2015.02.05 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-963/14/MK
z 5 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 13 listopada 2014 r. (data wpływu do Biura – 18 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sądowego zniesienia małżeńskiej wspólności majątkowej z datą wsteczną:

w części dotyczącej złożenia korekt zeznań podatkowych za lata 2005-2008 – jest nieprawidłowe,
w części dotyczącej złożenia korekt zeznań podatkowych za lata 2009-2013 – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sądowego zniesienia małżeńskiej wspólności majątkowej z datą wsteczną.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński w lipcu 1977 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego.

Pozostaje wraz z mężem w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej rozszerzonej na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej zawartej w styczniu 1994 r. w formie aktu notarialnego.

Wnioskodawczyni składała roczne zeznania podatkowe wspólnie z mężem. Wspólne rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawczyni i jej męża miało miejsce m.in. za następujące lata: 2005 r., 2006 r., 2007 r., 2008 r., 2009 r., 2010 r., 2011 r., 2012 r. i 2013 r.

W dniu 14 maju 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła w Sądzie Rejonowym pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami.

W pozwie Wnioskodawczyni wnosiła o orzeczenie rozdzielności z datą wsteczną:

od dnia 20 stycznia 2005 r.,
ewentualnie – od dnia 2 marca 2008 r.,
ewentualnie – od dnia 10 lipca 2012 r.,
ewentualnie – od dnia wniesienia pozwu.

Wyrokiem z września 2014 r. wydanym w sprawie Sąd Rejonowy ustanowił rozdzielność majątkową między Wnioskodawczynią i mężem z dniem wniesienia pozwu, tj. z dniem 14 maja 2014 r.

Ww. wyrok nie jest prawomocny.

Wnioskodawczyni planuje wnieść apelację od ww. wyroku w celu zmiany przez Sąd Okręgowy daty ustanowienia rozdzielności majątkowej.

Po rozpoznaniu apelacji Wnioskodawczyni od ww. wyroku Sąd Okręgowy mógłby wydać wyrok, w którym zmieniłby zaskarżony poprzez zmianę daty ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej w jeden ze sposobów wskazanych w treści pozwu, tj.:

od dnia 20 stycznia 2005 r.,
lub od dnia 2 marca 2008 r.,
lub od dnia 10 lipca 2012 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku zmiany przez Sąd Okręgowy zaskarżonego wyroku z września 2014 r. (wydanego przez Sąd Rejonowy) poprzez zmianę daty ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej między Wnioskodawczynią a mężem i orzeczenie rozdzielności majątkowej małżeńskiej z datą wsteczną w jeden ze sposobów wskazanych w treści pozwu, tj.:

od dnia 20 stycznia 2005 r.,
lub od dnia 2 marca 2008 r.,
lub od dnia 10 lipca 2012 r.

-Wnioskodawczyni zobowiązana będzie do złożenia w Urzędzie Skarbowym odrębnego (jedynie w imieniu własnym) zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za okres, którego dotyczyć będzie zmiana wynikająca z ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, czyli:

za lata 2005 r. - 2013 r. – w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej od dnia 20 stycznia 2005 r.,
za lata 2008 r. - 2013 r. – w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej od dnia 2 marca 2008 r.,
za lata 2012 r. - 2013 r. – w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej od dnia 10 lipca 2012 r.?

W ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku zmiany przez Sąd Okręgowy zaskarżonego wyroku z września 2014 r. (wydanego przez Sąd Rejonowy) poprzez zmianę daty ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej między Wnioskodawczynią a mężem i orzeczenie rozdzielności majątkowej małżeńskiej z datą wsteczną w jeden ze sposobów wskazanych w treści pozwu, tj.:

od dnia 20 stycznia 2005 r.,
lub od dnia 2 marca 2008 r.,
lub od dnia 10 lipca 2012 r.

Wnioskodawczyni zobowiązana będzie do złożenia w Urzędzie Skarbowym odrębnego (jedynie w imieniu własnym) zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za okres, którego dotyczyć będzie zmiana wynikająca z ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, czyli:

za lata 2005 r. - 2013 r. – w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej od dnia 20 stycznia 2005 r.,
za lata 2008 r. - 2013 r. – w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej od dnia 2 marca 2008 r.,
za lata 2012 r. - 2013 r. – w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej od dnia 10 lipca 2012 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.”

Podstawowym warunkiem wspólnego opodatkowania dochodów jest istnienie między małżonkami wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy, za który następuje rozliczenie uzyskanych dochodów.

Wydanie wyroku ustanawiającego między małżonkami rozdzielność majątkową z datą wsteczną niweczy, zdaniem Wnioskodawczyni, przesłankę wspólnego opodatkowania za okres, w którym małżonkowie – w świetle wydanego orzeczenia – nie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej.

Tym samym ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną powoduje obowiązek dokonania korekty złożonych zeznań podatkowych za okres, którego dotyczy zmiana wynikająca z ustanowienia rozdzielności majątkowej między małżonkami poprzez złożenie przez małżonków odrębnych zeznań podatkowych.

Przedstawione powyżej stanowisko Wnioskodawczyni jest zgodne ze stanowiskiem Ministra Finansów zawartym w uzasadnieniu interpretacji z 5 września 2012 r. (DD3/033/62/KDJ/12/PK-1060) zmieniającej interpretację indywidualną wydaną 9 listopada 2011 r. znak: ILPB2/415-830/11-2/WS w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

W uzasadnieniu ww. interpretacji Minister Finansów wskazał, że „jednym z warunków korzystania przez małżonków z możliwości wspólnego opodatkowania dochodów jest istnienie między nimi wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy. A zatem zniesienie jej przez sąd skutkuje utratą prawa do preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów i jest równoznaczne z koniecznością złożenia przez małżonków odrębnych zeznań podatkowych.”

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.; Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, ze zm.; Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

Z przepisu art. 6 ust. 2 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym w latach 2005 r. i 2006 r. – wynika, że małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być jednak, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym, z zastrzeżeniem art. 6a, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Z przepisu art. 6 ust. 2 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym w latach 2007 - 2010 – wynika, że małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być jednak, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym, z zastrzeżeniem art. 6a, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany.

Z przepisu art. 6 ust. 2 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym w latach 2011 - 2013 – wynika, że małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

W świetle powołanego powyżej przepisu art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym z warunków korzystania przez małżonków z możliwości wspólnego opodatkowania dochodów jest istnienie między nimi wspólności majątkowej. Zatem zniesienie wspólności majątkowej przez sąd skutkuje utratą prawa do preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów i jest – co do zasady – równoznaczne z koniecznością złożenia przez małżonków odrębnych zeznań podatkowych.

W myśl art. 52 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. z 2012 r., poz. 788, ze zm.) z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu (art. 52 § 2 tej ustawy).

Dlatego też w przypadku, gdy małżonkowie – przed zniesieniem wspólności majątkowej złożyli wspólne zeznania podatkowe – koniecznym jest złożenie za te lata korekt zeznań, o których mowa w art. 45 ww. ustawy, o ile przepisy dotyczące korekt na taką korektę zezwalają.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński w lipcu 1977 r. Pozostaje wraz z mężem w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej rozszerzonej na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej zawartej w styczniu 1994 r. w formie aktu notarialnego.

W dniu 14 maju 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła w Sądzie Rejonowym pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, wnosząc o orzeczenie rozdzielności z datą wsteczną:

od dnia 20 stycznia 2005 r.,
ewentualnie – od dnia 2 marca 2008 r.,
ewentualnie – od dnia 10 lipca 2012 r.,
ewentualnie – od dnia wniesienia pozwu.

Wyrokiem z września 2014 r. wydanym w sprawie Sąd Rejonowy ustanowił rozdzielność majątkową między Wnioskodawczynią i mężem z dniem wniesienia pozwu, tj. z dniem 14 maja 2014 r. Wyrok nie jest prawomocny.

Wnioskodawczyni planuje wnieść apelację.

od dnia 20 stycznia 2005 r.,
lub od dnia 2 marca 2008 r.,
lub od dnia 10 lipca 2012 r.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, aby stwierdzić czy korekta zeznań za wskazane lata jest możliwa należy odwołać się do uregulowań art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Dlatego też prawo do korekty zeznania istnieje tak długo, jak długo zobowiązanie podatkowe nie ulegnie przedawnieniu. Zatem, zobowiązania podatkowe za lata 2005 – 2008 przedawniły się z dniem 31 grudnia 2014 r. Oznacza to, że nie ma już prawnej możliwości złożenia ewentualnych korekt zeznań za te lata. Możliwe jest natomiast złożenie w 2015 r. korekt zeznań podatkowych za 2009 r. i lata następnie (tj. za lata 2010 – 2013) – oczywiście w zależności od kiedy Sąd Okręgowy orzeknie o zniesieniu wspólności majątkowej Wnioskodawczyni i jej męża.

Jeżeli zatem Sąd Okręgowy orzeknie o zniesieniu wspólności majątkowej małżonków od dnia 20 stycznia 2005 r., wówczas – po uprawomocnieniu się wyroku ustanawiającego rozdzielność majątkową małżonków oraz z uwagi na instytucję przedawnienia zobowiązania podatkowego, o którym mowa w ww. art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – Wnioskodawczyni powinna skorygować swoje zeznania podatkowe za lata 2009 – 2013, gdyż w tak przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie miała uprawnień do korzystania z tzw. wspólnego rozliczenia małżonków, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli Sąd orzeknie o zniesieniu wspólności majątkowej małżonków od dnia 2 marca 2008 r., wówczas Wnioskodawczyni powinna skorygować swoje zeznania podatkowe za lata 2009-2013.

Jeżeli natomiast Sąd orzeknie o zniesieniu wspólności majątkowej małżonków od dnia 10 lipca 2012 r., to Wnioskodawczyni powinna skorygować swoje zeznania podatkowe za lata 2012-2013.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za:

nieprawidłowe – w części dotyczącej złożenia korekt zeznań podatkowych za lata 2005-2008,
prawidłowe – w części dotyczącej złożenia korekt zeznań podatkowych za lata 2009-2013.

W odniesieniu do załączonych do wniosku dokumentów Organ zauważa, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny tych dokumentów (ich weryfikacji). Zgodnie bowiem z prezentowanym w doktrynie i orzecznictwie sądowym poglądem, organ podatkowy rozpatruje sprawę wyłącznie w ramach stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz jego stanowiska. Wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego musi być zatem dokonane w pełnym zakresie wprost w treści wniosku kierowanego do organu mającego wydać interpretację indywidualną. Stan faktyczny/zdarzenie przyszłe brane pod uwagę nie może być uzupełniane dołączanymi do wniosku dokumentami, organ podatkowy nie ma bowiem uprawnień, aby w oparciu o dokumenty składane do wniosku lub poszukiwane z urzędu samodzielnie ustalać stan faktyczny/zdarzenie przyszłe, uzupełniać go, bądź oceniać zgodność opisu sformułowanego we wniosku z rzeczywistością.

Odnosząc się natomiast do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji innego organu wskazać należy, iż orzeczenie to dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w nim zawarte jest wiążące.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin