Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/1/4511-94/15/ESZ
z 22 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Biura 29 stycznia 2015 r., uzupełnionym 3 i 9 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wydatków poniesionych tytułem zakupu polisy ubezpieczeniowej od utraty dochodu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 stycznia 2015 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wydatków poniesionych tytułem zakupu polisy ubezpieczeniowej od utraty dochodu. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 27 marca 2015 r. Znak: IBPBI/1/4511-94/15/ESZ wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 3 i 9 kwietnia 2015 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się sprzedażą ubezpieczeń na życie. Działalność ta wymaga wielu kontaktów z klientami oraz poszukiwania nowych klientów. Towarzystwo ubezpieczeniowe z którym Wnioskodawca zawarł umowę przyznaje największą prowizję za sprzedaż nowych produktów firmy, np. sprzedaż polisy ochronnej lub inwestycyjnej, natomiast prowizja za obsługę kontynuowanych umów ubezpieczenia, jest na tyle niska, że nie mogłaby pokryć kosztów prowadzenia działalności Wnioskodawcy. Towarzystwo ubezpieczeniowe, z którym Wnioskodawca współpracuje nalicza prowizje w ten sposób, aby portfel sprzedażowy tego Towarzystwa ubezpieczeniowego powiększał się. Jeżeli Wnioskodawca nie będzie nawiązywał nowych kontaktów z klientami, a w związku z tym zawierał nowych umów ubezpieczenia, towarzystwo ubezpieczeniowe nie wypłaci mu premii kwartalnej, ani półrocznej, a w ostateczności może z nim rozwiązać umowę.

W związku z powyższym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zakupił polisę, która zabezpiecza go przed utratą dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. w przypadku gdyby Wnioskodawca zachorował i nie mógł wykonywać swojej działalności, Towarzystwo ubezpieczeniowe w ramach tej polisy wypłaca mu 100 zł za każdy dzień choroby, czyli miesięcznie jest to kwota 3000 zł. Jak wskazał Wnioskodawca kwota ta pozwoli mu na pokrycie stałych kosztów działalności. Przychód z tejże polisy będzie podlegał opodatkowaniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ww. wydatek może stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej?

Zdaniem Wnioskodawcy, działanie o którym mowa we wniosku (tj. zakup polisy, która zabezpiecza jego przyszłe przychody), pozwoli mu na zwiększenie przychodu firmy. W związku z tym poniesiony wydatek powinien stanowić koszt podatkowy prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, polisa zabezpiecza jego przyszłe przychody, dlatego też wydatek z jej tytułu powinien być kosztem; ewentualne przyszłe świadczenie będzie natomiast przychodem.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodu, nie stwarza domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostają z mocy samego prawa uznane za koszty podlegające odliczeniu. Innymi słowy, poniesienie wydatku, który nie został wyłączony z kosztów na mocy art. 23 nie oznacza, że wydatek taki automatycznie będzie uznany za koszt uzyskania przychodów. Podatnik ma bowiem możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów pod warunkiem, że mają one związek z przychodem z prowadzonej działalności gospodarczej, a ich poniesienie ma, bądź może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, czy też zachowanie albo zabezpieczenie tego źródła przychodu.

Ustawodawca posługując się zwrotem „koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu” przypisuje temu określeniu cechę świadomego, zamierzonego, przemyślanego i logicznego działania podatnika podporządkowanego osiągnięciu przychodów, a nie odwołuje się do skutku będącego następstwem określonego działania. Wykładnia językowa użytego przez ustawodawcę określenia ,,koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu” oznacza, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków pod tym jednakże warunkiem, że wykaże, że poniósł określony wydatek, który ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jego poniesienie miało lub mogło mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, bądź też ma służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

W przypadku źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz, aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Należy przy tym podkreślić, że obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu – każdorazowo spoczywa na podatniku.

Należy również zauważyć, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądowym wszelkiego rodzaju przywileje podatkowe są w swojej istocie odstępstwem od jednej z głównych zasad podatkowych, a mianowicie zasady sprawiedliwości podatkowej, przejawiającej się w powszechności opodatkowania oraz równości podatkowej. Zatem rzeczą zupełnie wyjątkową jest sytuacja, w której pewna grupa podmiotów korzysta z uprawnień, których nie posiada większość. Z powyższego wynika, że wszelkiego rodzaju uprzywilejowanie w systemie prawa podatkowego jako wyjątek, odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania) nie może być oderwane od zasad wykładni gramatycznej i odbywać się według wykładni rozszerzającej. Podkreślić więc należy, że przepisy prawa podatkowego należy interpretować ściśle, zaś ich wykładnia rozszerzająca jest niedopuszczalna.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności zawiera umowy ubezpieczenia z klientami. Dla zabezpieczenia swoich przychodów zakupił polisę zabezpieczającą go przed utratą przyszłych dochodów w razie choroby, która uniemożliwiłaby mu wykonywanie działalności gospodarczej.

Wydatki ponoszone na dobrowolne ubezpieczenie na wypadek całkowitej okresowej niezdolności do pracy wskutek choroby lub nieszczęśliwego wypadku nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie stanowi to jednak – jak uprzednio wskazano – wystarczającej przesłanki do zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Dla uzyskania takiego statusu, konieczne jest bowiem zaistnienie związku przyczynowego między poniesionym wydatkiem, a celem jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Ponadto należy zbadać, czy dany rodzaj wydatku pozostaje w związku z działalnością przedsiębiorstwa i nie stanowi wydatku ponoszonego na cele osobiste podmiotu zarządzającego przedsiębiorstwem. Takie rozumienie kosztów uzyskania, oparte na ich istocie ekonomicznej, dominuje we współczesnych ustawodawstwach podatkowych (zob. R. Mastalski, Glosa do wyroku SN z 26 września 1995 r. sygn. akt III ARN 32/95, opublikowane w: OSP, 1997 r., Nr 1, poz. 21).

Należy zatem rozważyć czy istnieje zależność między wymienionym, poniesionym kosztem, a możliwością zachowania, czy też zabezpieczenia źródła przychodów jakim jest prowadzona działalność gospodarcza. Przy kwalifikowaniu do kosztów podatkowych poczynionego przez Wnioskodawcę wydatku na ubezpieczenie należy brać po uwagę przeznaczenie wydatku (jego celowość), jak też potencjalną możliwość przyczynienia się tego wydatku do zachowania, czy też zabezpieczenia źródła przychodów. Z analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że celowość wydatku poniesionego z tytułu ww. ubezpieczenia, w istocie nie odnosi się do prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Analizując racjonalność i celowość poniesionego wydatku na ubezpieczenie na wypadek całkowitej okresowej niezdolności do pracy na skutek choroby, wskazać należy, że celem poniesienia powyższego wydatku jest przede wszystkim zabezpieczenie bytu Wnioskodawcy na wypadek niezdolności do pracy wskutek nieszczęśliwego wypadku lub choroby. Wydatek z tego tytułu należy zatem zaliczyć do wydatków o charakterze osobistym, bowiem konieczność opłacania polisy z tytułu tego typu ubezpieczenia jest niezależna od tego, czy ubezpieczony prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Z założenia ubezpieczenie to ma na celu niepogorszenie sytuacji materialnej Wnioskodawcy. Otrzymane odszkodowanie – w sytuacji zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem – nie będzie przychodem z działalności gospodarczej, a omawiany wydatek – bezspornie poniesiony został w celu potencjalnego otrzymania takiego odszkodowania.

Zdaniem tut. Organu, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że wydatek na zakup polisy ubezpieczeniowej na wypadek utraty dochodu spowodowanej chorobą, jest wydatkiem, który ma zagwarantować zabezpieczenie źródła przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej. Co prawda otrzymane z polisy środki pieniężne mogą zostać przeznaczone na pokrycie wskazanych we wniosku kosztów wynikających z prowadzonej działalności gospodarczej, jednakże stwierdzić należy, że jeżeli w opisanej sytuacji Wnioskodawca nie podjąłby decyzji o zakończeniu prowadzenia działalności gospodarczej, to niezależnie od otrzymania środków z polisy i tak musiałaby ponosić niektóre wydatki związane z zachowaniem lub zabezpieczeniem tego źródła przychodów. Zatem wydatek z tytułu zapłaconej polisy nie ma na ten fakt żadnego wpływu.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że wydatek poniesiony przez Wnioskodawcę na dobrowolne ubezpieczenie w celu zabezpieczenia się na wypadek całkowitej okresowej niezdolności do pracy wskutek choroby nie został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Nie można też stwierdzić, że wydatek ten przyczyni się do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Faktu powyższego nie zmienia również okoliczność, że umowę ubezpieczenia Wnioskodawca zawarł jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

W świetle powołanych przepisów i w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stanowisko Wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Na marginesie wskazać należy, że skoro wydatek związany z zakupem ubezpieczenia od utraty dochodu stanowi wydatek osobisty, to nie ma on również związku ze źródłem przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Zatem ewentualne kwoty wypłacone Wnioskodawcy z ww. polisy ubezpieczeniowej nie będą również miały związku z ww. źródłem przychodu. Jednakże stosownie do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz zadanego pytania przedmiotem niniejszej interpretacji była wyłącznie kwestia możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z zakupem polisy ubezpieczeniowe od utraty dochodu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazać należy, że w pozostałym zakresie objętym wnioskiem wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.