Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/415-1260/14-2/EC
z 27 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2014 r. (data wpływu 10 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych jakie dla wspólnika spółki osobowej powstaną w związku z otrzymaniem wierzytelności, która wygaśnie wskutek konfuzji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych jakie dla wspólnika spółki osobowej powstaną w związku z otrzymaniem wierzytelności, która wygaśnie wskutek konfuzji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów). Wnioskodawca planuje zostać w przyszłości wspólnikiem spółki jawnej lub komandytowej (dalej: Spółka). Spółka, której Wnioskodawca będzie wspólnikiem będzie prowadzić działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991, Nr 80, poz. 350, z późn. zm., dalej Ustawa o PIT).

Może się zdarzyć, że w przyszłości z uwagi na zrealizowanie celów Spółki lub w związku z niemożnością osiągnięcia założonych celów w takiej formie prawnej, wspólnicy Spółki podejmą decyzję o zakończeniu jej bytu prawnego poprzez likwidację lub rozwiązanie bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.

W przypadku zakończenia działalności Spółki w drodze likwidacji lub jej rozwiązania bez likwidacji wspólnicy ustalą między sobą szczegółowe zasady podziału majątku Spółki, w tym środków pieniężnych oraz innych składników majątku.

W chwili rozpoczęcia postępowania likwidacyjnego lub rozwiązania bez likwidacji Spółka może być wierzycielem Wnioskodawcy z tytułu zwartej umowy pożyczki, Wnioskodawca zaś jej dłużnikiem. A zatem, w wyniku podziału Wnioskodawca otrzyma odpowiednią część majątku Spółki, w tym wierzytelność Spółki względem niego z tytułu zawartej umowy pożyczki.

Zgodnie z zasadami prawa cywilnego dojdzie do tzw. konfuzji wierzytelności Spółki z zobowiązaniem Wnioskodawcy. W wyniku konfuzji zobowiązanie Wnioskodawcy z z tytułu pożyczki wygaśnie z mocy prawa z uwagi na tożsamość podmiotu zobowiązanego i uprawnionego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy nabycie przez Wnioskodawcę, w związku z likwidacją lub rozwiązaniem bez likwidacji Spółki, wierzytelności Spółki z tytułu umowy pożyczki udzielonej Wnioskodawcy, jako wspólnikowi, nie spowoduje powstania u Wnioskodawcy przychodu (dochodu) na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych i w konsekwencji obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy (w wyniku konfuzji) do spłaty zaciągniętej pożyczki będzie zdarzeniem powodującym powstanie po stronie Wnioskodawcy zobowiązania podatkowego (przychodu lub dochodu do opodatkowania) w rozumieniu przepisów ustawy o PIT?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad.1

Wnioskodawca uważa, że otrzymanie w związku z likwidacją Spółki lub rozwiązaniem bez likwidacji, wierzytelności Spółki z tytułu udzielonej mu pożyczki nie spowoduje powstania u niego przychodu lub dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, konfuzja zobowiązania względem Spółki z tytułu udzielonej pożyczki, jest dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo, w związku z czym po jego stronie nie powstanie żaden przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000, Nr 94, poz. 1037, z późn.zm., dalej KSH) spółka jawna oraz spółka komandytowa jest spółką osobową.

Spółka osobowa nie posiada osobowości prawnej i jest transparentna podatkowo. Zgodnie z art. 5a pkt 26 Ustawy o PIT ilekroć mowa w ustawie o spółce niebędącej osobą prawną, oznacza to spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego. Dochody spółki osobowej nie stanowią więc odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają dochody wspólników spółki osobowej. Jeśli wspólnik spółki osobowej jest osobą fizyczną, to jego dochody z udziału w spółce podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 5b ust 2 Ustawy o PIT, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędącą osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3. Z kolei art. 8 ust. 1 Ustawy o PIT stanowi, że przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art, 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zgodnie z art. 9 ust 1 Ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródłem przychodu jest m.in. na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 3 pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1 Ustawy o PIT za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zasadniczo przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przychody wymienione w art. 14 ust. 1 i 2 Ustawy o PIT z wyjątkiem przychodów określonych w art. 14 ust. 3 Ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 Ustawy o PIT przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej nie są środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. Art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b Ustawy o PIT stanowi, że przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki.

Zgodnie z art. 14 ust. 8 Ustawy o PIT, przez środki pieniężne, o których mowa w ust. 3 pkt 10 i 11, rozumie się również wartość wierzytelności uprzednio zarachowanej jako przychód należny, pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług, oraz wierzytelności z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki - z wyjątkiem wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelności z tytułu odsetek od takiej pożyczki, jeżeli wierzytelności te zostały spłacone na rzecz otrzymującego je wspólnika.

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe, Wnioskodawca nabędzie wierzytelność Spółki, przysługującą Spółce względem niego z tytułu umowy pożyczki. Zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 3 pkt 10 w zw. z art. 14 ust. 8 Ustawy o PIT w chwili otrzymania ww. wierzytelności nie powstanie u Wnioskodawcy przychód podatkowy.

Wnioskodawca uważa, że art. 14 ust. 3 pkt 10 Ustawy o PIT znajdzie zastosowanie bez względu na to czy Spółka zostanie zlikwidowana czy rozwiązana bez przeprowadzania likwidacji. Zgodnie z art. 67 w zw. z art, 103 KSH postępowanie likwidacyjne w spółce jawnej lub komandytowej ma charakter fakultatywny, a wspólnicy mają prawo uzgodnić inny sposób zakończenia działalności spółki. Biorąc powyższe pod uwagę, zarówno likwidacja Spółki jak i rozwiązanie Spółki bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego odnoszą jednakowy skutek w postaci zakończenia bytu Spółki.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy art. 14 ust. 3 pkt 10 w zw. z art. 14 ust. 8 Ustawy o PIT będzie miał zastosowanie zarówno w przypadku likwidacji Spółki lub rozwiązania jej bez likwidacji. Na mocy powołanego przepisu otrzymanie przeze mnie w związku z likwidacją Spółki lub rozwiązaniem bez likwidacji, wierzytelności Spółki względem Wnioskodawcy z tytułu udzielonej mi pożyczki nie spowoduje powstania u niego przychodu lub dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Ad. 2.

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe w momencie likwidacji Spółki lub rozwiązania jej bez likwidacji Wnioskodawca otrzyma wierzytelność, która w związku z połączeniem podmiotu wierzyciela i dłużnika w jednej osobie wygaśnie z mocy prawa na skutek konfuzji. Konfuzja jest instytucją prawa cywilnego i stanowi jeden ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania.

Ustawa o PIT reguluje podatkowe konsekwencje związane z niektórymi formami wygaśnięcia zobowiązania. W myśl art. 14 ust. 2 pkt 6 Ustawy o PIT przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy. Brak w Ustawie o PIT definicji pojęcia „umorzenie zobowiązania”. Słownik Języka Polskiego PWN zawiera definicję tego pojęcia, wedle której umorzyć oznacza „zrezygnować całkowicie lub częściowo ze ściągania jakichś należności pieniężnych’’ (www.sjp.pwn.pl). Mając tę definicję na uwadze pojęcie „umorzenie zobowiązania” można utożsamić z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej KC). Zgodnie z art. 508 KC zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Instytucja zwolnienia z długu nie będzie miała zastosowania do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, gdyż nie są spełnione dwie przesłanki przewidziane w art. 508 KC konieczne do uznania zobowiązania za umorzone w całości lub części, tj. brak oświadczenia woli wierzyciela o zwolnieniu z długu oraz brak oświadczenia dłużnika o przyjęciu zwolnienia.

Jednocześnie Wnioskodawca uważa, że konfuzja nie wypełnia dyspozycji art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, zgodnie z którym przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust, 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W Ustawie o PIT brak definicji pojęcia „nieodpłatny", Ustawodawca określa jedynie sposób i kryteria ustalania wartości nieodpłatnie nabytych rzeczy i praw lub nieodpłatnie otrzymanych wiadczeń. Zgodnie z definicją Słownika Języka Polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl) „nieodpłatny" oznacza „niewymagający opłaty”. Nieodpłatne świadczenie wiąże się więc z konkretnym zdarzeniem o charakterze zobowiązaniowym, które skutkuje określonym przysporzeniem majątkowym określonej osoby, bez ponoszenia przez nią jakichkolwiek kosztów. W przypadku wygaśnięcia zobowiązania na skutek konfuzji w związku z likwidacją lub rozwiązaniem bez likwidacji Spółki brak zobowiązania wyklucza jakiekolwiek świadczenie, w tym także nieodpłatne. Brak podstaw, żeby uznać za świadczenie nieodpłatne przysporzenie „samemu sobie”.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, konfuzja zobowiązania Wnioskodawcy względem Spółki, będzie dla niego neutralna podatkowo, w związku z czym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie żaden przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.