Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/443-725/12/14-S/AD
z 26 stycznia 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 20 marca 2013 r. sygn. akt I SA/Po 60/13 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1263/13 – stwierdza, że stanowisko Powiatu, przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2012 r. (data wpływu 13 lipca 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 12 września 2012 r. (data wpływu 17 września 2012 r.) oraz pismem z dnia 16 października 2012 r. (data wpływu 19 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy mediów oraz innych usług związanych z eksploatacją budynków – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy mediów oraz innych usług związanych z eksploatacją budynków. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 września 2012 r. (data wpływu 17 września 2012 r.) o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz uzupełnienie własnego stanowiska w sprawie a także pismem z dnia 16 października 2012 r. (data wpływu 19 października 2012 r.) o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Powiat udostępnia pomieszczenia w stanowiących jego własność budynkach jednostkom organizacyjnym Powiatu - utworzonym przez Radę Powiatu:

  • jednostce budżetowej – Zarządowi Dróg Powiatowych („ZDP”) (na podstawie protokołu przekazania);
  • jednostce budżetowej – Powiatowemu Centrum Pomocy Rodzinie („PCPR”) (na podstawie protokołu przekazania);
  • jednostce budżetowej – Powiatowemu Ośrodkowi Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej („PODiK”) (na podstawie umowy użyczenia).

Dostawcy mediów i usługodawcy wykonujący takie zadania jak: odprowadzenie ścieków, wywóz śmieci, sprzątanie, ochrona w tych obiektach itp, realizują te świadczenia na podstawie umów zawartych z jednostką samorządu terytorialnego – Powiatem i obciążają kosztami tych zadań Powiat na podstawie faktur VAT, które są regulowane przez urząd – Starostwo Powiatowe, a wydatki te zawarte są w planie finansowym tej jednostki.

We wskazanych wyżej przypadkach Powiat dokonuje także rozliczeń – z poszczególnymi jednostkami bieżących, ponoszonych kosztów eksploatacyjnych związanych z budynkiem (dotyczących zużytych „mediów” i innych usług: parkingu, ochrony, sprzątania itp).

Od strony rozliczeń finansowych w planach finansowych poszczególnych jednostek organizacyjnych uwzględniane są wydatki dotyczące kosztów eksploatacyjnych udostępnionych pomieszczeń.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że:

  1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Zarząd Dróg Powiatowych dysponują pomieszczeniami w budynku stanowiącym własność Powiatu na podstawie protokołów przekazania tych pomieszczeń. Pomiędzy Powiatem a ww. podmiotami nie została zawarta umowa (najmu, dzierżawy ani użyczenia), ponieważ właścicielem i korzystającym jest ten sam podmiot. PCPR i ZDP są jednostkami organizacyjnymi Powiatu, nieposiadającymi osobowości prawnej i w ramach własnych działań realizują wyłącznie zadania powiatu. Przekazania pomieszczeń mają charakter nieodpłatny. Powiat nie pobiera czynszu za ich użytkowanie. W planach finansowych tych jednostek przewidziane są jedynie środki na wydatki związane z eksploatacją pomieszczeń (media).
  2. Przekazane pomieszczenia mają charakter użytkowy. Wykorzystywane są przez PCPR, ZDP czy PODGiK wyłącznie na cele związane z realizacją zadań publicznych, będących jednocześnie zadaniami Powiatu wynikającymi z ustawy o samorządzie powiatowym.
  3. Przedmiotowe pomieszczenia są przeznaczone wyłącznie na cele opisane w p. 2. Podmioty użytkujące pomieszczenia nie prowadzą w nich żadnej działalności gospodarczej ani nie podnajmują tych pomieszczeń innym podmiotom.

