Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/4511-220/15/BD
z 12 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 marca 2015 r., (data wpływu do Biura – 12 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odprawy pieniężnej wypłaconej na podstawie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odprawy pieniężnej wypłaconej na podstawie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 25 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca odszedł na emeryturę i na podstawie zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy otrzymał kwotę 66.000 zł brutto (odprawa za 44 lata pracy) oraz kwotę w wysokości 14.400 zł brutto (odprawa emerytalna).

Wskazane kwoty wynikają z dwóch różnych artykułów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Pierwsza cześć ma zastosowanie w przypadku konieczności redukcji zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych lub w związku ze zmianami organizacyjnymi (art. 4 § 3 Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy Firmy X). Natomiast art. 4 § 4 pkt 1 ww. Układu Zbiorowego stanowi, że pracownikowi wypłacana jest odprawa za każdy rok przepracowany w firmie i jest ona obliczana iloczynem przepracowanych lat i ustalonej kwoty za każdy rok. Odprawa ta jest wypłacana pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę za porozumieniem stron, a pracownik jest z długoletnim stażem pracy (minimum 25 lat mężczyzna).

Wnioskodawcy wypłacono kwotę (66.000 zł, tj. 44 lata pracy x 1.500 zł za każdy przepracowany rok) w związku z reorganizacją wydziału związaną z redukcją zatrudnienia. Dlatego jest to kwota zadośćuczynienia za utracone miejsce pracy przez długoletniego pracownika.

Druga część jest kwotą odprawy emerytalnej, która wypłacana jest w związku z przejściem na emeryturę i wynika z innych przepisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

Przy wypłaceniu powyższych kwot Wnioskodawcy został pobrany podatek dochodowy zgodnie z obowiązującymi przepisami w czasie gdy przechodził on na emeryturę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłacona kwota w wysokości 66.000 zł jest kwotą podlegającą opodatkowaniu czy też może zostać uznana za wolną od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy wypłacona odprawa w wysokości 66.000 zł spełnia wszystkie znamiona zapisów art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych gdzie wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania i zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Odprawa wypłacona Wnioskodawcy wynika z zapisów Układu Zbiorowego Pracy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 powołanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Nowe brzmienie przepisu – zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw – ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 1502) ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 25 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca odszedł na emeryturę i na podstawie zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy otrzymał kwotę 66.000 zł brutto (odprawa za 44 lata pracy) oraz kwotę w wysokości 14.400 zł brutto (odprawa emerytalna). Wskazane kwoty wynikają z dwóch różnych artykułów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Pierwsza cześć ma zastosowanie w przypadku konieczności redukcji zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych lub w związku ze zmianami organizacyjnymi (art. 4 § 3 Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy Firmy X). Natomiast art. 4 § 4 pkt 1 ww. Układu stanowi, że pracownikowi wypłacana jest odprawa za każdy rok przepracowany w firmie i jest ona obliczana iloczynem przepracowanych lat i ustalonej kwoty za każdy rok. Odprawa ta jest wypłacana pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę za porozumieniem stron, a pracownik jest z długoletnim stażem pracy (minimum 25 lat mężczyzna). Wnioskodawcy wypłacono kwotę (66.000 zł, tj. 44 lata pracy x 1.500 zł za każdy przepracowany rok) w związku z reorganizacją wydziału związaną z redukcją zatrudnienia. Dlatego jest to kwota zadośćuczynienia za utracone miejsce pracy przez długoletniego pracownika. Druga część jest kwotą odprawy emerytalnej, która wypłacana jest w związku z przejściem na emeryturę i wynika z innych przepisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Przy wypłaceniu powyższych kwot Wnioskodawcy został pobrany podatek dochodowy zgodnie z obowiązującymi przepisami w czasie gdy przechodził on na emeryturę.

Zdaniem Wnioskodawcy odprawa w kwocie 66.000 zł korzysta ze zwolnienia.

Ze stanowiskiem tym nie można się zgodzić.

Zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej, objęte są bowiem tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia i to te, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie (zadośćuczynienie) jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Natomiast podstawy wypłaty (przyznania) odprawy nie należy doszukiwać się w twierdzeniu, że tego typu świadczenie jest odszkodowaniem (zadośćuczynieniem), czyli naprawieniem szkody lub straty, jaką pracownik poniósł w związku z pozbawieniem go zatrudnienia. Odprawa jest bowiem świadczeniem pracodawcy w razie zaistnienia zdarzeń, które zgodnie z odpowiednimi przepisami powodują niemożliwość, niecelowość lub zbędność kontynuacji stosunku pracy.

Ponadto podkreślić należy, że nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że ilekroć ustawodawca posługuje się w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określeniem „odprawa”, to za każdym razem dotyczy to wyłączenia od analizowanego zwolnienia przedmiotowego zawartego w lit. a), b) i c) ww. normy prawnej.

Przedmiotowym zwolnieniem nie są zatem objęte odprawy pieniężne, i to zarówno te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jak i odprawy pieniężne, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Odprawa pieniężna nie stanowi bowiem świadczenia odszkodowawczego. Gdyby tak było, to oznaczałoby, że pracodawca wyrządził szkodę pracownikowi i z tego właśnie tytułu wypłaca mu świadczenie. A tak przecież nie jest w opisanej sytuacji. Programu redukcji zatrudnienia nie można bowiem postrzegać przez pryzmat szkody. Jest on efektem racjonalnego i ekonomicznego działania pracodawcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że pracodawca w związku z reorganizacją wydziału związaną z redukcją zatrudnienia wypłacił Wnioskodawcy m.in. odprawę pieniężną w wysokości 66.000 zł brutto na podstawie zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. W związku z powyższym nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że wypłacona ww. odprawa stanowi przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz przedstawioną analizę ww. przepisów prawa należy uznać, że wypłacona Wnioskodawcy odprawa pieniężna w wysokości 66.000 zł na podstawie zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy nie jest zwolniona od podatku dochodowego. Wejście w życie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1328 i 1478) nie zmieniło dotychczasowej zasady, zgodnie z którą przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie wyłącznie do odszkodowań i zadośćuczynień.

W związku z tym, wypłacona odprawa stanowi dla Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, albowiem podstawą jej wypłaty będzie stosunek pracy. W konsekwencji, pracodawca był obowiązany obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wystawić informację o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), natomiast Wnioskodawca ww. kwotę winien był wykazać w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za 2014 rok podatkowy, łącznie z pozostałymi dochodami osiągniętymi w tym roku podatkowym.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.