Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-7/15-4/JR
z 14 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2015 r. (data wpływu 7 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 marca 2015 r. (data wpływu 27 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu zastępstwa procesowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 stycznia 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu zastępstwa procesowego.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 17 marca 2015 r., Nr IPTPB2/4511-7/15-2/JR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h ww. ustawy, wystąpił do Wnioskodawcy o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 23 marca 2015 r., natomiast w dniu 27 marca 2015 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 26 marca 2015 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu …maja 2014 r. w Sądzie Okręgowym w L. I Wydział Cywilny został ogłoszony wyrok w sprawie sygn. akt. IC X/10, z powództwa Wnioskodawcy przeciwko Towarzystwu Ubezpieczeniowemu W. o zapłatę w związku z pożarem domu w 2007 r. Przedmiotowym wyrokiem zasądzona została na rzecz Wnioskodawcy należność główna w kwocie 98 680 zł 97 gr oraz odsetki ustawowe od dnia …listopada 2007 r. w kwocie 82 399 zł 96 gr. Jednocześnie Sąd zobowiązał Towarzystwo Ubezpieczeniowe do zwrotu na rzecz Wnioskodawcy kosztów procesu związanych z zastępstwem procesowym w kwocie 3 600 zł.

W dniu …czerwca 2014 r. Towarzystwo Ubezpieczeniowe wykonując wyrok przelało należność główną w kwocie 98 680 zł 97 gr na konto Wnioskodawcy. Ustawowe odsetki w kwocie 82 399 zł 96 gr zostały przelane w dniu …czerwca 2014 r.

Wnioskodawca, udzielił pełnomocnictwa do reprezentowania przed sądami Kancelarii Adwokackiej … oraz Radcy Prawnemu …, którzy naprzemiennie uczestniczyli przez blisko pięć lat we wszystkich rozprawach.

Po uprawomocnieniu się wyroku, na podstawie faktury VAT nr Y/2014, w dniu …czerwca 2014 r. Wnioskodawca dokonał zapłaty kwoty 22 670 zł tytułem zastępstwa procesowego na rzecz prawników ….

W związku z powyższym opisem zadano (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku) następujące pytanie.

Czy kwotę 22 670 zł, którą Wnioskodawca poniósł z tytułu zastępstwa procesowego, pomniejszoną o wartość 3 600 zł, wypłaconą przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe, można uznać za koszty uzyskania przychodów w 2014 r. w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro odsetki ustawowe stały się Jego przychodem?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 1991 r., Nr 80, poz. 350 z późn. zm.) – „odszkodowania” zwolnione są od podatku dochodowego od osób fizycznych, lecz nie dotyczy to odsetek za zwłokę w wykonaniu zobowiązania cywilnoprawnego, a w związku z tym odsetki są przychodem opodatkowanym na ogólnych zasadach.

Według Wnioskodawcy, gdyby nie zawarł umowy o reprezentowanie przed sądem z osobami kompetentnymi istniałoby duże prawdopodobieństwo, że przychodu z odszkodowania nieuzyskałby. Wnioskodawca wskazał, że uczestnicząc przez prawie cztery lata we wszystkich rozprawach wielokrotnie był bezradny i zaskoczony procedurami sądowymi.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych (tzw. należności główne).

Wnioskodawca stwierdził, że kwota wypłaconych Mu odsetek ustawowych traktowana jest jako przychód podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych, ponieważ odsetki ustawowe nie są wyszczególnione w ww. artykule.

Wnioskodawca wskazał, że Sąd wyrokiem z dnia …maja 2014 r. nakazał Towarzystwu Ubezpieczeniowemu zwrot na rzecz Wnioskodawcy oprócz odsetek ustawowych od należności głównej (wolnej od podatku) również kosztów procesu związanych z wynagrodzeniem adwokatów wynikających z treści § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, w stawce minimalnej 3 600 zł, ponieważ wartość sporu nie przekroczyła 200 000 zł.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

W związku z tym, Wnioskodawca uważa, że koszty jakie poniósł (na podstawie faktury VAT) w kwocie 22 670 zł, pomniejszone o wypłaconą przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe kwotę 3 600 zł, zamknęły się wartością 19 070 zł, która to wartość zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiła Jego koszty uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. (art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)

A zatem, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w związku z pożarem domu wyrokiem z dnia …maja 2014 r., zasądzona została od Towarzystwa Ubezpieczeniowego na rzecz Wnioskodawcy należność główna oraz odsetki ustawowe od dnia …listopada 2007 r. Jednocześnie Sąd zobowiązał Towarzystwo Ubezpieczeniowe do zwrotu na rzecz Wnioskodawcy kosztów procesu związanych z zastępstwem procesowym w kwocie 3 600 zł.

Wnioskodawca, udzielił pełnomocnictwa do reprezentowania przed sądami Kancelarii Adwokackiej oraz Radcy Prawnemu. Po uprawomocnieniu się wyroku, na podstawie faktury VAT, w dniu …czerwca 2014 r. Wnioskodawca dokonał zapłaty kwoty 22 670 zł tytułem zastępstwa procesowego na rzecz prawników.

Zatem, w rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z trzema należnościami zasądzonymi wyrokiem sądu na rzecz Wnioskodawcy, tj. należnością główną, odsetkami oraz zwrotem kosztów procesu.

Zarówno odszkodowanie jak i odsetki stanowią, co do zasady, przychód z innych źródeł. Stosownie do przepisu art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Należy zauważyć, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wobec powyższego, przyjmując za Wnioskodawcą, że należność główna, którą otrzymał, stanowi przychód korzystający ze zwolnienia przedmiotowego, natomiast odsetki ustawowe są przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy ustalić, czy Wnioskodawca obliczając dochód z tytułu otrzymanych odsetek może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu całość poniesionych wydatków związanych z zastępstwem procesowym na rozprawach sądowych w sprawie zakończonej wyrokiem Sądu.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy kosztami uzyskania są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym wyżej przepisie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo – skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, że zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie zatem wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

• zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami,
  

• nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów,
  

• są właściwie udokumentowane.
  
  

W niniejszej sprawie występuje związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy uzyskanym przez Wnioskodawcę przychodem, a poniesionym wydatkiem z tytułu zastępstwa procesowego co oznacza, że wydatek z tego tytułu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Zauważyć jednak należy, że wskazane we wniosku koszty zastępstwa procesowego zostały poniesione w celu otrzymania należności głównej łącznie z odsetkami ustawowymi od Towarzystwa Ubezpieczeniowego.

W myśl art. 22 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Zgodnie z art. 22 ust. 3a ww. ustawy zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, że podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychód z tytułu odsetek Wnioskodawca może pomniejszyć o taką kwotę kosztów związanych z zastępstwem procesowym, która przypada na kwotę odsetek ustawowych zasądzonych przez Sąd i otrzymanych przez Wnioskodawcę. Mając na uwadze zapis powołanego wyżej art. 22 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwota ww. kosztów, która przypada na wartość należności głównej, korzystającej według Wnioskodawcy ze zwolnienia, nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu.

Przy czym zaznaczyć należy, że jak wynika z opisu stanu faktycznego, koszty procesu należy w pierwszej kolejności pomniejszyć o kwotę 3 600 zł zwróconą przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe z tytułu kosztów związanych z zastępstwem procesowym.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, że do kosztów uzyskania przychodu z odsetek może zaliczyć całą kwotę wynikającą z faktury (tj. dotyczącą zarówno przychodu z odszkodowania jak i przychodu z odsetek), pomniejszoną jedynie o wartość zwróconą przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe, należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do przedstawionych kwot, Organ informuje, że ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać nie należą do kompetencji tutejszego organu. Dokonując wykładni przepisów prawa, organ podatkowy nie jest uprawniony do dokonywania wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. Natomiast tutejszy Organ działając w imieniu Ministra Finansów interpretuje przepisy prawa podatkowego, tj. dokonuje oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego. W związku z powyższym tut. organ nie może odnieść się do wyliczeń wskazanych przez Wnioskodawcę.

Jednocześnie należy zastrzec, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku, ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Tutejszy Organ zauważa, że wydana interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie w zakresie postanowionego pytania dotyczącego kosztów uzyskania przychodów, nie dotyczy możliwości zwolnienia z podatku dochodowego należności głównej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.