W kolejnym uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że:

  1. Wszystkie jednostki organizacyjne Powiatu posiadają odrębne numery NIP i REGON. Podmioty te występują bowiem jako pracodawcy zatrudnionego personelu i tak odpowiednio:
    • Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie - NIP o numerze (…),
    • Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej - NIP o numerze (…),
    • Zarząd Dróg Powiatowych - NIP o numerze (…).
  2. PCPR, PODGiK i ZDP są odrębnymi jednostkami budżetowymi w rozumieniu przepisów art. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.). Z przepisów tych wynika, że kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej jednostki, do wysokości wydatków określonych w planie finansowym. Plany finansowe wszystkich jednostek organizacyjnych Powiatu składają się na budżet Powiatu, który uchwalany jest przez Radę Powiatu. Kierownik każdej jednostki organizacyjnej powoływany jest Uchwałą Zarządu Powiatu.
  3. Żadna z jednostek, o których mowa (ZDP, PCPR, PODGiK) nie prowadzi działalności gospodarczej. Jednostki te powołane zostały w celu realizacji zadań publicznych i wyłącznie realizują takie zadania.
  4. Wszystkie jednostki (ZDP, PCPR, PODGiK) realizują zadania publiczne stanowiące zadania Powiatu i tak odpowiednio.


Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizuje następujące zadania:

  1. Na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, z późniejszymi zmianami, oraz ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, z późniejszymi zmianami do zadań realizowanych przez PCPR należy w szczególności:
      opracowanie i realizacja powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka – po konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami;
    1. opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych;
    2. zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych, placówek wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym;
    3. prowadzenie rejestru danych, o osobach pełniących funkcję lub zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz do prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
    4. udzielanie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz wypłacanie wynagrodzenia zawodowym rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka z tytułu świadczonej opieki i wychowania albo pozostawania w gotowości do przyjęcia dziecka;
    5. przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, zagospodarowanie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo -terapeutyczne, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno -wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze;
    6. pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia, młodzieży opuszczającej rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo -terapeutyczne, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno -wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, mających braki w przystosowaniu się;
    7. organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez tworzenie warunków do powstawania grup wsparcia oraz specjalistycznego poradnictwa;
    8. organizowanie i finansowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka, rodzin pomocowych i dyrektorów placówek opiekuńczo -wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;
    9. finansowanie pobytu dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w pieczy zastępczej na terenie innego powiatu lub w placówce regionalnej;
    10. rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób;
    11. kierowanie osób do mieszkań chronionych oraz powiatowych ośrodków wsparcia, w tym domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, z wyłączeniem środowiskowych domów samopomocy i innych ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi;
    12. kierowanie osób do ośrodków interwencji kryzysowej;
    13. rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz kierowanie do nich osób;
    14. prowadzenie specjalistycznego poradnictwa;
    15. udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach mieszkańcom z terenu powiatu;
    16. szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu;
    17. doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu;
    18. podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych;
    19. sporządzanie corocznych sprawozdań z działalności jednostki, ocena zasobów pomocy społecznej w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej wraz z zestawieniem potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej;
    20. sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego;
    21. przekazywanie do biura informacji gospodarczej, informacji o powstaniu zaległości z tytułu nieponoszenia opłaty przez rodziców dzieci przebywających w pieczy zastępczej;
    22. pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, mającym trudności w integracji ze środowiskiem oraz w zakresie indywidualnego programu integracji i opłacanie za te osoby składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;
    23. udzielanie cudzoziemcom pomocy w zakresie interwencji kryzysowej oraz w zakresie pieczy zastępczej;
    24. realizacja zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, programów wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój specjalistycznego wsparcia;
    25. nadzór nad działalnością jednostek specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, oraz ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej i ośrodków interwencji kryzysowej.
  2. Na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, z późniejszymi zmianami, do zadań realizowanych przez PCPR należy w szczególności:
      opracowywanie i realizacja, zgodnych z powiatową strategią dotyczącą rozwiązywania problemów społecznych, powiatowych programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej oraz przestrzegania praw osób niepełnosprawnych;
    1. podejmowanie działań zmierzających do ograniczania skutków niepełnosprawności;
    2. realizacja zadań dotyczących udzielania pomocy finansowej osobom niepełnosprawnym ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej;
    3. realizacja zobowiązań wynikających z zawartych umów z PFRON;
    4. opracowywanie projektu rocznego planu gospodarowania środkami PFRON;
    5. sporządzanie okresowej sprawozdawczości z realizacji zadań oraz przygotowywanie zapotrzebowania na środki PFRON w zakresie rehabilitacji społecznej;
    6. współpraca z organizacjami pozarządowymi i fundacjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej.

