych czynności inwestycyjnych aby mogła być zagwarantowana neutralność ciężaru podatkowego.

Elementem, na który Trybunał zwracał uwagę w cytowanym wyroku tym w sprawie Trawertyn jest tożsamość podmiotowa osób zobowiązanych do zapłaty podatku naliczonego oraz wspólników spółki realizującej działalność gospodarczą, w rozpoznawanej sprawie, w sytuacji gdy zakupów nieruchomości dokonują małżonkowie, którzy zostają następnie jedynymi wspólnikami spółki cywilnej, w której nieruchomości te są później wykorzystywane, tożsamość ta jest zachowana.

Natomiast odnosząc się do warunków realizacji prawa do odliczenia wskazać należy, że w powołanym wyroku w sprawie C-280/10 TSUE odniósł się również do skutków, jakie w tym zakresie należy przypisywać regulacjom art. 178 lit a) dyrektywy 2006/112, z którego wynika, że wykonanie tego prawa jest uzależnione od posiadania faktury. Artykuł 226 Dyrektywy 112 precyzuje, że bez uszczerbku dla przepisów szczególnych przewidzianych w omawianej dyrektywie, jedynie dane wymienione w tymże artykule obligatoryjnie muszą być zawarte, do celów VAT, na fakturach wystawionych zgodnie z przepisami art. 220 rzeczonej dyrektywy. Zgodnie z art. 226 pkt 1 i 5 Dyrektywy 112 na fakturze powinny znajdować się data jej wystawienia, a także pełna nazwa (nazwisko) i adres podatnika oraz nabywcy lub usługobiorcy.

Z powyższych regulacji TSUE wywiódł, że państwa członkowskie nie mogą według swojego uznania powiązać wykonania prawa do odliczenia VAT z przestrzeganiem wymogów dotyczących treści faktury, które nie zostały wyraźnie przewidziane przez przepisy Dyrektywy 112. Następnie Trybunał stwierdził, że zasada neutralności podatku VAT wymaga, by prawo do odliczenia naliczonego VAT zostało przyznane w razie spełnienia podstawowych wymagań (materialnych, przewidzianych w art. 186 lit a), nawet jeśli podatnicy nie spełnili niektórych wymagań formalnych. W konsekwencji, jeżeli organy podatkowe posiadają informacje niezbędne do ustalenia, że podatnik, jako odbiorca danych transakcji, jest zobowiązany z tytułu podatku, to nie mogą one wprowadzać dodatkowych warunków w zakresie przysługującego podatnikowi prawa do odliczenia tego podatku, które to warunki mogłyby w efekcie praktycznie uniemożliwić wykonanie tego prawa. Na gruncie prawa krajowego warunki wykonania prawa do odliczenia kształtują przytoczone w zaskarżonej interpretacji przepisy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, § 5 ust. 1 pkt 1 i 2 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. Wynikające z nich wymogi co do posiadania przez podmiot dokonujący odliczenia podatku faktury w zakresie danych dotyczących nabywcy i odbiorcy nie mogą być jednak, w świetle przywołanych orzeczeń interpretowany jako warunki formalne, które skutecznie skutkowałyby pozbawieniem prawa do odliczenia. Stąd też należy uznać, że skoro możliwe jest co do zasady odliczenie przez spółkę cywilną, jako podmiot utworzony przez małżonków, którzy dokonali na rzecz tej przyszłej spółki wydatków inwestycyjnych, podatku naliczonego przy dokonaniu tych zakupów, to fakt, że Spółka w dniu wystawienia faktury nie działała jeszcze, nie była zarejestrowanym podatnikiem czynnym VAT i nie mogła być w związku z tym być odbiorcą tej faktury, nie może zaważyć na pozbawieniu jej prawa do odliczenia podatku naliczonego od tych wydatków inwestycyjnych, o ile wydatki te miały służyć prowadzonej przez tę Spółkę działalności gospodarczej”.

Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 listopada 2014 r. sygn. akt I FSK 1658/13 uznał, że „(…) w obecnym stanie prawnym czynność wniesienia aportu jest czynnością opodatkowaną, ale tylko wówczas, gdy wniesienie aportu nastąpiło w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu VAT. (…) Zatem, gdy wniesienie aportu w postaci nieruchomości do spółki będzie podlegało opodatkowaniu to przyszłym wspólnikom (udziałowcom) będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów wnoszonych w formie tego aportu. Wówczas następnie powstała Spółka nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur potwierdzających zakup nieruchomości przez wspólników. Specyficzna sytuacja zachodzi natomiast w rozpatrywanej sprawie, kiedy wkład do spółki cywilnej wnoszą małżonkowie, co do których organ interpretacyjny uznał, że nabycie nieruchomości w celu ich niesienia do spółki stanowi przejaw działalności gospodarczej. W takiej bowiem sytuacji należy uznać, że rozpoczęcie działalności w formie spółki cywilnej stanowi jedynie zmianę formy działalności opartej na tym samym majątku wspólnym. Należy mieć bowiem na względzie, że na podstawie jedynie umowy spółki nie dochodzi do ważnego rozporządzenia określonym składnikiem majątkowym, a własność nieruchomości stanowiąca przedmiot wspólności majątkowej małżeńskiej nie wchodzi w skład majątku wspólnego spółki. Z mocy art. 863 k. c. wspólnicy spółki cywilnej dysponują możliwością utworzenia odrębnego, wspólnego majątku, który przez cały czas istnienia spółki podlega szczególnym przepisom służącym zapewnieniu jego niepodzielności. Majątek ten obejmuje przedmioty wniesione do spółki tytułem wkładów oraz nabyte w drodze czynności prawnych zdziałanych we wspólnym imieniu lub ex lege (jako pożytki, surogaty etc.) w toku jej działalności. Wobec braku podstaw dla uznania zdolności prawnej spółki cywilnej, nie może ulegać wątpliwości, że wskazana masa majątkowa, określana niekiedy jako „majątek spółki”, stanowi w istocie – jak to trafnie ujmuje art. 863 § 1 i 3 k. c. – wspólny majątek wspólników. Jeżeli wnoszony przez małżonków wkład objęty jest wspólnością majątkową małżeńską, to po wniesieniu do spółki nadal pozostaje majątkiem wspólnym tych małżonków jako wspólników. W tej specyficznej sytuacji organ podatkowy nie miał podstaw wymagać aby małżonkowie opodatkowali czynność wniesienia wkładu do utworzonej przez siebie spółki cywilnej, ponieważ nie można w tej sytuacji uznać, że doszło do przeniesienia spornej nieruchomości do dysponowania jak właściciel, co zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT jest warunkiem uznania transakcji za dostawę. W konsekwencji też małżonkowie, wbrew twierdzeniu organu, nie mogli wcześniej odliczyć podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu przedmiotowych nieruchomości, a wobec czego może to uczynić spółka”.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy, powołane przepisy prawa oraz ocenę wyrażoną w ww. wyrokach WSA i NSA uznać należy, że Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, w związku z nabyciem przez przyszłych wspólników Spółki (małżonków) przed jej zawiązaniem, przedmiotowej nieruchomości gruntowej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji, tj. 23 sierpnia 2012 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin