INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 08 grudnia 2011 r. (data wpływu 12.12.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej transakcji w związku z uczestnictwem w strukturze cash pooling - jest prawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej transakcji w związku z uczestnictwem w strukturze cash pooling,
• przychodów z tytułu częściowo nieodpłatnie otrzymanych świadczeń w przypadku realizacji umowy cash pooling.
  
  

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Spółka wraz z kilkoma innymi podmiotami zależnymi (dalej: „Uczestnicy”) zamierza przystąpić do struktury cash poolingu wirtualnego, która oferowana jest przez jeden z banków mających siedzibę w Polsce (dalej: „Bank”). Zarówno Spółka, jak i podmioty zależne są spółkami kapitałowymi, mającymi siedzibę i miejsce zarządu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka wraz z podmiotami zależnymi traktowana jest w świetle art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jako tzw. podmioty powiązane, tworzące grupę kapitałową.

Usługa cash poolingu wirtualnego polega na obniżeniu kosztów odsetkowych ponoszonych przez jej uczestników. Korzyści odsetkowe uzyskuje się poprzez konsolidację dodatnich i ujemnych sald rachunków biorących udział w tym procesie. Kredyty na rachunkach bieżących zaciągane przez jednych uczestników są kompensowane depozytami bankowymi zgromadzonymi na rachunkach innych uczestników. Podkreślenia wymaga fakt, że konsolidacja i kompensacja sald na rachunkach odbywa się w sposób wirtualny, tzn. nie prowadzi do fizycznego zerowania sald ani zmian pozycji bilansowych posiadaczy rachunków bieżących, uczestników usługi. Konsolidacja „wirtualna” oznacza jedynie matematyczne wyliczenie wielkości środków zgromadzonych na rachunkach bieżących oraz środków wykorzystanych w ramach kredytu w rachunku bieżącym w oparciu o stan środków pieniężnych na rachunkach poszczególnych uczestników usługi. Środki te przenoszone są w celu ich kompensacji na odpowiednie, odrębne, powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze, tzw. rachunki cash pooling, prowadzone przez Bank dla poszczególnych posiadaczy rachunków bieżących - uczestników usługi.

Zgodnie z umową, która zostanie zawarta z Bankiem, usługa cash poolingu wirtualnego funkcjonowała będzie w oparciu o następujące zasady:

1. Każdego dnia roboczego o określonej godzinie Bank wykona następujące czynności:
• dla każdego rachunku podstawowego ustali kwoty podlegające przeniesieniu na rachunki cash pooling, tzn.:
1. dla rachunków z „saldami dodatnimi” - wolne środki pomniejszone o środki do wykorzystania z tytułu przyznanego klientowi limitu kredytu w rachunku bieżącym,
2. dla rachunków z „saldami ujemnymi” - wysokość wykorzystanego limitu kredytu w rachunku bieżącym,
3. wyliczy sumy kwot, o których mowa w lit. a i b oraz ustali niższą wartość bezwzględną tych sum,
4. wyliczy współczynnik udziału w konsolidacji tych rachunków podstawowych, dla których została ustalona wyższa wartość bezwzględna sumy wartości, o których mowa w lit. a i b, w następujący sposób:
   
współczynnik udziału = niższa wartość bezwzględna sum / wyższa wartość bezwzględna sum
• przeniesie z rachunków podstawowych, na odpowiadające im rachunki cash pooling:
1. wszystkie kwoty składające się na niższą wartość bezwzględną sum,
2. kwoty w wysokości wyliczonej z uwzględnieniem współczynnika udziału, w przypadku środków składających się na wyższą wartość bezwzględną sum, w taki sposób, by na rachunkach cash pooling sumy sald dodatnich i ujemnych były sobie równe.
2. Na początku dnia roboczego następującego po dniu, w którym dokonano czynności, o których mowa w pkt 1, Bank dokona zwrotnego przeniesienia sald z rachunków cash pooling na odpowiednie rachunki podstawowe.
3. Od sald występujących na rachunkach cash pooling, zarówno ujemnych, jak i dodatnich Bank będzie naliczać odsetki według zmiennej stopy procentowej odpowiadającej określonej w umowie stawce.
4. W pierwszym dniu następującym po upływie miesiąca kalendarzowego, za który należne są odsetki, Bank uzna kwotą odsetek rachunki podstawowe tych Uczestników, na których rachunkach cash pooling w ciągu rozliczanego miesiąca wystąpiło przynajmniej raz saldo dodatnie. Odsetki naliczone zostaną od kwot sald dodatnich, według stopy procentowej, o której mowa w pkt 3, za każdy dzień, w którym saldo dodatnie wystąpiło.
5. W pierwszym dniu następującym po upływie miesiąca kalendarzowego, za który należne są odsetki, Bank obciąży kwotą odsetek rachunki podstawowe tych Uczestników, na których rachunkach cash pooling, w ciągu rozliczanego miesiąca, wystąpiło przynajmniej raz saldo ujemne. Odsetki naliczone zostaną od kwot sald ujemnych, według stopy procentowej, o której mowa w pkt 3, za każdy dzień, w którym saldo ujemne wystąpiło.
6. Salda na rachunkach podstawowych, z wyłączeniem kwot przeniesionych na rachunki cash pooling, oprocentowane będą według zasad określonych w umowach rachunku bieżącego lub pomocniczego oraz odpowiednich umowach kredytu w rachunku bieżącym.
7. Bank za świadczoną usługę pobierze z każdego rachunku podstawowego Uczestników, opłatę miesięczną określoną w umowie między stronami.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

1. Czy prawidłowe jest stanowisko, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Spółka nie będzie zobowiązana do sporządzania dokumentacji cen transferowych, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...
2. Czy w przypadku korzystania z usługi wirtualnego cash poolingu u Spółki w zakresie rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych wystąpi konieczność ustalenia przychodów z tytułu częściowo nieodpłatnie otrzymanych świadczeń (art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych)...
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1. Wniosek Spółki w zakresie pytania nr 2 został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 07 marca 2012 r. nr ILPB4/423-487/11-3/MC.

Zdaniem Wnioskodawcy, w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku nie będzie On miał obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych, o której mowa w art. 9a w zw. z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z powołanym przepisem, podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami – w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy podatku dochodowym od osób prawnych - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji.

Jak widać, konieczność sporządzania dokumentacji podatkowej obejmuje m.in. transakcje podatników z podmiotami powiązanymi. Po pierwsze, należy stwierdzić, że usługa cash poolingu wirtualnego nie jest dokonywana wyłącznie między podmiotami powiązanymi. W opisanym zdarzeniu przyszłym nie mają zastosowania przepisy art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z uwagi na to, iż warunki, na jakich będzie funkcjonowała usługa cash poolingu wirtualnego są ustalane pomiędzy Spółką z jednej strony a Bankiem, czyli podmiotem niepowiązanym z drugiej strony. Usługa cash poolingu stanowi usługę finansową oferowaną przez Bank Spółce oraz podmiotom od Niej zależnym, które posiadają lub zamierzają posiadać rachunki bankowe w Banku. Usługa ta stanowi uzupełnienie podstawowej usługi bankowej, jaką jest prowadzenie rachunku bankowego. Wszelkie operacje finansowe dokonywane są przez Bank i wyłącznie z Bankiem. Brak jest jakichkolwiek transferów pieniężnych dokonywanych między Spółką a podmiotami zależnymi.

W związku z tym, w żadnym wypadku nie można uznać Banku za podmiot powiązany ze Spółką w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a warunki cash poolingu dotyczące m.in. poziomu stóp procentowych i marże ustalone są na poziomie rynkowym.

Oprócz tego, art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnosi się do pojęcia transakcji, które to pojęcie nie zostało zdefiniowane ani w ustawach podatkowych, ani w prawie cywilnym.