Zarząd Dróg Powiatowych realizuje następujące zadania:

  1. opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;
  2. opracowywanie projektów planów finansowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz obiektów mostowych, tuneli, przepustów konstrukcji oporowych, w tym inwestycji finansowanych z funduszy strukturalnych;
  3. pełnienie funkcji inwestora;
  4. utrzymanie nawierzchni dróg, chodników, obiektów mostowych, tuneli, przepustów konstrukcji oporowych, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą;
  5. realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu;
  6. przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju;
  7. koordynacja robót w pasie drogowym;
  8. wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych;
  9. prowadzenie ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom;
  10. sporządzanie informacji o drogach powiatowych oraz przekazywanie ich „A”;
  11. przeprowadzanie okresowych kontroli stanu technicznego dróg i obiektów mostowych, tuneli, przepustów, konstrukcji oporowych i promów, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego;
  12. wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających;
  13. przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników;
  14. przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg;
  15. wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów, konstrukcji oporowych dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa lub mienia;
  16. dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;
  17. dokonywanie okresowych pomiarów poziomu hałasu;
  18. utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów;
  19. nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg powiatowych i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości;
  20. nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt 19 na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego do nich prawa;
  21. dokonywanie ocen stanu bezpieczeństwa na drogach;
  22. podejmowanie decyzji dotyczących lokalizacji znaków drogowych i innych urządzeń, stanowiących o zwiększeniu bezpieczeństwa na drogach;
  23. zatwierdzanie czasowych i opiniowanie stałych projektów organizacji ruchu drogowego;
  24. opiniowanie zezwoleń na zawody sportowe, rajdy, wyścigi, zgromadzenia i inne imprezy, które powodują utrudnienia w ruchu lub wymagają korzystania z drogi w sposób szczególny;
  25. ewidencja i gospodarowanie środkami finansowymi zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o finansach publicznych.

Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej realizuje następujące zadania:

  1. prowadzenie powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym ewidencji gruntów i budynków, gleboznawczej klasyfikacji gruntów i geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu;
  2. uzgadnianie usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu;
  3. zakładanie osnów szczegółowych;
  4. zakładanie i aktualizacja mapy zasadniczej;
  5. przeprowadzenie powszechnej taksacji nieruchomości oraz opracowanie i prowadzenie map i tabel taksacyjnych dotyczących nieruchomości;
  6. ochrona znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych;
  7. prowadzenie powiatowych baz danych wchodzących w skład krajowego systemu informacji o terenie;
  8. pobieranie opłat za czynności geodezyjne i kartograficzne oraz udzielanie informacji, a także opłat za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego;
  9. regulacja stanów prawnych gruntów zajętych pod pasy dróg publicznych, zaliczonych do kategorii dróg powiatowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy tego typu relacje stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu VAT oraz czy powinny być dokumentowane w drodze wystawienia faktur VAT, czy też mają walor działań niepodlegających VAT, a w konsekwencji wzajemne rozliczenie Powiatu i jego jednostek organizacyjnych winno odbywać się w oparciu o dokumenty not księgowych?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane wyżej relacje, czyli czynności między jednostką samorządu terytorialnego i jej jednostkami budżetowymi, związane z rozliczaniem kosztów eksploatacji pomieszczeń użytkowanych w celu realizacji zadań publicznych nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

Świadczenia polegające na udostępnieniu pomieszczeń, parkingu, usługi ochrony, sprzątania mieszczą się – co do zasady – w zakresie świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Również świadczenia obejmujące czynności wchodzące w szeroko pojętą dostawę „mediów” kwalifikowane są z zasady jako świadczenie usług, za wyjątkiem energii, której wszelkie postacie, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, stanowią towar, a w konsekwencji przedmiot dostawy towarów.

