Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-960/14/ASz
z 13 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 listopada 2014 r. (wpływ do Biura – 17 listopada 2014 r.), uzupełnionym w dniu 2 lutego 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 20 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-960/14/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 2 lutego 2015 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2010 r. Wnioskodawca opuścił żonę. Wspólnie rozliczali się z wydatków na rzecz gospodarstwa domowego. Z uwagi na wyższe dochody Wnioskodawcy, Wnioskodawca wraz z żoną uzgodnili, że to Wnioskodawca w pełni przejmie opiekę i koszty związane z wychowaniem córki. Tak też się stało.

Po rozwodzie w sierpniu 2013 r. Wnioskodawca stracił możliwość wspólnego rozliczania podatku dochodowego z byłą małżonką.

Córka Wnioskodawcy, urodzona 3 lipca 1993 r., od trzech lat studiuje w K. Tam mieszka i uczy się a czas wolny (weekendy i dni wolne od zajęć) spędza z Wnioskodawcą. To Wnioskodawca ponosi pełne koszty związane z wychowaniem córki i jej utrzymaniem (studia dzienne). Córka nie uzyskuje żadnych dochodów.

Wnioskodawca wskazał, że od października 2010 r. jest osobą samotną i to na nim spoczywa obowiązek wychowania i utrzymania studiującej córki. Do dnia dzisiejszego Wnioskodawca nie był i nie jest w żadnym związku. Nikt nie pomaga mu w wychowaniu i utrzymywaniu córki.

Wnioskodawca wskazał, że to duże obciążenie dla niego, tym bardziej, że jego dochody od sierpnia 2014 r. znacznie się obniżyły.

Wnioskodawca chciałby od 2014 r. wspólnie rozliczać się z podatku dochodowego na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko. Według jego wiedzy mógłby się tak rozliczać.

Dowodem na poniesione koszty związane z wychowaniem i utrzymaniem córki mogłyby być przelewy, które Wnioskodawca regularnie dokonuje na jej rachunek bankowy.

Żona Wnioskodawcy nie ponosi żadnych kosztów i nie bierze udziału w wychowywaniu córki.

Wnioskodawca wskazał, że taki stan faktyczny istniał już w 2013 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania

1. Czy Wnioskodawca spełnia warunki do rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko?
2. Czy Wnioskodawca może od roku rozliczeniowego 2014 rozliczać swój dochód na zasadach obowiązujących osobę samotnie wychowującą dziecko?
3. Czy takie prawo przysługiwało Wnioskodawcy w 2013 r.?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, spełnia on warunki do wspólnego opodatkowania na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko. Ponosi pełne koszty utrzymania i wychowania córki oraz utrzymuje z córką mocną więź rodzinną.

W opinii Wnioskodawcy, to że matka dziecka nie jest pozbawiona praw rodzicielskich nie powinno mieć w tej sytuacji żadnego znaczenia. Tym bardziej, że córka jest osobą pełnoletnią.

Wnioskodawca sądzi, że mimo fikcyjnego trwania w związku małżeńskim mógłby już za 2013 r. rozliczyć się z córką.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

-podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 i 9 powołanej ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (za wyjątkiem odnoszącym się do przychodów dotyczących tzw. najmu prywatnego) lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1, tj. po dniu 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
• wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),
• nie uzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą),
• wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.
  
  

Cytowane przepisy wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko należy spełniać wszystkie warunki określone w stosownych przepisach.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Przepis art. 6 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby. Jednocześnie o samotnym wychowywaniu dziecka nie musi przesądzać orzeczenie sądowe o sprawowaniu władzy rodzicielskiej przez jedno z rodziców. W sytuacji, gdy żaden z rodziców nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, ani nie jest ona ograniczona, a oboje są stanu wolnego, zarówno jeden jak i drugi może samotnie wychowywać dziecko. Przy czym prawo do omawianej preferencji przysługuje jedynie temu z rodziców, który faktycznie w roku podatkowym samotnie, tj. bez udziału drugiego rodzica, wychowywał dziecko, czyli sprawował nad nim stałą opiekę, np. zamieszkując z nim, łożąc na jego utrzymanie, wspierając go emocjonalnie i fizycznie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 2010 r. Wnioskodawca opuścił żonę. Wnioskodawca wraz z żoną uzgodnili, że to Wnioskodawca w pełni przejmie opiekę i koszty związane z wychowaniem córki. Rozwód nastąpił w sierpniu 2013 r.

Córka Wnioskodawcy, urodzona 3 lipca 1993 r., od trzech lat studiuje w K. Tam mieszka i uczy się a czas wolny (weekendy i dni wolne od zajęć) spędza z Wnioskodawcą. To Wnioskodawca ponosi pełne koszty związane z wychowaniem córki i jej utrzymaniem (studia dzienne). Córka nie uzyskuje żadnych dochodów.

Wnioskodawca wskazał, że od października 2010 r. jest osobą samotną. Do dnia dzisiejszego Wnioskodawca nie był i nie jest w żadnym związku. Nikt nie pomaga mu w wychowaniu i utrzymywaniu córki.

W celu określenia możliwości opodatkowania Wnioskodawcy, będącego rozwodnikiem, jako osoby samotnie wychowującej dzieci, należy ustalić, który z rodziców w rzeczywistości ponosi trud wychowania dziecka. Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do jego „utrzymania”, czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju. Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do wspólnego rozliczenia dochodów z dzieckiem temu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W okolicznościach rozstrzyganej sprawy stwierdzić zatem należy, że rodzicem faktycznie wychowującym córkę jest Wnioskodawca – ojciec dziecka. To on bowiem, jak wynika z wniosku, zajmuje się jej wychowaniem. Była żona Wnioskodawczyni (matka dziecka) nie pomaga w wychowywaniu i utrzymaniu córki. W związku z tym trudno jest uznać, że była żona Wnioskodawcy wychowuje córkę, a właśnie wychowywanie dzieci, tj. kształtowanie ich osobowości i sprawowanie nad nimi stałej pieczy, a nie tylko doraźnej, w określonych przedziałach czasowych, jest warunkiem do skorzystania z preferencji podatkowej, o której mowa w powołanym art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że mimo, iż matka dziecka nie jest pozbawiona praw rodzicielskich – rodzicem wychowującym córkę jest Wnioskodawca, co oznacza, że z tych względów przysługuje mu za 2014 r. prawo wspólnego rozliczenia z córką na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko.

W odniesieniu natomiast do możliwości rozliczania się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko za 2013 r., zauważyć należy, że z treści art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że prawo do preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów przysługuje wyłącznie temu rodzicowi, który wychowuje dziecko. Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok. Zatem mimo tego, że rozwód nastąpił w sierpniu 2013 r. Wnioskodawca w 2013 r. również spełniał warunki do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Należy jednak zauważyć, że termin do złożenia wniosku o zastosowanie preferencyjnej formy opodatkowania dochodów, o której mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych − a wynikający z art. 45 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 10 tej ustawy − jest terminem materialno-prawnym i nie podlega przywróceniu, co z kolei oznacza, że po jego upływie podatnik traci prawo do skorzystania z tego uprawnienia.

Uprawnienie Wnioskodawcy w tym przedmiocie mogło być skutecznie zrealizowane wyłącznie w terminie do złożenia zeznania podatkowego za 2013 r., o czym stanowi zacytowany powyżej przepis art. 6 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc do dnia 30 kwietnia 2014 r.

Reasumując, Wnioskodawca posiada status osoby samotnie wychowującej dziecko i ma prawo do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w cyt. wyżej art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Takie prawo przysługiwało Wnioskodawcy również w rozliczeniu dochodów uzyskanych w 2013 r.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.