Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-232/12/MM
z 11 czerwca 2012 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

 

Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
ITPB2/415-232/12/MM
Data
2012.06.11



Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy


Temat
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Przychody ze sprzedaży nieruchomości

Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Podstawa obliczenia i wysokość podatku --> Podatek od sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych

Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Zwolnienia przedmiotowe

Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Katalog źrodeł przychodów


Słowa kluczowe
cele mieszkaniowe
kredyt
kredyt refinansowy
spłata kredytu
sprzedaż nieruchomości
wydatek
zwolnienia przedmiotowe


Istota interpretacji
1. Czy przychód ze sprzedaży w 2007 r. udziału w lokalu mieszkalnym, który Wnioskodawca nabył w 2000 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?
2. Czy przychód ze sprzedaży pozostałej części lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym?



Wniosek ORD-IN 2 MB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2012 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 9 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 9 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.


We wniosku tym oraz w jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:


W dniu 31 marca 2000 r. Wnioskodawca zakupił #189; udziału w lokalu mieszkalnym, stanowiącym odrębną nieruchomość wraz z przynależnym do tego lokalu udziałem w nieruchomości wspólnej.

W dniu 21 maja 2003 r. Wnioskodawca dokupił od tego samego sprzedawcy pozostałą #189; udziału w tym samym lokalu mieszkalnym. W akcie notarialnym została ustanowiona dożywotnia nieodpłatna służebność mieszkania dla sprzedającego.

W dniu 23 stycznia 2007 r. Wnioskodawca uzyskał kredyt mieszkaniowy konsolidacyjny w wysokości 81.000 zł. Kredyt w kwocie 56.700 zł 44 gr. był typowym kredytem na remont i modernizację i przeznaczony został na remont mieszkania stanowiącego współwłasność małżonków.

Z uwagi na sytuację rodzinną i materialną, w dniu 9 października 2007 r. Wnioskodawca sprzedał mieszkanie zakupione w 2000 i 2003 r. za kwotę 82.000 zł.

W złożonym oświadczeniu przed urzędem skarbowym zobowiązał się w terminie dwóch lat od daty sprzedaży do przeznaczenia połowy kwoty ze sprzedaży, tj. 41.000 zł na cele mieszkaniowe, co też zostało uczynione.

W grudniu 2007 r. Wnioskodawca rozwiódł się z małżonką. W związku z powyższym dokonał remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje do chwili obecnej.

W dniu 14 listopada 2008 r. za uzyskane ze sprzedaży mieszkania środki Wnioskodawca spłacił kredyt mieszkaniowy konsolidacyjny zaciągnięty w styczniu 2007 r.


Po analizie treści wniosku, mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tutejszemu organowi i treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa przyjęto, iż na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego intencją Pana było uzyskanie odpowiedzi na pytania:


  1. Czy przychód ze sprzedaży w 2007 r. udziału w lokalu mieszkalnym, który Wnioskodawca nabył w 2000 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym...
  2. Czy przychód ze sprzedaży pozostałej części lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym...


Zdaniem Wnioskodawcy, nie istnieje obowiązek zapłaty podatku jeżeli:


  • sprzedaż nieruchomości została dokonana po pięciu latach od końca roku podatkowego, w którym została nabyta lub
  • w terminie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym zostało dokonane odpłatne zbycie przychód uzyskany z tego tytułu został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; jeżeli wydatkowaniu ulegnie tylko cześć przychodu, pozostała część nadal podlegać będzie opodatkowaniu.


W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że ewentualnie tylko kwota 41.000 zł (połowa kwoty z tytułu zbycia lokalu mieszkalnego) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym z tytułu zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat od daty nabycia. Jednakże w związku z faktem, iż za wydatki na własne cele mieszkaniowe uważa się:


  • nabycie mieszkania, domu, udziału w nieruchomości; zakup działki z przeznaczeniem pod budowę budynku mieszkalnego, budowę, rozbudowę, remont czy modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub lokalu mieszkalnego; adaptację budynku niemieszkalnego na mieszkalny;
  • na spłatę kredytu lub pożyczki (wraz z odsetkami) zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe przez uzyskaniem przychodu z odpłatnego zbycia, dokonane nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.


Wnioskodawca uważa, że nie ciąży na Nim zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze zbyciem nieruchomości, albowiem sprzedaż #189; udziału w lokalu mieszkalnym została dokonana po upływie 5 letniego okresu wskazanego w ustawie, natomiast przychód ze sprzedaży drugiej części udziału w lokalu mieszkalnym w terminie dwóch lat wydatkowany został na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawcy.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.


Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:


  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
  4. innych rzeczy,


  • jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.


Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż odpłatne zbycie nieruchomości i ww. praw majątkowych przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w dniu 31 marca 2000 r. Wnioskodawca zakupił #189; udziału w lokalu mieszkalnym, stanowiącym odrębną nieruchomość wraz z przynależnym do tego lokalu udziałem w nieruchomości wspólnej.

W dniu 21 maja 2003 r. Wnioskodawca dokupił od tego samego sprzedawcy pozostałą #189; udziału w tym samym lokalu mieszkalnym. W akcie notarialnym została ustanowiona dożywotnia nieodpłatna służebność mieszkania dla sprzedającego.

W dniu 23 stycznia 2007 r. Wnioskodawca uzyskał kredyt mieszkaniowy konsolidacyjny wysokości 81.000 zł. Kredyt w kwocie 56.700 zł 44 gr. był typowym kredytem na remont i modernizację i przeznaczony został na remont mieszkania stanowiącego współwłasność małżonków.

Z uwagi na sytuację rodzinną i materialną, w dniu 9 października 2007 r. Wnioskodawca sprzedał mieszkanie zakupione w 2000 i 2003 r. za kwotę 82.000 zł.

W złożonym oświadczeniu przed urzędem skarbowym zobowiązał się w terminie dwóch lat od daty sprzedaży do przeznaczenia połowy kwoty ze sprzedaży, tj. 41.000 zł na cele mieszkaniowe, co też zostało uczynione.

W grudniu 2007 r. Wnioskodawca rozwiódł się z małżonką. W związku z powyższym dokonał remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje do chwili obecnej.

W dniu 14 listopada 2008 r. za uzyskane ze sprzedaży mieszkania środki Wnioskodawca spłacił kredyt mieszkaniowy konsolidacyjny zaciągnięty w styczniu 2007 r.

Z uwagi, że udział wynoszący 1/2 w lokalu mieszkalnym Wnioskodawca nabył w roku 2000 pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie upłynął z końcem 2005 r. Wobec powyższego odpłatne zbycie ww. udziału nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) cytowanej ustawy, a co za tym idzie nie skutkuje obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego.

Natomiast skutki podatkowe sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym nabytego przez Wnioskodawcę w 2003 r. należy oceniać według stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 2006 r.

Stosownie bowiem do art. 7 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy wymienionej w art. 1, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym o osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Stosownie do art. 28 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.) przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł.

Natomiast w myśl art. 28 ust. 2 i 2a podatek od przychodu, o którym mowa w ust. 1, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Zasada ta nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).


Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c ), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:


  • na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
  • na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
  • na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,
  • na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części, własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację – na cele mieszkalne – własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.


Zgodnie z art. 21 ust. 2 ww. ustawy, przepisy ust. 1 pkt 32 i 32a nie mają zastosowania, jeżeli:


  1. budowa i sprzedaż budynków i lokali oraz sprzedaż gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów jest przedmiotem działalności gospodarczej podatnika,
  2. przychód ze sprzedaży lub zamiany jest wydatkowany na nabycie gruntu, zakup, budowę, rozbudowę lub remont budynku albo jego części, przeznaczonych na cele rekreacyjne,
  3. przychód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1.


W myśl art 21 ust. 2a ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) nie ma zastosowania do podatników, którzy odsetki od kredytu lub pożyczki odliczali lub odliczają na podstawie art. 26b.

Podkreślić należy, iż – zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa – zwolnienia podatkowe (ulgi, preferencje) stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową

W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości – na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e), ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zawarte w tym przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja powoduje zwolnienie z opodatkowania kwot przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych, ma charakter wyczerpujący (enumeratywny).

W powołanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy wskazano, iż warunkiem skorzystania z ulgi jest poniesienie wydatków na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Zatem uregulowane w tym przepisie zwolnienie podatkowe związane jest z wydatkowaniem środków ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c ) na spłatę kredytu wraz z odsetkami, zaciągniętego m. in. na remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części, własnego lokalu mieszkalnego. Przy czym z umowy kredytu bankowego powinno wynikać, iż kredyt został udzielony na ten właśnie cel.

Natomiast z przedmiotowego zwolnienia nie korzysta przychód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, który wydatkowany został na spłatę kredytu konsolidacyjnego udzielonego na inne cele niż wskazane w ww. przepisie np. na spłatę kredytów wcześniej zaciągniętych (w tym mieszkaniowych), na cele konsumpcyjne itp.

Zatem do przychodu ze sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym, który Wnioskodawca nabył w 2003 r., który wydatkowany został na spłatę tej części kredytu mieszkaniowego konsolidacyjnego, która zgodnie z umową kredytu została udzielona na remont lokalu mieszkalnego stanowiącego majątek wspólny małżonków ma zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać przy tym należy, że przedmiotowe zwolnienie ma zastosowanie tylko wówczas, gdy nie wystąpiły przesłanki negatywne wskazane w art. 21 ust. 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, odpłatne zbycie udziału w lokalu mieszkalnym, który Wnioskodawca nabył w 2000 r. nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem pięcioletni termin, o którym mowa w tym przepisie, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie upłynął z końcem 2005 r. Natomiast do przychodu ze sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym, który Wnioskodawca nabył w 2003 r. – w sytuacji, gdy nie wystąpiły przesłanki negatywne wskazane w art. 21 ust. 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - znajduje zastosowanie zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowym zwolnieniem objęty będzie przychód ze sprzedaży ww. udziału w lokalu mieszkalnym, który przeznaczony został na spłatę części kredytu, która zgodnie z umową ww. kredytu udzielona została na remont lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność Wnioskodawcy.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.



doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj