Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/423-1260/14/AP
z 26 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 3 października 2014 r. (wpływ do tut. BKIP 13 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zastosowania art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku ze sprzedażą wału przeciwpowodziowego za kwotę 1 zł netto (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 października 2014 r. złożono w tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zastosowania art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku ze sprzedażą wału przeciwpowodziowego za kwotę 1 zł netto. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 23 grudnia 2014 r. Znak IBPBI/2/423-1260/14/AP wezwano o ich uzupełnienie. Pismo będące odpowiedzią na ww. wezwanie wpłynęło do tut. BKIP 5 stycznia 2015 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka jest producentem opon do samochodów osobowych, ciężarowych oraz maszyn rolniczych. Posiada fabrykę zlokalizowaną na terenie działek przemysłowych, będących własnością Skarbu Państwa, a użytkowanych przez Spółkę na podstawie udzielonego jej prawa użytkowania wieczystego.

Na terenie działek należących do fabryki (użytkowanych od Skarbu Państwa na podstawie prawa do użytkowania wieczystego), w latach 60-tych ubiegłego wieku wybudowano wał przeciwpowodziowy na prawym brzegu rzeki. Wał przeciwpowodziowy został wybudowany w związku z ówczesną inwestycją polegającą na budowie ujęcia wody oraz spiętrzenia wody na rzece (używanego przez Spółkę na potrzeby produkcji).

Obecnie wał przeciwpowodziowy ochrania zarówno tereny fabryki i infrastrukturę należącą do Spółki, tj. osadniki i ujęcie wody, oczyszczalnię ścieków, infrastrukturę elektryczną, jak i tereny mieszkalne, rekreacyjne oraz tereny przemysłowe innych zakładów.

Spółka ponosi bieżące koszty utrzymania wału przeciwpowodziowego takie jak: koszenie trawy, przeglądy techniczne, wykonuje naprawy i remonty usterek. Roczny koszt utrzymania i administracji wałem to kwota ok. 15 tysięcy zł. W latach 2004-2010 Spółka poniosła wydatki na remonty wału w łącznej kwocie ok. 3,6 mln zł. Ostatnia duża modernizacja wału nastąpiła po powodzi w roku 2010. Wydatki na modernizację, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, zwiększyły wartość początkową środka trwałego, który do tego czasu został umorzony w 100% i wykazywany w wartości netto 0 PLN, do wartości 2.875.000,00 PLN. Wartość netto środka trwałego na dzień 31 sierpnia 2014 r. wynosi 2.453.330,33 PLN.

Stosownie do postanowień art. 70 ust. 3, art. 72, art. 75 oraz art. 88a ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.), mając na uwadze potrzeby ochrony przed powodzią, rozumianą jako zadanie organów administracji rządowej i samorządowej, ... Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych zlecił opracowanie dokumentacji projektowej pod nazwą:

• … ,
• … .
  
  

Zgodnie z przygotowaną dokumentacją, w celu spełnienia norm przewidzianych w Prawie wodnym, wał przeciwpowodziowy musi zostać w najbliższej przyszłości zmodernizowany. Dotyczy to również wału będącego własnością Spółki, który w swoim najniższym punkcie powinien zostać podniesiony o ok. 1,5 m. Szacowany koszt modernizacji wynosi 3,1 mln zł netto.

Powyższa inwestycja Spółki jest niezbędna, bowiem w przypadku modernizacji pozostałej części wału, znajdującego się w zakresie odpowiedzialności organu administracji państwowej, część wału będącego własnością Spółki będzie niższa od reszty, co powoduje:

• niezgodność budowli z przepisami prawa wodnego,
• ryzyko roszczeń odszkodowawczych wobec Spółki w przypadku wystąpienia powodzi czy podtopień ze strony mieszkańców wybudowanych osiedli mieszkaniowych oraz właścicieli zlokalizowanych w pobliżu przedsiębiorstw i ogródków działkowych.
  
  

Marszałek Województwa pozyskał fundusze UE na realizację przebudowy wału przeciwpowodziowego. Spółka rozważa możliwość sprzedaży na rzecz organu administracji państwowej wału przeciwpowodziowego (będącego jej własnością) za cenę ustaloną na poziomie 1 zł netto.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w przypadku sprzedaży na rzecz organu administracji państwowej wału, będącego własnością Spółki, za podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych należy uznać cenę sprzedaży nieruchomości ustaloną przez strony w umowie sprzedaży, tj. kwotę 1 zł netto?

