Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP3/443-1034/14-5/JF
z 29 stycznia 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2014 r. (data wpływu 13 października 2014 r.) uzupełnionym w dniu 12 stycznia 2015 r. (data wpływu 15 stycznia 2015 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 23 grudnia 2014 r. nr IPPB5/423-986/14-2/PS, IPPP3/443-1034/14-2/JF (skutecznie doręczone w dniu 7 stycznia 2015 r.) oraz z dnia 29 grudnia 2014 r. nr IPPP3/443-1034/14-3/JF (skutecznie doręczone w dniu 5 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z magazynu na terytorium Polski do odbiorcy w Niemczech oraz odliczenia podatku - jest prawidłowe,
  • opodatkowania przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce w sytuacji kiedy towar później zostanie ponownie przewieziony do magazynu w Niemczech – jest nieprawidłowe,
  • opodatkowania przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce w sytuacji gdy następnie towary te zostaną sprzedane bezpośrednio z magazynu w Polsce oraz uznania przedmiotowej transakcji sprzedaży mającej miejsce po przemieszczeniu towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce za sprzedaż wysyłkową – jest prawidłowe,
  • opodatkowania przemieszczenia z Niemiec do Polski towarów niepodjętych przez klienta oraz towarów przemieszczonych w celu krótkotrwałego przechowania – jest nieprawidłowe,
  • obowiązku wystawienia faktury zgodnie z krajowymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług dla sprzedaży wysyłkowej opodatkowanej na terytorium Niemiec – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 13 października 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z magazynu na terytorium Polski do odbiorcy w Niemczech oraz odliczenia podatku, opodatkowania przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce, zwrotu towarów z Niemiec do Polski oraz obowiązku wystawienia faktury dla sprzedaży wysyłkowej na terytorium Niemiec. Wniosek uzupełniony został w dniu 12 stycznia 2015 r. (data wpływu 15 stycznia 2015 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 23 grudnia 2014 r. oraz 29 grudnia 2014 r.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:


Spółka ma siedzibę w Niemczech. Spółka zajmuje się sprzedażą internetową na terenie Niemiec. Sprzedaż dotyczy głównie odzieży osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. W celu składowania towarów na terenie Polski Spółka wynajęła halę.


Spółka posiada również halę na terenie Niemiec. Spółka zamierza dokonywać zakupów towarów w Polsce, które będą przemieszczane do magazynu położonego w Polsce. W Polsce towary będą przepakowywane i rozpakowywane. Zamawiane przez niemieckich klientów (osoby fizyczne) za pośrednictwem internetu towary będą bezpośrednio przemieszczane z polskiego magazynu do klientów niemieckich. Klientami niemieckimi będą osoby niemające prawa do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.


Transakcje będą przeprowadzane w sposób następujący:


Wnioskodawca będzie zamawiał ubrania od producentów w Polsce. Towary będą przemieszczone do magazynu w Polsce. W Polsce towary będą przepakowywane i rozpakowywane. Po złożeniu zamówienia przez niemieckiego kontrahenta towary będą samochodem przewożone na terytorium Niemiec. Następnie za pomocą Kuriera, w tym również DHL, będą dostarczane bezpośrednio do finalnego odbiorcy. Wnioskodawca w związku z dokonaną dostawą będzie wystawiał faktury VAT zgodnie z przepisami prawa niemieckiego. Towary zostaną opodatkowane 19% stawką podatku od wartości dodanej.

Przed dokonaniem pierwszej dostawy Spółka poinformuje właściwego naczelnika urzędu skarbowego w Polsce o wyborze opodatkowania sprzedaży na terenie Niemiec. Spółka będzie posiadała dokumenty potwierdzające przemieszczenie towarów na terytorium Niemiec.

W przyszłości zdarzą się również transakcje, w których Wnioskodawca będzie przemieszczał towary z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce. Powodem przemieszczenia może być brak miejsca w magazynie w Niemczech. Przemieszczone towary będą następnie przewożone z powrotem do magazynu w Niemczech lub bezpośrednio do klientów.


W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

  1. nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce,
  2. będzie miał całodobowy nieograniczony dostęp do magazynu.


Ponadto Wnioskodawca odnośnie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 4 wyjaśnił, że - jak wskazano w stanie faktycznym - w przyszłości będą zdarzały się również transakcje, w których będą przemieszczane towary z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce. Nie sprecyzowano jednak, że powyższe będzie wynikało z tego, iż towar będzie nabywany również w Niemczech i przechowywany w magazynie w Niemczech. Mogą się zdarzyć takie sytuacje, iż z uwagi na brak miejsca w magazynie w Niemczech nabyty towar będzie przemieszczony do magazynu w Polsce. W sytuacji następnie ponownego przemieszczenia do magazynu w Niemczech niniejsza transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu, natomiast w sytuacji gdy przemieszczony towar z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce zostanie następnie w ramach sprzedaży wysyłkowej sprzedany do odbiorców ostatecznych, transakcja przemieszczenia towarów z Niemiec do Polski będzie w Niemczech wewnątrzwspólnotową dostawą towarów, natomiast w Polsce z tego tytułu będzie konieczność rozpoznania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Biorąc pod uwagę niniejsze to rzeczywiście mamy do czynienia z ponownym przemieszczeniem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:


  1. Czy sprzedaż towarów z polskiego magazynu do finalnego odbiorcy w Niemczech będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 2)
  2. Czy z tytułu sprzedaży wysyłkowej Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 3)
  3. Czy przemieszczenie towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce będzie podlegało opodatkowaniu VAT? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 4)
  4. Jak będzie podlegało opodatkowanie czynności przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce w przypadku ich sprzedaży z magazynu w Polsce bezpośrednio finalnym nabywcom w Niemczech? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 5)
  5. Czy w przypadku sprzedaży wysyłkowej na terytorium Niemiec, Spółka będzie miała obowiązek wystawić fakturę zgodnie z polskimi przepisami ustawy o VAT? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 6)
  6. Jakie skutki podatkowe wystąpią w przypadku zwrotu towarów z Niemiec do Polski, jak transakcja winna być opodatkowana? (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 7)


Zdaniem Wnioskodawcy:


Ad. 1


Sprzedaż towarów z polskiego magazynu do finalnego odbiorcy w Niemczech, przy spełnieniu ustawowych warunków, nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce.


Pojęcie sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju (czyli z Polski) zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 23 ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. 2011 r. Nr 177 poz. 1054, z późn. zm.) zwana dalej „Ustawą o VAT”.


Zgodnie z tym przepisem, sprzedaż wysyłkowa jest definiowana jako dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika VAT lub na jego rzecz z Polski na terytorium innego kraju UE, które jest państwem przeznaczenia.


Aby uznać, że mamy do czynienia ze sprzedażą wysyłkową, dostawa musi być wykonywana na rzecz:

  • podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT, lub
  • innego podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej.


Są też dodatkowe ograniczenia. Dostarczane towary nie mogą być:

  • nowymi środkami transportu;
  • towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez sprzedawcę lub podmiot działający na jego rzecz; wyrobami akcyzowymi;
  • towarami używanymi, dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi, antykami.


Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 23 ust. 1 ustawy o VAT, miejscem opodatkowania sprzedaży wysyłkowej jest terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia. Jej stosowanie uzależnione jest jednak od wysokości obrotów, jakie sprzedawca osiągnął w danym roku z tytułu tak zrealizowanych dostaw z odbiorcami z danego kraju. Wynika to z ust. 2 tego przepisu. Stanowi on, że w przypadku sprzedaży wysyłkowej dostawę towarów uznaje się za dokonaną w Polsce, jeżeli całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej pomniejszona o kwotę podatku jest mniejsza lub równa w danym roku od limitu wyrażonego w złotych, odpowiadającego kwocie ustalonej przez każde państwo członkowskie. W Niemczech ten limit wynosi (100 000 EUR).


