Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP4/443-559/14-2/ISN
z 13 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko X SP. Z O.O. SP.K. przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2014 r. (data wpływu 20 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług nabywanych przez Wnioskodawcę od podwykonawców – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług nabywanych przez Wnioskodawcę od podwykonawców.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą w Polsce, polegającą na produkcji przemysłowego opłotowania do zabezpieczenia maszyn jak również linii transportowych. Towary są sprzedawane głównie samodzielnie, ale zdarza się również, że Zainteresowany przejmuje na siebie montaż towarów u odbiorcy. Część z odbiorców Wnioskodawcy ma siedzibę w Niemczech. Zainteresowany samodzielnie nie świadczy usług montażu. W tym celu zleca montaż towarów u niemieckich odbiorców współpracującym ze sobą polskim firmom montażowym. Firmy te wystawiają z tego tytułu Wnioskodawcy faktury. Jedna z firm wystawia fakturę na rzecz Zainteresowanego bez podatku VAT uznając, że nabywca ich usługi jest płatnikiem podatku VAT z adnotacją: „Przypominamy, że obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług zgodnie z § 13 b UstG. spoczywa na odbiorcy/odwrotne obciążenie”. Druga z firm wystawia faktury również bez VAT ale z niemieckim NIP Wnioskodawcy.

Towary są sprzedawane do odbiorców w Niemczech, a usługa montażu jest usługą pomocniczą. Z tytułu sprzedaży towarów (obejmujących także ich montaż w konkretnej hali) Zainteresowany wystawia fakturę VAT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Wnioskodawca nie świadczy w Niemczech usług montażowych. Przy wszystkich opisanych powyżej transakcjach (sprzedaż towarów i zlecenie usług montażowych) Zainteresowany występuje jako polski podatnik VAT, chociaż na potrzeby innych transakcji jest zarejestrowanym podatnikiem VAT w Niemczech. Na budowę płotu składają się dwa słupki, które przy pomocy dybli lub kołków rozporowych mocowane są do podłoża hali produkcyjnej. Jednocześnie należy zauważyć, że towar ten w każdej chwili można zdemontować i zamontować w innej hali.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze świadczonymi przez firmy polskie na rzecz Wnioskodawcy usługami montażu jego towarów, wykonywanymi w nieruchomościach położonych w Niemczech, jest on zobowiązany w Polsce naliczyć i odprowadzić podatek VAT w ramach odwrotnego obciążenia?

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi świadczone przez firmy polskie montujące jego towary w Niemczech, w ściśle określonych przed rozpoczęciem usługi nieruchomościach, podlegają opodatkowaniu w Niemczech, zgodnie z art. 28e ustawy o VAT, jako usługi związane z nieruchomościami. Zainteresowany wskazał, że podobne stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 1 lipca 2013 r. IPTPP2/443-265/13-6/IR oraz Piśmie Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 grudnia 2010 r. sygn. IBPP2/443-714/10/RSz gdzie wskazano, że miejscem świadczenia usług montażowych jest miejsce położenia nieruchomości.

W świetle powyższych interpretacji podatkowych i stanowisk organów podatkowych należy wskazać, że Wnioskodawca nie ma obowiązku odprowadzania w Polsce w trybie odwrotnego obciążenia podatku od usług zleconych polskim firmom montującym jego towary w Niemczech.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z kolei na mocy art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką prowadzącą działalność gospodarczą w Polsce, polegającą na produkcji przemysłowego opłotowania do zabezpieczenia maszyn jak również linii transportowych. Towary są sprzedawane głównie samodzielnie, ale zdarza się również, że Zainteresowany przejmuje na siebie montaż towarów u odbiorcy. Część z odbiorców Wnioskodawcy ma siedzibę w Niemczech. Zainteresowany samodzielnie nie świadczy usług montażu. W tym celu zleca montaż towarów u niemieckich odbiorców współpracującym ze sobą polskim firmom montażowym. Firmy te wystawiają z tego tytułu Wnioskodawcy faktury. Na budowę płotu składają się dwa słupki, które przy pomocy dybli lub kołków rozporowych mocowane są do podłoża hali produkcyjnej. Jednocześnie należy wskazać, że towar ten w każdej chwili można zdemontować i zamontować w innej hali.

Zainteresowany ma wątpliwości, czy w związku ze świadczonymi przez firmy polskie na jego rzecz usługami montażu jego towarów, wykonywanymi w nieruchomościach położonych w Niemczech, jest on zobowiązany w Polsce naliczyć i odprowadzić podatek VAT w ramach odwrotnego obciążenia.

W przypadku świadczenia usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług ważne jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy – na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zawarta została w art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym – miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Od powyższej zasady ustawodawca przewidział szereg wyjątków, wskazując m.in. szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami.

I tak, zgodnie z art. 28e ustawy – miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Także Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347.1, z późn. zm.) w art. 47 przewiduje, że miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomością, w tym usług rzeczoznawców i agentów nieruchomości, usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub w miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, przyznawanie prawa użytkowania nieruchomości oraz usług związanych z przygotowywaniem i koordynacją prac budowlanych, takich jak usługi architektów i biur nadzoru budowlanego, jest miejsce, w którym znajduje się dana nieruchomość.

Przepis ten – jak wynika z jego brzmienia – stanowi wyjątek od zasady, przyjmując jako kryterium nie usytuowanie podmiotu, lecz przedmiotu którym jest nieruchomość. Usługi które jej wprost dotyczą, mają być opodatkowane według jej miejsca położenia. Kryterium położenia nieruchomości jest tu zatem decydujące – determinuje ono docelowo miejsce opodatkowania usługi związanej z daną nieruchomością. Co istotne, zasada wyrażona w art. 28e ustawy – powtórzona za treścią art. 47 Dyrektywy – obejmuje jedynie usługi, które dotyczą konkretnej nieruchomości – jedynie wówczas można w praktyce zastosować opodatkowanie w miejscu położenia nieruchomości.

Zatem usługi związane z nieruchomością obejmują jedynie usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z konkretną nieruchomością. Usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością, gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym do świadczenia usług, a także gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.

Mając na uwadze przedstawiony stan sprawy należy stwierdzić, że w przypadku usług montażowych wykonywanych przez podwykonawców na rzecz Wnioskodawcy, nie występują cechy istotne dla zakwalifikowania tych usług jako usług związanych z nieruchomością, ponieważ jak wskazał Zainteresowany słupki składające się na płot są mocowane do podłoża hali produkcyjnej za pomocą dybli lub kołków rozporowych i w każdej chwili można je zdemontować i zamontować w innej hali. Tym samym, miejsce ich opodatkowania należy określić na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy.

Zatem miejscem świadczenia usług wykonywanych przez podwykonawców na rzecz Wnioskodawcy (podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy) jest terytorium Polski, zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, a nie jak uważa Zainteresowany na terytorium Niemiec.

W tym miejscu podkreślić należy, że odwrotne obciążenie (określane odwróconym mechanizmem poboru, ang. reverse charge mechanizm) zostało wprowadzone w celu uproszczenia rozliczeń podatkowych, z którego wynika, że podatek płacony przez importera usług jest dla niego jednocześnie podatkiem naliczonym, co zapewnia neutralność podatku od importu usług.

Analogiczne rozwiązania zostały zawarte w postanowieniach art. 194 Dyrektywy 2006/112/WE stanowiącego, że w przypadku gdy podlegająca opodatkowaniu dostawa towarów lub świadczenie usług jest dokonywane przez podatnika niemającego siedziby w państwie członkowskim, w którym VAT jest należny, państwa członkowskie mogą postanowić, że osobą zobowiązaną do zapłaty VAT jest odbiorca towarów lub usługobiorca.

Zgodnie z art. 194 Dyrektywy, mechanizm zobowiązania nabywcy towarów lub usługobiorcy do zapłaty podatku w trybie samoobliczenia jest dopuszczalnym rozwiązaniem, które może być stosowane przez państwa członkowskie w stosunku do wszelkich dostaw towarów i świadczenia usług na terenie danego kraju przez podmioty nieposiadające w nim siedziby.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy – przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Na mocy art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
   • w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
   
   

W świetle powyższych przepisów przez import usług rozumie się zatem transakcje spełniające łącznie następujące warunki:

• miejscem świadczenia (opodatkowania) usługi – zgodnie z przepisami – jest terytorium Polski,
• usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
• usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy.
  
  

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nabywa od swoich polskich podwykonawców usługi montażu opodatkowane podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju.

Zatem Zainteresowany nie dokonuje importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy, ponieważ pomimo tego, że nabywa – jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy – usługi, których miejscem świadczenia jest terytorium Polski, nie nabywa ich od podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Reasumując, w związku ze świadczonymi przez firmy polskie na rzecz Zainteresowanego usługami montażu jego towarów, nie jest on zobowiązany w Polsce do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT w ramach odwrotnego obciążenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto należy także zauważyć, że powołane przez Zainteresowanego interpretacje indywidualne są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.