Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/188/KDJ/14/RD-56307/14
z 18 czerwca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 16 maja 2014 r. Nr IPPB4/415-150/14-2/MS wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Pana (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 lutego 2014 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego, jest:

• prawidłowe – w części dotyczącej zwolnienia od podatku wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody w pożytkach rolnych,
  

• nieprawidłowe – w pozostałej części.
  
  
  

UZASADNIENIE

Dnia 16 maja 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając – na podstawie § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 24 lutego 2014 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości rolnej. Z tytułu posiadanego gospodarstwa rolnego Wnioskodawca odprowadza podatek rolny. W dniu 27 września 2013 r. Wnioskodawca podpisał umowę, w której udzielił inwestorowi wszelkich zgód wymaganych przez prawo budowlane na budowę oraz późniejsze funkcjonowanie napowietrznej linii energetycznej 400kV. Wnioskodawca wyraził także zgodę na wejście, dostęp, przejazd osób upoważnionych przez inwestora w celu dokonania czynności związanych z powyższą budową, eksploatacją, konserwacją, remontami. W dniu 28 października 2013 r. Wnioskodawca złożył oświadczenie w formie aktu notarialnego o ustanowienie służebności przesyłu. Za zajęcie gruntu pod pas technologiczny linii kV oraz za szkody w pożytkach rolnych, Wnioskodawca otrzymał jednorazowe odszkodowanie. Po otrzymaniu wynagrodzenia w 2013 r. Wnioskodawca otrzymał PIT-8C, w którym wykazano dwa rodzaje przychodów:

1. służebność przesyłu,
   
2. odszkodowanie.
   
   

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnieniu z podatku dochodowego podlega wypłata odszkodowań na podstawie wyroków sadowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
   
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie.
   
   

Ponieważ otrzymane wynagrodzenie oraz odszkodowanie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu wypłacone zostało na podstawie umowy-ugody oraz grunty przy ustanowieniu służebności przesyłu, wchodzą w skład gospodarstwa rolnego, nie występuje podatek dochodowy i nie będzie konieczne opodatkowanie tym podatkiem.

Wprowadzenie w 2008 r. do kodeksu cywilnego odrębnych przepisów o służebności przesyłu nie zmieniło treści samej służebności, a miało na celu głównie uregulowanie sytuacji zakładów, które muszą np. naprawiać, modernizować i wymieniać sieci. Skoro ustawodawca nie wyłączył do tej pory służebności przesyłu ze zwolnienia podatkowego, to należy uznać, że podlega ona zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca powinien odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodu za służebność przesyłu oraz od odszkodowania za zajęcie gruntu i powstałe szkody?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszystkie rodzaje dochodu z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W ocenie Wnioskodawcy otrzymane odszkodowanie za ustanowienie służebności przesyłu oraz odszkodowanie za szkody zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2013 r. są wolne od podatku dochodowego. Analizując treść art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pierwszym rzędzie należy odwołać się do historycznego kontekstu wprowadzenia przedmiotowego zwolnienia podatkowego. Przepis ten został dodany w listopadzie 2004 r. z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2005 r. Wprowadzenie tego zwolnienia było następstwem zmiany orzecznictwa Sądu Najwyższego dopuszczającego możliwość ustanowienia służebności gruntowej również w przypadku realizacji inwestycji liniowych. Służebność przesyłu została uregulowana w art. 3051 Kodeksu cywilnego, z którego wynika, że nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować np. linie elektryczne. Zdaniem Wnioskodawcy, konieczność wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących służebności przesyłu wynikała w szczególności z potrzeby gospodarczej jednoznacznego ustanowienia uregulowania tej problematyki. Jak słusznie podnosi się w orzecznictwie nie jest możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebność przesyłu stanowiącej odmianę służebności gruntowej. W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że od dnia 2 sierpnia 2008 r. zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 odnosi się również do służebności przesyłu. Ponadto jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 czerwca 2011 r. (sygn. akt II FSK 88/10) wypłacane wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu nie różni się od wypłaty odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej.

W konsekwencji Wnioskodawca uważa, że świadczenie pieniężne wypłacane osobie fizycznej będącej posiadaczem gruntów wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu stanowi rekompensatę za ograniczenie prawa własności takich gruntów, na których przedsiębiorcy realizują inwestycję liniową. Wynagrodzenie takie stanowi zatem odszkodowanie za poniesione szkody, w szczególności utracone korzyści, a także zmniejszenie wartości nieruchomości, dlatego też zgodnie z wyżej cytowanymi przepisami otrzymane wynagrodzenie na podstawie zawartych umów (ugód) jest zwolnione z podatku dochodowego i nie powinno być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznał za nieprawidłowe w części zwolnienia wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu i odszkodowania za zajęcie gruntu oraz prawidłowe w części dotyczącej odszkodowania za szkodę w pożytkach rolnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Minister Finansów stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Moment powstania przychodu określa art. 11 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przychodami (…) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
   
2. rekultywacji gruntów,
   
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zawarł umowę, w której wyraził zgodę na budowę oraz późniejsze funkcjonowanie napowietrznej linii energetycznej posadowionej na należącej do Wnioskodawcy nieruchomości rolnej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego. W związku z powyższym ustanowiona została służebność przesyłu. Za zajęcie gruntu pod pas technologiczny linii energetycznej oraz za szkody w pożytkach rolnych, Wnioskodawca otrzymał jednorazowe odszkodowanie. Po otrzymaniu wynagrodzenia w 2013 r. Wnioskodawca otrzymał PIT-8C, w którym wykazano dwa rodzaje przychodów: służebność przesyłu (1), odszkodowanie (2).

Wskazać należy, iż cytowane wyżej zwolnienie przedmiotowe zawiera kilka warunków, których jednoczesne spełnienie uprawnia do jego stosowania. Zwolnieniem objęte są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, m.in. z tytułu ustanowienia służebności gruntowej czy szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie w związku z budową na tych gruntach urządzeń infrastruktury technicznej, przez którą rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych, a także budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów jej rafinacji.

Na tle stosowania art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy dochodziło do sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, rozstrzyganych przez sądy administracyjne. W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest stanowisko, w myśl którego zwolnienie, dotyczące odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit.a ustawy, odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (wyrok NSA: z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 2131/11, z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10).

Mając na uwadze fakt, iż powyższe stanowisko odzwierciedla jednolitą i utrwaloną linię orzecznictwa w przedmiotowej kwestii, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, Minister Finansów wydał w dniu 21 maja 2014 r. interpretację ogólną (pismo Nr DD3/033/126/CRS/14/RD-466264/14), w której zaakceptował przedstawioną w tym orzecznictwie wykładnię art. 21 ust. 1 pkt 120 lit.a ustawy.

Stąd też na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit.a ustawy, wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej (służebności przesyłu) w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).

W związku z powyższym, ww. zwolnieniem od podatku objęte jest otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie otrzymane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowanie za szkody w pożytkach rolnych w związku z budową i eksploatacją napowietrznej linii energetycznej na gruncie wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy.

Natomiast odszkodowanie za zajęcie gruntu pod pas technologiczny nie mieści się w zakresie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy i jako przychód z innych źródeł podlega opodatkowaniu według skali podatkowej, określonej w art. 27 ust. 1 ustawy. Stąd też, przychód z tego tytułu powinien zostać wykazany w zeznaniu podatkowym (PIT-36) składanym za rok podatkowy, w którym został otrzymany i opodatkowany łącznie z innymi dochodami.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w kontekście przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za:

• prawidłowe – w części dotyczącej zwolnienia od podatku wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody w pożytkach rolnych,
  

• nieprawidłowe – w pozostałej części.
  
  
  

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 16 maja 2014 r. Nr IPPB4/415-150/14-2/MS, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

P O U C Z E N I E

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.