Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/4514-79/15/DP
z 1 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 16 marca 2015 r. (wpływ do Biura – 18 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W maju 2014 r. Wnioskodawca (pożyczkobiorca) zawarł z innym podmiotem gospodarczym (pożyczkodawcą), będącym również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, umowę, której przedmiotem było udzielenie przez pożyczkodawcę dla Wnioskodawcy pożyczki pieniężnej w kwocie 749.000,00 zł (siedemset czterdzieści dziewięć tysięcy złotych). W umowie strony wskazały cel przeznaczenia pożyczki, określona została wysokość odsetek od udzielonej pożyczki oraz termin ostatecznej spłaty wraz z harmonogramem spłat. W maju 2014 r. Wnioskodawca zawarł kolejną umowę pożyczki z tym samym podmiotem (pożyczkodawcą) na kwotę 138.000,00 zł (sto trzydzieści osiem tysięcy złotych). Podobnie jak w przypadku pierwszej pożyczki, strony w umowie wskazały cel przeznaczenia pożyczki, określona została wysokość odsetek od udzielonej pożyczki oraz termin ostatecznej spłaty wraz z harmonogramem spłat. W obu przypadkach harmonogram przewiduje, iż w pierwszej kolejności spłacie podlegać będzie kapitał pożyczki, a jako ostatnie spłacone zostaną odsetki (oprocentowanie), na które pożyczkodawca wystawi fakturę VAT. Pożyczkodawca świadczenie usług finansowych, w tym udzielanie pożyczek, posiada w zakresie przedmiotu działalności wymienionym we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej pod kodem PKD 64.92.Z (pozostałe formy udzielania kredytów) oraz 64.99.Z (pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych). Ze względu na różne interpretacje (dostępne w Internecie), które nie we wszystkich przypadkach stanowiły czy pożyczka taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a tym samym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, w terminach przewidzianych przepisami prawa Wnioskodawca, złożył deklaracje dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych i dokonał zapłaty tego podatku. W tym samym czasie pożyczkodawca złożył do Izby Skarbowej, wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in w kwestii podlegania udzielonej pożyczki podatkowi od towarów i usług. W otrzymanej interpretacji indywidualnej wydanej pożyczkodawcy, Izba Skarbowa uznała, że udzielona pożyczka podlega podatkowi od towarów i usług z zastosowaniem stawki VAT „zw”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z tym, że pożyczkodawca, na podstawie otrzymanej interpretacji indywidualnej orzekającej, iż czynność udzielenia pożyczek podlega ustawie o podatku od towarów i usług, na udzieloną pożyczkę, a dokładniej na naliczone odsetki od pożyczki wystawi fakturę VAT ze stawką podatku „zw”, Wnioskodawca może zwrócić się do Urzędu Skarbowego z wnioskiem o zwrot nadpłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych, na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, z racji tego, iż udzielone pożyczki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co zostało potwierdzone interpretacją indywidualną IBPP2/443-613/14/AB wydaną na wniosek pożyczkodawcy, i jednocześnie korzystają ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, a pożyczkodawca na należne odsetki, które stanowią jego przychód, wystawi fakturę VAT i odprowadzi podatek dochodowy, zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych od zawartych umów pożyczki, nie powinna mieć miejsca, z racji tego, iż czynność ta w tym przypadku byłaby podwójnie opodatkowana. Tym samym zgodnie z przepisem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych: „Nie podlegają podatkowi... 4) czynności inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:… a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług, b) zwolniona z podatku od towarów i usług…”.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że winien złożyć do Urzędu Skarbowego wniosek o zwrot nadpłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest – zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną we wniosku – ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W niniejszej interpretacji nie ustosunkowano się więc do zagadnień z zakresu podatku od towarów i usług, przyjęto wypowiedź w zakresie podatku od towarów i usług jako element opisu zaistniałego stanu faktycznego niepodlegający ocenie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, ze zm. – w brzmieniu obowiązującym w 2014 r.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z zastrzeżeniem art. 5, ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe pra

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Z przedstawionego we wniosku opisu zaistniałego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W maju 2014 r. Wnioskodawca (pożyczkobiorca) zawarł z innym podmiotem gospodarczym (pożyczkodawcą), będącym również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, umowy, których przedmiotem było udzielenie przez pożyczkodawcę dla Wnioskodawcy dwóch pożyczek pieniężnych w kwocie 749.000,00 zł oraz 138.000,00 zł. W obu przypadkach, strony w umowie wskazały cel przeznaczenia pożyczki, określona została wysokość odsetek od udzielonej pożyczki oraz termin ostatecznej spłaty wraz z harmonogramem spłat, który przewiduje, iż w pierwszej kolejności spłacie podlegać będzie kapitał pożyczki, a jako ostatnie spłacone zostaną odsetki (oprocentowanie), na które pożyczkodawca wystawi fakturę VAT. Pożyczkodawca świadczenie usług finansowych, w tym udzielanie pożyczek, posiada w zakresie przedmiotu działalności wymienionym we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej pod kodem PKD 64.92.Z (pozostałe formy udzielania kredytów) oraz 64.99.Z (pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych). Wnioskodawca w związku z otrzymanymi pożyczkami, złożył deklaracje dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych i dokonał zapłaty tego podatku. W tym samym czasie pożyczkodawca złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w kwestii podlegania udzielonej pożyczki podatkowi od towarów i usług. W otrzymanej interpretacji indywidualnej wydanej dla pożyczkodawcy, uznano, że udzielona pożyczka podlega podatkowi od towarów i usług z zastosowaniem stawki VAT „zw”.

Z cytowanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają takie czynności, w których przynajmniej jedna ze stron z tytułu ich dokonania (dokonania tych czynności) jest opodatkowania podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z wyjątkiem określonych czynności, które w przedmiotowej sprawie nie występują).

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje – dokonane pomiędzy wskazanymi we wniosku stronami – podlegają regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, ze zm.), bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umów pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług skutkuje bowiem wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jeżeli zatem istotnie, jak twierdzi Wnioskodawca na podstawie dokonanych ustaleń, czynność udzielenia pożyczki przez pożyczkodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie korzysta ze zwolnienia od tego podatku, na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług – co jak wskazano powyżej nie jest przedmiotem niniejszej interpretacji, gdyż interpretacja wydawana jest wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych – to na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazane umowy pożyczki nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych – są z niego wyłączone. Tym samym Wnioskodawca nie był zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu tych umów.

W związku z powyższym, w sytuacji, gdy podatek ten został zapłacony, należy uznać, że został on zapłacony nienależnie.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 2, podatek podlega zwrotowi, jeżeli:

• uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli (nieważność względna);
• nie spełnił się warunek zawieszający, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej;
• podwyższenie kapitału spółki nie zostało zarejestrowane lub zostanie zarejestrowane w wysokości niższej niż określona w uchwale – w części stanowiącej różnicę między podatkiem zapłaconym i podatkiem należnym od podwyższenia kapitału ujawnionego w rejestrze przedsiębiorców;
• nie dokonano wpisu hipoteki do księgi wieczystej.
  
  

Analiza powyższego przepisu wskazuje, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia sytuacji, w których możliwy jest zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem tylko zajście jednej z wymienionych w nim przesłanek uprawnia do żądania zwrotu zapłaconego podatku. W sytuacji przedstawionej we wniosku, żadne z powyższych zdarzeń nie nastąpiło.

Jednakże możliwość wystąpienia o zwrot nienależnie zapłaconego podatku istnieje w oparciu o przepisy ustawy Ordynacja podatkowa.

Stosownie do art. 72 § 1 pkt 1 ww. ustawy, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.

W myśl art. 73 § 1 Ordynacji podatkowej, nadpłata powstaje, z zastrzeżeniem § 2, z dniem:

1. zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej;
2. pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej;
3. zapłaty przez płatnika lub inkasenta należności wynikającej z decyzji o jego odpowiedzialności podatkowej, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
4. wpłacenia przez płatnika lub inkasenta podatku w wysokości większej od wysokości pobranego podatku;
5. zapłaty przez osobę trzecią lub spadkobiercę należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej.
   
   

Według art. 73 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, nadpłata powstaje z dniem złożenia:

1. zeznania rocznego – dla podatników podatku dochodowego;
2. deklaracji podatku akcyzowego – dla podatników podatku akcyzowego;
3. deklaracji o wpłatach z zysku za rok obrotowy – dla jednoosobowych spółek Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych;
4. deklaracji kwartalnej dla podatku od towarów i usług – dla podatników podatku od towarów i usług.
   
   

W myśl art. 74 ww. ustawy, jeżeli nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a podatnik, którego zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1:

1. złożył jedną z deklaracji, o których mowa w art. 73 § 2, lub inną deklarację, z której wynika wysokość zobowiązania podatkowego – wysokość nadpłaty określa podatnik we wniosku o jej zwrot, składając równocześnie skorygowaną deklarację;
2. został rozliczony przez płatnika – wysokość nadpłaty określa podatnik we wniosku o jej zwrot, składając równocześnie zeznanie (deklarację), o którym mowa w art. 73 § 2 pkt 1;
3. nie był obowiązany do składania deklaracji – wysokość nadpłaty określa podatnik we wniosku o jej zwrot.
   
   

Natomiast zgodnie z art. 74a ww. ustawy, w przypadkach niewymienionych w art. 73 § 2 i art. 74 wysokość nadpłaty określa organ podatkowy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w sytuacji przedstawionej przez Wnioskodawcę istnieje możliwość ubiegania się o zwrot nienależnie zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych, w oparciu o przepisy ustawy Ordynacja podatkowa, poprzez złożenie korekty deklaracji wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych. Pamiętać jednak należy, że określenie, czy w danym stanie faktycznym występują przesłanki stwierdzenia nadpłaty podatku ustalane jest indywidualnie w każdym przypadku, przez właściwy w sprawie organ podatkowy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.