Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB4/423-501/14-2/ŁM
z 14 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2014 r. (data wpływu 15 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podmiotem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie prowadzi działalność gospodarczą (zwana w dalszej części „Wnioskodawcą”).

„A” (zwany w dalszej części „Kontrahentem”) posiada 100% udziałów w spółce Wnioskodawcy i pełni funkcję prezesa zarządu. Jednocześnie Kontrahent jest właścicielem nieruchomości.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć z kontrahentem umowę dzierżawy nieruchomości na czas nieokreślony. Łączna wysokość czynszu, określonego z uwzględnieniem cen rynkowych, w ciągu roku przekroczyłaby progi określone w art. 9a ust. 2 ustawy dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2014.851 j.t z późn. zm.) oraz w art. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 roku (Dz.U. 2012.361 j.t. ze zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dla ww. umowy dzierżawy Wnioskodawca, jako Dzierżawca będzie zobowiązany sporządzić dokumentację cen transakcyjnych dla podmiotów powiązanych w myśl art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy nie będzie on zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z treści art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że przedmiotowa dokumentacja winna być sporządzona w przypadku transakcji zawieranej przez podatnika z podmiotami powiązanymi lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Nadto obowiązek ten powstaje dopiero, gdy obrót z transakcji przekroczy limity określone w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Analogiczne uregulowania zostały zawarte w art. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych brak jest definicji pojęcia „transakcja”. Wykładnia językowa, funkcjonalna oraz systemowa zostały przeprowadzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w ramach interpretacji indywidualnej z dnia 2 września 2011 r. (IBPBII/1/415-578/11/ASz).

W interpretacji tej organ podatkowy wskazał, iż pojęcia „transakcja” nie należy rozumieć jako każdej czynności prawnej lub faktycznej, a tylko taką, która jest dokonywana między przedsiębiorcami, ma charakter „handlowy”, gospodarczy (przymiotnik „handlowy” oznacza zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego coś w ramach „handlu”, czyli działalności polegającej na kupnie, sprzedaży lub wymianie towarów i usług)”. Z powyższego wynika, że art. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się wyłącznie do czynności prawnych lub faktycznych, które odbywają się między przedsiębiorcami powiązanymi i mają charakter operacji w ramach ich działalności gospodarczej, handlowych, a nie do wszystkich stosunków prawnych lub faktycznych pomiędzy spółką a udziałowcem, czy też pomiędzy przedsiębiorcami powiązanymi. Dopuszczalne jest zawarcie umowy w sferze prywatnej, która nie będzie podlegała obowiązkowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych.

1. Wykładnia językowa.
   Organ podatkowy wskazał, iż z definicji „transakcji” zawartych w Słowniku Języka Polskiego PWN oraz PWN Biznes wynika, iż akcent położony jest na jej handlowy gospodarczy charakter.
2. Wykładnia funkcjonalna.
   Z „Wytycznych w sprawie cen transferowych dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz administracji podatkowych” (Transfer Pricing Guidelines for Multinational Enterprises and Tax Administrations, Dom Wydawniczy ABC, 2004) inkorporowanych do Modelu Konwencji Podatkowej OECD wynika, iż mają one zastosowanie jedynie do podmiotów działających w charakterze przedsiębiorców − podmiotów działających w ramach prowadzonych działalności gospodarczych.
3. Wykładnia systemowa.
   Regulacje OECD, które legły u podstaw polskich przepisów dotyczących cen transferowych wskazują, iż stosuje się je jedynie do „przedsiębiorstw powiązanych”, czyli podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.
   
   

Mając na uwadze powyższe organ podatkowy przyjął, iż podmioty zawierające umowę nie w ramach działalności gospodarczej, nie mają obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transakcyjnych.

Taką interpretację, na gruncie zbliżonego do przedmiotowej sprawy stanu faktycznego, przedstawił również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w wydanej interpretacji indywidualnej z dnia 5 sierpnia 2014 r. (ITPB1/415-537/14/AK).

Interpretacje te, choć zostały wydane na gruncie art. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to ze względu na analogiczny charakter uregulowań dotyczących cen transakcyjnych, mają zastosowanie również w odniesieniu do art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowej sprawie, Wnioskodawcę oraz Kontrahenta niewątpliwie należałoby uznać za podmioty powiązane. Mając jednakże na uwadze, iż Kontrahent nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie dzierżawy nieruchomości, a umowa zawarta będzie w sferze „prywatnej”, nie można umowie przypisać charakteru „transakcji”, a kontrahentowi statusu „przedsiębiorcy”.

