INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 10 stycznia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 12, 16 i 19 marca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),
• ustalenia, czy przeniesienie własności nieruchomości stanowiącej majątek wnioskodawcy (spółki z o.o.) na rzecz osoby fizycznej - pożyczkodawcy, mającego stałe miejsce zamieszkania na terenie Królestwa Belgii (Bruksela) może zostać potraktowane przez wnioskodawcę w dniu przeniesienia własności w następujący sposób:
• w przypadku umorzenia pożyczki w zamian za przeniesienie własności nieruchomości - w chwili dokonania tej czynności - będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, oraz jednocześnie
• wartość początkowa nieruchomości powiększona o wartość nakładów inwestycyjnych na nieruchomość stanowiącą przedmiot tej transakcji oraz pomniejszona o odpisy amortyzacyjne (o ile były wykonywane) stanowić będzie koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 updop (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

-jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 stycznia 2012 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości,
• ustalenia, czy przeniesienie własności nieruchomości stanowiącej majątek wnioskodawcy (spółki z o.o.) na rzecz osoby fizycznej - pożyczkodawcy, mającego stałe miejsce zamieszkania na terenie Królestwa Belgii (Bruksela) może zostać potraktowane przez wnioskodawcę w dniu przeniesienia własności w następujący sposób:
• w przypadku umorzenia pożyczki w zamian za przeniesienie własności nieruchomości - w chwili dokonania tej czynności - będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, oraz jednocześnie
• wartość początkowa nieruchomości powiększona o wartość nakładów inwestycyjnych na nieruchomość stanowiącą przedmiot tej transakcji oraz pomniejszona o odpisy amortyzacyjne (o ile były wykonywane) stanowić będzie koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 updop.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego też pismem z dnia 2 marca 2012 r. Znak: IBPBI/2/423-25/12/JD, IBPP4/443-6/12/PK, wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano w dniach 12, 16 i 19 marca 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka) jest właścicielem nieruchomości - kamienicy. Dla nieruchomości stanowiącej własność spółki Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą dla działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Niezależnie od powyższego w nieruchomości tej zostały wyodrębnione samodzielne lokale mieszkalne:

Nr 1 - wydzielony do księgi wieczystej oraz

Nr 2 - wydzielony do księgi wieczystej.

Wnioskodawca od wielu lat prowadzi remont zabytkowej kamienicy, a ponieważ Spółka nie uzyskuje jeszcze ani przychodów ani dochodów z działalności gospodarczej, możliwość prowadzenia prac remontowych uzależniona jest od zewnętrznych źródeł finansowania. Z uwagi na powyższe udziałowiec Spółki (pełniący jednocześnie funkcję Prezesa Zarządu Spółki), udzielił wnioskodawcy licznych pożyczek, dzięki którym mogły zostać przeprowadzone liczne prace w nieruchomości szczegółowo opisanej na wstępie, a stanowiącej majątek spółki.

Pożyczki zostały udzielone Spółce na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat (w praktyce od 1995r.), a w szczególności w latach: 2009, 2010,2011; odpowiednio w następujących kwotach głównych: 45.200 zł; 589.800 zł; 155.000 zł, co tylko na przestrzeni ostatnich trzech lat daje kwotę 790.000 zł. Spółka dotychczas nie podjęła prowadzenia działalności gospodarczej, a jej aktywność sprowadza się do wykonywania licznych prac remontowo - rewaloryzacyjnych zabytkowego budynku oraz przygotowywania i składania niezbędnych sprawozdań do stosownych urzędów, w szczególności (Urząd Skarbowy, Sąd Rejestrowy - KRS, Urząd Statystyczny i inne). Ponieważ remont zabytkowego obiektu, wymagał i wymaga zaangażowania olbrzymich środków finansowych większość prac, które zostały wykonane w obiekcie możliwa była dzięki środkom uzyskanym z opisanych wyżej pożyczek od udziałowca spółki.

Wnioskodawca pozostaje zatem dłużnikiem osoby fizycznej, udziałowca Spółki, posiadającego stałe miejsce zamieszkania i pobytu w Brukseli (Królestwo Belgii). W zamian za zwolnienie z długu Wnioskodawca zmierza przenieść na rzecz pożyczkodawcy osoby fizycznej własność jednego z wyżej wskazanych lokali mieszkalnych oznaczonych numerem 1 lub numerem 2.

W uzupełnieniu wniosku jakie wpłynęło do tut. Biura 16 marca 2012 r., wskazano, że:

1. nabycie nieruchomości miało miejsce na podstawie umowy sprzedaży w dniu 5 kwietnia 1995r. na podstawie aktu notarialnego, na mocy której to umowy zostały nabyte przez Spółkę:

-samodzielny lokal mieszkalny oznaczony numerem 1 położony na I piętrze o pow.

użytkowej 155 m² ,

-samodzielny lokal mieszkalny oznaczony nr 2 położony na II piętrze o pow. użytkowej

155 m².

1. Nabycie nastąpiło na podstawie decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych, wyrażającej zgodę na zakup przez Spółkę lokali mieszkalnych nr 1 i 2 wraz z udziałami we współwłasności nieruchomości macierzystej. Prace remontowe lokali i całej kamienicy doprowadzą finalnie do powstania, zwiększenia powierzchni użytkowej (mieszkalnej) aniżeli pierwotnie nabyta,
2. nieruchomość nie jest środkiem trwałym w majątku Wnioskodawcy, zarówno nieruchomość, jak również wszelkie nakłady poniesione na nią stanowią inwestycje;
3. jak wskazano w pkt 2 nieruchomość nie stanowi środka trwałego Wnioskodawcy, niemniej z uwagi na bardzo zły stan techniczny w chwili zakupu niezbędne i konieczne były liczne prace remontowe, przy czym nakłady na nieruchomość mają charakter zarówno nakładów remontowych, ale także ulepszeniowych.
   
   

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Czy przeniesienie przez wnioskodawcę własności nieruchomości stanowiącej składnik majątku spółki może być potraktowane jako uregulowanie zobowiązania wnioskodawcy na rzecz jego pożyczkodawcy (mającego miejsce zamieszkania na terenie Królestwa Belgii - Bruksela) i w takim przypadku czynność ta pozostanie obojętna dla Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, co oznacza, że nie będzie podlegała podatkowi dochodowemu od osób prawnych (CIT) albowiem czynność ta oznaczać będzie wyłącznie sposób uregulowania zobowiązania wnioskodawcy wobec jej wierzyciela (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)...

Gdyby odpowiedź na pytanie 1 była negatywna, Wnioskodawca zwraca się z pytaniem, czy przeniesienie własności nieruchomości stanowiącej majątek wnioskodawcy (spółki z o.o.) na rzecz osoby fizycznej - pożyczkodawcy, mającego stałe miejsce zamieszkania na terenie Królestwa Belgii (Bruksela) może zostać potraktowane przez wnioskodawcę w dniu przeniesienia własności w następujący sposób:

1. w przypadku umorzenia pożyczki w zamian za przeniesienie własności nieruchomości - w chwili dokonania tej czynności - będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, oraz jednocześnie
2. wartość początkowa nieruchomości powiększona o wartość nakładów inwestycyjnych na nieruchomość stanowiącą przedmiot tej transakcji oraz pomniejszona o odpisy amortyzacyjne (o ile były wykonywane) stanowić będzie koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 Updop (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)...
   
   

Zdaniem Spółki:

Ad. 1

W ocenie wnioskodawcy przeniesienie przez Spółkę własności nieruchomości będzie dla Spółki obojętne pod względem podatkowym i nie będzie podlegało podatkowi dochodowemu od osób prawnych albowiem czynność ta polega wyłącznie na uregulowaniu zobowiązania wnioskodawcy wobec jej udziałowca. W ocenie wnioskodawcy w tym przypadku nie będziemy mieli do czynienia z klasycznym przypadkiem zwolnienia z długu, o którym mowa w art. 453 Kc, a jedynie ze sposobem uregulowania długu. Z jednej bowiem strony wnioskodawca otrzymał realną możliwość dysponowania środkami pieniężnymi, z drugiej strony - w chwili umorzenia pożyczki - w praktyce faktycznego jej zwrotu poprzez przeniesienie przez Wnioskodawcę własności nieruchomości, czynność ta będzie określała sposób, w jaki zostanie uregulowane zobowiązanie. W tym przypadku Wnioskodawca zamierza podjąć decyzję, by pożyczkę uregulować w ten sposób by przenieść własność jednej z nieruchomości stanowiącej majątek spółki. W związku z powyższym do niniejszego stanu faktycznego i prawnego zastosowanie będą miały przepisy art. 12 ust. 1 updof (winno być updop), albowiem w chwili przeniesienia własności nieruchomości zostanie umorzona udzielona przez pożyczkodawcę pożyczka, co oznacza, że Wnioskodawca będzie zobowiązany do wykazania przychodu stanowiącego równowartość umorzonej pożyczki lub jej części.

Wnioskodawca stoi jednocześnie na stanowisku, że pożyczka zostanie umorzona w zamian za dokonanie określonej czynności - przeniesienia własności nieruchomości co oznacza, że nie będą miały zastosowania przepisy art. 14 ust. 1 updop, albowiem istotą tego stosunku zobowiązaniowego będzie w praktyce otrzymanie od pożyczkodawcy na własność środków pieniężnych stanowiących równowartość udzielonej pożyczki (jej części) w chwili przeniesienia na własność nieruchomości.

W ocenie wnioskodawcy, z uwagi na obowiązującą w polskim systemie swobodę umów - strony mogą w dowolny sposób kształtować wzajemne relacje, co oznacza w tym przypadku, że mogą one ustalić zarówno formę, jak i sposób zwrotu pożyczki. W tym przypadku strony umowy pożyczki zamierzają dokonać spłaty przysługującej wierzycielowi wierzytelności poprzez przeniesienie własności jednego ze składników majątkowych, nie różniącego się w żaden istotny sposób od kwoty pieniężnej. Dla wnioskodawcy przeniesienie własności nieruchomości stanowić będzie zgodnie z art. 15 ust 1 koszt mający na celu osiągnięcie przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym może on zostać określony wg faktycznej wartości rynkowej.

Ad. 2 (stanowisko wynikające z uzupełnienia wezwania z dnia 9 marca 2012 r.)

Wnioskodawca chce przenieść własność nieruchomości na rzecz swojego pożyczkobiorcy (z całokształtu sprawy wynika, że własność nieruchomości zostanie przeniesiona na pożyczkodawcę, a nie jak podano w uzupełnieniu na pożyczkobiorcę, dlatego też przyjęto, że użycie określenia „pożyczkobiorca” jest efektem oczywistej omyłki, zaś w stanowisku powinno być sformułowanie „na rzecz swojego pożyczkodawcy”) i w ten sposób zwolnić się z długu. Gdyby zatem odpowiedź na pytanie nr 1 była inna niż stanowisko Spółki, Wnioskodawca uważa, że:

• przeniesienie przez Wnioskodawcę własności nieruchomości stanowić będzie uregulowanie zobowiązania wobec swojego kontrahenta (pożyczkodawcy), który zwolni z długu pożyczkobiorcę (Wnioskodawcę),
• przeniesienie własności nieruchomości może, w ocenie Wnioskodawcy, oznaczać dla niego przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, albowiem w dniu przeniesienia własności nieruchomości Spółka otrzyma na własność a nie tylko do dyspozycji, pieniądze w postaci udzielonej wcześniej pożyczki, która nie będzie już podlegała zwrotowi,
• przy takiej konstrukcji, tzn. opodatkowaniu przychodu w sposób opisany w zdaniu poprzednim, wnioskodawca zaliczy w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartość początkową nieruchomości powiększoną o nakłady inwestycyjne na nieruchomość, w postaci nakładów remontowych i ulepszeniowych,
• dla Wnioskodawcy podstawę opodatkowania będzie stanowiła różnica pomiędzy tak ustalonym przychodem a sumą kosztów (kosztów zakupu nieruchomości oraz kosztów prac remontowych i ulepszeniowych).
  
  

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego istotą sprawy objętej wnioskiem z dnia 4 stycznia 2012 r. jest określenie skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych zwrotu pożyczki udzielonej przez udziałowca poprzez przekazanie na jego rzecz nieruchomości opisanej szczegółowo w zdarzeniu przyszłym.

Stosownie do brzmienia art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak z powyższego wynika, pożyczkobiorca jest zobligowany do zwrotu tej samej ilości pieniędzy (jeżeli pożyczone zostały pieniądze) lub rzeczy oznaczonych co do gatunku. Ponieważ w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z pożyczką pieniężną, zwrot tej pożyczki musi nastąpić w pieniądzu. Zasada ta nie może być ograniczana, czy modyfikowana innym przepisem, gdyż została wprost zapisana w definicji pożyczki i stanowi jej istotną cechę. Możliwe jest natomiast takie ukształtowanie stosunków pomiędzy stronami umowy pożyczki w wyniku którego dojdzie do spłaty pożyczki poprzez przeniesienie własności rzeczy ruchomej lub nieruchomej z pożyczkobiorcy na pożyczkodawcę. Takie działanie opiera się w rzeczywistości na dwóch działaniach. Z jednej strony następuje wycena, a następnie zbycie nieruchomości, a więc po stronie jej nabywcy (w rozpatrywanym przypadku pożyczkodawcy-udziałowca) powstaje zobowiązanie do zapłaty określonej sumy odpowiadającej wartości rynkowej nieruchomości. Z drugiej strony na Wnioskodawcy (pożyczkobiorcy) ciąży zobowiązanie do zwrotu pożyczki. Oba zobowiązania mogą być wzajemnie skompensowane do wysokości zobowiązania niższego. W takiej sytuacji mamy zatem w rzeczywistości do czynienia z dwoma zdarzeniami prawnymi. Pierwszym jest zbycie (sprzedaż) nieruchomości, drugim natomiast kompensata wzajemnych zobowiązań (spłata pożyczki przez pożyczkobiorcę). Nie jest możliwa spłata pożyczki nieruchomością z pominięciem jej uprzedniego zbycia, gdyż sprzeciwia się temu powołany wcześniej art. 720 § 1 kodeksu cywilnego (imperatyw aby zwrot pożyczki pieniężnej nastąpił w pieniądzu).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm. dalej „updop”), do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Natomiast, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (…). Jak wynika z powołanych wcześniej przepisów prawa pożyczka jest transparentna podatkowo, tzn. jej otrzymanie nie skutkuje powstaniem przychodu w momencie jej otrzymania, a spłata nie stanowi kosztów jego uzyskania.

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że o ile spłata pożyczki będzie czynnością obojętną podatkowo, to cechy tej nie będzie posiadała pierwsza z ww. czynności, a więc zbycie nieruchomości. W przypadku jej zbycia po stronie Wnioskodawcy, na podstawie art. 14 ust. 1 updop, powstanie przychód odpowiadający wartości rynkowej nieruchomości (mieszkania). Przepis ten stanowi bowiem, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Na podstawie art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…). W opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym kosztem uzyskania przychodu będzie zatem cena za jaką nabyto zbywaną nieruchomość (mieszkanie), powiększona o nakłady poczynione przez Wnioskodawcę.

Powołane przez Spółkę przepisy art. 12 ust. 1 pkt 2 i art. 16 ust. 1 pkt 1 updop nie będą miały w sprawie zastosowania. Pierwszy z powołanych przepisów dotyczy bowiem przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, drugi natomiast wydatków na nabycie lub wytworzenie środków trwałych, w tym także gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntu. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego nieruchomość (mieszkanie) o jakiej mowa we wniosku nie była w Spółce środkiem trwałym z tego też powodu przepis art. 16 ust. 1 pkt 1 updop nie będzie miał zastosowania.

Reasumując, stanowisko Spółki w zakresie:

• skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),
• ustalenia, czy przeniesienie własności nieruchomości stanowiącej majątek wnioskodawcy (spółki z o.o.) na rzecz osoby fizycznej - pożyczkodawcy, mającego stałe miejsce zamieszkania na terenie Królestwa Belgii (Bruksela) może zostać potraktowane przez Wnioskodawcę w dniu przeniesienia własności w następujący sposób:

• w przypadku umorzenia pożyczki w zamian za przeniesienie własności nieruchomości - w chwili dokonania tej czynności - będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, oraz jednocześnie
• wartość początkowa nieruchomości powiększona o wartość nakładów inwestycyjnych na nieruchomość stanowiącą przedmiot tej transakcji oraz pomniejszona o odpisy amortyzacyjne (o ile były wykonywane) stanowić będzie koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 updop (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

-jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Nadmienia się, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku numerami 3 i 4 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 14 marca 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.