Interpretacja Ministra Finansów
DD9/033/27/SEW/2013/PK-123
z 31 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012r., poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 5 października 2012 r. Nr ITPB1/415-756/12/WM wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2012 r., uzupełnionym pismem z dnia 1 października 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia różnic kursowych, jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając na podstawie § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), wydał w dniu 5 października 2012 r., w imieniu Ministra Finansów, interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie różnic kursowych. Interpretacja wydana została na wniosek Pana G. P. z dnia 4 lipca 2012 r.

Z przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz ze wspólnikiem dokonuje transakcji z kontrahentami m.in. w walutach obcych. W przypadku rozliczeń w walutach obcych, zarówno wpłaty przez podmioty zewnętrzne jak i wypłaty przez Wnioskodawcę są realizowane za pomocą rachunków walutowych w Banku …, który na stronie internetowej podaje tabele kursu walut.

Na rachunkach walutowych Wnioskodawcy nie dochodzi do przewalutowania wartości wyrażonych w walucie obcej na złote polskie lub inną walutę - w momencie wpływu środków na rachunek walutowy. W momencie wypływu/przelewu większej ilości środków z rachunku walutowego na rachunek podstawowy Wnioskodawca ma możliwość negocjacji kursu waluty z bankiem prowadzącym oba rachunki. Po wynegocjowaniu zwykle wyższego kursu niż podany w tabeli kursów walut banku, kurs ten zostaje oznaczony na wyciągach bankowych. Jednak przy wypłacie gotówki z rachunku walutowego bank nie oznacza na wyciągu kursu waluty.

W związku z powyższym zadano pytania:

1. Czy w przedstawionym stanie, Wnioskodawca postępuje prawidłowo przeliczając wpływy środków na rachunek walutowy po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego otrzymanie płatności?
2. Czy w przedstawionym stanie, Wnioskodawca postępuje prawidłowo stosując kurs faktyczny w momencie przelewu większej ilości środków z rachunku walutowego, kiedy kurs waluty jest wynegocjowany i oznaczony na wyciągach bankowych obu rachunków?
3. Czy Wnioskodawca postępuje prawidłowo stosując w momencie wypłaty gotówki średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wypłatę gotówki?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 24c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

W myśl art. 24c ust. 2 pkt 1, 2 i 3 ww. ustawy, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

• przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
• poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
• otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5.

Natomiast w myśl art. 24c ust. 3 pkt 1, 2 i 3, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

• przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
• poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
• otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5.

Na gruncie przepisów art. 24c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 15a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.), tj. na gruncie przepisów określających zasady rozliczania różnic kursowych przez podatników podatku dochodowego, jeżeli nie rozliczają oni tych różnic na podstawie przepisów o rachunkowości - zob. art. 14b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 9b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, sporna jest kwestia sposobu ustalania różnic kursowych w przypadku otrzymywania wpływów w walutach obcych na rachunki walutowe oraz w przypadku wypływów w walutach obcych z rachunków podatkowych podatników.

Na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2011 r. organy podatkowe uznawały, że wszystkie obroty na rachunku walutowym należy wyceniać tak samo, jak kupno lub sprzedaż walut: po kursie kupna banku, gdy dochodzi do rozchodu walut lub po kursie sprzedaży, gdy waluty na rachunek wpływają (przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 września 2011 r., ILPB4/423-195/11-4/ŁM, czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 grudnia 2011 r., IBPBI/2/423-1102/11 /AP). Było to jednak stanowisko błędne. Jak bowiem wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych, w przypadkach takich należało - na podstawie art. 24c ust. 4 u.p. d.o.f. oraz art. 15a ust. 4 u.p.d.o.p. - stosować kurs średni waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu lub wypływu (przykładowo wyrok NSA z dnia 3 lutego 2011 r., II FSK 1682/09, czy wyrok NSA z dnia 27 września 2011 r. II FSK 524/10).

Z dniem 1 stycznia 2012 r. przepisy art. 24c ust. 4 u.p.d.o.f. oraz art. 15a ust. 4 u.p.d.o.p. zostały jednak znowelizowane, co (zapewne w połączeniu ze stanowiskiem reprezentowanym przez sądy administracyjne na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2011 r.) skłoniło organy podatkowe do zmiany reprezentowanego stanowiska. Tytułem przykładu wskazać można interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 marca 2012 r., IPPB5/423-1174/11-2/IŚ, w której czytamy, że "po wejściu w życie Nowelizacji Ustawy, faktycznie zastosowany kurs walut będzie kursem faktycznej wymiany pieniężnej, a takiej funkcji nie będzie już pełnił kurs bankowy w przypadku przeprowadzania operacji walutowych przez rachunek walutowy w sytuacji, gdy nie dojdzie do rzeczywistej wymiany pieniężnej - "przewalutowania" należności lub zobowiązania wyrażonego w walucie obcej (...) Jeśli nie występuje operacja sprzedaży lub kupna waluty lub nie dochodzi do przewalutowania otrzymywanej należności lub płaconego zobowiązania z zastosowaniem faktycznego kursu, wynikającego z charakteru operacji (gdyż, np. wpływ lub wypływ należności, czy zobowiązania dokonywany jest na rachunek walutowy bez zastosowania przez bank konkretnego przeliczeniowego kursu walutowego) - jak ma to miejsce w stanie faktycznym rozpatrywanej sprawy - wówczas dla celów ustalenia podatkowych różnic kursowych, począwszy od dnia 1 stycznia 2012 r., zastosowanie znajdzie kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień". Analogiczne stanowisko zajął również Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 28 marca 2012 r., IPTPB3/423-338/11-2/IR oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 stycznia 2012 r., IPPB5/423-1015/11 -4/IŚ w interpretacji indywidualnej.

Zatem Wnioskodawca stoi na stanowisku, odpowiednio do zadanych pytań, iż:

• powinien stosować przy przeliczeniu wpływu środków na rachunek walutowy kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania płatności;
• powinien stosować kurs faktyczny banku w momencie przelewu środków z rachunku walutowego, kiedy kurs waluty jest wynegocjowany i oznaczony na wyciągach bankowych obu rachunków;
• w momencie wypłaty gotówki z rachunku, powinien stosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wypłatę gotówki, gdyż bank nie oznacza kursu w momencie wypłaty waluty.

Wydając w imieniu Ministra Finansów, interpretację indywidualną z dnia 5 października 2012 r. Nr ITPB1/415-756/12/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe stwierdzając m.in., że w (...)celu rozpoznania podatkowych różnic kursowych w związku z otrzymaniem od kontrahentów zapłaty w walucie z tytułu należności, czy też zapłatą w walucie zobowiązań wyrażonych w walucie obcej, Wnioskodawca powinien uwzględniać kurs faktycznie zastosowany. Dopiero w sytuacjach, gdy nie jest możliwe uwzględnienie tego kursu, może zastosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania waluty (...).

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Minister Finansów zważył, co następuje.

Różnice kursowe, zgodnie z art. 14b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), podatnicy ustalają na podstawie art. 24c, z zastrzeżeniem ust. 2. Przepis art. 14b ust. 2 tej ustawy stanowi, że podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mogą, po spełnieniu określonych warunków, ustalać różnice kursowe na podstawie przepisów o rachunkowości.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca różnice kursowe ustala w oparciu o metodę podatkową, swoje zobowiązania wyrażone w walucie obcej reguluje przelewami z posiadanych rachunków walutowych. Kontrahenci również dokonują wpłaty waluty obcej na rachunki walutowe Wnioskodawcy. W tych sytuacjach, na żadnym etapie nie dochodzi do realnej wymiany (sprzedaży lub zakupu) waluty obcej na złote.

Wobec powyższego, stosownie do art. 24c ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2012 r.), jeśli nie dochodzi do faktycznej wymiany waluty (przewalutowania) to należy stosować kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. Przepis ten stanowi bowiem, iż przy obliczaniu różnic kursowych, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Jednocześnie wskazać należy, że w wyniku rozbieżnej interpretacji pojęcia, faktycznie zastosowanego kursu waluty, problematyka ta znalazła swój wyraz w orzecznictwie sądowoadministracyjnym np. w wyrokach NSA z dnia 05 lipca 2012 r. sygn. akt. II FSK 2580/10, z dnia 28 sierpnia 2012 r. sygn. akt. II FSK 159/11, z dnia 27 września 2012 r. sygn. akt. II FSK 524/10, z dnia 13 września 2013 r. sygn. akt II FSK 2499/11.

Utrwalona jednolita linia orzecznicza sądów administracyjnych wskazuje, że zastosowany kurs waluty z określonego dnia, to taki kurs, który rzeczywiście został użyty, a więc którym się posłużono, wykorzystując go w danej operacji gospodarczej. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy w dniu otrzymania przychodu lub dokonania zapłaty rzeczywiście doszło do zastosowania konkretnego kursu przy zrealizowaniu operacji polegającej na zamianie wartości wyrażonych w walucie polskiej na waluty obce lub odwrotnie. Użyte w art. 24c ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określenie faktycznie zastosowany kurs waluty oznacza taki kurs waluty, po jakim podatnik rzeczywiście sprzedał lub nabył walutę. W sytuacji gdy nie dochodzi do faktycznej wymiany walut, wówczas zastosowanie ma średni kurs NBP. Zgodnie z art. 24c ust. 6 ustawy przez średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski rozumie się kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub poniesienia kosztu.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zaistniałego stanu faktycznego uznać należy za prawidłowe.

W konsekwencji należało, z urzędu, dokonać zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działającego w imieniu Ministra Finansów, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienianej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu zmienionej interpretacji – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r., poz. 270, z późn. zm.).Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), na adres: ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.