2015.01.23 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-950/14/ENB
z 23 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2014 r. (data wpływu 23 października 2014 r.) uzupełnionym pismem w dniu 16 grudnia 2014 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem w dniu 16 grudnia 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Do Wnioskodawcy wpływają wnioski o wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta prawnie chronione. Wnioski składane są przez:

osoby prawne,
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,
osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 126 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 880 z późn. zm.) jednostka dokonuje oględzin, szacowania szkód, ustala wysokość odszkodowania oraz dokonuje jego wypłaty.

Na podstawie złożonych przez osoby poszkodowane wniosków, pracownicy jednostki dokonują oględzin w terenie, następnie na podstawie zebranej dokumentacji dokonują szacowania szkody.

Wypłata odszkodowania następuje na podstawie ugody zawartej pomiędzy upoważnionym przedstawicielem jednostki a osobą poszkodowaną / osobami poszkodowanymi (w sporadycznych przypadkach odszkodowania wypłacane są na podstawie wyroku sądu). Ugoda określa wysokość odszkodowania. Kwota odszkodowania przekazywana jest na wskazany w ugodzie rachunek bankowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy wypłacone odszkodowanie w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi dla poszkodowanych przychód, który nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego...
Czy Wnioskodawca powinien wystawić i przesłać osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej informację PIT-8C, a w części dotyczącej informacji o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy podać jako rodzaj przychodu "inne źródła"... Czy w przypadku podpisania ugody z więcej niż jedną osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, kwotę wynikającą z ugody należy podzielić proporcjonalnie do ilości osób i każdej z nich wystawić i przesłać odrębną informację PIT-8C...
Czy Wnioskodawca powinien wystawić i przesłać osobom prawnym oraz osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą informację PIT-8C, a w części dotyczącej informacji o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy podać jako rodzaj przychodów "inne źródła”...

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone odszkodowania w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób nie stanowią dla poszkodowanego przychodów. Osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, którym wypłacono odszkodowanie nie należy wystawić i przesłać informacji PIT-8C, podając w części dotyczącej informacji o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy jako rodzaj przychodu "Inne źródła". Również osobom prawnym oraz osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, którym wypłacono odszkodowanie nie należy wystawiać informacji PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych.

Zgodnie natomiast z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie m.in. wymieniono jako źródło przychodów:

pozarolniczą działalność gospodarczą (pkt 3),

inne źródła (pkt 9).

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze – nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a po drugie – nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Natomiast zamknięty katalog zwolnień podatkowych określony został w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 października 2014 r. wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 4 października 2014 r., wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze wskazanego powyżej zwolnienia przedmiotowego korzystają w szczególności te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje zatem m. in. odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że do Wnioskodawcy wpływają wnioski o wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta prawnie chronione. Wnioski składane są przez:

osoby prawne,
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,
osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej.

Na podstawie złożonych przez osoby poszkodowane wniosków, pracownicy jednostki dokonują oględzin w terenie, następnie na podstawie zebranej dokumentacji dokonują szacowania szkody.

Zgodnie ze wskazanym we wniosku art. 126 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627, z późn. zm.), Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez:

żubry - w uprawach, płodach rolnych lub w gospodarstwie leśnym;
wilki - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
rysie - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
niedźwiedzie - w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych;
bobry - w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim.

Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1, nie obejmuje utraconych korzyści (art. 126 ust. 2 ww. ustawy).

Z art. 126 ust. 3 ww. ustawy wynika, że oględzin i szacowania szkód, o których mowa w ust. 1, a także ustalania wysokości odszkodowania i jego wypłaty, dokonuje regionalny dyrektor ochrony środowiska, a na obszarze parku narodowego dyrektor tego parku.

Zgodnie z art. 126 ust. 11 cytowanej ustawy, minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i ministrem właściwym do spraw rybołówstwa określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania przy szacowaniu szkód oraz sposób wypłaty odszkodowań za szkody, o których mowa w ust. 1, a także wzory dokumentów dotyczących szacowania szkód i wyliczania odszkodowań oraz terminy zgłoszenia i szacowania szkody, kierując się potrzebą dokonywania oceny rzeczywistej szkody oraz przyjęcia wysokości wyceny szkody według cen rynkowych.

W świetle powołanych powyżej przepisów ustawy o ochronie przyrody, stwierdzić należy, że w drodze rozporządzenia określa się jedynie tryb postępowania przy szacowaniu szkód oraz sposób wypłaty odszkodowań za szkody a także wzory dokumentów dotyczących szacowania szkód i wyliczania odszkodowań. Natomiast z powołanego powyżej art. 126 ust. 3 jednoznacznie wynika, że to Wnioskodawca dokonuje kalkulacji szkody i ustala wysokość odszkodowania. Ponadto jak wynika z treści wniosku, wysokość odszkodowania jest określona w zawartej ugodzie.

Zatem powyższe przepisy ustawy o ochronie przyrody nie określają wprost wysokości odszkodowania, a także nie wskazują zasad jego ustalania.

W rezultacie wskazane we wniosku odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, wyjaśnić należy, iż wypłacane przez Wnioskodawcę odszkodowania, których wysokość jest ustalana w ugodzie pozasądowej, nie korzystają również ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę okoliczność, iż odszkodowania wypłacane osobom fizycznym na podstawie zawartej ugody pozasądowej nie mieszczą się w katalogu zwolnień przedmiotowych, należy stwierdzić, że podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Odszkodowanie wypłacane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej stanowi dla nich przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji w sytuacji wypłaty odszkodowań w oparciu o zawarte ugody osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej na Wnioskodawcy ciąży obowiązek o którym mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W przypadku podpisania ugody z więcej niż jedną osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, każdej z osób należy wystawić i przesłać odrębną informację PIT-8C, wykazując w niej należną danej osobie kwotę odszkodowania.

Odnosząc się do kwestii, wypłaty odszkodowania na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą, wskazać należy, iż z uregulowań ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wynika, aby podmiot wypłacający odszkodowanie na rzecz tych osób był zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C.

Ponadto wyjaśnić należy, iż jak wynika z art. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa ta reguluje wyłącznie opodatkowanie osób fizycznych. W konsekwencji informacje o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych – PIT-8C mogą otrzymać wyłącznie osoby fizyczne będące podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych. Informacji tej nie sporządza się natomiast dla osób prawnych będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż w sytuacji wypłaty wskazanych we wniosku odszkodowań na rzecz osób prawnych i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek o którym mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. obowiązek wystawienia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych – PIT-8C.

Końcowo zauważyć należy, iż w odniesieniu do odszkodowań wypłacanych przez Wnioskodawcę na podstawie wyroku sądu, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej znajdzie zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu ze zwolnienia korzystają bowiem odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku - do wysokości określonej w tym wyroku, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W przypadku zatem wypłaty na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej odszkodowań przyznanych w oparciu o wyrok sądu, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek o którym mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin