Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/4511-24/15/BJ
z 15 kwietnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 12 stycznia 2015 r. (data wpływu do Biura – 14 stycznia 2015 r.), uzupełnionym 19 marca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu stypendium przyznanego przez Fundację – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 stycznia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu stypendium przyznanego przez Fundację.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 4 marca 2015 r. znak: IBPB II/1/4511-24/15/BJ wezwano Wnioskodawczynię o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 19 marca 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest obywatelką polską; ma 64 lata; jedynym jej miejscem pracy jest Uniwersytet; jest profesorem zwyczajnym.

W roku 2014, w związku z koniecznością zaktualizowania badań do swojej książki naukowej, która jest obecnie w druku, Wnioskodawczyni musiała wyjechać na trzy miesiące do Niemiec, gdzie utrzymywała się z naukowego stypendium Fundacji , którego wysokość wyniosła w sumie 10.950 euro. W tym czasie, zgodnie z przepisami Uniwersytetu Wnioskodawczyni przebywała na urlopie naukowym – przez jeden miesiąc na urlopie płatnym, przez dwa miesiące na urlopie bezpłatnym.

W piśmie z 18 marca 2015 r. (wpływ do Biura – 19 marca 2015 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że:

• Jej wyjazd do Niemiec nie był dokonany w ramach polskiego programu czy umowy. Wnioskodawczyni otrzymała na wyjazd w macierzystym Uniwersytecie urlop naukowy od kwietnia do czerwca 2014 r. – w pierwszym miesiącu płatny, w kolejnych bezpłatny. Natomiast celem Fundacji jest realizowanie programu stypendialnego dla najzdolniejszych uczonych ze wszystkich krajów świata w celu realizacji ich badań w RFN, a zatem wyjazd był w ramach programu stypendialnego Fundacji.
• Fundacja jest podmiotem zaliczonym do wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie: pieniądze pochodzą ze środków rządu niemieckiego; mają one charakter pomocy bezzwrotnej. Fundacja jest upoważnionym przez państwo podmiotem do rozdzielania środków tej pomocy, oraz b) podatnik, w tym wypadku Wnioskodawczyni, bezpośrednio zrealizowała cel programu – badania naukowe Wnioskodawczyni prowadziła wyłącznie osobiście.
• Przedmiotowe stypendium nie było finansowane ze środków Unii Europejskiej.
• Wskazane stypendium, według informacji Fundacji można uznać za środki pomocowe, które pomagają polskim stypendystom osiągnąć wyższy poziom naukowy, czyniąc ich konkurencyjnymi wobec zagranicy są równocześnie w ten sposób pomocą dla państwa polskiego.
• Fundacja ma swoją siedzibę w B. (Niemcy). Nie posiada siedziby w Polsce. Stypendium Wnioskodawczyni otrzymała bezpośrednio od Fundacji.
• Z podmiotem, który przyznał Wnioskodawczyni stypendium nie łączył ani nie łączy żaden stosunek prawny. Stypendium służy wsparciu badań naukowych stypendysty i nie wiąże się z powstaniem jakichś zobowiązań prawnych czy materialnych.
• Stypendium było przyznane na podstawie obowiązujących w Niemczech przepisów dotyczących stypendiów naukowych.
• Stypendium zostało przyznane na podstawie przepisów skorelowanych z przepisami obowiązującymi w Polsce – decyzja Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego znak: ... z 29 czerwca 2006 r. powołującego się na art. 21 ust.1 pkt 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r., Nr 14, ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071, ze zm.) oraz na opinię Rady Głównej Nauki i Szkodnictwa Wyższego.
• Zasady stypendium zostały zatwierdzone przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego – po zasięgnięciu w dniu 20 kwietnia 2006 r. rekomendacji Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
• Stypendium Wnioskodawczyni otrzymała w związku z przebywaniem w Niemczech w celu prowadzenia prac badawczych. Placówką, gdzie Wnioskodawczyni prowadziła badania był Uniwersytet w B. Nauczaniem w Niemczech, zgodnie z zasadami Fundacji, Wnioskodawczyni się nie zajmowała.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy stypendium naukowe jest zwolnione z podatku dochodowego za rok 2014 i czy Wnioskodawczyni ma je wpisywać do deklaracji podatkowej, a jeśli tak, to jak to wpłynie na obliczenie wysokości podatku?

Wnioskodawczyni uważa, że stypendium jest zwolnione z podatku i tym samym nie musi uwzględniać go w deklaracji podatkowej za 2014 rok. Jako podstawę zwolnienia Wnioskodawczyni wskazała art. 21 ust. 1 pkt 39 i pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz decyzję Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 29 czerwca 2006 r.

Na poparcie swego stanowiska Wnioskodawczyni przywołała interpretację podatkową Urzędu Skarbowego w Kozienicach z 12 kwietnia 2007 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

Stosownie do przepisu art. 3 ust. 2a cyt. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Z wniosku wynika, iż w 2014 roku w związku z koniecznością zaktualizowania badań do swojej książki naukowej Wnioskodawczyni musiała wyjechać na trzy miesiące do Niemiec, gdzie utrzymywała się z naukowego stypendium Fundacji. Fundacja ma swoją siedzibę w B. (Niemcy); nie posiada siedziby w Polsce. Wnioskodawczyni otrzymała stypendium bezpośrednio od Fundacji w związku z przebywaniem w Niemczech w celu prowadzenia prac badawczych. Placówką, gdzie Wnioskodawczyni prowadziła badania był Uniwersytet w B. Z podmiotem, który przyznał Wnioskodawczyni stypendium nie łączył ani nie łączy żaden stosunek prawny. Jej wyjazd do Niemiec nie był dokonany w ramach polskiego programu czy umowy. Wnioskodawczyni otrzymała na wyjazd urlop naukowy od kwietnia do czerwca 2014 r. Przedmiotowe stypendium nie było finansowane ze środków Unii Europejskiej. Stypendium było przyznane na podstawie obowiązujących w Niemczech przepisów dotyczących stypendiów naukowych skorelowanych z przepisami obowiązującymi w Polsce. Zasady stypendium zostały zatwierdzone przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego po zasięgnięciu w dniu 20 kwietnia 2006 r. rekomendacji Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Wnioskodawczyni uważa, że stypendium jest zwolnione z podatku.

Jako, że badania badawcze Wnioskodawczyni przeprowadzała na terytorium Niemiec a otrzymywane stypendium finansowane było z Fundacji z siedzibą w Niemczech, to w przedmiotowej sprawie należy przywołać przepisy umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz.U. z 2005 r., Nr 12, poz. 90).

Zgodnie z art. 20 ww. umowy osoba fizyczna, która przebywa czasowo w jednym Umawiającym się Państwie w celu nauczania lub prowadzenia prac badawczych na uniwersytecie, w szkole wyższej bądź innej uznanej placówce oświatowej tego Umawiającego się Państwa, a która ma lub bezpośrednio przed tym pobytem miała stałe miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, podlega zwolnieniu od opodatkowania w pierwszym wymienionym Państwie z tytułu wynagrodzenia za nauczanie lub prowadzenie prac badawczych przez okres nieprzekraczający dwóch lat, licząc od dnia jej pierwszego przyjazdu w tym celu, pod warunkiem że będzie ona opodatkowana z tytułu takiego wynagrodzenia w drugim Umawiającym się Państwie.

Z powołanej regulacji wynika, iż omawiane stypendium będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce. Dlatego też, otrzymane przez Wnioskodawczynię stypendium będzie podlegało regulacjom prawnym obowiązującym w Polsce, czyli ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W związku z powołaniem się przez Wnioskodawczynię na art. 21 ust. 1 pkt 46 i 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako podstawy – jej zdaniem – do zwolnienia z opodatkowania otrzymanego stypendium, koniecznym stała się analiza tych przepisów.

Podczas dokonywania wykładni prawa należy przyjmować, iż wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe w systemie prawa polskiego są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania), a ich zastosowanie nie może się odbywać ani na podstawie wykładni rozszerzającej, ani zawężającej.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

1. pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym ze środków programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra, agencje rządowe lub agencje wykonawcze, w tym również w przypadkach gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy oraz
2. podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy; zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca – bez względu na rodzaj umowy – wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem.
   
   

W świetle ww. przepisu dochody podatników korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego w sytuacji, gdy spełnione są łącznie dwie przesłanki:

• środki finansowe pochodzą od podmiotów wskazanych w analizowanym przepisie i zostały przekazane na podstawie, o której mowa w tym przepisie,
• podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy.
  
  

Oznacza to, że niedopełnienie któregokolwiek z warunków uniemożliwia skorzystanie ze zwolnienia. Przesłankami warunkującymi przedmiotowe zwolnienie jest zagraniczne pochodzenie i bezzwrotny charakter środków finansowych, z których podatnik jest wynagradzany oraz ustalenie podmiotu, któremu przyznano pomoc zagraniczną i który bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy.

Podkreślić przy tym należy, iż z przepisu tego wynika również przesłanka negatywna – nie podlegają zwolnieniu dochody osób, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca – bez względu na rodzaj umowy – wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem.

Przy analizowaniu warunku określonego pod lit. a) cyt. przepisu art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ważne jest, aby w danej sytuacji faktycznej zostało zachowane kryterium pochodzenia środków pieniężnych, co oznacza, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają dochody podatnika, które zostały sfinansowane ze środków bezzwrotnej pomocy.

Powyższy przepis wymaga, aby dochody te pochodziły ze środków bezzwrotnej pomocy, przyznanych przez wskazane w nim podmioty, to jest rządy państw obcych, organizacje międzynarodowe lub międzynarodowe instytucje finansowe. Nie jest to jednak w tym zakresie jedyny wymóg. Konieczne jest bowiem jeszcze, aby środki te zostały przyznane na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi podmiotami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że zwolnienie dotyczy jedynie dochodów stanowiących bezzwrotną pomoc przyznaną na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z obcymi państwami, organizacjami lub instytucjami międzynarodowymi przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy.

We wniosku wskazano, iż Wnioskodawczyni otrzymała środki w formie stypendium bezpośrednio od Fundacji w związku z przebywaniem w Niemczech w celu prowadzenia prac badawczych. Mają one charakter pomocy bezzwrotnej. Fundacja jest podmiotem upoważnionym przez państwo do rozdzielania środków tej pomocy.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż środki te nie zostały Wnioskodawczyni przekazane na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit a) ustawy, tj. na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra, agencje rządowe lub agencje wykonawcze.

To jednoznacznie przesądza o braku podstaw do zwolnienia, bowiem w świetle unormowania omawianego przepisu niespełnienie jednej z przesłanek skutkuje niemożnością skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnośnie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazać należy, iż zgodnie z tym przepisem wolne od podatku dochodowego są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Treść przywołanego artykułu pozwala wyodrębnić dwie grupy stypendiów podlegających zwolnieniu na mocy tego przepisu.

Pierwsza grupa, obejmuje stypendia otrzymywane na podstawie przepisów konkretnej ustawy, czyli aktu powszechnie obowiązującego. Omawiane zwolnienie przywołuje bowiem stypendia otrzymywane na podstawie przepisów ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Druga grupa, dotyczy innych (niż określonych w ustawach) stypendiów naukowych i za wyniki w nauce, które mogą być przyznawane przez różnego rodzaju instytucje (szkoły), organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego, czy organizacje, w sposób autonomiczny w ramach prowadzonej przez nie działalności. Jednakże, aby zapewnić stosowanie przedmiotowego zwolnienia od podatku wyłącznie do stypendiów, które w rzeczywistości mają charakter stypendiów naukowych lub za wyniki w nauce, a nie są stypendiami tylko i wyłącznie z nazwy, wprowadzono dodatkowy warunek: konieczność zatwierdzenia zasad ich przyznawania przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej uregulowania prawne stwierdzić należy, iż otrzymane przez Wnioskodawczynię stypendium korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż – jak wskazano we wniosku – stypendium było przyznane na podstawie obowiązujących w Niemczech przepisów dotyczących stypendiów naukowych skorelowanych z przepisami obowiązującymi w Polsce i zasady przyznania tego stypendium zostały zatwierdzone przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego po zasięgnięciu w dniu 20 kwietnia 2006 r. rekomendacji Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Zatem kwoty stypendium Wnioskodawczyni nie musi wykazywać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 złożonym w terminie do 30 kwietnia 2015 r.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo – odnosząc się do przywołanego przez Wnioskodawczynię postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego – wskazać należy, że stanowisko to zostało zajęte w indywidualnej sprawie podatnika, który zwrócił się z zapytaniem do tego organu. Od 1 lipca 2007r. jedynym organem właściwym do wydawania interpretacji indywidualnych jest Minister Finansów działający przez uprawnionych Dyrektorów Izb Skarbowych.

Do wniosku dołączono dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem. Wydając niniejszą interpretację Organ oparł się jedynie na opisie stanu faktycznego przedstawionym we wniosku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.