Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-101/15-4/MP
z 28 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2015 r. (data wpływu 17 lutego 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 kwietnia 2015 r. (data wpływu 29 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w pracowniczym planie motywacyjnym:

• w części dotyczącej braku powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu w momencie przyznania Praw RSU w ramach planu (programu) RSU– jest prawidłowe,

• w części dotyczącej kwalifikacji przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji (nabytych w ramach realizacji Praw RSU) do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych – jest prawidłowe,

• w pozostałym zakresie – jest nieprawidłowe,

• bezprzedmiotowe w odniesieniu do pytania nr 3.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w pracowniczym planie motywacyjnym. Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613), w związku z czym pismem z dnia 17 kwietnia 2015 r., Nr IPTPB2/4511-101/15-2/MP, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ww. ustawy, wystąpił do Wnioskodawcy o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 22 kwietnia 2015 r., natomiast pismem z dnia 25 kwietnia 2015 r., uzupełniono ww. wniosek (data nadania 28 kwietnia 2015 r.).

We wniosku opisano następujące zdarzenie przyszłe i stan faktyczny.

Wnioskodawca jest pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w X Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce (dalej: x lub Spółka). Spółka należy do Grupy x- światowego lidera xx.

Wnioskodawca jest uczestnikiem pracowniczego planu (programu) motywacyjnego „Restricted Stock Unit” (dalej: RSU), organizowanego przez spółkę xxxInc., spółkę prawa amerykańskiego z siedzibą w Stanach Zjednoczonych Ameryki (dalej x USA), przeznaczonego dla pracowników spółek z Grupy x. Zgodnie z regulaminem RSU planem tym, objęty może zostać (z pewnymi wyłączeniami) każdy pracownik każdej ze spółek powiązanych z x USA, w tym pracownicy x Poland, przy czym uczestnictwo w programie jest dobrowolne. Obecnie Wnioskodawca jest objęty tym planem i możliwe, że w przyszłości również będzie w nim uczestniczył.

W ramach planu RSU, pracownikowi mogą zostać przyznane przez x USA tzw. ograniczone jednostki akcyjne RSU (dalej: Prawa RSU), które reprezentują prawo do otrzymania w przyszłości - po upływie określonych terminów oraz po spełnieniu określonych warunków - akcji x USA. O przyznaniu Praw RSU decyduje x USA, a termin oraz liczba przyznanych pracownikowi Praw RSU zależy od uznania tej spółki. Prawa RSU przyznawane są poprzez przekazanie pracownikowi zawiadomienia o przyznaniu Praw RSU (tzw. Notice of Grant), w którym określone są m.in. terminy oraz warunki, po spełnieniu których następuje realizacja Praw RSU (np. okres zatrudnienia w firmie powiązanej z x USA), tzw. harmonogram aktywacji (ang. Vesting Schedule). Otrzymanie (przyznanie) Praw RSU nie wiąże się dla uczestnika z opłatami, czy innymi kosztami.

Do czasu spełnienia ww. określonych terminów oraz warunków, Prawo RSU jest jedynie niezabezpieczonym zobowiązaniem spółki amerykańskiej, nie wiąże się z żadnymi prawami, jakie przysługiwałyby posiadaczowi akcji (w szczególności brak prawa do otrzymania dywidendy). Prawo RSU nie podlega również możliwości zbycia lub przekazania przez pracownika - jest to prawo osobiste, przysługujące wyłącznie osobie, która je otrzymała.

Możliwość realizacji Praw RSU uzależniona jest przy tym np. od spełnienia warunku w postaci pozostawania pracownikiem x. W przypadku ustania zatrudnienia w x, Prawo RSU podlega automatycznemu wygaśnięciu.

Po upływie ww. określonych terminów oraz spełnieniu warunków zgodnie z ww. harmonogramem, następuje realizacja Praw RSU, polegająca na otrzymaniu przez uczestnika planu RSU (przez Wnioskodawcę) akcji x USA (dalej: realizacja Praw RSU). Akcje te są otrzymywane przez uczestnika (przez Wnioskodawcę) nieodpłatnie. Sama Realizacja Praw RSU następuje automatycznie, tzn. bez konieczności składania dodatkowej deklaracji przez uczestnika planu RSU.

Uczestnicy planu RSU mają indywidualne konta i dostęp do platformy internetowej obsługiwanej przez zagranicznego brokera zaangażowanego przez x USA.

Po Realizacji Praw RSU, tj. otrzymaniu akcji (zapisaniu akcji na koncie brokerskim), uczestnik planu (Wnioskodawca) jest uprawniony do dysponowania tymi akcjami, w szczególności do ich sprzedaży, przy czym sprzedaż ta może nastąpić niezwłocznie po otrzymaniu akcji, jak i w terminie późniejszym (zwykle jednak nie później niż w określonym terminie).

Pracodawca Wnioskodawcy, X, nie bierze udziału w planie RSU, a w szczególności nie przyznaje mu Praw RSU, nie ponosi kosztów tego planu, ani plan ten nie jest elementem zawartej umowy o pracę z X przez Wnioskodawcę, a przyznawane i realizowane Prawa RSU nie są elementem wynagrodzenia za pracę.

Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym w Polsce, tj. osobą o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu akcjami lub innymi papierami wartościowymi.

W piśmie z dnia 25 kwietnia 2015 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał: Wnioskodawcę wiąże stosunek pracy ze spółką X, będącej spółką z Grupy x, powiązaną z xUSA. W ramach pracowniczego planu motywacyjnego Wnioskodawca otrzymał tzw. ograniczone jednostki akcyjne RSU, które reprezentują prawo do otrzymania w przyszłości - po upływie określonych terminów oraz po spełnieniu określonych warunków - akcji x USA. Jednak prawo to, samo w sobie nie wiąże się z żadnymi prawami, jakie przysługiwałyby posiadaczowi akcji (w szczególności brak prawa do otrzymania dywidendy). Prawo RSU nie podlega również możliwości zbycia lub przekazania przez pracownika - jest to prawo osobiste, przysługujące wyłącznie osobie, która je otrzymała.

Prawa RSU zostały Wnioskodawcy przyznane w sierpniu 2013 r. Realizacja praw RSU (otrzymanie akcji) następuje w czterech etapach – każdorazowo w wysokości 25% całkowitej liczby akcji wynikającej z przyznanych praw RSU - z interwałem rocznym, począwszy od roku następującego po roku przyznania Praw RSU. W sytuacji Wnioskodawcy są to odpowiednio: sierpień 2014 r., sierpień 2015 r., sierpień 2016 r., sierpień 2017 r.

W ocenie Wnioskodawcy, Prawa RSU mogą być uznane za pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca uważa bowiem, że Prawa RSU, których istota i cechy zostały szczegółowo przedstawione przez Niego w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wniosku, spełniają definicję z art. 2 ust. 1 pkt 2) lit. c) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. stanowią inny instrument pochodny, którego instrumentem bazowym jest papier wartościowy (tu: akcja x USA).

Koszt i realizacja pracowniczego planu motywacyjnego RSU, obciąża spółkę x USA.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w momencie przyznania Wnioskodawcy Praw RSU, powstaje po Jego stronie przychód do opodatkowania na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy w momencie realizacji Praw RSU, tj. otrzymania akcji po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania?
3. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest pozytywna (tzn. w momencie realizacji Praw RSU nie powstanie przychód podatkowy), to czy w przypadku sprzedaży nabytych akcji przez Wnioskodawcę uzyskany dochód ze sprzedaży akcji ustala się zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
4. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest negatywna, tzn. w momencie realizacji Praw RSU powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód, to:
   1. do jakiego źródła przychodów należy zaliczyć powstały przychód i w jaki sposób określić przychód i dochód (podstawę opodatkowania) z tego tytułu na moment realizacji Praw RSU?
   2. czy w przypadku następczej sprzedaży ww. akcji (nabytych uprzednio w ramach realizacji praw RSU), dochód ze sprzedaży akcji należy określić zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem art. 22 ust 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Ponadto, Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku stwierdza, że w Jego przekonaniu pytania nr 3 i nr 4 stają się jednoznaczne w momencie, w którym tut. Organ wyda jednoznaczną interpretację sytuacji przedstawionej w pytaniu nr 2. Jednoznaczność pytań nr 3 i nr 4 wynika z faktu, że po wydaniu przez Organ interpretacji dotyczącej sytuacji przedstawionej w pytaniu nr 2, tylko jedno z pytań - nr 3 lub nr 4 - zachowuje sens, biorąc pod uwagę całościową interpretację przedstawianego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i tylko na jedno z dwóch powyższych pytań Wnioskodawca oczekuje odpowiedzi.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. W momencie przyznania Praw RSU w ramach programu RSU nie powstaje przychód podatkowy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
2. W momencie realizacji Praw RSU, tj. otrzymania akcji po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania.
3. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest pozytywna (tzn. w momencie realizacji Praw RSU nie powstanie przychód), to w przypadku sprzedaży nabytych akcji dochód ze sprzedaży akcji powinien zostać określony zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
4. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest negatywna (tzn. w momencie realizacji Praw RSU powstanie przychód podatkowy), to wówczas:
   1. powstały przychód z realizacji Praw RSU, należy zakwalifikować do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych (z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych), o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wartość pieniężną tego przychodu należy określić zgodnie z art. 11 ust. 2 lub ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (nieodpłatne świadczenie w postaci otrzymanych akcji), natomiast wartość dochodu z realizacji Praw RSU należy ustalić na podstawie art. 30b ust 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   2. w przypadku sprzedaży akcji nabytych uprzednio w ramach realizacji praw RSU, od których został określony przychód zgodnie z pkt a) powyżej w momencie realizacji Praw RSU, dochód ze sprzedaży tychże akcji powinien zostać określony zgodnie z art. 30b ust 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwzględnieniem art. 22 ust 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   
   

Ad. 1.

W ocenie Wnioskodawcy, Prawo RSU może być uznane za pochodny instrument finansowy. Zgodnie z art. 5a ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pochodne instrumenty finansowe to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami pochodnymi (dalej: ustawa o OIP).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami pochodnymi, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar; które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

W przypadku Prawa RSU, które występuje w ramach programu RSU jego (przyszła) wartość zależna jest od instrumentu bazowego w postaci papieru wartościowego, tj. akcji xUSA. Zawiadomienie o przyznaniu Praw RSU (ang. Notice of Grant) określa zaś, przyszłe daty oraz warunki wykonania przyznanych uczestnikowi praw. Samo przyznanie Praw RSU nie wiąże się dla Wnioskodawcy (uczestnika planu) z żadnymi opłatami lub kosztami. Należy zatem uznać, że w ramach programu RSU uczestnik planu RSU (Wnioskodawca), otrzymuje pochodny instrument finansowy. Niemniej jednak, samo przyznanie Prawa RSU pracownikowi (otrzymanie Prawa RSU przez Wnioskodawcę) w ramach programu RSU, nie wiąże się z uzyskaniem przez Niego w tym momencie jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego. Prawo RSU nie posiada bowiem, na ten moment konkretnego wymiaru finansowego, jest jedynie prawem, które pracownik może zrealizować w przyszłości, do czego może jednak nie dojść, np. w skutek niespełnienia warunków realizacji Prawa RSU (co może nastąpić m.in. w przypadku ustania zatrudnienia w X). Ponadto, w momencie przyznania (otrzymania) Praw RSU, nie jest znana wartość akcji, które mogą zostać w wyniku ich realizacji nabyte w przyszłości. Prawo RSU nie funkcjonuje jako towar (usługa), nie można go nabyć - może jedynie zostać przyznane uczestnikowi w ramach planu RSU, a pracownik, któremu je przyznano, nie może nim rozporządzać, w tym w szczególności nie może go sprzedać lub przekazać innej osobie.

Podsumowując zatem, przyznanie (otrzymanie) Prawa RSU w ramach programu RSU, nie skutkuje dla uczestnika programu RSU/Wnioskodawcy powstaniem na ten moment, jakiegokolwiek przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko, zgodne z powyższym, prezentowane jest w indywidualnych interpretacjach wydawanych z upoważnienia Ministra Finansów w sprawach o zbliżonych stanach faktycznych. Przykładowo takie stanowisko zajął m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2014 r., Nr IPPB2/415-879/13-2/AS, w której w zbliżonym stanie faktycznym uznał, że „(...) samo otrzymanie przez wnioskodawcę zawiadomienia, że zostanie przyznana określona ilość akcji spółki prawa amerykańskiego, objętych szeregiem restrykcji nie powoduje powstania po stronie wnioskodawcy przysporzenia majątkowego”. Podobne stanowisko zaprezentował również m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 5 czerwca 2012 r., Nr ILPB2/415- 236/12-3/JK.

Ad.2.

Zdaniem Wnioskodawcy, realizacja Praw RSU rozumiana jako otrzymanie akcji x USA w dniu zapisania ich na rachunku brokerskim Wnioskodawcy, nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego na ten moment, przychód ten oraz dochód realizuje się w momencie sprzedaży akcji (papierów wartościowych), nabytych w ramach realizacji Praw RSU jako przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 oraz art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie dochód określa się na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy.

W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest ugruntowane stanowisko w zakresie opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez pracowników w ramach tzw. akcyjnych lub opcyjnych planów motywacyjnych, że samo preferencyjne (lub nieodpłatne) nabycie akcji w ramach realizacji praw wynikających z takich planów, nie powoduje na ten moment realnego przysporzenia majątkowego dla uczestnika programu, ewentualna korzyść ma w tym momencie charakter jedynie potencjalny, a realne przysporzenie - dochód do opodatkowania realizuje się dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych akcji przez uczestnika.

Takie stanowisko zaprezentował m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 4 marca 2014 r. (sygn. akt III SA/Wa 2462/13): „akcje są papierami wartościowymi inkorporującymi zarówno prawa, jak i obowiązki akcjonariusza w stosunku do spółki będącej emitentem akcji. Moment uzyskania dochodu z akcji nie jest tożsamy z momentem ich nabycia, bez względu na formę tego nabycia (w tym przypadku w wyniku nieodpłatnego przekazania akcji w ramach programu motywacyjnego). Cechą papierów wartościowych, jakimi są akcje jest to, że generują dochód w przyszłości: w postaci dywidendy, czy też - w przypadku ich odpłatnego zbycia - w postaci różnicy pomiędzy przychodem ze sprzedaży, a kosztami poniesionymi na nabycie akcji. W momencie zaś otrzymania akcji na preferencyjnych warunkach przysporzenie, jakie z tego tytułu uzyskuje dana osoba, niezależnie od źródła i przyczyny uzyskania tego przysporzenia, jest jedynie potencjalne. (...) Stanowisko uznające jedynie potencjalny charakter dochodu uzyskiwanego w momencie otrzymania akcji, potwierdza także treść art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym dochodu z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także umorzenia jednostek uczestnictwa”.

Ponadto należy zauważyć, że do absurdu prowadziłaby sytuacja, w której uczestnik planu musiałby najpierw zapłacić podatek w związku z otrzymaniem akcji (nabytej nieodpłatnie) w ramach realizacji Prawa RSU, a później np. sprzedałby ją za cenę znacznie niższą, niż jej wartość rynkowa w dniu nabycia, co w rezultacie prowadziłoby do tego, że zapłaciłby podatek dochodowy w wysokości większej, niż finalnie osiągnięty z tego tytułu dochód (możliwa byłaby również sytuacja, że dane akcje straciłyby zupełnie na wartości i popularności, wskutek czego podatnik nigdy nie byłby w stanie ich sprzedać). Oczywistość naruszenia w ten sposób konstytucyjnej zasady proporcjonalności wykazał NSA w wyroku z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt II FSK 419/12, który odnosząc się do kalkulacji przedstawionych w skardze kasacyjnej wskazał, że „Symulacja ta obrazuje też trafność argumentacji skarżącego, że w przypadku przyjęcia poglądu Ministra Finansów, podatek dochodowy do zapłaty byłby wyższy od uzyskanego dochodu, co oczywiście naruszałoby przywołaną wyżej konstytucyjną zasadę proporcjonalności opodatkowania”.

Tę problematykę celnie obrazuje również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 24 kwietnia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2987/13 (odnoszącym się wprawdzie do kupna akcji po cenach preferencyjnych, a nie do nieodpłatnego nabycia, jednak poniższa argumentacja znajduje również zastosowanie do niniejszej sprawy), w którym wskazał, że „Należy również zwrócić uwagę, że cena rynkowa akcji spółek handlowych, zwłaszcza tych notowanych na giełdzie, podlega nieustannym zmianom. Nie można wykluczyć, że nawet w przypadku nabycia lub objęcia akcji po preferencyjnych cenach, a więc poniżej ceny rynkowej, późniejszy spadek wartości rynkowej tych akcji, byłby na tyle znaczący, że doprowadziłby do sytuacji, w której cena zbycia akcji byłaby niższa niż cena ich nabycia. Wówczas, w istocie rzeczy mielibyśmy do czynienia nie z dochodem lecz ze stratą, ponieważ koszty uzyskania przychodów przewyższałyby uzyskane przychody. Gdyby więc uprzednio, a więc w momencie nabycia akcji nastąpiło już opodatkowanie dochodu rozumianego jako różnica pomiędzy ceną rynkową akcji, a ceną (preferencyjną) objęcia lub nabycia tych akcji, to podatnik zapłaciłby podatek, pomimo że w sensie ekonomicznym i prawnym poniósł stratę, która nie podlegałaby w takim razie odliczeniu od przychodu uzyskanego z innego źródła przychodów”.

Ponadto, nie ulega wątpliwości, że ewentualne opodatkowanie podatnika w momencie nieodpłatnego nabycia akcji, a następnie opodatkowanie w momencie sprzedaży tychże akcji, prowadziłoby do podwójnego opodatkowania, co stoi w sprzeczności z normami konstytucyjnymi. Podwójne opodatkowanie dochodu z tego samego źródła (przychód z kapitałów pieniężnych) w okolicznościach niniejszej sprawy naruszałby konstytucyjną zasadę równości wyrażoną w art. 32 Konstytucji RP. Konstytucyjna zasada równości wobec prawa obowiązująca we wszystkich sferach funkcjonowania społeczeństwa oznacza więc, że wszystkie charakteryzujące się określoną, istotną cechą podmioty prawa, których dotyczą konkretne normy prawne, traktowane być muszą równo, tzn. według jednakowej miary (tak np. NSA w wyroku z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt II GSK 490/10). Takie stanowisko w sprawach o zbliżonych do niniejszego stanach faktycznych znajduje oparcie w bogatej linii orzeczniczej NSA (wyroki: z dnia 5 października 2011 r., sygn. akt II FSK 517/10; z dnia 11 grudnia 2013 r., sygn. akt II FSK 111/12; z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt II FSK 419/12; z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt II FSK 419/12). Przyjęcie wykładni, zgodnie z którą przychód (dochód), należy rozpoznać dwukrotnie: raz w momencie nabycia akcji oraz drugi raz w momencie zbycia tychże akcji dyskryminowałoby (co wykazano we wskazanym orzecznictwie NSA) osoby, które nabyły akcje nieodpłatnie. Osoby takie, nie mogłyby wykazać żadnego kosztu uzyskania przychodu, ani w momencie nabycia akcji, ani w momencie ich zbycia. Ustalając podstawę opodatkowania (dochód) przy zbyciu akcji (papierów wartościowych), podatnik może bowiem w oparciu o literalne brzmienie art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obniżyć przychód o wydatki na nabycie papierów wartościowych (art. 23 ust. 1 pkt 38), a tych przecież by nie ponosił. Opodatkowany zostałby więc dochód z nabycia akcji, równy przychodowi z niego, a potem - dochód ze zbycia akcji, ponownie bez jakiegokolwiek kosztu jego uzyskania.

Podsumowując w ocenie Wnioskodawcy, w momencie realizacji Prawa RSU polegającego na nieodpłatnym nabyciu akcji przyznanych pod warunkiem spełnienia pewnych warunków, nie powstanie na ten moment przychód do opodatkowania na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie można bowiem mówić o powstaniu przysporzenia majątkowego dla Wnioskodawcy w chwili, kiedy nabywa (otrzymuje) On akcje - w tym momencie osoba taka, może bowiem dopiero liczyć na potencjalne przychody, jakie wygenerują się w przyszłości (o ile w ogóle powstaną). Wnioskodawca w momencie otrzymania akcji, nie ma żadnej pewności co do wysokości przychodu, ani dochodu, gdyż realne przysporzenie powstanie dopiero w momencie sprzedaży nabytych uprzednio akcji. Co więcej, przysporzenie majątkowe może być znikome lub w ogóle nie powstać w sytuacji, gdy otrzymane akcje stracą zupełnie swoją wartość i atrakcyjność dla potencjalnych kupujących (w odniesieniu do momentu kiedy zostały nabyte), zanim zostaną sprzedane przez Wnioskodawcę. Tym samym przysporzenie majątkowe, jakie otrzymuje Wnioskodawca może zostać określone dopiero w momencie sprzedaży akcji, gdyż dopiero wtedy wiadomo, czy nabyte nieodpłatnie akcje wygenerowały faktycznie zysk.