Posiłkując się Słownikiem Języka Polskiego, transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług albo umowa handlowa na sprzedaż lub kupno towarów lub usług. W takim stanie rzeczy, w przypadku, kiedy mamy do czynienia z usługą cash poolingu wirtualnego i de facto nie dochodzi do żadnych transferów pieniężnych między Spółką a podmiotami zależnymi, nie sposób uznać, że mamy do czynienia z pojęciem transakcji. Z tych też względów Spółka stoi na stanowisku, że do usługi cash poolingu wirtualnego nie będą miały zastosowania przepisy art. 11 i art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a co za tym idzie, Spółka nie będzie zobowiązana do sporządzania dokumentacji cen transferowych w związku z uczestnictwem w cash poolingu.

Potwierdzeniem takiego stanowiska są również interpretacje organów podatkowych m.in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 sierpnia 2011 r.

(ILPB3/423-159/11-2/MC), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia

16 września 2009 r. (IPPB5/423-446/10-4/JC).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umowa cash - poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu, dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash - poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash - pooling, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, obejmującej:

1. określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),
2. określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty,
3. metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,
4. określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot,
5. wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki,
6. określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.
   
   

Powyższy obowiązek, na podstawie art. 9a ust. 2 ww. ustawy, obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1. 100.000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo
2. 30.000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3. 50.000 EURO - w pozostałych przypadkach.
   
   

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. I tak, jeżeli:

1. podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
2. osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
3. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, albo
4. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
5. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

#8722; i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków. Po pierwsze, musimy mieć do czynienia z transakcją oraz po drugie, taka transakcja musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Pojęcie „transakcja” nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego, zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według Internetowego Słownika Języka Polskiego - http://sjp.pwn.pl), transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług, też zawarcie takiej umowy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca wraz z kilkoma innymi podmiotami zależnymi (dalej: „Uczestnicy”) zamierza przystąpić do struktury cash poolingu wirtualnego, która oferowana jest przez jeden z banków mających siedzibę w Polsce. Spółka wraz z podmiotami zależnymi traktowana jest w świetle art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jako tzw. podmioty powiązane, tworzące grupę kapitałową. Usługa cash poolingu wirtualnego polega na obniżeniu kosztów odsetkowych ponoszonych przez jej uczestników. Korzyści odsetkowe uzyskuje się poprzez konsolidację dodatnich i ujemnych sald rachunków biorących udział w tym procesie. Kredyty na rachunkach bieżących zaciągane przez jednych uczestników są kompensowane depozytami bankowymi zgromadzonymi na rachunkach innych uczestników.

W omawianym zdarzeniu przyszłym, z pewnością mianem transakcji określić można usługę cash poolingu świadczoną przez Bank Uczestnikom. Jednak Bank (będący stroną transakcji) nie jest powiązany, w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z Uczestnikami, w tym z Wnioskodawcą (czyli z drugą stroną transakcji). Zatem nie zostanie spełniony drugi z dwóch wspomnianych wyżej warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej. Z przedstawionego opisu transakcji cash poolingu wynika, że podmiotem oferującym spółkom z grupy usługi cash poolingu będzie Bank. Spółki te nie zawierają natomiast transakcji między sobą.

Ponadto, Spółka w opisie zdarzenia przyszłego wskazała, iż konsolidacja i kompensacja sald na rachunkach odbywa się w sposób wirtualny, tzn. nie prowadzi do fizycznego zerowania sald ani zmian pozycji bilansowych posiadaczy rachunków bieżących, będących uczestnikami usługi. Konsolidacja „wirtualna” oznacza jedynie matematyczne wyliczenie wielkości środków zgromadzonych na rachunkach bieżących oraz środków wykorzystanych w ramach kredytu w rachunku bieżącym w oparciu o stan środków pieniężnych na rachunkach poszczególnych uczestników usługi. Środki te przenoszone są w celu ich kompensacji na odpowiednie, odrębne, powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze, tzw. rachunki cash pooling, prowadzone przez Bank dla poszczególnych posiadaczy rachunków bieżących - uczestników usługi.

Reasumując, Spółka nie jest zobowiązana do sporządzania dokumentacji cen transferowych w związku z Jej uczestnictwem w cash poolingu.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie dodaje się, że wniosek Spółki w przedmiocie:

• podatku od towarów i usług został rozpatrzony odrębnym rozstrzygnięciem,
• podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie rozpatrzony odrębnym rozstrzygnięciem.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.