Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP3/443-1426/14/LŻ
z 24 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 17 listopada 2014 r. (data wpływu do biura 8 grudnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia czy podatnikiem podatku VAT z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu jest adwokat czy spółka – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 grudnia 2014 r. wpłynął do tut. biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia czy podatnikiem podatku VAT z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu jest adwokat czy spółka.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z 3 marca 2015 r. nr IBPBI/1/415-1467/14/ZK, IBPP3/443-1426/14/LŻ wezwano do jego uzupełnienia. Odpowiedz na ww. wezwanie została udzielona pismem z 15 marca 2015 r. (data wpływu 19 marca 2015 r.)

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jako adwokat prowadzi działalność gospodarczą w formie Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych prowadzonej na podstawie umowy spółki cywilnej, w której posiada 33,33% udziałów. Przychody z udziału w spółce u każdego wspólnika określone są proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku. Treść umowy spółki nie zawiera klauzuli określającej inne zasady, według których dzielony będzie zysk. Zasady te stosuje się odpowiednio do: rozliczania kosztów uzyskania przychodów. Spółka prowadzi podatkową książkę przychodów i rozchodów. Dodatkowo na zlecenie sądu Wnioskodawca bierze udział sprawach sądowych jako pełnomocnik (obrońca) z urzędu. Wnioskodawca wystawia fakturę ze swoimi danymi na rzecz sądu. Po otrzymaniu faktury sąd jako płatnik podatku dochodowego, przekazuje na konto Wnioskodawcy wynagrodzenie pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy. Wnioskodawca jestem zarejestrowany jako podatnik VAT, składa deklaracje podatkowe VAT-7 i rozlicza podatek VAT z tytułu wynagrodzenia za świadczenie usług zastępstwa procesowego z urzędu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy podatnikiem podatku VAT z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu jest adwokat czy spółka?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Świadczenie ustanowionej przez sąd pomocy prawnej z urzędu na gruncie ustawy o VAT należy identyfikować jako świadczenie usług, czyli czynność podlegającą opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1. Adwokat jest podatnikiem podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1, z tytułu pomocy prawnej świadczonej z urzędu, niezależnie od sposobu, w jaki wykonuje on swój zawód, w rozumieniu art. 15 ust. 1. Z tytułu świadczenie usług w zakresie zastępstwa procesowego z urzędu adwokat Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012r., poz. 361 ze zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Warunkiem uznania, że czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2014 r., poz. 635) adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim oraz w spółce cywilnej lub jawnej, w której wspólnikami są adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2014 r. poz. 134).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo o adwokaturze koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ponoszenia kosztów, o których mowa w ust. 1, z uwzględnieniem sposobu ustalania tych kosztów, wydatków stanowiących podstawę ich ustalania oraz maksymalnej wysokości opłat za udzieloną pomoc.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013, poz. 461) reguluje szczegółowe zasady ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu – przepis § 1 pkt 3.

Z analizy przytoczonych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, że pomocy prawnej z urzędu, na zlecenie sądu, udziela osobiście adwokat, bądź osobiście wyznaczony przez niego zastępca, po udzieleniu substytucji.

Wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego do prowadzenia spraw „z urzędu” regulują przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. 2014, poz. 101).

I tak w myśl zapisu art. 1173 § 1 Kpc o wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego sąd zwraca się do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych.

Zgodnie z § 2 art. 1173 Kpc, właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych, wyznacza adwokata lub radcę prawnego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie dwóch tygodni, zawiadamiając o tym sąd. W zawiadomieniu właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych wskazuje imię i nazwisko wyznaczonego adwokata lub radcy prawnego oraz jego adres do doręczeń.

Jeżeli strona we wniosku wskazała adwokata lub radcę prawnego, właściwa okręgowa rada adwokacka lub rada okręgowej izby radców prawnych, w miarę możliwości i w porozumieniu ze wskazanym adwokatem lub radcą prawnym, wyznaczy adwokata lub radcę prawnego wskazanego przez stronę - § 3 ww. artykułu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jako adwokat prowadzi działalność gospodarczą w formie Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych prowadzonej na podstawie umowy spółki cywilnej, w której posiada 33,33% udziałów. Dodatkowo na zlecenie sądu Wnioskodawca bierze udział sprawach sądowych jako pełnomocnik (obrońca) z urzędu. Wnioskodawca wystawia fakturę ze swoimi danymi na rzecz sądu. Po otrzymaniu faktury sąd jako płatnik podatku dochodowego, przekazuje na konto Wnioskodawcy wynagrodzenie pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT, składa deklaracje podatkowe VAT-7 i rozlicza podatek VAT z tytułu wynagrodzenia za świadczenie usług zastępstwa procesowego z urzędu.

Uwzględniając powyższe wskazania w kontekście powołanych wyżej przepisów prawa skoro Wnioskodawca prowadząc działalność jest czynnym podatnikiem podatku VAT to wykonując na zlecenie sądu usługi pomocy prawnej jako pełnomocnik (obrońca) z urzędu usługi te jest obowiązany rozliczyć w ramach swojej działalności gospodarczej.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnych charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Podsumowując w okolicznościach niniejszej sprawy Wnioskodawca – podatnik VAT czynny – jako adwokat wykonujący na zlecenie sądu czynności (usługi) pomocy prawnej z urzędu (udział w sprawach sądowych jako pełnomocnik – obrońca z urzędu) jest z tego tytułu podatnikiem zgodnie z art. 15 ustawy, a transakcja ta podlega udokumentowania fakturą.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.