Ad. 3

W przypadku uznania przez Organ, że stanowisko opisane w odpowiedzi na pytanie nr 2 jest prawidłowe, tj. że w momencie realizacji Praw RSU po stronie Wnioskodawcy nie powstaje przychód podatkowy, to wówczas w momencie następczej sprzedaży tychże akcji (nabytych uprzednio w ramach realizacji praw RSU), uzyskany dochód ze sprzedaży akcji powinien zostać określony zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako różnica między:

• przychodem z kapitałów pieniężnych uzyskanym ze sprzedaży akcji (papierów wartościowych), o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) w związku z art. 17 ust. 2 oraz art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (cena sprzedaży akcji pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia np. prowizję brokera) oraz
  

• kosztem uzyskania przychodu określonym zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wydatkami poniesionymi na nabycie akcji, przy czym w opisanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, koszt ten wyniesie zero z uwagi na fakt, że Wnioskodawca nabył akcje nieodpłatnie w ramach realizacji Praw RSU.
  
  

W tej sytuacji, nie znajdzie zastosowania przepis art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który pozwala w przypadku sprzedaży praw, rzeczy lub innych świadczeń nabytych uprzednio nieodpłatnie (lub częściowo odpłatnie), na uznanie za koszt uzyskania przychodu tej sprzedaży - wartości przychodu z tzw. nieodpłatnego świadczenia określonego zgodnie z art. 11 ust. 2-2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro w momencie realizacji Prawa RSU nie powstał przychód, to w przypadku sprzedaży akcji (nabytych uprzednio w ramach realizacji Prawa RSU), nie byłoby zasadne stosowanie wyżej powołanego przepisu art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad 4.

W przypadku uznania, że stanowisko Wnioskodawcy zawarte w odpowiedzi na pytanie nr 2 jest nieprawidłowe, tj. że w momencie realizacji Praw RSU powstaje dla Wnioskodawcy, jako uczestnika planu RSU - przychód podatkowy, to wówczas:

(Ad. 4 pkt a): Powstały przychód należałoby zakwalifikować do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 oraz art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska dotyczącego pytania nr 1, w ocenie Wnioskodawcy, Prawo RSU jest przykładem pochodnego instrumentu finansowego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 17 ust. 1 pkt 10 wprost zalicza przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych do przychodów z kapitałów pieniężnych. Z uwagi na fakt, że realizacja Praw RSU polega na nabyciu tj. dostawie instrumentu bazowego w postaci akcji (a nie na otrzymaniu pieniędzy), wartość pieniężną takiego przychodu z tytułu otrzymanego świadczenia w postaci akcji nabytej nieodpłatnie, należałoby określić zgodnie z art. 11 ust. 2 lub ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z tzw. nieodpłatnego świadczenia. Żaden bowiem inny przepis ww. ustawy nie określa, w jaki sposób ustalić przychód z realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych w sytuacji, gdy przychód ten uzyskiwany jest w formie świadczenia w naturze lub nieodpłatnego świadczenia.

Zgodnie z ww. przepisem przychód ten, określa się na podstawie rynkowej ceny stosowanej przy obrocie prawami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem w szczególności czasu i miejsca ich uzyskania, tj. ceny rynkowej akcji x USA z dnia otrzymania akcji (w ramach realizacji Praw RSU).

Za dochód (podstawę opodatkowania) z realizacji Praw RSU należałoby wówczas, co do zasady uznać - stosownie do art. 30b ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych (czyli wyżej określonym przychodem z tytułu nieodpłatnego świadczenia) a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a), tj. wydatkami związanymi z nabyciem Praw RSU, które w analizowanej sytuacji wynoszą zero z uwagi na fakt, że Prawa RSU przyznawane są uczestnikom bez pobierania jakichkolwiek opłat czy wynagrodzenia z tego tytułu.

Powyższy dochód (równy w analizowanej sytuacji przychodowi, z uwagi na zerowe koszty uzyskania przychodów), podlega opodatkowaniu według 19% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych, przy czym nie ma obowiązku odprowadzania od tego dochodu zaliczek na podatek w trakcie roku. Dochód ten oraz podatek, podlega rozliczeniu i zadeklarowaniu przez podatnika (Wnioskodawcę) w rocznym zeznaniu podatkowym PIT- 38, które należy złożyć do urzędu skarbowego po zakończeniu danego roku podatkowego - do 30 kwietnia następnego roku podatkowego - odpowiednio zgodnie z przepisami art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyżej zaprezentowane stanowisko znajduje oparcie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 czerwca 2011 r., Nr ILPB2/415-271/11-2/JK: „Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych (nabycia akcji) stanowią przychód z kapitałów pieniężnych i w myśl postanowień ust. 1b tego artykułu, przychód powstaje w momencie realizacji praw wynikających z opcji, tj. nabycia akcji. Podstawą opodatkowania stosownie do art. 30b ust. 2 pkt 3 ustawy, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z takich opcji (różnica pomiędzy ceną instrumentu bazowego w dniu realizacji a kosztami zakupu akcji), a kosztami uzyskania przychodów określonych w art. 23 ust. 1 pkt 38a) ustawy, tj. wydatkami związanymi z nabyciem opcji do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów”. Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 maja 2014 r., Nr IPPB2/415-67/14-4/MG „(...) w momencie nieodpłatnego nabycia (objęcia) przez wnioskodawcę akcji spółki niemieckiej oraz nabycia akcji dodatkowych, po stronie wnioskodawcy powstaje przysporzenie majątkowe, które z uwagi na to, że przyznane prawa stanowią pochodny instrument finansowy, o którym mowa w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zakwalifikować do przychodów określonych w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

(Ad. 4 pkt b): Następcza sprzedaż akcji nabytych w ramach realizacji Praw RSU, powinna być opodatkowana na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. zaliczeniem do kosztów uzyskania przychodów wartości przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia określonego zgodnie z art. 11 ust. 2-2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstałego na etapie realizacji praw.

Takie stanowisko wynika z konieczności uwzględnienia uprzednio określonego przychodu podlegającego opodatkowaniu na etapie realizacji Praw RSU (nieodpłatnego nabycia akcji) przy ustaleniu dochodu do opodatkowania ze sprzedaży tychże akcji, celem uniknięcia podwójnego opodatkowania tego samego dochodu. Jak Wnioskodawca szczegółowo wykazał w uzasadnieniu stanowiska dotyczącego pytania nr 2, podwójne opodatkowanie dochodu w okolicznościach niniejszej sprawy, naruszałoby konstytucyjną zasadę równości wyrażoną w art. 32 Konstytucji RP.

Ponadto stanowisko, zgodnie z którym możliwe jest uwzględnienie art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów i dochodu ze sprzedaży akcji nabytych w ramach pracowniczych planów motywacyjnych, znajduje potwierdzenie w niektórych interpretacjach Ministra Finansów. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 czerwca 2011 r., Nr akt ILPB2/415-271/11-2/JK, w której Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że „(...) przy zbyciu akcji nabytych po preferencyjnej cenie w stosunku do ich ceny rynkowej z dnia nabycia, bądź w sposób nieodpłatny – koszty uzyskania przychodu należy ustalić w oparciu o przepisy art. 23 ust. 1 pkt 38, w związku z art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...). Z powyższego wynika, że dopiero z chwilą sprzedaży akcji ustala się koszty, które warunkują ich nabycie oraz sprzedaż. W praktyce istotną przesłanką zaliczenia poniesionego przez podatnika wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest istnienie związku przyczynowo - skutkowego miedzy tym wydatkiem, a osiągniętym przychodem. W sytuacji, gdy wnioskodawca nabędzie akcje po cenie wykonania do kosztów uzyskania przychodu ze zbycia przedmiotowych akcji zaliczymy przychód, który uprzednio został opodatkowany jako przychód z tytułu objęcia akcji za opcje lub z tytułu objęcia akcji w ramach SU. Kosztami nabycia akcji będą również inne wydatki poniesione na nabycie, takie jak opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych, itp.”.

Reasumując, uznanie stanowiska zawartego w odpowiedzi na pytanie nr 2 za nieprawidłowe, tj. uznanie, że na moment realizacji Prawa RSU powstaje przychód podatkowy po stronie Wnioskodawcy prowadzi do wniosku, że w przypadku następczej sprzedaży akcji nabytych uprzednio w ramach realizacji Prawa RSU, możliwe i zasadne byłoby uwzględnienie jako kosztu uzyskania przychodu tej sprzedaży m.in. wartości przychodu, o której mowa w art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na koniec, Wnioskodawca pragnie wskazać, że wyłącznie uznanie stanowiska wyrażonego w odpowiedzi na pytanie nr 2 (i w konsekwencji na pytanie nr 3), zdaje test zgodności stosowania prawa podatkowego z konstytucyjnymi zasadami opodatkowania (wariant B w poniższych przykładach). Jako przykład, należy porównać rachunek ekonomiczny czterech możliwych wariantów w dwóch sytuacjach rynkowych.

Wariant A - podatnik nabywa akcje po cenie odpowiadającej wartości rynkowej, nie uzyskuje przychodu w momencie nabycia akcji, następnie sprzedaje akcje po cenie rynkowej i rozlicza podatek zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wariant B - podatnik nabywa nieodpłatnie akcje w ramach realizacji Praw RSU, nie uzyskuje przychodu, ani dochodu w momencie realizacji prawa RSU (nieodpłatnego nabycia akcji), następnie sprzedaje akcje po cenie rynkowej i rozlicza podatek zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wariant C - podatnik nabywa nieodpłatnie akcje w ramach realizacji Praw RSU, uzyskuje przychód w momencie realizacji Praw RSU z kapitałów pieniężnych (wartość nieodpłatnego świadczenia), następnie sprzedaje akcje po cenie rynkowej i rozlicza podatek zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bez uwzględnienia art. 22 ust. 1d.

Wariant D - podatnik nabywa nieodpłatnie akcje w ramach realizacji Praw RSU, uzyskuje przychód w momencie realizacji Praw RSU z kapitałów pieniężnych (wartość nieodpłatnego świadczenia), następnie sprzedaje akcje po cenie rynkowej i rozlicza podatek zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwzględnieniem art. 22 ust. 1d.

W przypadku, gdy podatnik sprzedaje akcje po cenie równej wartości rynkowej akcji w dniu ich otrzymania, wprost widać, że w wyniku zastosowania Wariantu C następuje podwójne opodatkowanie, co obrazuje poniższa tabela:

Wariant C jest zatem, oczywiście sprzeczny z zasadami prawa podatkowego i nie można go w ogóle brać pod uwagę.

Z powyższego przykładu można by wywnioskować, że rachunek ekonomiczny Wariantu D jest zbieżny z rachunkiem ekonomicznym Wariantu B, jednak nie w każdej sytuacji wniosek ten byłby prawidłowy. Zasada ta, nie sprawdzałaby się bowiem w przypadku, w którym podatnik sprzedałby akcje po cenie niższej niż wartość rynkowa akcji z dnia nabycia, co obrazuje poniższa tabela:

Oto bowiem dochodzimy do wniosku, że w przypadku zastosowania Wariantu D, gdyby podatnik realnie sprzedał akcje poniżej ich wartości rynkowej z dnia nabycia, finalnie zapłaciłby podatek nawet znacznie przewyższający przychód, który uzyskał ze sprzedaży akcji.

Wnioskodawca zdaje sobie oczywiście sprawę, że posiadanie akcji, których wartość jest zmienna w czasie wiąże się z ryzykiem, jednak w demokratycznym państwie prawa niemożliwa jest sytuacja, w której państwo wzbogaca się na tym, że podatnik otrzymał coś nieodpłatnie i następnie sprzedał po cenie rynkowej (choć niekorzystnej), zwłaszcza, jeżeli wcześniej w żaden sposób nie osiągał korzyści z danego świadczenia. Ponadto, charakter takiego opodatkowania wykraczałby poza ogólną zasadę podatku dochodowego (tj. opodatkowanie dochodu) i przypominałoby bardziej pewien rodzaj podatku obrotowego, w którym opodatkowane byłoby, samo otrzymanie i sprzedaży akcji.

W uzupełnieniu Wnioskodawca podkreśla, że przedstawiając własne stanowisko wraz ze szczegółowym uzasadnieniem oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wyraźnie podkreślił, że w Jego przekonaniu odpowiedź na pytanie nr 2 jest pozytywna, tj. w momencie Realizacji Praw RSU (otrzymania akcji) po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania.

W obliczu powyższej interpretacji własnej w przekonaniu Wnioskodawcy, spośród pytań nr 3 i nr 4, sens zachowuje jedynie pytanie nr 3, które w odniesieniu do opisywanej sytuacji, jest jak najbardziej jednoznaczne. Wówczas brzmiało by ono: - czy w przypadku sprzedaży nabytych akcji przez Wnioskodawcę uzyskany dochód ze sprzedaży akcji ustala się zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Własne stanowisko dotyczące tak postawionego pytania nr 3 jest jasne i jednoznaczne. Zakładając poprawną interpretację własną sytuacji przedstawionej w pytaniu nr 2 Wnioskodawca nie oczekuje wówczas od tut. Organu odpowiedzi na pytanie nr 4, które w obliczu powyższej interpretacji traci sens.

Wnioskodawca nie może jednak stwierdzić, że Jego interpretacja własna dotycząca sytuacji przedstawionej w pytaniu nr 2 jest poprawna. Obowiązek ten należy do tut. Organu. Uzyskanie od tut. Organu jednoznacznej interpretacji sytuacji przedstawionej w pytaniu nr 2, było jednym z celów wysłania przez Wnioskodawcę wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

W przypadku gdyby tut. Organ wydał interpretację zawierającą negatywną odpowiedź na pytanie nr 2, tj. w momencie realizacji Praw RSU powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód do opodatkowania, to wówczas pytanie nr 3 traci sens, a pytanie nr 4 - znów jednoznaczne w obliczu takiej interpretacji brzmiało by następująco:

1. do jakiego źródła przychodów należy zaliczyć powstały przychód i w jaki sposób określić przychód i dochód (podstawę opodatkowania) z tego tytułu na moment realizacji Praw RSU?
2. czy w przypadku następczej sprzedaży ww. akcji (nabytych uprzednio w ramach realizacji Praw RSU) dochód ze sprzedaży akcji należy określić zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - z uwzględnieniem art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Własne stanowisko dotyczące tak postawionego pytania nr 4 jest jasne i jednoznaczne. Zakładając błędną interpretację własną sytuacji przedstawionej w pytaniu nr 2 Wnioskodawca nie oczekuje wówczas od tut. Organu odpowiedzi na pytanie nr 3, które w obliczu powyższej interpretacji traci sens.

Stanowisko, zgodnie z którym to organ podatkowy ma obowiązek dokonania analizy wątpliwych przepisów podatkowych (również w sytuacji, w której odnoszą się one do przepisów z innych dziedzin prawa), jest powszechnie przyjęte przez sądy administracyjne. Na przykład w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 17 kwietnia 2014 r. (sygn. I SA/Sz 1524/13, wyrok prawomocny): „Bezspornie okoliczność wykładni pojęcia „podróże służbowe” była kwestią wstępną warunkującą udzielenie odpowiedzi na pozostałe pytania dotyczące bezpośrednio konsekwencji prawno-podatkowych. Nie ma racji organ podatkowy twierdząc, że kwestia ta wykracza poza zakres przedmiotowy pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. (...) jeżeli u podstaw stanowiska w niosko dawcy legła kwestia wymagająca zajęcia stanowiska organu na płaszczyźnie prawno-podatkowej (a tak w istocie było), Minister Finansów był zobowiązany do zajęcia stanowiska i podania argumentacji czy w opisanym stanie faktycznym stanowisko wnioskodawcy, co do tego, że otrzymywane przez pracowników z tytułu podróży służbowych należności korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego jest prawidłowe”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w pracowniczym planie motywacyjnym:

• w części dotyczącej braku powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu w momencie przyznania Praw RSU w ramach planu (programu) RSU – jest prawidłowe,

• w części dotyczącej kwalifikacji przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji (nabytych w ramach realizacji Praw RSU) do źródła przychodów z kapitałów pieniężnych – jest prawidłowe,

• w pozostałym zakresie – jest nieprawidłowe,

• bezprzedmiotowe w odniesieniu do pytania nr 3.
  
  

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle powyższego przepisu, podatkiem dochodowym nie są objęte wyłącznie dochody wymienione w art. 21, 52, 52a i 52c ww. ustawy oraz dochody, od których zaniechano poboru podatku. Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r.), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Jednocześnie stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r.), wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
   
   

Zgodnie natomiast z art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu akcjami lub innymi papierami wartościowymi.

Wnioskodawca jest pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w X Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce, która to spółka należy do x - światowego lidera xx.

Wnioskodawca jest uczestnikiem pracowniczego planu (programu) motywacyjnego „Restricted Stock Unit” (RSU), organizowanego przez spółkę xxx Inc., spółkę prawa amerykańskiego z siedzibą w Stanach Zjednoczonych Ameryki (x USA), przeznaczonego dla pracowników spółek z Grupyx. Pracodawca Wnioskodawcy, tj. X, nie bierze udziału w planie motywacyjnym RSU, a w szczególności nie przyznaje Wnioskodawcy Praw RSU, nie ponosi kosztów tego planu, ani plan ten, nie jest elementem zawartej przez Wnioskodawcę umowy o pracę z X. Ponadto, przyznawane i realizowane Prawa RSU nie są elementem wynagrodzenia za pracę.

Wnioskodawca nie potwierdził, że wiąże Go stosunek pracy lub stosunek pokrewny z x USA. Koszt i realizacja pracowniczego planu motywacyjnego RSU, obciąża spółkę xUSA.

Zgodnie z regulaminem RSU planem tym, objęty może zostać (z pewnymi wyłączeniami) każdy pracownik każdej ze spółek powiązanych z xUSA, w tym pracownicy X, przy czym uczestnictwo w programie jest dobrowolne. Obecnie Wnioskodawca jest objęty tym planem i możliwe, że w przyszłości również będzie w nim uczestniczył.

W ramach planu RSU, pracownikowi/Wnioskodawcy zostały przyznane przez xUSA tzw. ograniczone jednostki akcyjne RSU (Prawa RSU), które reprezentują prawo do otrzymania w przyszłości - po upływie określonych terminów oraz po spełnieniu określonych warunków - akcji xUSA. O przyznaniu Praw RSU decyduje xUSA, a termin oraz liczba przyznanych pracownikowi/Wnioskodawcy Praw RSU, zależy od uznania tej spółki. Prawa RSU przyznawane są poprzez przekazanie pracownikowi zawiadomienia o przyznaniu Praw RSU, w którym określone są m.in. terminy oraz warunki (np. okres zatrudnienia w firmie powiązanej z x USA), po spełnieniu których następuje realizacja praw RSU, tzw. harmonogram aktywacji.

Otrzymanie (przyznanie) Praw RSU nie wiąże się dla uczestnika/Wnioskodawcy z opłatami, czy innymi kosztami. Do czasu spełnienia ww. określonych terminów oraz warunków, Prawo RSU jest jedynie niezabezpieczonym zobowiązaniem spółki amerykańskiej, nie wiąże się z żadnymi prawami, jakie przysługiwałyby posiadaczowi akcji (w szczególności brak prawa do otrzymania dywidendy). Prawo RSU, nie podlega również możliwości zbycia lub przekazania przez pracownika - jest to prawo osobiste, przysługujące wyłącznie osobie, która je otrzymała.

Możliwość realizacji Praw RSU uzależniona jest przy tym, np. od spełnienia warunku w postaci pozostawania pracownikiem X, w przypadku ustania zatrudnienia w x Poland, Prawo RSU podlega automatycznemu wygaśnięciu.

Po upływie ww. określonych terminów oraz spełnieniu warunków zgodnie z harmonogramem, nastąpiła realizacja Praw RSU, polegająca na otrzymaniu przez uczestnika planu RSU (przez Wnioskodawcę) akcji xUSA (tj. realizacja praw RSU). Akcje te, zostały otrzymane przez uczestnika (przez Wnioskodawcę) nieodpłatnie. Sama Realizacja Praw RSU następuje automatycznie, tzn. bez konieczności składania dodatkowej deklaracji przez uczestnika planu RSU. Uczestnicy planu RSU mają indywidualne konta i dostęp do platformy internetowej obsługiwanej przez zagranicznego brokera zaangażowanego przez xUSA.

Prawa RSU zostały Wnioskodawcy przyznane w sierpniu 2013 r. Realizacja Praw RSU, poprzez otrzymanie akcji następuje w czterech etapach – każdorazowo w wysokości 25% całkowitej liczby akcji wynikającej z przyznanych praw RSU - z interwałem rocznym, począwszy od roku następującego po roku przyznania Praw RSU. W sytuacji Wnioskodawcy są to sierpień 2014 r. oraz w zdarzeniu przyszłym sierpień 2015 r., sierpień 2016 r., sierpień 2017 r. Po realizacji Praw RSU, tj. otrzymaniu akcji (zapisaniu akcji na koncie brokerskim), uczestnik planu (Wnioskodawca) jest uprawniony do dysponowania tymi akcjami, w szczególności do ich sprzedaży, przy czym sprzedaż ta, może nastąpić niezwłocznie po otrzymaniu akcji, jak i w terminie późniejszym, zwykle jednak nie później niż w określonym terminie.

Według Wnioskodawcy Prawa RSU mogą być uznane za pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca uważa bowiem, że Prawa RSU spełniają definicję z art. 2 ust. 1 pkt 2) lit. c) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. stanowią inny instrument pochodny, którego instrumentem bazowym jest papier wartościowy (tu: akcja xUSA).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Stosownie do art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r.), za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

Przez pochodne instrumenty finansowe, zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r.), rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pojęcie pochodne instrumenty finansowe, oznacza instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.).

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r., Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Ponadto, zgodnie z art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ilekroć w ustawie jest mowa o instrumentach pochodnych - rozumie się przez to opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

Przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie zawierają definicji legalnej opcji. Przewidują jedynie, że m.in. opcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, stanowią instrumenty finansowe nie będące papierami wartościowymi (zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że opcja jest pochodnym instrumentem finansowym, dającym posiadaczowi prawo do zawarcia transakcji określonym instrumentem bazowym (a więc do kupna lub sprzedaży akcji, walut, indeksów giełdowych itd.) w przyszłym terminie, po z góry określonej cenie.

Źródłem powstania opcji jest kontrakt opcyjny, będący umową, w której jedna strona zobowiązuje się, na żądanie drugiej strony, do kupna lub sprzedaży w określonym momencie w przyszłości oznaczonej liczby akcji po z góry ustalonej cenie, albo do dokonania rozliczenia pieniężnego, gdzie nie ma miejsca faktyczna dostawa instrumentu bazowego, a jedynie realizacja kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości tego instrumentu.

Innymi słowy, realizacja praw wynikających z opcji może nastąpić poprzez wybór jednego z dwóch następujących wariantów:

1. nabycie akcji (lub innego instrumentu bazowego) wystawcy opcji po cenie określonej w momencie przyznania opcji,
2. otrzymanie od wystawcy opcji kwoty rozliczenia odpowiadającej wartości instrumentu bazowego.
   
   

Mając powyższe na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe (stan faktyczny) stwierdzić należy, że samo przyznanie Wnioskodawcy Praw RSU w ramach planu RSU, a więc wskazanie Wnioskodawcy (w formie zawiadomienia), jako uprawnionego do otrzymania akcji spółki amerykańskiej, nie powoduje powstania po Jego stronie przysporzenia majątkowego. Jest to jedynie wskazanie osoby (Wnioskodawcy), która będzie miała w przyszłości, po spełnieniu warunków planu (programu), prawo nieodpłatnego otrzymania akcji spółki amerykańskiej. Brak opodatkowania wynika z faktu, że w tym momencie Wnioskodawca dostaje wyłącznie potencjalną możliwość otrzymania korzyści w przyszłości, w postaci akcji. Uczestnicząc w przyznaniu Praw RSU Wnioskodawca, zostaje jedynie wskazany jako otrzymujący prawo do nabycia akcji. Wnioskodawca może bowiem nie dopełnić warunków wynikających z umowy planu i nie otrzymać w konsekwencji akcji spółki amerykańskiej. Prawa RSU są bowiem jedynie przyrzeczeniem wydania w przyszłości pewnej ilości akcji spółki amerykańskiej, niegwarantowanym i objętym restrykcjami. Zatem, wskazanie Wnioskodawcy do otrzymania akcji, nie stanowi dla Niego przysporzenia majątkowego, a więc nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód do opodatkowania. Na dzień zawiadomienia o przyznaniu Praw RSU, Wnioskodawca nie wchodzi w żadne prawa akcjonariusza, które materializują się dopiero wraz z fizycznym zapisem akcji na rachunku maklerskim (1/4 przyznanej puli każdego roku). Ponadto, właścicielem akcji w okresie zabezpieczenia jest spółka prawa amerykańskiego, natomiast Wnioskodawca uzyskuje prawo do czerpania korzyści z akcji, z dniem fizycznego zapisu akcji na rachunku maklerskim.

Otrzymanie przez Wnioskodawcę Praw RSU w ramach planu motywacyjnego nie stanowi również nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest bowiem związane z jakimkolwiek przysporzeniem w majątku osoby otrzymującej instrumenty finansowe.

W konsekwencji stwierdzić należy, że w momencie przyznania Praw RSU w ramach planu RSU nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym w tej części stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Jak wynika z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) następnym etapem planu motywacyjnego RSU jest realizacja Praw RSU, czyli otrzymanie przez Wnioskodawcę (po spełnieniu określonych warunków), akcji spółki amerykańskiej.

Jednakże nie można podzielić stanowiska Wnioskodawcy, że w momencie realizacji Praw RSU, tj. otrzymania akcji, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania oraz że przychód ten oraz dochód realizuje się - dopiero w momencie sprzedaży akcji (papierów wartościowych), nabytych w ramach realizacji Praw RSU jako przychód z kapitałów pieniężnych.

Wbrew powyższemu stanowisku Wnioskodawcy, w momencie otrzymania przez Wnioskodawcę w ramach przedmiotowego planu RSU akcji spółki prawa amerykańskiego, po stronie Wnioskodawcy powstanie przysporzenie majątkowe, które należy zakwalifikować do przychodów określonych w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli do kapitałów pieniężnych. Należy bowiem podkreślić, że z dniem fizycznego zapisu tych akcji na rachunku maklerskim, Wnioskodawca będzie dysponował prawami i przywilejami należnymi akcjonariuszom, bowiem z tym momentem uzyska prawo do czerpania korzyści wynikających z akcji.

Zatem, w momencie zrealizowania przez Wnioskodawcę Praw RSU poprzez nabycie (objęcie) akcji bazowych czyli praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych powstanie przychód, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli do kapitałów pieniężnych. Zgodnie bowiem z tym przepisem, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, do których jak wskazał Wnioskodawca należą otrzymane instrumenty w postaci Praw RSU.

Sposób uregulowania dochodów z tego źródła został uregulowany w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie do art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a, tj. wydatkami związanymi z nabyciem instrumentów pochodnych do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Mając na uwadze powyższe i opis zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) przedstawiony we wniosku stwierdzić należy, że w sytuacji dotyczącej Wnioskodawcy, nie wystąpi koszt uzyskania przychodu z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych (Praw RSU), ze względu na to, że Wnioskodawca nie ponosi żadnych wydatków na ich nabycie. Skoro zatem brak jest podstaw do rozpoznania kosztów uzyskania przychodu, to wartość dochodu będzie odpowiadać kwocie przychodu.

Stosownie do treści art. 30b ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 w związku z art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W tym samym terminie jest obowiązany do wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W związku z powyższym stwierdzić należy, że podstawą opodatkowania z tytułu realizacji przyznanych nieodpłatnie w ramach planu motywacyjnego Praw RSU stanowiących pochodne instrumenty finansowe, Wnioskodawca osiągnie przychód z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten określa się w wysokości ceny rynkowej uzyskanych akcji, ustalonej na dzień Realizacji Praw RSU.

Stanowisko Wnioskodawcy zakresie braku powstania przychodu w momencie realizacji Praw RSU jest nieprawidłowe.

Należy wyjaśnić, że ewentualne zbycie akcji nie stanowi realizacji Praw RSU, będzie to bowiem kolejna czynność podlegająca opodatkowaniu. O powstaniu przychodu należy bowiem mówić zarówno w momencie realizacji Praw RSU, jak i w momencie sprzedaży akcji nabytych w wyniku ich realizacji. W konsekwencji, uzyskane przez Wnioskodawcę w związku z realizacją przyznanych pochodnych instrumentów finansowych w postaci niezbywalnych Praw RSU na akcje spółki amerykańskiej - przysporzenie majątkowe, wynikające z udziału w planie motywacyjnym, będzie stanowiło przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowany 19% zryczałtowanym podatkiem w momencie realizacji instrumentu. Przychód ten określa się w wysokości ceny rynkowej uzyskanych akcji, ustalonej na dzień Realizacji Praw RSU.

Natomiast odnosząc się do „następczej sprzedaży” przez Wnioskodawcę, akcji spółki z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, które otrzyma On nieodpłatnie należy wskazać, że uzyskany z tego tytułu przychód należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:

1. odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych,
2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
   
   

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie do treści art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c,

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Natomiast, zgodnie z powołanym przez Wnioskodawcę art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych świadczeń, w związku z którymi, stosownie do art. 11 ust. 2-2b, określony został przychód, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia, z uwzględnieniem aktualizacji zgodnie z odrębnymi przepisami, jest:

1. wartość przychodu określonego w art. 11 ust. 2 i 2a albo
2. wartość przychodu określonego w art. 11 ust. 2b, powiększona o wydatki na nabycie częściowo odpłatnych rzeczy lub praw albo innych świadczeń,

-pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1.

Z brzmienia powołanego art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ma on zastosowanie do przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw, czy świadczeń w związku z którymi określony został przychód. Zatem, aby wartość przychodu z tytułu nabycia (objęcia) akcji mogła być uznana za koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia akcji, niezbędnym jest by akcje te, zostały nabyte w sposób nieodpłatny lub częściowo odpłatnie w związku z którym, przychód został określony stosownie do art. 11 ust. 2-2b, a więc ww. świadczenie zostało opodatkowane przez podatnika np. jako przychód z innych źródeł, czy przychód ze stosunku pracy, co jednakże nie będzie miało miejsca w przedmiotowej sprawie.

W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) Wnioskodawca osiągnie przychód z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych, który należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, zatem przepis art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie znajdzie zastosowania do przychodu z odpłatnego zbycia akcji nabytych (objętych) w ramach planu motywacyjnego RSU.

W rozpatrywanej sprawie nie ustalono bowiem przychodu w związku z nieodpłatnym nabyciem akcji, lecz przychód ustalono w związku z innym zdarzeniem, jakim jest realizacją Praw RSU, którym to przychodem jest wartość uzyskanych akcji.

Tym samym brak jest podstaw, aby stosownie do treści powołanego przez Wnioskodawcę art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z tytułu odpłatnego zbycia akcji można było pomniejszyć o przychód z tytułu realizacji Praw RSU.

Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego dochód ze sprzedaży akcji należy określić zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 z uwzględnieniem art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należało uznać za nieprawidłowe.

W myśl art. 30b ust. 5 ww. ustawy, dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy, rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym (PIT-38), składanym do końca kwietnia roku następnego po roku podatkowym, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych i obliczyć należny podatek dochodowy.

Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1a pkt 1 cytowanej ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b.

W tym samym terminie, z zastrzeżeniem ust. 7, Wnioskodawca jest obowiązany wpłacić należny podatek dochodowy wynikający z zeznania, o którym mowa w ust. 1a pkt 1 (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Przepis art. 30b ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 30b ust. 3 ww. ustawy).

W opisanym zdarzeniu przyszłym zastosowanie znajdą postanowienia umowy z dnia 8 października 1974 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r., Nr 31, poz. 178), ponieważ Wnioskodawca osiągnie przychód z tytułu odpłatnego zbycia akcji spółki amerykańskiej.

W myśl art. 14 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw będzie zwolniona od opodatkowania w drugim Umawiającym się Państwie zysku ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji walorami kapitałowymi, chyba że:

1. zysk został osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji mieniem wymienionym w artykule 7 niniejszej Umowy, położonym na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa,
2. osoba osiągająca zysk, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie i wartość majątkowa przynosząca zysk jest rzeczywiście związana z tym zakładem lub
3. osoba fizyczna osiągająca zysk, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, przebywa w drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy, sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.
   
   

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. Z treści wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca przebywał na terytorium Stanów Zjednoczonych przez okres przekraczający 183 dni. Tym samym, osiągnięty przez Wnioskodawcę dochód ze sprzedaży przedmiotowych akcji jest zwolniony z opodatkowania w Stanach Zjednoczonych Ameryki, natomiast podlega opodatkowaniu w Polsce, zgodnie z przywołanymi uregulowaniami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić jednocześnie należy, że brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji przychodu, który podlega opodatkowaniu w związku z realizacją pochodnych instrumentów finansowych, bynajmniej nie świadczy o podwójnym opodatkowaniu tego samego dochodu. Wskazać bowiem należy, że o podwójnym opodatkowaniu można mówić w sytuacji, kiedy ma miejsce opodatkowanie dwa razy dochodu uzyskanego z tego samego tytułu. Tymczasem, opodatkowanie dochodu z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych oraz dochodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji to dwie odrębne czynności, które ustawodawca wskazuje jako dwa różne zdarzenia powodujące obowiązek podatkowy. Zatem realizacja Praw RSU jak i sprzedaż akcji nabytych w wyniku realizacji Praw RSU są to dwie odrębne czynności, opodatkowane niezależnie jedna od drugiej. Zbycie akcji stanowi kolejną po realizacji Praw RSU czynność, wymienioną wśród źródeł przychodów z kapitałów pieniężnych.

Reasumując:

• W momencie przyznania Wnioskodawcy warunkowego i niezbywalnego prawa w ramach planu RSU, tj. Praw RSU, po stronie Wnioskodawcy nie powstaje przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

• W momencie realizacji Praw RSU stanowiących pochodne instrumenty finansowe, czyli w momencie (nieodpłatnego) otrzymania przez Wnioskodawcę akcji spółki amerykańskiej, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód, który należy zakwalifikować do przychodów określonych w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli przychodów z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.
  

Przychód ten określa się w wysokości ceny rynkowej uzyskanych akcji, ustalonej na dzień Realizacji Praw RSU. Z tytułu realizacji pochodnych instrumentów finansowych nie wystąpi koszt uzyskania przychodu, ze względu na fakt, że Wnioskodawca nie poniósł żadnych wydatków na ich nabycie.

• Uzyskany przez Wnioskodawcę przychód z ewentualnej sprzedaży akcji spółki amerykańskiej należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem, z uwzględnieniem postanowień umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania.
  
  
  

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

W rozpatrywanej sprawie nie ustalono przychodu w związku z nieodpłatnym nabyciem akcji, lecz przychód ustalono w związku z innym zdarzeniem, a mianowicie z realizacją Praw RSU, którym to przychodem jest wartość uzyskanych akcji. Tym samym brak jest podstaw, aby z uwzględnieniem art. 22 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z tytułu zbycia akcji można było pomniejszyć o przychód z tytułu realizacji Praw RSU.

Po zakończeniu roku podatkowego, tj. w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku w którym nastąpiła sprzedaż akcji, Wnioskodawca obowiązany jest w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 (PIT-38), w związku z art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z kapitałów pieniężnych, w tym dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. W tym samym terminie dokonać wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Natomiast, mając na uwadze fakt, że w odpowiedzi na pytanie nr 2 tut. Organ wskazał, że w momencie realizacji Praw RSU po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podatkowy – odpowiedź na pytanie nr 3 stała się bezprzedmiotowa.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, że wyroki te dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe pomimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych tutejszy Organ zaznacza, że przeanalizował rozstrzygnięcia w nich zawarte, jednakże należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.