Jednakże podkreślenia wymaga, że świadczeniem usług w powyższym rozumieniu będzie tylko taka czynność, w przypadku której istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia, odnoszący z niego korzyść.

Świadczenie zakłada istnienie podmiotu będącego jego bezpośrednim odbiorcą. Przy czym z założenia winien to być podmiot inny niż wykonujący usługę. Świadczenie na własną rzecz (także w formie pośredniej) nie jest usługą, gdyż nie występuje wówczas konsument usługi. Powszechnie wskazuje się, że takie świadczenie, które nie jest konsumowane musi pozostać poza sferą objętą opodatkowaniem VAT.

Powiat niewątpliwie jest jednostką wyposażoną w osobowość prawną, a nadto wykonuje w określonych sytuacjach samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. działalność odznaczającą się określoną stałością i stopniem zorganizowania. W wykonywaniu tej działalności Powiat nie podlega czyjemukolwiek podporządkowaniu.

Zważywszy na treść wyłączenia ustanowionego w art. 15 ust. 6 ustawy, Powiat jest podatnikiem VAT w zakresie, w jakim dokonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

ZDP, PCPR oraz PODGiK, jako jednostki budżetowe mieszczące się w strukturze Powiatu, są jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, którym odrębne przepisy nie przyznały własnej zdolności prawnej. Nie występują samodzielnie w obrocie prawnym (na zewnątrz mogą występować jedynie jako statio municipi, ze skutkiem w sferze praw i obowiązków Powiatu).

O braku podstaw do opodatkowania VAT czynności rozliczeń realizowanych pomiędzy powiatem oraz jego jednostkami organizacyjnymi przemawiać będą przede wszystkim poniższe okoliczności:

  1. Jednostka budżetowa jako jednostka organizacyjna sektora finansów publicznych, pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadza na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Roczny plan dochodów i wydatków jednostki budżetowej jest podstawą jej działalności. Objęcie jednostki budżetowej w całości planem finansowym (budżetowanie brutto) realizuje w pełni zasadę zupełności (powszechności) budżetu. Jednostki budżetowe w najpełniejszy sposób realizują podstawową funkcję finansów publicznych, jaką jest funkcja redystrybucyjna. Uniezależnienie wydatków od dochodów oznacza, że wszystkie wydatki jednostki budżetowej są w istocie wydatkami budżetowymi Powiatu.
  2. Istotą czynności Powiatu jest realizacja (zapewnienie możliwości realizacji) zadań jednostki samorządu terytorialnego, a nie dokonanie świadczenia na rzecz określonej jednostki wewnętrznej. Ze względu na status prawny jednostki budżetowej nie można przyjąć, że występuje tu inny podmiot niż wykonujący czynność, który mógłby być jej konsumentem. Oznacza to jednocześnie brak czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.
    Do zadań publicznych powiatów należą między innymi zagadnienia: transportu zbiorowego i dróg publicznych (art. 4 ust. 1 pkt 6 u.s.p. – zakres działania ZDP); geodezji, kartografii i katastru (art. 4 ust. 1 pkt 9 u.s.p. – zakres działania PODGiK); pomocy społecznej, wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej (art. 4 ust. 1 pkt 3 i 3a u.s.p. – zakres działania PCPR). Wyposażenie przez Powiat jednostek podległych (znajdujących się w strukturze Powiatu, korzystających z jego osobowości prawnej) w niezbędne pomieszczenia i zapewnienie świadczeń ukierunkowanych na zapewnienie należytego stanu tych pomieszczeń ma na celu sprawne realizowanie zadań jednostki samorządu terytorialnego, dla wykonywania których dana jednostka podległa została powołana. Nie dochodzi zatem w tym wypadku do wymiany świadczeń wzajemnych, a następuje jedynie zorganizowanie aktywów majątkowych dla potrzeb realizacji zadań publicznych Powiatu. Omawiane działania nie mają jednak miejsca w ramach stosunku prawnego, kreującego usługę (czynność podlegającą opodatkowaniu VAT). Służą one bowiem w istocie wewnętrznym przesunięciom (rozliczeniom) w płaszczyźnie finansowej w ramach złożonego podmiotu prawa (i zarazem jednostki sektora finansów publicznych) jakim jest Powiat.
  3. Powszechnie akceptuje się pogląd, w świetle którego samorządowe jednostki organizacyjne o statusie zakładu budżetowego oraz jednostki budżetowej, wykonując zadania jednostki samorządu terytorialnego (w tym o charakterze użyteczności publicznej w zakresie gospodarki komunalnej), są jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, wykonującymi samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 uVAT, a zatem mają podmiotowość podatkową VAT odrębną od jednostki samorządu terytorialnego, która je utworzyła. Powyższe nie powinno jednak oznaczać automatycznie, że realizacja przez te jednostki zadań własnych na rzecz tworzącej je jednostki samorządowej, czy też realizacja działań przez jednostkę samorządu terytorialnego na rzecz jej jednostek organizacyjnych (zwłaszcza o charakterze funkcjonalnym) stanowi czynności podlegające opodatkowaniu VAT. W takim bowiem przypadku uwzględnić należy, że (jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej), świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych (wyrok z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 Tolsma, oraz wyrok z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie C-174/00 KrennemerGolf).

W sytuacji stanowiącej przedmiot interpretacji przepisów prawa podatkowego, mimo określonego stopnia wyodrębnienia jednostek organizacyjnych ze struktury tworzącej je jednostki samorządowej, które potencjalnie pozwala na uznanie ich za samodzielnego od tej jednostki podatnika VAT (co do zasady, o ile wykonywać będą czynności opodatkowane VAT), zasadnym wydaje się uznanie, że dokonywanie wzajemnych rozliczeń należności i zobowiązań w ramach realizacji zadań tej jednostki nie tworzy pomiędzy tymi podmiotami takiego stosunku prawnego, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, pozwalających na ich opodatkowanie VAT.

W takim bowiem przypadku Powiat nie wykonuje na rzecz jego jednostek organizacyjnych jakichkolwiek usług, lecz dokonuje wewnętrznych wzajemnych rozliczeń finansowych należności, obejmujących elementy zasadnicze dla funkcjonowania i działania tychże jednostek, jako wyodrębnionych jednostek organizacyjnych, wykonujących zadania Powiatu. Czynności te pozostają poza przedmiotem regulacji art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług i w konsekwencji stanowią czynności nieobjęte opodatkowaniem VAT.

Opisane we wniosku relacje, czyli czynności między jednostką samorządu terytorialnego i jej jednostkami budżetowymi, związane z rozliczaniem kosztów eksploatacji pomieszczeń użytkowych, w celu realizacji zadań publicznych nie podlegają opodatkowaniu VAT. W takim przypadku, operacje te nie mogą być dokumentowane poprzez wystawiane faktur VAT. Podstawą do zapłaty właścicielowi (Powiatowi) kosztów eksploatacyjnych w takim przypadku będą noty księgowe, czyli dokumenty spełniające wszystkie wymagania dowodu księgowego zgodnie z zapisami art. 21 ust. l ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152 poz. 1316 ze zm.).

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 25 października 2012 r. interpretację indywidualną znak ILPP2/443-725/12-6/AD, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

W ocenie tut. Organu, rozliczenie przez Powiat z innymi jednostkami bieżących ponoszonych kosztów eksploatacyjnych związanych z budynkiem (dotyczących zużytych „mediów” i innych usług: parkingu, ochrony, sprzątania itp.) stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji rozliczenie to winno odbywać się w oparciu o faktury VAT.

Pismem z dnia 6 listopada 2012 r. Powiat, wezwał Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z 3 grudnia 2012 r. znak ILPP2/443/W-65/12-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Powiat reprezentowany przez Doradcę Podatkowego Pana, wniósł w dniu 24 grudnia 2012 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 20 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Po 60/13, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.


Pismem z dnia 7 maja 2013 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku.

Wyrokiem z dnia 2 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1363/13 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 20 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Po 60/13 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1263/13 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.


Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podkreślić należy, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powiat, w świetle art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu. Natomiast, zgodnie z art. 4 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:

  1. edukacji publicznej,
  2. promocji i ochrony zdrowia,
  3. pomocy społecznej,
  • 3a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
  1. polityki prorodzinnej,
  2. wspierania osób niepełnosprawnych,
  3. transportu zbiorowego i dróg publicznych,
  4. kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
  5. kultury fizycznej i turystyki,
  6. geodezji, kartografii i katastru,
  7. gospodarki nieruchomościami,
  8. administracji architektoniczno-budowlanej,
  9. gospodarki wodnej,
  10. ochrony środowiska i przyrody,
  11. rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
  12. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
  13. ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
  14. przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
  15. ochrony praw konsumenta,
  16. utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
  17. obronności,
  18. promocji powiatu,
  19. współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),
  20. działalności w zakresie telekomunikacji.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie powiatowym, organami powiatu są: rada powiatu i zarząd powiatu.

W myśl art. 33 cyt. ustawy, zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy.

Jak stanowi art. 12 pkt 8 lit. i tej ustawy, do wyłącznej właściwości rady powiatu należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu dotyczących tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, iż Powiat, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2, działa w charakterze podatnika podatku VAT, tym samym podlega rejestracji dla potrzeb tego podatku na zasadach ogólnych.

Podkreślić przy tym należy, iż inne niż urzędy gmin (powiatów) i urzędy marszałkowskie, gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np.: samorządowych zakładów budżetowych i jednostek budżetowych, o ile oczywiście spełniają kryteria dotyczące statusu podatnika VAT przewidziane w powołanym wyżej art. 15 ustawy, powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne dla potrzeb VAT oznaczenie (numery) NIP.


Należy wskazać, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności. Podkreślić przy tym należy, że działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny - niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca – Powiat udostępnia pomieszczenia w stanowiących jego własność budynkach jednostkom organizacyjnym Powiatu - utworzonym przez Radę Powiatu:

  • jednostce budżetowej – Zarządowi Dróg Powiatowych („ZDP”) (na podstawie protokołu przekazania);
  • jednostce budżetowej – Powiatowemu Centrum Pomocy Rodzinie („PCPR”) (na podstawie protokołu przekazania);
  • jednostce budżetowej – Powiatowemu Ośrodkowi Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej („PODiK”) (na podstawie umowy użyczenia).


Dostawcy mediów i usługodawcy wykonujący takie zadania jak odprowadzenie ścieków, wywóz śmieci, sprzątanie, ochrona w tych obiektach itp, realizują te świadczenia na podstawie umów zawartych z jednostką samorządu terytorialnego – Powiatem i obciążają kosztami tych zadań Powiat na podstawie faktur VAT, które są regulowane przez urząd – Starostwo Powiatowe, a wydatki te zawarte są w planie finansowym tej jednostki.

We wskazanych wyżej przypadkach Powiat dokonuje także rozliczeń – z poszczególnymi jednostkami bieżących, ponoszonych kosztów eksploatacyjnych związanych z budynkiem (dotyczących zużytych „mediów” i innych usług: parkingu, ochrony, sprzątania itp).