Zasady rozliczania zmieniają się w chwili, gdy obroty przekroczą limit wyznaczony przez dany kraj. Wtedy dostawa będzie opodatkowana w kraju przeznaczenia do końca roku i przez cały następny rok. W takiej sytuacji dostawca musi zarejestrować się w tym państwie i stosować do sprzedaży wysyłkowej prowadzonej z Polski obowiązujące tam przepisy.


Spółka może jednak wybrać sposób opodatkowania sprzedaży na terenie Niemiec przed przekroczeniem ustalonego przez państwo niemieckie limitu 100 000 EUR. Przepisy pozwalają bowiem dostawcy, którego obroty nie przekroczyły ustanowionych przez poszczególne kraje progów, wybrać jako miejsce opodatkowania terytorium państwa UE odbiorcy.


Jest to możliwe pod warunkiem zawiadomienia urzędu skarbowego (co najmniej 30 dni przed dostawą) o skorzystaniu z takiego rozwiązania. Stanowi o tym art. 23 ust. 5 ustawy o VAT.


W terminie 30 dni od pierwszej dostawy towarów, która jest opodatkowana za granicą, podatnik który wybrał opodatkowanie sprzedaży wysyłkowej w kraju przeznaczenia wysyłki, ma obowiązek złożyć w polskim urzędzie skarbowym dokument potwierdzający zawiadomienie właściwego organu podatkowego w tym państwie o zamiarze rozliczania tam podatku od wartości dodanej.


Spółka będzie dysponować stałym zapleczem technicznym to znaczy magazynem przystosowanym do przechowywania towarów. Spółka nie zatrudnia w Polsce pracowników. Tego tytułu usługi będą realizowane przez zleceniobiorców polskich. Wszelkie decyzje zarządcze będą podejmowane w Niemczech. Niniejsze nie spowoduje zakłócenia w świadczeniu usług na terytorium RP.


Mając na uwadze wyszczególnione przepisy, w sytuacji gdy Wnioskodawca wypełni ustawowe warunki, dokonywana dostawa nie będzie podlegała opodatkowaniu na terenie Polski.


Ad 2.


Z tytułu sprzedaży wysyłkowej Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczania VAT.


Mimo, że sprzedaż wysyłkowa nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT w Polsce, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną w innym kraju. Ustawa w art. 86 ust. 8 pkt 1 daje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabytych towarów i usług wtedy, gdy sprzedaż jest związana z czynnościami wykonywanymi poza terytorium kraju, jeżeli przysługiwałoby mu prawo do odliczenia, gdyby czynności te wykonywał w kraju.


Spółka będzie korzystała w Polsce z usług podwykonawców związanych z prawidłowym prowadzeniem magazynu. Będą to między innymi usługi w zakresie przyjmowania, sortowania, układania i wydawania towarów, prowadzenia ewidencji magazynowej czy usług ich przewozu na terytorium Niemiec.


Ad 3.


Przemieszczanie towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce nie będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce.


W przypadku, gdy towary zostaną przemieszczenie ponownie do magazynu w Niemczech - czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu, bez względu na to jak długo towary będą przechowywane w magazynie w Polsce.

Ad 4.


Spółka będzie zobligowana do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów a następnie opodatkowania sprzedaży wysyłkowej na terenie Niemiec.


Spółka złożyła zgłoszenie rejestracyjne w Polsce i jest w Polsce czynnym podatnikiem VAT i VAT UE.

Czynność przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce, w przypadku ich sprzedaży z magazynu bezpośrednio finalnemu nabywcy w Niemczech będzie stanowiła wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o VAT.


Zgodnie z tym przepisem przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika. Towary te bowiem niewątpliwie zostaną przemieszczone z Niemiec do Polski. Następnie bezpośrednia ich sprzedaż finalnemu nabywcy na terytorium Niemiec, niezarejestrowanemu na potrzeby podatku VAT, co z kolei stanowi sprzedaż wysyłkową.


Ad 5.


