Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-1405/14-2/MPe
z 20 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2014 r. (data wpływu 1 grudnia 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanej premii pieniężnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 grudnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanej premii pieniężnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

S. Oddział w Polsce (dalej: Oddział lub Wnioskodawca) jest oddziałem zagranicznego przedsiębiorcy, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny w Polsce, prowadzącym na terenie Polski działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług finansowych.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Oddział świadczy usługi finansowe m.in. w zakresie udzielania kredytów ratalnych oraz pożyczek gotówkowych. W ramach swojej działalności oferuje także produkty kredytowe wraz z przygotowaną ofertą ubezpieczenia.

Umowa ubezpieczenia grupowego jest zawierana przez Oddział z zakładem ubezpieczeniowym za pośrednictwem firmy brokerskiej, która jest odpowiedzialna za doprowadzenie do jej zawarcia i wykonuje czynności brokerskie na rzecz Oddziału związane z doprowadzeniem do zawarcia i obsługą umowy ubezpieczenia. Firma brokerska otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie prowizyjne od zakładu ubezpieczeń. Wnioskodawca nie ma wpływu na wysokość otrzymywanego przez brokera wynagrodzenia, jest ono ustalane bezpośrednio z zakładem ubezpieczeniowym przez brokera. Jednocześnie Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz brokera za świadczone usługi pośrednictwa ani też do zwrotu poniesionych przez brokera kosztów.

W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń za pośrednictwem danej firmy brokerskiej, Oddział będzie otrzymywać od brokera premię pieniężną, której wysokość zostanie ustalona na podstawie sumy opłacanych przez nią składek na rzecz zakładu ubezpieczeniowego. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz wypłacającego premię. Premia zostanie mu wypłacona wyłącznie za samo zawarcie umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeniowym za pośrednictwem konkretnego brokera.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy premie pieniężne, które będą wypłacane Spółce przez brokera ubezpieczeniowego na podstawie wystawionej noty księgowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, premie pieniężne, które Oddział będzie otrzymywać od brokera ubezpieczeniowego nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz 535 ze zm.; dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

Art. 8 ust. 1 tej ustawy precyzuje z kolei, że za opodatkowane świadczenie usług uznaje się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zachowania polegające na powstrzymywaniu się od dokonywania określonych czynności lub na tolerowaniu pewnych czynności bądź sytuacji. Pojęcie usługi, według ustawy, jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika -niebędące dostawą towarów - na rzecz innego podmiotu.

Świadczenie usług może zasadniczo przyjąć dwie formy:

• Aktywną, polegającą na określonym działaniu na rzecz usługobiorcy;
• Pasywną, polegającą na powstrzymaniu się od określonego działania.

Zdaniem Wnioskodawcy, aby uznać dane zachowanie za odpłatne świadczenie usług, musi jednak istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, na podstawie którego świadczone są usługi oraz wypłacane jest wynagrodzenie za wykonanie tych usług. Konieczne jest bowiem, aby świadczona usługa wiązała się w sposób bezpośredni z przekazanym w zamian za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W zaprezentowanym zdarzeniu przyszłym, Oddział będzie otrzymywać premię od brokera uzależnioną od zawarcia przez Oddział umów ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń. Podpisanie umowy będzie jedynym warunkiem wypłaty premii, w szczególności wypłata nie będzie uzależniona od spełnienia innych warunków lub świadczeń przez Wnioskodawcę na rzecz brokera. Brak będzie zatem jakiegokolwiek świadczenia na rzecz brokera po stronie Oddziału, które można byłoby powiązać z premią pieniężną, która ma zostać otrzymana od brokera. Premia nie będzie zatem wynagrodzeniem za wyświadczone przez Oddział usługi na rzecz brokera. Oddział nie będzie bowiem takich usług świadczyć. Okoliczność zakupu przez Oddział usługi ubezpieczenia od zakładu ubezpieczeniowego, w zamian za co Oddział ma otrzymać premię pieniężną od brokera, nie spełnia bowiem definicji usługi określonej w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z powszechnie akceptowanym poglądem, z odpłatnym świadczeniem usług mamy do czynienia w sytuacji gdy dwa świadczenia wzajemne są ze sobą powiązane w taki sposób, że jedno stanowi ekwiwalent za drugie. Analogiczne stanowisko prezentuje Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, sygn. C-102/86.

Mając na uwadze brzmienie powołanych przepisów oraz wyrok ETS, należy stwierdzić, iż zasadniczo, jako odpłatne świadczenie usług opodatkowaniu VAT mogą podlegać jedynie czynności charakteryzujące się bezpośrednim i ścisłym związkiem ze świadczeniem ekwiwalentnym.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie na gruncie licznych orzeczeń sądów administracyjnych, w szczególności uchwała składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 czerwca 2012 r., (sygn. I FPS 2/12), a także liczne wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 lutego 2007 r. I FSK 94/06, z 23 września 2008 r. sygn. I FSK 998/08, 26 lutego 2009 r. sygn. I FSK 1067/08, z 17 lutego 2010 r. sygn. I FSK 2137/08, z 21 stycznia 2010 r. sygn. I FSK 1806/08, z 11 maja 2010 r, sygn. I FSK 699/09, z 11 marca 2010 r. sygn. I FSK 191/09.

Powyższy pogląd akceptował również Minister Finansów w interpretacjach:

• z dnia 30 lipca 2014 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/443-576/14/PS;
• z dnia 21 maja 2014 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy ITPP1/443-162/14/AP;
• z dnia 3 października 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby w Poznaniu, sygn. LPP2/443-754/09/11-S/AD,
• z dnia 25 lipca 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP3/443-515/11/AB,
• z dnia 2 maja 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. LPP1/443-170/11-4/MK,
• z dnia 22 kwietnia 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie IPPP1/443-71/11-4/ISz,
• z dnia 10 lutego 2011 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1-443-556/08/11-7/S/JL,
• z dnia 9 lutego 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/443-1197/10/AD,
• z dnia 7 stycznia 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP2/443-1023/10/Icz.

Powyższe orzeczenia oraz interpretacje wskazują, iż premia pieniężna, która nie pozostaje w związku z wykonywaniem dodatkowych czynności przez otrzymującego (innych niż zawarcie określonej umowy lub osiągnięcie określonego wolumenu transakcji), nie stanowi odpłatnego świadczenia usług oraz nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT.

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne, premia stanowi swoistą nagrodę za uzyskanie rezultatu polegającego np. na osiągnięciu określonej wielkości zakupów nagradzanej premią, a nie odpłatność za wykonane konkretne świadczenie ze strony otrzymującego premię. W konsekwencji, wypłata premii nie kreuje - odrębnej od świadczenia usługi lub dostawy towaru - czynności objętej zakresem VAT i jest na gruncie tego podatku obojętna.

Zaprezentowane powyżej podejście jest zgodne zarówno z regulacjami polskimi, jak i unijnymi, z których wynika, że transakcja gospodarcza nie może podlegać podwójnemu opodatkowaniu, raz jako usługa główna, drugi raz jako opodatkowana premia, inaczej rzecz ujmując, jedno zdarzenie gospodarcze, co do zasady, powinno kreować tylko jeden obowiązek podatkowy, który w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym będzie powstawać od świadczenia usług ubezpieczenia. Podobne stanowisko zajmują inni przedstawiciele doktryny prawa podatkowego, w tym m.in. A. Bartosiewicz, R. Kubacki (Komentarz. VAT, 3, wydanie, Wolters Kluwer, Warszawa 2009, s. 153) czy T. Michalik (VAT. 2009, Beck, Warszawa 2009, s. 146-148).

Należy zwrócić uwagę, że wskazane powyżej wyroki oraz interpretacje Ministra Finansów dotyczą premii pieniężnych wypłacanych za zrealizowanie określonego wolumenu zakupów (towarów bądź usług). Niemniej jednak odnoszą się do przypadku, w którym to strona będąca sprzedawcą tych towarów lub usług wypłaca premię na rzecz kupującego (usługobiorcy).

W sytuacji planowanej przez Oddział, premia pieniężna ma być wypłacona Oddziałowi nie przez zakład ubezpieczeń, od którego Oddział nabywać będzie usługi ubezpieczenia, ale przez brokera ubezpieczeniowego (podmiot trzeci). Tym samym w tej sytuacji - zdaniem Wnioskodawcy - należy uznać, że premia pieniężna, która zostanie przez niego otrzymana, tym bardziej nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT (skoro takiemu opodatkowaniu nie podlega nawet premia pieniężna wypłacana w ramach podstawowego stosunku łączącego strony umowy).

Tak wypowiedział się m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 czerwca 2010 r. o sygn. I FSK 972/09, na gruncie stanu faktycznego, gdy wypłacającym premię był podmiot trzeci: „Nie ma również żadnych podstaw; aby tylko z uwagi na fakt niepowiązania z poszczególnymi transakcjami przekazywanej nabywcy premii pieniężnej jedynie za osiągniętą wartość zakupów, dopatrywać się u tegoż ostatniego świadczenia usługi na rzecz producenta. Z samego tylko określenia tytułu płatności wynagrodzenia (premii) oraz sposobu jego udokumentowania nie można wywodzić, że podmiot je otrzymujący świadczy usługę na rzecz płacącego. Opodatkowaniu jako usługa podlega bowiem określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT zachowanie niebędące jednocześnie dostawą, którym nie jest samo osiągnięcie przez nabywcę określonej wartości dostaw towarów od danego sprzedawcy.”

Takie podejście prezentują również organy podatkowe w interpretacjach przepisów prawa podatkowego, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 4 sierpnia 2014 r. o sygn. ITPP2/443-631/14/EB lub Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 14 maja 2013 r. o sygn.. IPTPP2/443-126/13-4/JS.

Spółka pragnie również podkreślić, iż w stanie faktycznym analogicznym do zaprezentowanego przez Spółkę została wydana interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 lipca 2014 r., sygn. akt IPPP1/443-516/14-2/AP.

Zakup usług ubezpieczenia dokonywany będzie zatem od zakładu ubezpieczeń, a nie od brokera, tj. podmiotu wypłacającego premię. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie będziemy mieli nawet do czynienia z wypłatą premii uzależnionej od określonego poziomu zakupów od podmiotu wypłacającego premię. Dlatego też premia pieniężna, która ma być wypłacana na podstawie noty księgowej nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Oddział pragnie wyjaśnić, iż przedmiotowej premii pieniężnej nie będzie można również zakwalifikować jako rabatu udzielonego przez brokera na rzecz Oddziału, przede wszystkim z uwagi na fakt, iż brak będzie pomiędzy brokerem a Oddziałem jakiegokolwiek świadczenia (w związku z którym wypłacana jest premia pieniężna), którego wartość mogłaby zostać pomniejszona.

Taka kwalifikacja mogłaby zostać ewentualnie rozważona w przypadku, gdyby premię pieniężną wypłacał zakład ubezpieczeń będący świadczeniodawcą usług ubezpieczenia a nie broker.

Mając na uwadze powyższą argumentację, należy stwierdzić, iż premie pieniężne, które będą wypłacane przez brokera na rzecz Oddziału nie będą związane ze świadczeniem przez Wnioskodawcę usług na rzecz brokera, dlatego też nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.