W efekcie, w przedmiotowej sprawie nie zaistnieje obowiązek sporządzenia przez Wnioskodawcę dokumentacji cen transakcyjnych pomiędzy podmiotami powiązanymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm.): podatnicy dokonujący transakcji, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami – w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, jeżeli jedną ze stron takiej umowy jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, obejmującej:

1. określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko);
2. określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty;
3. metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji;
4. określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach − w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot;
5. wskazanie innych czynników − w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji zostały uwzględnione te inne czynniki, a w przypadku zawarcia umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze − w szczególności przyjętych w umowie zasad dotyczących praw wspólników (stron umowy) do udziału w zysku oraz uczestnictwa w stratach;
6. określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń − w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.
   
   

Powyższy obowiązek – na podstawie art. 9a ust. 2 ww. ustawy – obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1. 100.000 euro − jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo
2. 30.000 euro − w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3. 50.000 euro − w pozostałych przypadkach.
   
   

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

I tak − zgodnie z art. 11 ust. 1 tej ustawy: jeżeli:

1. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
2. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
3. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

− i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały − dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Natomiast stosownie do art. 11 ust. 4 ww. ustawy: przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

1. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.
   
   

Przepisy ust. 4 stosuje się również do powiązań o charakterze rodzinnym lub wynikających ze stosunku pracy albo majątkowych pomiędzy podmiotami krajowymi lub osobami pełniącymi w tych podmiotach funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze oraz jeżeli którakolwiek osoba łączy funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze w tych podmiotach (art. 11 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu, o którym mowa w ust. 1 i 4, oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5% (art. 11 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Natomiast określając wielkość udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu, przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą (art. 11 ust. 5b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Z powyższych przepisów wyraźnie wynika, że aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków. Po pierwsze, musimy mieć do czynienia z transakcją oraz po drugie – taka transakcja musi mieć miejsce między podmiotami powiązanymi.

Pojęcie „transakcja” nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego, zatem można uznać, że nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według Internetowego Słownika Języka Polskiego – http://sjp.pwn.pl) transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług, też zawarcie takiej umowy. W ujęciu słownikowym „transakcja” to operacja handlowa albo bankowa typu kupno-sprzedaż, ale na większą skalę także porozumienie, układ w jakiejś sprawie, które jest wynikiem rokowań, przetargów i ustępstw.

Jak wynika z powyższego sformułowania „transakcja” nie należy rozumieć jako każdą czynność prawną lub faktyczną, a tylko taką, która dokonywana jest między przedsiębiorcami, ma charakter „handlowy”, gospodarczy.

Warto również podkreślić, że jednym z elementów transakcji jest cena, w odróżnieniu np. od innych stosunków prawnych łączących dwa podmioty, w wyniku których następuje wypłata wynagrodzenia.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego 100% udziałów w kapitale Wnioskodawcy posiada osoba fizyczna, która jednocześnie pełni funkcję prezesa zarządu. Jednocześnie osoba fizyczna jest właścicielem nieruchomości, na którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę dzierżawy na czas nieokreślony. Ponadto jak wskazał Wnioskodawca łączna wysokość czynszu, określonego z uwzględnieniem cen rynkowych, w ciągu roku przekroczyłaby progi określone w art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wobec tego należy stwierdzić, że w niniejszym przypadku spełnione zostały przesłanki art. 11 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ osoba fizyczna posiada udział w kapitale Wnioskodawcy w wysokości przekraczającej minimalny próg 5%, a mająca zostać zawarta umowa dzierżawy nieruchomości mieści się w definicji pojęcia „transakcja”. Umowa dzierżawy jest bowiem transakcją gospodarczą. Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.): przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Wskazany czynsz stanowi zatem cenę za używanie rzeczy. Ponadto z uwagi na fakt, że łączna wysokość czynszu z tytułu dzierżawy przekroczy w roku podatkowym kwotę wynikająca z art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na Wnioskodawcy będzie spoczywał obowiązek dokumentacyjny wynikający z art. 9a tej ustawy.

Reasumując – z tytułu zawartej umowy dzierżawy Wnioskodawca będzie zobowiązany sporządzić dokumentację cen transakcyjnych dla podmiotów powiązanych w myśl art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto w odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.