Zadaniem Wnioskodawcy (sformułowanym ostatecznie w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia wniosku) zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1.


Ad 6.


Zwrot towarów z Niemiec do magazynu w Polsce nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce. Spółka nie będzie miała obowiązku posiadania dokumentu potwierdzającego zwrot towarów z Niemiec do Polski.


W przypadku, gdy towary wrócą do magazynu w Polsce, nie będzie miała miejsca dostawa towarów. Wobec czego nie zostanie spełniona definicja sprzedaży wysyłkowej, o której mowa w art. 2 pkt 23 ustawy o VAT. Więc niniejsza czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. W ustawie brak jest przepisów prawa podatkowego, obligujących podatnika do posiadania dokumentów potwierdzających powrotne przemieszczenie towarów do magazynu w Polsce.


Zwrot towarów z Niemiec do Polski będzie dotyczył dwóch sytuacji:

  • Sytuacja pierwsza - spółka sprzedaje w ramach sprzedaży wysyłkowej towary z Polski do Niemiec bezpośrednio do finalnego nabywcy w Niemczech. Nabywca nie podejmuje towaru. Towar wraca do magazynu Wnioskodawcy położonego w Niemczech, następnie ten towar jest przemieszczany z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce. W Polsce sprawdzana jest kompletność towaru, gdy towar jest kompletny ponownie wysyłany jest do kolejnego odbiorcy finalnego w Niemczech.
  • Druga sytuacja - w niemieckim magazynie nie mieszczą się towary. Wobec czego celem krótkotrwałego przechowywania, towary są wysyłane do polskiego magazynu. Po upływie do 10 dni towary są ponownie przesyłane do magazynu w Niemczech.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

  • opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z magazynu na terytorium Polski do odbiorcy w Niemczech oraz odliczenia podatku - jest prawidłowe,
  • opodatkowania przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce w sytuacji kiedy towar później zostanie ponownie przewieziony do magazynu w Niemczech – jest nieprawidłowe,
  • opodatkowania przemieszczenia towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce w sytuacji gdy następnie towary te zostaną sprzedane bezpośrednio z magazynu w Polsce oraz uznania przedmiotowej transakcji sprzedaży mającej miejsce po przemieszczeniu towarów z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce za sprzedaż wysyłkową – jest prawidłowe,
  • opodatkowania przemieszczenia z Niemiec do Polski towarów niepodjętych przez klienta oraz towarów przemieszczonych w celu krótkotrwałego przechowania – jest nieprawidłowe,
  • obowiązku wystawienia faktury zgodnie z krajowymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług dla sprzedaży wysyłkowej opodatkowanej na terytorium Niemiec – jest nieprawidłowe.

Ad. 1


Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
  2. eksport towarów,
  3. import towarów na terytorium kraju,
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.


Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.


Na podstawie art. 2 pkt 23 ustawy przez sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz:

  1. podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
  2. innego niż wymieniony w lit. a podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej.


Zatem sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju to dostawa, która rozpoczyna się na terytorium Polski, a więc odbywa się „z kraju” do innego państwa członkowskiego.


Stosownie do art. 23 ust. 1 ustawy w przypadku sprzedaży wysyłkowej z dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, z zastrzeżeniem ust. 2.


Z kolei w myśl art. 23 ust. 2 ustawy - w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium kraju, jeżeli całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, pomniejszona o kwotę podatku, jest mniejsza lub równa w danym roku od kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów.


Zgodnie z art. 23 ust. 5 ustawy - podatnicy, do których ma zastosowanie ust. 2, mogą wybrać miejsce opodatkowania określone w ust. 1 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o skorzystaniu z tego wyboru (opcji), z zaznaczeniem nazwy państwa członkowskiego lub nazw państw członkowskich, których zawiadomienie to dotyczy.


Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 5, składa się co najmniej na 30 dni przed datą dostawy, począwszy od której podatnik chce korzystać z opcji, o której mowa w ust. 5 (art. 23 ust. 6 ustawy).


Stosownie do art. 23 ust. 7 ustawy - w terminie 30 dni od pierwszej dostawy towarów po skorzystaniu z opcji, o której mowa w ust. 5, podatnik jest obowiązany przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego dokument potwierdzający o zawiadomieniu właściwego organu podatkowego w innym państwie członkowskim o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od wartości dodanej od sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.


Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju zasadą pozostaje opodatkowanie w państwie przeznaczenia transportu towarów, ponieważ dostawa ma miejsce w tym państwie.


Przyjęcie niniejszej zasady ma eliminować ewentualne zakłócenia konkurencji, które mogłyby mieć miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży z państw, w których obowiązują niższe stawki podatku, do państw, w których obowiązują stosunkowo wysokie stopy podatku. Sprzedaż wysyłkowa jest bowiem opodatkowana w państwie faktycznej konsumpcji (na terenie państwa, do którego dokonano dostawy w ramach sprzedaży wysyłkowej).

Powyższe warunki opodatkowania są regułą. Jednakże, co do zasady, mają one zastosowanie wówczas, gdy całkowita wartość sprzedaży wysyłkowej do danego państwa członkowskiego w ciągu roku podatkowego oraz w poprzednim roku podatkowym przekroczyła określone kwoty wyznaczone przez państwo członkowskie przeznaczenia towaru. Tym samym, w przypadku obrotów uzyskiwanych w ramach wyżej określonych kwot obowiązuje zasada opodatkowania takiej transakcji w państwie wysyłki towarów.


Zgodnie z powyższym w przypadku sprzedaży wysyłkowej do danego państwa członkowskiego, w sytuacji gdy nie zostały przekroczone limity ustalone w państwie przeznaczenia, miejscem opodatkowania dostawy dokonanej w ramach tej sprzedaży jest państwo wysyłki, a więc – w przypadku sprzedaży wysyłkowej z kraju – Polska.

Niemniej jednak w sytuacji gdy nie zostały przekroczone limity ustalone w państwie przeznaczenia i miejscem opodatkowania dostawy dokonywanej w ramach sprzedaży wysyłkowej winno być państwo wysyłki, a więc - w przypadku sprzedaży wysyłkowej z kraju – Polska, możliwe jest złożenie stosownego zawiadomienia o wyborze miejsca opodatkowania takiej sprzedaży na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia towaru. W takiej sytuacji - mimo że istnieją przesłanki opodatkowania dostawy w kraju, gdzie się ona rozpoczyna - miejscem opodatkowania jest jednak państwo przeznaczenia (zakończenia dostawy).

Wybór miejsca opodatkowania w państwie przeznaczenia towarów dotyczy tych dostaw, które, co do zasady, opodatkowane są w państwie wysyłki towaru, z uwagi na nie przekroczenie limitów ustalonych przez państwo członkowskie zakończenia dostawy. Jeśli podatnik składa polskiemu organowi podatkowemu zawiadomienie o wyborze opodatkowania w państwie przeznaczania, to tym samym rezygnuje z opodatkowania dostaw dokonywanych w ramach sprzedaży wysyłkowej w kraju (w Polsce).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółka posiadająca siedzibę na terytorium Niemiec zajmuje się sprzedażą internetową towarów (głównie odzieży) osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej z terytorium Polski na terytorium Niemiec. Wnioskodawca będzie zamawiał ubrania od producentów w Polsce. Towary będą przemieszczone do magazynu w Polsce. W Polsce towary będą przepakowywane i rozpakowywane. Po złożeniu zamówienia przez niemieckiego kontrahenta towary będą samochodem przewożone na terytorium Niemiec. Następnie za pomocą Kuriera, w tym również DHL, będą dostarczane bezpośrednio do finalnego odbiorcy. Klientami niemieckimi będą osoby niemające prawa do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Przy tym przed dokonaniem pierwszej dostawy poinformuje właściwego naczelnika urzędu skarbowego w Polsce o wyborze opodatkowania sprzedaży na terenie Niemiec. Spółka będzie posiadała dokumenty potwierdzające przemieszczenie towarów na terytorium Niemiec. Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem dla podatku od towarów i usług.


Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy obowiązku opodatkowania w Polsce sprzedaży towarów z polskiego magazynu do finalnego odbiorcy w Niemczech.


Mając na uwadze wyżej cytowane przepisy należy stwierdzić, że w przedmiotowym przypadku mamy do czynienia ze sprzedażą wysyłkową z terytorium kraju. Zatem, co do zasady, gdy nie zostały przekroczone limity ustalone w państwie przeznaczenia towaru miejscem opodatkowania dostawy dokonywanej w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju winna być Polska. Niemniej jednak w przedmiotowym przypadku, w którym Wnioskodawca przed dokonaniem pierwszej dostawy poinformuje właściwego naczelnika urzędu skarbowego w Polsce o wyborze opodatkowania sprzedaży na terenie Niemiec, przy wypełnieniu wszystkich ustawowych warunków, dostawy dokonywane w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju nie będą podlegały opodatkowaniu na terenie Polski lecz na terytorium Niemiec.


Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie jest prawidłowe.


Ad. 2


Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych na terytorium Polski towarów i usług związanych ze sprzedażą wysyłkową.


Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.


Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy ).


Ponadto, zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.


Z powyższych regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług, występującemu w takim charakterze, przy czym podatek naliczony winien dotyczyć nabycia towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który związany jest z transakcjami opodatkowanymi, realizowanymi przez podatnika.


Prawo to dotyczy również podatku naliczonego związanego z zakupami towarów i usług dokonywanymi na terytorium kraju, które służą docelowo wykonywaniu działalności podatnika, podlegającej obcej jurysdykcji podatkowej. Niemniej nawet w takiej sytuacji nabyte w kraju towary i usługi dokonywane są na cele działalności podatnika, która podlegałaby opodatkowaniu w Polsce.


Wnioskodawca wskazuje, że będzie korzystał w Polsce z usług podwykonawców związanych z prawidłowym prowadzeniem magazynu. Będą to między innymi usługi w zakresie przyjmowania, sortowania, układania i wydawania towarów, prowadzenia ewidencji magazynowej czy usług ich przewozu na terytorium Niemiec.


Z uwagi na to, że Spółka dokonuje dostawy towarów opodatkowanej - jak wynika z rozstrzygnięcia dotyczącego pytania nr 1 - na terytorium Niemiec, a dostawa taka na terytorium Polski podlegałaby opodatkowaniu, należy uznać, że na podstawie art. 86 ust. pkt 1 ustawy Spółka będzie posiadała prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w otrzymanych fakturach z tytułu nabycia towarów i usług związanych ze sprzedażą wysyłkową, tj. z prawidłowym prowadzeniem magazynu (m.in. przyjmowanie, sortowanie, układanie i wydawanie towarów, prowadzenie ewidencji magazynowej, usług przewozu towarów na terytorium Niemiec). Przy czym należy wskazać, że korzystając z tego prawa Wnioskodawca ma obowiązek posiadania dokumentów, z których wynika związek odliczonego podatku z czynnościami opodatkowanymi poza terytorium kraju.


Zatem w tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.


Ad. 3 i 4


Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.


Ponadto, na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.


Powyższe oznacza, iż przemieszczenie towarów traktowane będzie jako wewnątrzwspólnotowe nabycie wtedy, gdy przemieszczane towary są własnością podatnika, który wszedł w ich posiadanie na terytorium państwa członkowskiego, z którego transportowane są do Polski i będą służyć czynnościom wykonywanym przez niego, jako podatnika, na terytorium kraju.


Ze złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca mający siedzibę w Niemczech zajmuje się sprzedażą internetową na terenie Niemiec. W celu składowania towarów na terenie Polski Spółka wynajęła halę. Spółka posiada również halę na terenie Niemiec. Spółka zamierza dokonywać zakupu towarów w Polsce, które będą przemieszczane do magazynu położonego w Polsce. Po złożeniu zamówienia przez niemieckiego kontrahenta (osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej i niemające prawa do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) za pośrednictwem internetu towary będą bezpośrednio przemieszczane z polskiego magazynu do klientów niemieckich. Towary będą również przewożone samochodem z polskiego magazynu na terytorium Niemiec. Następnie za pomocą Kuriera będą dostarczane bezpośrednio do finalnego odbiorcy. W przyszłości zdarzą się transakcje, w których - z uwagi na brak miejsca w magazynie w Niemczech - Wnioskodawca będzie przemieszczał towary z magazynu w Niemczech do magazynu w Polsce. Przemieszczone towary będą następnie przewożone z powrotem do magazynu w Niemczech lub bezpośrednio do klientów. Wnioskodawca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, jest zarejestrowanym podatnikiem VAT dla podatku od towarów i usług i będzie miał całodobowy nieograniczony dostęp do magazynu w Polsce.


Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania przemieszczenia towarów z magazynu położonego w Niemczech do magazynu położonego w Polsce zarówno w przypadku kiedy towar będzie ponownie przemieszczony do magazynu w Niemczech jak i w sytuacji gdy będzie miała miejsce sprzedaż z magazynu w Polsce bezpośrednio finalnym nabywcom. Przy czym Wnioskodawca doszukuje się odmiennych skutków podatkowych wskazanych przemieszczeń. Zdaniem Wnioskodawcy przemieszczenie do Polski nie będzie opodatkowane kiedy towar później zostanie przemieszczony do Niemiec, natomiast w sytuacji gdy towar po przemieszczeniu z powrotem do Polski zostanie wysłany z terytorium Polski bezpośrednio klientowi niemieckiemu w ramach sprzedaży wysyłkowej, wówczas przemieszczenie nastąpi w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów rozliczanego przez Wnioskodawcę w Polsce.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy nie uzależniają opodatkowania przemieszczenia towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika z terytorium państwa członkowskiego na terytorium Polski od tego w jaki sposób przemieszczony towar ma służyć działalności gospodarczej podatnika. Natomiast ponowne przemieszczenie towaru do Niemiec tak samo jak sprzedaż wysyłkowa towaru z terytorium Polski klientowi niemieckiemu jest czynnością dokonaną w ramach działalności gospodarczej podatnika. Zatem w sytuacji opisanej we wniosku kiedy Wnioskodawca będący podatnikiem podatku od wartości dodanej oraz podatku VAT dokonuje przemieszczenia towarów nabytych dla prowadzonego przedsiębiorstwa z terytorium państwa członkowskiego (Niemcy) na terytorium Polski, a przemieszczone towary mogą być ponownie przemieszczone na terytorium Niemiec lub też dostarczone za pośrednictwem kuriera do klienta na terytorium Niemiec, to należy stwierdzić, że przemieszczenie towarów Wnioskodawcy - nabytych dla prowadzonej działalności gospodarczej - z magazynu położonego na terytorium Niemiec do magazynu położonego na terytorium Polski spełnia przesłanki wymienione w art. 11 ust. 1 ustawy. Niniejsze przemieszczenie stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, bowiem przemieszczenie towarów z terytorium UE na terytorium kraju następuje w związku z działalnością Wnioskodawcy, tj. dalszą sprzedażą tych towarów bezpośrednio klientowi niemieckiemu w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium Polski lub też powtórnym przemieszczeniem towarów na terytorium Niemiec i sprzedażą na terytorium Niemiec.


Jednocześnie należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że mająca miejsce po przemieszczeniu towarów z terytorium Niemiec do Polski późniejsza dostawa towarów z magazynu położonego w Polsce dla nabywcy niemieckiego będącego osobą fizyczną niezarejestrowaną na potrzeby podatku od wartości dodanej, tj. takiego, który nie ma obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów stanowi sprzedaż wysyłkową, o której mowa w art. 23 ust. 1 ustawy – w przedmiotowym przypadku opodatkowaną na terytorium Niemiec.

Wobec tego stanowisko Wnioskodawcy odnoszące się do braku opodatkowania przemieszczenia towaru z terytorium Niemiec do Polski w sytuacji kiedy towar później zostanie przewieziony do magazynu w Niemczech należy uznać za nieprawidłowe, natomiast stanowisko Wnioskodawcy dotyczące rozpoznania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przemieszczonych z terytorium Niemiec na terytorium kraju a następnie opodatkowania w Niemczech sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju należy uznać za prawidłowe.


Ad. 5


Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest również obowiązek wystawienia faktury zgodnie z krajowymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług dla przedmiotowej sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju podlegającej opodatkowaniu na terytorium Niemiec.


W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1.


Natomiast zgodnie z art. 106a ustawy przepisy Rozdziału 1 „Faktury” stosuje się do:

  1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
  2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
  1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
  2. państwa trzeciego.


Z powyższych przepisów wynika, że do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju zobowiązany jest podatnik. Poza tym z art. 106a pkt 2 ustawy wynika, że przepisy rozdziału dotyczącego faktur stosuje się dla dostawy dokonywanej przez podatnika, który posiada w Polsce siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności. Wobec tego brak siedziby działalności gospodarczej na terytorium Polski lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej skutkuje tym, że dokonujący sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju nie ma obowiązku wystawienia faktury dla takiej transakcji na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.


Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca posiadający siedzibę działalności gospodarczej w Niemczech, nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem na podstawie art. 106a pkt 2 w związku z art. 106b ust. 1 pkt 2 ustawy nie ma obowiązku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż wysyłkową z terytorium Polski niemieckim klientom będącym osobami fizycznymi niemającymi prawa do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązku wystawienia faktury zgodnie z krajowymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju należy uznać za nieprawidłowe.


Ad. 6


Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również opodatkowania przemieszczenia towarów w przypadku, gdy towary niepodjęte przez nabywcę niemieckiego zostaną przemieszczone z magazynu położonego w Niemczech do magazynu w Polsce oraz gdy w niemieckim magazynie towary nie mieszczą się i są przesyłane do Polski celem krótkotrwałego przechowania (10 dni).


Jak wskazano przemieszczenie towarów traktowane jest jako wewnątrzwspólnotowe nabycie wtedy, gdy przemieszczane towary są własnością podatnika, który wszedł w ich posiadanie na terytorium państwa członkowskiego, z którego transportowane są do Polski i będą służyć czynnościom wykonywanym przez niego, jako podatnika, na terytorium kraju.


Jednocześnie przepisy ustawy nie uzależniają opodatkowania przemieszczenia towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika z terytorium państwa członkowskiego na terytorium Polski od tego na jak długo towar należący do podatnika jest przemieszczany przez tego podatnika na terytorium Polski.


Należy zatem stwierdzić, że w przedmiotowych przypadkach podobnie jak w przypadkach opisanych w pytaniach 3 i 4 przemieszczenie towarów z terytorium Niemiec na terytorium Polski należy uznać za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. W sytuacji bowiem, kiedy przemieszczany towar należy do podatnika (nie został sprzedany), to jego przemieszczenie z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju traktuje się jak wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy.


Tym samym w sytuacji wskazanej przez Wnioskodawcę przemieszczenie przez Podatnika towaru niepodjętego przez klienta niemieckiego z magazynu położonego na terytorium Niemiec do magazynu na terytorium Polski wypełnia przesłankę wynikającą z art. 11 ust. 1 ustawy i stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów opodatkowane na terytorium Polski. Również przemieszczenie towaru z magazynu położonego w Niemczech w sytuacji, kiedy towar ten nie mieści się w tamtejszym magazynie - na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy - stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów opodatkowane na terytorium Polski.


Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania przemieszczenia towaru z magazynu położonego w Niemczech na terytorium Polski w celu krótkotrwałego przechowywania lub też niepodjętego przez nabywcę niemieckiego jest nieprawidłowe.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. 2012, poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj