Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/436-306/14-2/WS
z 27 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2014 r. (data wpływu 31 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. prowadzi handel detaliczny. Utargi dzienne są wpłacane bezpośrednio na bankowy rachunek firmowy. Opłaty bankowe stanowiące prowizje bankowe (które są kosztem firmy) od wpłat utargów na konto firmowe są ogromne i sięgają rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

W związku z faktem, że od wpłat na rachunki osobiste bank nie pobiera prowizji oraz celem ograniczenia kosztów w zakresie ponoszenia opłat prowizji bankowych postanowiono, że członek zarządu - osoba fizyczna otworzy bankowy rachunek osobisty, na który będą wpłacane utargi dzienne. Następnie członek zarządu kwoty wpłacone na wskazany rachunek osobisty będzie przelewał niezwłocznie w drodze przelewu bankowego na rachunek firmowy.

Rachunek osobisty będzie służył wyłącznie dla tego celu i nie będzie wykorzystywany do innych celów, członek zarządu z tego tytułu nie będzie osiągał żadnych korzyści finansowych. Co więcej członek zarządu nie będzie uprawniony do rozporządzania wpłacanymi kwotami co będzie wynikało z zawartej w tym zakresie pomiędzy członkiem zarządu a spółką umowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy wyżej opisana transakcja polegająca na wpłacaniu utargów dziennych na specjalnie otwarty w tym celu rachunek osobisty członka zarządu i następnie ich przelewanie na rachunek firmowy spółki - nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych?
2. Czy wyżej opisana transakcja będzie stanowiła depozyt nieprawidłowy określony w art. 845 k.c. oraz art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przyjmując, że członek zarządu (przechowawca) nie ma prawa do dysponowania/rozporządzania środkami zgromadzonymi na jego rachunku osobistym poza przelewem tych środków bezpośrednio na rachunek firmowy oraz nie przysługuje mu żadne wynagrodzenie z tytułu przechowania środków stanowiących wpłaty utargów?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana czynność nie stanowi depozytu nieprawidłowego określonego w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wobec czego nie jest opodatkowana podatkiem PCC. Wnioskodawca uważa, że do ww. czynności nie stosuje się także przepisów o pożyczce (art. 845 k.c.) z uwagi na fakt, że członek zarządu nie ma prawa rozporządzać zdeponowanymi na jego rachunku bankowym środkami finansowymi oraz nie otrzyma żadnego wynagrodzenia z tytułu przechowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
   
   

Zatem, jak z powyższego wynika, ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Zatem, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe ustalenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że celem ograniczenia kosztów Wnioskodawcy postanowiono, że członek zarządu - osoba fizyczna otworzy bankowy rachunek osobisty, na który będą wpłacane utargi dzienne. Następnie członek zarządu kwoty wpłacone na wskazany rachunek osobisty będzie przelewał niezwłocznie w drodze przelewu bankowego na rachunek firmowy Wnioskodawcy.

Rachunek osobisty będzie służył wyłącznie dla tego celu i nie będzie wykorzystywany do innych celów, członek zarządu z tego tytułu nie będzie osiągał żadnych korzyści finansowych. Co więcej członek zarządu nie będzie uprawniony do rozporządzania wpłacanymi kwotami co będzie wynikało z zawartej w tym zakresie pomiędzy członkiem zarządu a spółką umowy.

Mając na uwadze powyższe konieczne jest więc stwierdzenie, czy zawarcie powyższej umowy stanowi czynności powodującą powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wyjaśnić należy, że w przypadku czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wymienionych w art. 1 ustawy, których to pojęć ustawa nie definiuje, przy ich interpretacji odwołać się należy do znaczenia nadanego w przepisach prawa cywilnego. Wskazać jednak należy, że użycie przez ustawodawcę podatkowego pojęcia prawnego z innej gałęzi prawa musi powodować ten skutek, że pojęcie to i związany z nim całokształt regulacji prawnych powinny być interpretowane z wykorzystaniem zasad wykładni właściwych dla prawa podatkowego. Konsekwencją powyższego jest fakt, że bez względu na dominujące dyrektywy wykładni gałęzi prawa, z którego pochodzi owo swoiste pojęcie, w procesie wykładni tego pojęcia dla potrzeb podatkowych należy stosować przede wszystkim dyrektywy wykładni językowej.

Art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) stanowi, że jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Depozyt nieprawidłowy uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą.

Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do przyjęcia depozytu nieprawidłowego nie jest konieczne wyraźne zastrzeżenie tego w umowie, niemniej dla zastosowania art. 845 Kodeksu cywilnego konieczne jest ustalenie, że przechowawca uprawniony został do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub rzeczami oznaczonymi co do gatunku, co nie ma miejsca w opisanej we wniosku sytuacji.

Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne - sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.

Z powyższych względów nie można uznać, że czynność przedstawiona we wniosku nosi znamiona umowy depozytu nieprawidłowego, która uregulowana została w art. 845 Kodeksu cywilnego.

Powyższa czynność nie może również zostać zakwalifikowana jako umowa pożyczki uregulowana w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którego treścią przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z treści powołanego przepisu wynika, że umowa pożyczki jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, polegającą na zobowiązaniu stron do przeniesienia własności pieniędzy lub innych rzeczy oznaczonych rodzajowo, natomiast jej gospodarczy sens wyraża się w tym, że biorący pożyczkę uzyskuje możliwość korzystania przez pewien czas z wartości przekazanych mu przez dającego pożyczkę. Brak przeniesienia własności środków finansowych na członka zarządu oraz brak możliwości swobodnego korzystania z nich nie pozwala na uznanie opisanej czynności jako umowy pożyczki.

Reasumując, opisana we wniosku czynność, nie jest ani umową depozytu nieprawidłowego, ani umową pożyczki i w konsekwencji jako czynność niewymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.