Zdaniem Spółki, zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Za cenę, w świetle art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o cenach, uznaje się wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Natomiast, zgodnie z art. 2 ustawy o cenach, ceny towarów i usług ustalane są przez strony zawierające umowę, przy czym ograniczenie swobody ustalania cen mogą być wprowadzone wyłącznie na podstawie przepisów szczególnych (ceny urzędowe i marże handlowe urzędowe). Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że ceny, z wyjątkiem cen urzędowych, mogą być ustanawiane przez strony transakcji na dowolnym poziomie. Wynika stąd, że ceny nie muszą odpowiadać wartości rynkowej towarów będących przedmiotem sprzedaży. Celem sprzedaży danego towaru nie musi być bowiem zawsze osiągnięcie przez zbywcę maksymalnej korzyści w postaci ceny otrzymanej za towar - ze sprzedażą towaru mogą się bowiem wiązać inne korzyści ekonomiczne, równie istotne co cena ustalona pomiędzy stronami transakcji sprzedaży. Z punktu widzenia art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, istotnym jest aby cena sprzedaży, bez uzasadnionych przyczyn, nie odbiegała od wartości rynkowej. Uzasadnione przyczyny, dla których strony zastosowały cenę inną niż rynkową mogą być dowolne, ustawodawca ich nie definiuje, mają być one istotne z punktu oceny tej konkretnej transakcji.

O racjonalności uznania konkretnych okoliczności za uzasadnioną przyczynę ustalenia ceny sprzedaży niższej od rynkowej przemawia orzeczenie NSA z 25 czerwca 2002 r., sygn. akt SA/Bk 1366/01, w którym stwierdzono Podwyższenie wartości przychodu uzyskanego ze sprzedaży rzeczy jest możliwe wówczas, gdy wartość wyrażona w cenie z umowy sprzedaży znacznie odbiega od wartości rynkowej tej rzeczy bez uzasadnionej przyczyny. Podanie przez podatnika przyczyny, która uzasadnia przyjęcie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, wyłącza możliwość ustalenia wartości rzeczy za pomocą opinii biegłego (argument a contrario z art. 14 ust. 3 zd. 2 ustawy podatkowej). W orzecznictwie NSA ugruntowany jest pogląd, że racjonalne wyjaśnienie przyczyny przyjęcia w umowie ceny niższej od rynkowej uniemożliwia ustalenie podstaw opodatkowania według wartości rynkowej (por. wyrok SA/Sz 124/99 z 10 lutego 2000 r., Lex Nr 41511). Również najnowsze orzecznictwo sądów administracyjnych potwierdza stanowisko Spółki w tym zakresie. WSA w Warszawie w wyroku z 15 marca 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2360/12 stwierdził, że kwestionowanie ceny sprzedaży przez organ podatkowy może mieć miejsce wyłącznie w sytuacji, gdy organ wykaże, że podana cena znacząco odbiega od wartości rynkowej. Ponadto w ocenie WSA podanie przez podatnika racjonalnej przyczyny, która uzasadnia przyjęcie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, wyłącza możliwość ustalenia wartości rzeczy za pomocą opinii biegłego.

W opisanym powyżej stanie faktycznym Spółka, planując sprzedaż budowli w postaci wału przeciwpowodziowego, nie ma na celu osiągnięcia z tego tytułu korzyści ekonomicznej w postaci uzyskanej ceny. Spółka została zobowiązana do budowy wału przeciwpowodziowego w latach 60-tych ubiegłego wieku, ale w żadnym wypadku nie zależy jej na pozostawaniu właścicielem tej budowli. Z punktu widzenia Spółki najistotniejszym argumentem przemawiającym za sprzedażą budowli jest możliwość uniknięcia konieczności poniesienia wysokich wydatków na jej kolejną modernizację, przewyższających znacznie aktualną wartość księgową budowli. Ewentualna, księgowa strata na transakcji sprzedaży będzie niższa niż wydatki niezbędne do dokonania modernizacji budowli. Z tej perspektywy, patrząc na transakcję poprzez pryzmat wyniku ekonomicznego, przepływów pieniężnych i korzyści z zaoszczędzonych środków pieniężnych, Spółka zrealizuje dodatni wynik na całej transakcji. Zaproponowana cena sprzedaży jest ceną symboliczną, minimalną. Z drugiej strony, organ administracji państwowej, jako nabywca budowli, nie jest skłonny za nią zapłacić większej kwoty. Z perspektywy organu posiadanie dodatkowego odcinka wału wiąże się bowiem z koniecznością ponoszenia dodatkowych wydatków na jego bieżące utrzymanie i modernizację. Organ administracji państwowej nie będzie czerpał żadnych pożytków finansowych z faktu posiadania wału. Jedynym argumentem uzasadniającym transakcję nabycia wału jest możliwość nadzorowania całości wału i tym samym skuteczniejsze wypełnianie obowiązków nałożonych na organ przez ustawę Prawo wodne. Należy pamiętać, że wał przeciwpowodziowy nie jest towarem powszechnego obrotu, nie istnieje rynek nabywców/sprzedawców dla tego typu budowli. W dzisiejszych realiach rynkowych, wał przeciwpowodziowy lub inne budowle tego typu może wykupić jedynie organ administracji odpowiedzialny za działania zapobiegające powodziom na podstawie ustawy Prawo wodne. Żaden inny podmiot nie jest zainteresowany podobną transakcją.

W związku z powyższym należy uznać, że cena ustalona pomiędzy Spółką a organem administracji państwowej, rozumiana jako kwota należna, którą organ zobowiązany jest uiścić z tytułu przeniesienia na jego rzecz własności wału przeciwpowodziowego stanowi podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej „updop”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Jak stanowi art. 14 ust. 1 updop, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. W myśl art. 14 ust. 2 updop, wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Natomiast zgodnie z art. 14 ust. 3 updop, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Przepisy art. 12 ust. 4 pkt 7, 9 i 10 updop stosuje się odpowiednio (art. 14 ust. 4 updop).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka rozważa możliwość sprzedaży na rzecz organu administracji państwowej wału przeciwpowodziowego będącego jej własnością za cenę ustaloną na poziomie 1 zł netto. Spółka jako uzasadnioną przyczynę sprzedaży wału przeciwpowodziowego za cenę 1 zł podaje możliwość uniknięcia konieczności poniesienia wysokich wydatków na jego kolejną modernizację, przewyższających znacznie aktualną wartość księgową budowli. Ewentualna, księgowa strata na transakcji sprzedaży będzie niższa niż wydatki niezbędne do dokonania modernizacji budowli.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014, poz. 121), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 915), ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę.

Przychodem podatnika jest wartość zbywanej rzeczy lub prawa. Co do zasady, wysokość przychodu ustala się biorąc pod uwagę przede wszystkim cenę określoną w umowie. Jednakże - stosownie do art. 14 ust. 3 updop - w sytuacji, gdy cena określona w umowie bez racjonalnego wytłumaczenia rażąco odbiega od obiektywnie ocenianej wartości rzeczy, organ podatkowy może ustalić przychód w wysokości wartości rynkowej. Wartość rynkową ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem wskazanych kryteriów. Należy uznać zatem, że wartością rynkową jest w zasadzie cena, jaką można uzyskać na rynku za analogiczne dobro. Aby określić tę cenę należy uwzględnić wszelkie okoliczności, które wpływają na jej poziom. Kryteria stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia należy rozumieć jako kryteria jedne z wielu.

Updop nie precyzuje pojęcia ceny „znacznie odbiegającej od wartości rynkowej”. Kierując się zapisem ostatniego zdania art. 14 ust. 3 updop można przyjąć, że chodzi o cenę, która jest niższa co najmniej o 33% od przeciętnej ceny stosowanej w danej miejscowości. Updop nie precyzuje także stanów faktycznych, jakie mogłyby uzasadnić stosowanie w obrocie cen niższych niż odpowiadających wartości rynkowej. Za uzasadnioną przyczynę należy przyjąć oparty na obiektywnych racjach i podstawach, słuszny i usprawiedliwiony czynnik wywołujący w sposób pośredni lub bezpośredni dane zjawisko.

Przepis art. 14 updop służy uniknięciu zaniżania przez strony zawieranej umowy deklarowanej ceny sprzedaży w celu ukrycia rzeczywistej ceny ustalonej przez strony, czyli części przychodu podatkowego. Organ podatkowy może kwestionować na gruncie prawa podatkowego wartość dokonanej umowy, jeżeli podatnik kształtuje swoje stosunki prawne z innym podmiotem tak, aby uchylić się od opodatkowania. W przypadku takim podatnik będzie obciążony podatkiem od potencjalnych, a nie rzeczywistych dochodów. Właściwa ocena zawartej umowy wymaga wnikliwej analizy jej treści, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych, mających wpływ na jej zawarcie, co jest czynione w toku postępowania podatkowego i kontrolnego.

Procedura wydawania przez organ podatkowy interpretacji indywidualnej w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej nie upoważnia do przeprowadzania postępowania dowodowego, w związku z czym na tym etapie organ podatkowy jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę.

Reasumując, nie można zgodzić się ze Spółką, że w przedmiotowej sprawie art. 14 updop nie znajdzie zastosowania. Zatem, stanowisko Spółki należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.