Od strony rozliczeń finansowych w planach finansowych poszczególnych jednostek organizacyjnych uwzględniane są wydatki dotyczące kosztów eksploatacyjnych udostępnionych pomieszczeń.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Zarząd Dróg Powiatowych dysponują pomieszczeniami w budynku stanowiącym własność Powiatu na podstawie protokołów przekazania tych pomieszczeń. Pomiędzy Powiatem a ww. podmiotami nie została zawarta umowa (najmu, dzierżawy ani użyczenia), ponieważ właścicielem i korzystającym jest ten sam podmiot. PCPR i ZDP są jednostkami organizacyjnymi Powiatu, nieposiadającymi osobowości prawnej i w ramach własnych działań realizują wyłącznie zadania Powiatu. Przekazania pomieszczeń mają charakter nieodpłatny. Powiat nie pobiera czynszu za ich użytkowanie. W planach finansowych tych jednostek przewidziane są jedynie środki na wydatki związane z eksploatacją pomieszczeń (media). Przekazane pomieszczenia mają charakter użytkowy. Wykorzystywane są przez PCPR, ZDP czy PODGiK wyłącznie na cele związane z realizacją zadań publicznych, będących jednocześnie zadaniami Powiatu wynikającymi z ustawy o samorządzie powiatowym. Przedmiotowe pomieszczenia są przeznaczone wyłącznie na ww. cele. Podmioty użytkujące pomieszczenia nie prowadzą w nich żadnej działalności gospodarczej ani nie podnajmują tych pomieszczeń innym podmiotom.

Wszystkie jednostki organizacyjne Powiatu posiadają odrębne numery NIP i REGON. Podmioty te występują bowiem jako pracodawcy zatrudnionego personelu. PCPR, PODGiK i ZDP są odrębnymi jednostkami budżetowymi w rozumieniu przepisów art. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.). Z przepisów tych wynika, że kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej jednostki, do wysokości wydatków określonych w planie finansowym. Plany finansowe wszystkich jednostek organizacyjnych Powiatu składają się na budżet Powiatu, który uchwalany jest przez Radę Powiatu. Kierownik każdej jednostki organizacyjnej powoływany jest Uchwałą Zarządu Powiatu. Żadna z jednostek, o których mowa (ZDP, PCPR, PODGiK) nie prowadzi działalności gospodarczej. Jednostki te powołane zostały w celu realizacji zadań publicznych i wyłącznie realizują takie zadania.

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest, oprócz osobie fizycznej czy prawnej, również wyodrębnionej jednostce organizacyjnej samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.


Należy ponadto zwrócić uwagę na treść przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.). Mianowicie zgodnie z art. 9 Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Powyższe przepisy wskazują, iż niezależnie od częstotliwości wykonania danej czynności, czynność ta podlega opodatkowaniu jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek. Określenie samodzielności w tym znaczeniu ma charakter obiektywny, co oznacza, że ustalenia czy dana jednostka działa „samodzielnie” należy dokonać na podstawie obiektywnych kryteriów, a nie w sposób o charakterze uznaniowym przez jednostkę nadrzędną dla danego podmiotu. Ponadto należy wskazać, iż ustaleń tych należy dokonywać na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów wspólnotowych w oderwaniu od skutków konwencjonalnych na gruncie prawa cywilnego i przepisów samorządowych.

Jednym z kryteriów jest przede wszystkim ustalenie, czy dana jednostka ponosi ryzyko gospodarcze, czy też to ryzyko ponosi jednostka nadrzędna (por. pkt 35 wyroku TSUE w sprawie C-210/04). Kolejnym kryterium, według TSUE, decydującym o ustaleniu samodzielności, jest odpowiedzialność za szkody poniesione wobec osób trzecich (por. wyrok w sprawie C-202/90 pkt 15).

Zatem:

  • Powiat nie może decydować w sposób o charakterze uznaniowym, jaki będzie sposób rozliczania VAT przez jednostki podrzędne,
  • nie można automatycznie uznać, że Powiat oraz jego jednostki budżetowe stanowią jednego podatnika bez przeanalizowania czy spełnione zostały ww. obiektywne kryteria.

Jak wskazał Wnioskodawca wszystkie jednostki organizacyjne Powiatu posiadają odrębne numery NIP i REGON i są odrębnymi jednostkami budżetowymi w rozumieniu przepisów art. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.). Z przepisów tych wynika, że kierownik jednostki sektora finansów publicznych jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej jednostki, do wysokości wydatków określonych w planie finansowym. Występują również jako odrębni pracodawcy w stosunku do zatrudnionych tam osób.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Natomiast na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W odniesieniu do powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 20 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Po 60/13 wskazał, że: „Jednostka budżetowa jako jednostka organizacyjna sektora finansów publicznych, pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadza na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Tym samym wydatki jednostki budżetowej są w istocie wydatkami budżetowymi Powiatu. Oznacza to jednocześnie brak czynności podlegającej opodatkowaniu VAT - w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Nieprawidłowe jest zatem przyjęcie przez organ, że finansowe (księgowe) rozliczenie kosztów eksploatacyjnych związanych z udostępnieniem przez Powiat pomieszczeń w budynkach stanowiących jego własność jednostkom budżetowym Powiatu (w celu realizacji zadań publicznych określonych w art. 4 ustawy o samorządzie powiatowym) stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W powyższym zakresie powołać należy wyrok z dnia 18 października 2011 r. o sygn. akt I FSK 1369/10, w którym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że realizacja przez samorządowy zakład budżetowy zadań własnych tworzącej go jednostki samorządu terytorialnego o charakterze użyteczności publicznej w zakresie gospodarki komunalnej, nie stanowi świadczeń (usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT), podlegających opodatkowaniu VAT pomiędzy tymi podmiotami, co nie wyklucza ich opodatkowania z tytułu ich odpłatnego świadczenia na rzecz podmiotów zewnętrznych (konsumentów czynności w zakresie gospodarki komunalnej). W uzasadnieniu NSA podkreślił również, że jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych (zob. wyrok z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 Tolsma oraz wyrok z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie C-174/00 Krennemer Golf). W sytuacji realizacji zadań własnych tej jednostki przez jego zakład budżetowy nie powstaje pomiędzy tymi podmiotami taki stosunek prawny, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, pozwalających na ich opodatkowanie VAT, nawet pomimo takiego stopnia wyodrębnienia zakładu budżetowego ze struktury tworzącej go jednostki samorządowej, które pozwala na uznanie go za samodzielnego od tej jednostki podatnika VAT. W takim bowiem przypadku zakład budżetowy nie wykonuje usług komunalnych na rzecz jednostki samorządowej, lecz działa w jej imieniu jako jej wyodrębniona jednostka organizacyjna wykonując jej zadania własne, co pozostaje poza przedmiotem regulacji art. 8 ustawy o VAT”.

Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 września 2014 r. sygn. akt I FSK 1263/13 stwierdzając, że „(…) mimo wyodrębnienia organizacyjnego jednostki budżetowej, nie prowadzi ona działalności gospodarczej w sposób samodzielny, czy niezależny od powiatu, którego majątkiem, w tym środkami finansowymi, dysponuje. Skoro gospodarka finansowa takiej jednostki charakteryzuje się tym, że pokrywa ona swoje wydatki bezpośrednio z budżetu jednostki samorządu terytorialnego (w niniejszej sprawie jednostką tą jest powiat) i odprowadza swoje dochody na rachunek tejże jednostki samorządu terytorialnego, to należy przyjąć, że wydatki związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem oddanych przez Powiat do użytkowania jego jednostkom budżetowym pomieszczeń stanowią de facto wydatki tego Powiatu. W związku z tym dokumentowanie rozliczeń z tytułu kosztów utrzymania przedmiotowych pomieszczeń pomiędzy Powiatem i jego jednostkami budżetowymi następować powinno w formie not księgowych, z uwagi na to, że rozliczenia te należy traktować jako przesunięcia środków finansowych w obrębie budżetu tejże jednostki samorządu terytorialnego”.

Biorąc pod uwagę opis sprawy, przywołane regulacje prawne oraz ich wykładnię dokonaną w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 20 marca 2013 r., sygn. akt I SA/Po 60/13 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1263/13, należy stwierdzić, że rozliczenie przez Powiat z innymi jednostkami bieżących ponoszonych kosztów eksploatacyjnych związanych z budynkiem (dotyczących zużytych „mediów” i innych usług: parkingu, ochrony, sprzątania itp.) nie stanowi świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji rozliczenie to nie powinno odbywać się w oparciu o faktury VAT, a dla jego udokumentowania wystarczającym jest skorzystanie np. z not korygujących.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji, tj. 25 października 2012 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj