Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-991/14-2/ES
z 2 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2014 r. (data wpływu 3 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

(Wnioskodawca) i A zawarli związek małżeński dnia 27 października 1984 r. W 1997 r. Wnioskodawca nabył wraz z żoną nieruchomość gruntową (działkę budowlaną) o powierzchni 1 700 m², na której w latach 1997-2000 został wybudowany budynek mieszkalny z 9 lokalami na wynajem. Odbiór budynku nastąpił 1 października 2000 r.

Dnia 20 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca zawarł z żoną umowę majątkową małżeńską oraz umowę o podział majątku wspólnego, na mocy której otrzymał na wyłączną własność całą ww. zabudowaną nieruchomość z 9 lokalami na wynajem, natomiast żona otrzymała od Wnioskodawcy spłatę. Dnia 16 maja 2011 r. małżeństwo Wnioskodawcy zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem sądu okręgowego. W latach 2012-2014 Wnioskodawca sprzedał kilka mieszkań z tego 9 mieszkaniowego budynku, który został wybudowany na wynajem. Z tego tytułu był zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego tylko od wartości (uzyskanej ceny) 1/2 części nieruchomości (tj. części nieruchomości należącej do małżonki i otrzymanej od niej w 2011 roku w ramach podziału majątku dorobkowego, gdyż od tego podziału majątku dorobkowego nie minęło jeszcze 5 lat). Wnioskodawca w 2013 roku na nieruchomości opisanej wyżej (tj. nabytej przez małżonków w 1997 roku ) wybudował mały dom o powierzchni 90 m2. Przy budowie tego domu Wnioskodawca nie korzystał z żadnych ulg ani odliczeń. W 2014 roku Wnioskodawca sprzedał ten dom.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy kwota podatku dochodowego z tytułu sprzedaży domku o powierzchni 90 m², którą jest obowiązany zapłacić do urzędu skarbowego Wnioskodawca, powinna być obliczona tylko od połowy ceny uzyskanej za sprzedaż tego domu?

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro spłacił on byłą małżonkę po podziale majątku dorobkowego za to ona przeniosła na niego „swoją” własność nieruchomości, tj. 50% nieruchomości to dlatego kwota podatku dochodowego powinna być obliczona tylko od 50% kwoty którą uzyskał ze sprzedaży domku w 2014 roku i którą będzie obowiązany przesłać do US.

Dlatego Wnioskodawca uważa, że powinno się obliczyć podatek tylko od 50% wartości sprzedanego domu o powierzchni 90m², gdyż nie upłynęło jeszcze 5 lat od dnia kiedy stał się właścicielem całej nieruchomości. Właścicielem 50% „swojej” części Wnioskodawca jest od 1997 roku.

Gdyby strony się nie rozwiodły i nie podzieliły majątku dorobkowego, to nowo posadowiony dom o powierzchni 90m², ale powstały na działce nabytej przez strony w 1997 roku byłby sprzedawany bez żadnego podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Skoro Wnioskodawca dokonał zniesienia małżeńskiej wspólności majątkowej i dokonał podziału majątku dorobkowego w 2011 roku, stając się w tym samym roku jedynym właścicielem całości nieruchomości zabudowanej w tym zabudowanej nowo posadowionym domem, to podstawą do obliczeniu podatku dochodowego z tytułu sprzedaży domu o pow. 90 m² powinna być tylko połowa kwoty, którą otrzymał za sprzedaż domu o powierzchni 90 m².

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zawarł związek małżeński dnia 27 października 1984 r. W 1997 r. Wnioskodawca nabył wraz z żoną nieruchomość gruntową (działkę budowlaną) o powierzchni 1 700 m², na której w latach 1997-2000 został wybudowany budynek mieszkalny z 9 lokalami na wynajem. Dnia 20 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca zawarł z żoną umowę majątkową małżeńską oraz umowę o podział majątku wspólnego, na mocy której otrzymał na wyłączną własność całą ww. zabudowaną nieruchomość z 9 lokalami na wynajem, natomiast żona otrzymała od Wnioskodawcy spłatę. Wnioskodawca w 2013 roku na nieruchomości opisanej wyżej (tj. nabytej przez małżonków w 1997 roku) wybudował dom o powierzchni 90 m², który następnie sprzedał.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W myśl art. 47 ww. ustawy, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Natomiast stosownie do art. 47 § 2 ww. ustawy, częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Wyżej wymienione przepisy wyrażają generalną zasadę, że części składowe nieruchomości z wyjątkami przewidzianymi w ustawie, nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i dzielą los prawny rzeczy głównej, tj. gruntu. Dlatego też, sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdujących się na nim części składowych. Jednocześnie regulacja zawarta w prawie cywilnym skutkuje tym, że datą nabycia nieruchomości jest data nabycia prawa własności gruntu.

Natomiast stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd bądź w przypadku ustania małżeństwa między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast – w myśl art. 501 Kodeksu – w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko pod warunkiem, że podział taki jest ekwiwalentny w naturze i odbył się bez spłat i dopłat lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty lub gdy wartość otrzymanych przez byłego małżonka nieruchomości lub praw przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości lub w prawie, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego. Bowiem wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (prawem) jak też stan jej majątku osobistego. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość lub prawo przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa prawo własności w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zatem nie ma wątpliwości, że nabycie własności nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku jest nieekwiwalentna lub przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu „nabycie”, jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku dorobkowego małżonków dokonany 20 kwietnia 2011 r. spowodował, że Wnioskodawca otrzymał majątek, który przekroczył jego udział w majątku wspólnym, gdyż wartość otrzymanych przez niego składników majątku jest większa niż udział jaki Wnioskodawca posiadał w majątku dorobkowym, tj. jest większa niż 1/2. Powyższe potwierdza również fakt, że podziałowi towarzyszyły spłaty.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że przedmiotowa nieruchomość (domek), którą Wnioskodawca sprzedał, została nabyta w różnym czasie:

• udział odpowiadający udziałowi w majątku dorobkowym – w 1997 r.,
• udział przekraczający udział w majątku wspólnym w wyniku podziału majątku dorobkowego - w dniu 20 kwietnia 2011 r.
  
  

Z uwagi na to, że nabycie opisanej nieruchomości nastąpiło w odpowiednich udziałach w 1997 r. oraz w 2011 r., pięcioletni termin o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 należy oddzielnie liczyć w stosunku do każdego udziału jaki Wnioskodawca nabył.

Ponieważ od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości w udziale odpowiadającym udziałowi w majątku dorobkowym, a więc od końca 1997 r., pięcioletni termin o jakim mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął, to sprzedaż w tej części nie będzie stanowiła źródła przychodu, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nie będzie podlegał w tej części opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Oznacza to, że po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od przychodu uzyskanego ze zbycia, przypadającego na ten udział.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie natomiast przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości przypadający na udział przekraczający udział w majątku wspólnym, nabyty w wyniku podziału majątku dorobkowego, ponieważ zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nabyto ten udział.

Zgodnie z zapisem art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Reasumując należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie wyłącznie przychód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości przypadający na udział przekraczający udział w majątku wspólnym, nabyty w wyniku podziału majątku dorobkowego.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.