Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-147/15-2/MP
z 8 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2015 r. (data wpływu 12 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z uczestnictwem w planie akcyjnym organizowanym przez podmiot zagraniczny – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z uczestnictwem w planie akcyjnym organizowanym przez podmiot zagraniczny.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest uczestnikiem planu akcyjnego organizowanego i finansowanego przez T. z siedzibą poza granicami Unii Europejskiej.

Na jego podstawie zostały i w przyszłości mogą zostać Wnioskodawcy nieodpłatnie przyznane instrumenty w postaci opcji na akcje lub zastrzeżone certyfikaty akcji RSU. Zarówno opcje na akcje, jak i RSU stanowią instrument oparty na papierach wartościowych (akcjach) i wskaźniku finansowym - ilości akcji bazowych (1 opcja/RSU = 1 akcja bazowa).

Zarówno przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje, jak i RSU nie są przedmiotem obrotu, a w związku z tym ich wartość jest niemierzalna (trudno mierzalna).

Na przyznane Wnioskodawcy instrumenty nałożony jest okres restrykcji, tzn. Wnioskodawca nie może dokonać ich realizacji przed upływem określonych w umowie o ich przyznaniu okresów. Przed dokonaniem realizacji instrumentów Wnioskodawca, nie posiada żadnych praw akcjonariusza w tym, w szczególności prawa do dywidendy itp.

Przyznane Wnioskodawcy instrumenty mogą się realizować poprzez dokonanie rozliczenia gotówkowego, tzn. w wyniku rozliczenia instrumentu wypłacana jest Wnioskodawcy kwota pieniężna oparta o wartość rynkową akcji bazowych w dniu realizacji; w przypadku realizacji opcji, transakcja ta wiąże się dla Wnioskodawcy z koniecznością zapłacenia tzw. ceny wykonania nie wyższej, niż cena rynkowa akcji w dniu realizacji praw wynikających z instrumentu.

W przypadku, gdy Wnioskodawca nie dokona realizacji opcji w ciągu dziesięciu lat od dnia przyznania instrumentu, możliwość jego realizacji wygasa. Przyznanych instrumentów, co do zasady Wnioskodawca nie może zbywać, przenosić, sprzedawać. Ze spółką będącą organizatorem planu, Wnioskodawcy nie wiąże stosunek pracy, ani inna tego typu relacja. Koszty uczestnictwa Wnioskodawcy w tymże planie ponosi w całości organizator planu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy uzyskane przez Wnioskodawcę w związku z realizacją przyznanych instrumentów przysporzenie majątkowe wynikające z udziału w planie, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (UPDOF), opodatkowany jedynie w momencie realizacji instrumentu i dochodem do opodatkowania będzie kwota dokonanego rozliczenia gotówkowego pomniejszona w przypadku realizacji opcji, o zapłaconą przez Wnioskodawcę cenę wykonania?

Zdaniem Wnioskodawcy, przysporzenie majątkowe uzyskane przez Wnioskodawcę w związku z realizacją przyznanych Mu w ramach planu instrumentów, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowany jedynie w momencie realizacji tego instrumentu. Dochód do opodatkowania będzie wtedy stanowiła kwota pieniężna rozliczenia gotówkowego, pomniejszona w przypadku realizacji opcji, o zapłaconą przez Wnioskodawcę cenę wykonania.

Kwalifikacja przychodu

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, szczegółowo uregulowane w art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl przepisu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Pochodne instrumenty finansowe zostały natomiast zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 5a pkt 13. Zgodnie z jego treścią pochodnymi instrumentami finansowymi są instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2014 r., poz. 94, z późn. zm., dalej: UOIF).

Stosownie do tego przepisu pochodnymi instrumentami finansowymi są (niebędące papierami wartościowymi):

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Z kolei, zgodnie z § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2001 r., Nr 149, poz. 1674 z późn. zm.; dalej: Rozporządzenie), instrument pochodny - instrument finansowy, to taki, którego:

1. wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
2. nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
3. rozliczenie nastąpi w przyszłości.
   
   

Do instrumentów pochodnych zalicza się w szczególności transakcje terminowe, takie jak kontrakty forward lub futures, opcje oraz kontrakty swap.

Otrzymanie przez Wnioskodawcę instrumentów w ramach planu nie generuje przychodu, gdyż nie stanowi jakiegokolwiek przysporzenia w Jego majątku, a jedynie potencjalną możliwość uzyskania korzyści w przyszłości. Dopiero ewentualne rozliczenie instrumentu spowoduje osiągnięcie przychodu do opodatkowania.

Mając na uwadze wyżej przedstawiony stan prawny, należy stwierdzić, że zarówno przyznane Wnioskodawcy opcje, jak i RSU stanowią pochodne instrumenty finansowe w rozumieniu przepisu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, potencjalne przychody z tytułu realizacji praw wynikających z RSU spełniają przesłanki art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji stanowią przychód z kapitałów pieniężnych.

Powyższe znajduje potwierdzenie z uwagi na następujące okoliczności:

• kwota wynikająca z rozliczenia RSU/opcji (rozumiana jako potencjalna wartość pieniężna zależna od wartości akcji bazowych na dzień rozliczenia i wskaźnika finansowego) jest kalkulowana w oparciu o instrument bazowy, tj. wartość akcji,
  

• RSU/opcje są przyznawane nieodpłatnie, a ich wartość końcowa zależy bezpośrednio od warunków rynkowych, których wpływ jest bezpośrednio uwzględniony w zmiennych będących podstawą do ustalenia tej wartości,
  

• realizacja praw wynikających z RSU/opcji (rozliczenie) następuje w przyszłości i przyjmuje formę pieniężną.
  
  

Uwzględniając oczywiście charakter interpretacji, tj. fakt wydawania ich w konkretnych stanach faktycznych należy wskazać, że podobne stanowisko - kwalifikacja przychodów uzyskanych w drodze realizacji praw wynikających z instrumentów pochodnych jako przychodów z kapitałów pieniężnych - zostało zaprezentowane również w interpretacjach prawa podatkowego wydanych przez organy skarbowe, tak m.in.:

• interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: z dnia 30 maja 2014 r. (sygn. IPPB2/415-219/14-2/PW), z dnia 17 października 2013 r. (sygn. IPPB2/415-575/13-2/MK), z dnia 25 lipca 2011 r. (sygn. IPPB2/415-483/11-4/MS), z dnia 31 sierpnia 2010 r. (sygn. IPPB2/415-530/10-2/MK),
  

• interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach: z dnia 9 maja 2011 r. (sygn. IBPBII/2/415-174/11/CJS oraz IBPBII/2/415-182/11/AK), z dnia 30 grudnia 2010 r. (sygn. IPPBII/2/415-1053/10/HS).
  
  

Realizacja instrumentu pochodnego - moment opodatkowania, stawka i wartość do opodatkowania.

W myśl przepisu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych. Tak więc, w przypadku posiadania przez Wnioskodawcę instrumentów pochodnych przyznanych w ramach planu, obowiązek podatkowy powstanie dopiero w momencie realizacji tych praw, tj. otrzymania kwoty rozliczenia gotówkowego. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sposób jednoznaczny wiążą powstanie przychodu z realizacją tych praw, zatem na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 tej ustawy, nie można uznać, że istnieje inne zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego. Co więcej, cechą instrumentu finansowego jest to, że potencjalny przychód może być wygenerowany dopiero w przyszłości. Wobec tego, realizacja prawa wynikającego z przyznanych Wnioskodawcy RSU/opcji jest zdarzeniem niepewnym, gdyż jest uzależniona od szeregu przesłanek, które mają zajść w przyszłości.

Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 23 sierpnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Gl 572/11) „uwzględnienie stanowiska organu, że do osiągnięcia korzyści po stronie nabywcy akcji dochodzi już w momencie ich nieodpłatnego przekazania (z ograniczonymi jednak prawami), pomimo że wnioskodawca nie miał nawet gwarancji, że zostanie ich pełnoprawnym właścicielem, powodowałoby, że opodatkowany mógłby zostać przychód, którego faktycznie podatnik w ogóle nie uzyskał. Nie doszłoby zatem wówczas, do spełnienia ogólnych przesłanek z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tak też: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 15 kwietnia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 568/09)”.

Wysokość tego przychodu określona jest stosownie do treści art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, poprzez wartość świadczenia-wynagrodzenia - inkorporowanego w danym instrumencie. Natomiast wynagrodzenie inkorporowane w instrumencie nie oznacza nic innego, jak kwotę gotówkowego rozliczenia. Kosztem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są wydatki poniesione na nabycie instrumentów pochodnych, w omawianym przypadku jest to koszt zerowy.

W świetle takiej klasyfikacji przychodu, na podstawie art. 45 ust. la pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyliczony dochód powinien zostać przez Wnioskodawcę wykazany w odrębnym zeznaniu podatkowym (PIT-38), sporządzanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym dochód został osiągnięty. W tym samym terminie Wnioskodawca ma obowiązek wpłacić podatek od przychodów kapitałowych do urzędu skarbowego. Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód z tytułu realizacji instrumentu podlega opodatkowaniu 19% stawką.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle powyższego, podatkiem dochodowym nie są objęte wyłącznie dochody wymienione w art. 21, 52, 52a i 52c ww. ustawy oraz dochody, od których zaniechano poboru podatku. Zatem, wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są m.in. kapitały pieniężne.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających. Zgodnie z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r., za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

Pojęcie pochodne instrumenty finansowe zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ww. ustawy, oznacza instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r., poz. 94, z późn. zm.), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie zawierają definicji legalnej opcji. Przewidują jedynie, że m.in. opcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, stanowią instrumenty finansowe nie będące papierami wartościowymi (zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

Stosownie do treści § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 149, poz. 1674 z późn. zm.) – instrument pochodny – instrument finansowy, to taki, którego:

1. wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
2. nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
3. rozliczenie nastąpi w przyszłości.
   
   

Do instrumentów pochodnych zalicza się w szczególności transakcje terminowe, takie jak kontrakty forward lub futures, opcje oraz kontrakty swap.

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że opcja jest pochodnym instrumentem finansowym, dającym posiadaczowi prawo do zawarcia transakcji określonym instrumentem bazowym (a więc do kupna lub sprzedaży akcji, walut, indeksów giełdowych itd.) w przyszłym terminie, po z góry określonej cenie.

Źródłem powstania opcji jest kontrakt opcyjny, będący umową w której jedna strona zobowiązuje się, na żądanie drugiej strony, do kupna lub sprzedaży w określonym momencie w przyszłości oznaczonej liczby akcji po z góry ustalonej cenie albo do dokonania rozliczenia pieniężnego, gdzie nie ma miejsca faktyczna dostawa instrumentu bazowego, a jedynie realizacja kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości tego instrumentu.

Innymi słowy, realizacja praw wynikających z opcji może nastąpić poprzez wybór jednego z dwóch następujących wariantów:

1. nabycie akcji (lub innego instrumentu bazowego) wystawcy opcji po cenie określonej w momencie przyznania opcji,
2. otrzymanie od wystawcy opcji kwoty rozliczenia odpowiadającej wartości instrumentu bazowego.
   
   

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest uczestnikiem planu akcyjnego organizowanego i finansowanego przez Spółkę z siedzibą poza granicami Unii Europejskiej. W ramach planu akcyjnego Wnioskodawcy zostały i w przyszłości mogą zostać nieodpłatnie przyznane instrumenty w postaci opcji na akcje lub zastrzeżone certyfikaty akcji RSU. Zarówno opcje na akcje, jak i RSU stanowią instrument oparty na papierach wartościowych (akcjach) i wskaźniku finansowym - ilości akcji bazowych (1 opcja/RSU = 1 akcja bazowa). Przyznane opcje na akcje, jak i RSU nie są przedmiotem obrotu, a w związku z tym ich wartość jest niemierzalna (trudno mierzalna).

Na przyznane Wnioskodawcy instrumenty nałożony jest okres restrykcji, tzn. nie można dokonać ich realizacji przed upływem określonych w umowie o ich przyznaniu okresów. Przed dokonaniem realizacji instrumentów Wnioskodawca nie posiada żadnych praw akcjonariusza w tym, w szczególności prawa do dywidendy itp.

Przyznane instrumenty mogą się realizować poprzez dokonanie rozliczenia gotówkowego, tzn. w wyniku rozliczenia instrumentu wypłacana jest Wnioskodawcy kwota pieniężna oparta o wartość rynkową akcji bazowych w dniu realizacji; w przypadku realizacji opcji, Wnioskodawca uiści tzw. cenę wykonania nie wyższą, niż cena rynkowa akcji w dniu realizacji praw wynikających z instrumentu. Niedokonanie realizacji opcji w ciągu dziesięciu lat od dnia przyznania instrumentu, powoduje jej wygaśnięcie. Przyznanych instrumentów co do zasady Wnioskodawca nie może zbywać, przenosić, sprzedawać.

Ze spółką będącą organizatorem planu nie wiąże Wnioskodawcy stosunek pracy, ani inna tego typu relacja. Koszty uczestnictwa Wnioskodawcy w tymże planie ponosi w całości organizator planu.

Zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie przyznane Wnioskodawcy instrumenty nie są przedmiotem obrotu, a zatem nie można określić ich wartości rynkowej. Realizacji praw z nich wynikających Wnioskodawca może dokonać jedynie po upływie określonych w umowie okresów restrykcji. Z tytułu samego posiadania opcji i RSU, uczestnikowi programu nie przysługuje prawo do dywidendy, ani podobne prawa, które przysługują akcjonariuszom, a pełne prawo do akcji będzie przysługiwać dopiero po dokonaniu realizacji otrzymanych instrumentów. Przyznanych instrumentów co do zasady Wnioskodawca nie może zbywać, przenosić, sprzedawać.

Mając na uwadze ww. okoliczności faktyczne oraz powołany wyżej stan prawny stwierdzić zatem należy, że samo przyznanie Wnioskodawcy instrumentów w postaci opcji i RSU, nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przysporzenia majątkowego, a tym samym przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Następnie Wnioskodawca, jako uczestnik planu może zrealizować otrzymane instrumenty poprzez rozliczenie pieniężne polegające na tym, że Wnioskodawcy wypłacana jest kwota pieniężna oparta o wartość rynkową akcji bazowych w dniu realizacji z tym, że w przypadku realizacji opcji, transakcja ta wiąże się z koniecznością zapłacenia przez Wnioskodawcę tzw. ceny wykonania nie wyższej, niż cena rynkowa akcji w dniu realizacji praw wynikających z instrumentu.

W przedstawionym stanie faktycznym realizacja praw z opcji i RSU przyznanych Wnioskodawcy w ramach planu opcyjnego następuje, poprzez otrzymanie przez Wnioskodawcę kwoty rozliczenia odpowiadającej wartości instrumentu podstawowego (akcji). Oznacza to, że w dacie realizacji praw z opcji Wnioskodawca otrzyma kwotę rozliczenia równą różnicy pomiędzy ceną wykonania (cena ustalona w momencie wystawienia opcji), a ceną rynkową akcji z dnia wykonania opcji (aktualna wartość akcji minus wartość historyczna opcji z dnia wykonania opcji).

Natomiast, w momencie relacji praw z RSU, Wnioskodawca otrzyma kwotę rozliczenia równą wartości rynkowej akcji z dnia realizacji pochodnego instrumentu finansowego.

Zatem, realizacja praw z otrzymanych instrumentów finansowych w postaci opcji i RSU, nastąpi poprzez rozliczenie pieniężne, gdzie nie będzie miała miejsca faktyczna dostawa instrumentu bazowego (akcji), a jedynie realizacja kwoty pieniężnej odpowiadającej w przypadku opcji różnicy pomiędzy aktualną wartością akcji, a wartością historyczną opcji z dnia jej wykonania, natomiast w przypadku RSU aktualnej wartości akcji.

Tym samym, w przypadku zrealizowania przez Wnioskodawcę opcji i RSU, poprzez rozliczenie pieniężne, czyli praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, powstanie przychód, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli do kapitałów pieniężnych.

Zgodnie bowiem z tym przepisem, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, do których jak wskazał we wniosku Wnioskodawca należą otrzymane instrumenty w postaci opcji i RSU.

Sposób opodatkowania dochodów z tego źródła został uregulowany w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie do art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy dochodem, o którym mowa wyżej jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z otrzymanych w ramach planu opcyjnego instrumentów pochodnych (opcji i RSU) (różnica pomiędzy ceną instrumentu bazowego w dniu realizacji a kosztami zakupu akcji), a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy, osiągnięta w roku podatkowym, tj. wydatkami związanymi z nabyciem opcji do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych – do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia – o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Jednocześnie nadmienić należy, że w myśl art. 30b ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy ust. 1 art. 30b stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczypospolita Polska. Jednakże, zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową, jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

W myśl art. 30b ust. 5 ww. ustawy dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Stosownie do treści art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, składanym do końca kwietnia roku następnego po roku podatkowym, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, i obliczyć należny podatek dochodowy.

Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty), (PIT-38) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy.

W myśl powyższych regulacji prawnych do rozliczenia przychodu z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych, w tym złożenia zeznania i zapłaty podatku zobowiązany będzie osobiście Wnioskodawca.

Podsumowując, uzyskane przez Wnioskodawcę w związku z realizacją przyznanych Mu pochodnych instrumentów finansowych w postaci opcji na akcje lub zastrzeżone certyfikaty akcji (RSU) przysporzenie majątkowe, stanowi przychód z kapitałów pieniężnych opodatkowany jedynie w momencie realizacji pochodnych instrumentów (opcji i RSU), a nie w momencie ich przyznania. Dochodem do opodatkowania jest kwota dokonanego rozliczenia gotówkowego pomniejszona, w przypadku realizacji opcji, o cenę wykonania opcji. Przy czym, dokonując rozliczenia przychodu z tytułu realizacji opcji oraz RSU Wnioskodawca, nie może pomniejszyć kwoty przychodu o koszty uzyskania przychodu, gdyż z wniosku nie wynika, aby poniósł wydatki na nabycie instrumentów pochodnych, przeciwnie z wniosku wynika, że Wnioskodawca nabył je nieodpłatnie. Oznacza to, że kwota dochodu równa się kwocie przychodu osiągniętego z realizacji praw pochodnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.