Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/4511-130/15/MW
z 27 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 10 stycznia 2015 r. (data otrzymania 28 stycznia 2015 r.), uzupełnionym 31 marca 2015 r. i 16 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 stycznia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismami z 23 marca 2015 r. i 2 kwietnia 2015 r. Znak: IBPBII/2/4511-130/15/MW, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 31 marca 2015 r. i 16 kwietnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 2 kwietnia 2008 r. zmarła matka Wnioskodawcy. Majątek spadkowy, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z 7 października 2008 r., odziedziczyło troje dzieci. Brat Wnioskodawcy posiadał umowę darowizny lokalu mieszkalnego z 17 października 2007 r. Pozew o stwierdzenie nieważności ww. umowy darowizny wniesiono do Sądu Okręgowego 17 grudnia 2008 r. W dniu 25 lipca 2013 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację brata Wnioskodawcy i stwierdził nieważność umowy darowizny. W konsekwencji stwierdzenia nieważności umowy darowizny ww. lokal mieszkalny „powrócił” do masy spadkowej po matce.

W dniu 5 września 2014 r. zawarta została umowa sprzedaży udziałów wynoszących po 1/3 w ww. lokalu mieszkalnym pomiędzy siostrą Wnioskodawcy a Wnioskodawcą i jego bratem.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca musi zapłacić 19% podatku, jeżeli nie wykorzysta pieniędzy (76.667 zł) na cele mieszkaniowe?
2. Czy obowiązek ten nie dotyczy Wnioskodawcy, ponieważ odziedziczył 1/3 majątku po matce 7 października 2008 r., więc okres 5 lat minął w 2013 r.?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek zapłaty 19% podatku nie dotyczy go, nawet jeśli środki pozyskane na podstawie umowy z 5 września 2014 r. nie zostaną wykorzystane na cele mieszkaniowe, bowiem nabycie spadku nastąpiło 7 października 2008 r. i od tej daty Wnioskodawca był właścicielem mieszkania w 1/3 części.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego uregulowania każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 2 kwietnia 2008 r. zmarła matka Wnioskodawcy, a majątek spadkowy, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z 7 października 2008 r., odziedziczyło troje dzieci każde po 1/3. Brat Wnioskodawcy posiadał umowę darowizny lokalu mieszkalnego z 17 października 2007 r., jednak nieważność tej umowy stwierdził Sąd Apelacyjny 25 lipca 2013 r. W dniu 5 września 2014 r. Wnioskodawca sprzedał siostrze swój udział wynoszący 1/3 w ww. lokalu mieszkalnym.

W myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego czyli do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności winna mieć formę aktu notarialnego. Tym samym zawarcie umowy darowizny nieruchomości powoduje przejście jej własności na obdarowanego z chwilą zawarcia aktu notarialnego, w którym darczyńca daruje tę nieruchomość obdarowanemu a obdarowany darowiznę przyjmuje. Z tą datą darczyńca traci własność nieruchomości.

Zgodnie z art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego – czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 Kodeksu cywilnego).

Powyższy artykuł określa, od strony negatywnej, zakres dopuszczalnej treści czynności prawnej. Ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, zarówno do jednostronnych, jak i do umów, w tym umowy darowizny. (Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1-44910. Tom I red. prof. dr hab. Krzysztof Pietrzykowski, 2013, C.H.Beck, Wydanie 7)

Czynność prawna jest nieważna od momentu swojego powstania (ab initio). Uznanie czynności za nieważną ma wobec tego charakter pierwotny, nie następczy – czynność taka nie wywołuje zamierzonych przez strony skutków prawnych tak, jak gdyby nigdy nie istniała. Co istotne, nieważność czynności prawnej następuje z mocy samego prawa, bez potrzeby zajścia jakichkolwiek dodatkowych zdarzeń. Nie jest wymagane ani oświadczenie woli stron czynności, ani konstytutywne orzeczenie sądu.

W przypadku postępowań w sprawie o unieważnienie umowy darowizny tylko wyrok sądu powoduje, że skutki czynności traktuje się jakby nigdy nie nastąpiły. Jedynie prawomocny wyrok sądu, który w swej treści orzeka nieważność powoduje, że traktuje się umowę jako niezawartą. Konsekwencją takiego orzeczenia jest to, że traktuje się taką umowę jako niebyłą, nigdy nie zawartą.

W świetle przywołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że skutkiem stwierdzenia przez Sąd nieważności umowy darowizny zawartej 17 października 2007 r. pomiędzy matką Wnioskodawcy a jego bratem jest to, że umowę tę traktować należy jako nigdy nie zawartą.

Nie można jednak zgodzić się z Wnioskodawcą, że za datę nabycia przez niego majątku po matce należy uznać 7 października 2008 r.

Stosownie do treści art. 924 Kodeksu cywilnego – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy. W omawianej sprawie nabycie przez Wnioskodawcę spadku nastąpiło zatem w dniu śmierci matki, tj. 2 kwietnia 2008 r.

Skoro tak, to sprzedaż przez Wnioskodawcę udziału w omawianym lokalu mieszkalnym na podstawie zawartej 5 września 2014 r. umowy nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako że przychód ten uzyskany został po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu. Ww. pięcioletni termin w omawianej sprawie upłynął 31 grudnia 2013 r. Wnioskodawca nie jest zatem zobowiązany do zapłaty 19% podatku dochodowego.

Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za prawidłowe.

Nadmienić jedynie należy Wnioskodawcy, że zwolnienie z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości w sytuacji przeznaczenia w określonym ustawą czasie uzyskanych środków finansowych na własne cele mieszkaniowe dotyczy odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 nabytych od 1 stycznia 2009 r.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.