Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB3/415-45/12/14-S/PS
z 12 grudnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. akt I SA/Bd 1025/12 – stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2012 r. (data wpływu 31 maja 2012 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wypłaconego na podstawie ugody sądowej odszkodowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości niezabudowanej położonej w miejscowości B., gmina D.. Przedmiotowy grunt wchodzi w skład jego gospodarstwa rolnego. Przedmiotowa działka została zakupiona w roku 2001, zaś w roku 2005 Wnioskodawca zwrócił się do urzędu gminy o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu polegające na budowie budynku mieszkalnego oraz budynku usługowo-warsztatowego na terenie działki.

Wnioskodawca otrzymał odmowę ustalenia warunków zabudowy, ze względu na umiejscowienie na terenie działki gazociągu przebiegającego przez działkę po skosie od strony drogi publicznej, a także ze względu na utworzony obszar kontrolowany w którym umiejscowione są wahacze dla kontroli nieszczelności gazociągu.

Zgodnie z mapą Starostwa powiatowego w X. oraz z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz. U. Nr 97, poz. 1055) przez działkę przechodzi rurociąg o średnicy 200 mm, a wielkość strefy kontrolowanej wynosi 6m z każdej strony od osi gazociągu.

W związku z tym Wnioskodawca zwrócił się do Spółki Gazownictwa Sp. z o.o., która jest właścicielem gazociągu przebiegającego przez jego działkę o ustanowienie służebności przesyłu. Na podstawie zawartej ugody przed Sądem Okręgowym w X. została ustanowiona służebność przesyłu pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana kwota przez Wnioskodawcę z tytułu ustanowienia służebności przesyłu podlega opodatkowaniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnione z opodatkowania są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.).

Z dniem 3 sierpnia 2008 r. weszły w życie przepisy art. 305¹- 305⁴ Kodeksu Cywilnego, które zostały dodane przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 731).

W przepisach tych uregulowano problematykę tzw. służebności przesyłu bowiem mimo uchwały SN z 17 stycznia 2003 r. (sygn. III CZP 79/02) istniały nadal poważne prawne wątpliwości wynikające z niedostosowania przepisów Kodeksu cywilnego o służebności gruntowej do inwestycji związanej z budową urządzeń infrastruktury technicznej, do której zalicza się sieci przesyłowe gazu. W związku z brakiem stosownej regulacji w zakresie wykorzystywania cudzych gruntów przez przedsiębiorstwa przesyłowe w celu realizacji zadań użytku publicznego, ustawodawca uznał za niezbędne ustawowe uporządkowanie problematyki prowadzenia tego typu inwestycji przez przedsiębiorstwa przesyłowe. Z rządowego uzasadnienia projektu ustawy z 30 maja 2008 r. - opublikowanego na stronach internetowych Sejmu i Senatu wynika w sposób jednoznaczny, że konieczność wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego postanowień dotyczących tzw. służebności przesyłu wynikała w szczególności z potrzeby gospodarczej jednoznacznego ustawowego uregulowania tej problematyki, wobec istniejących nadal wątpliwości prawnych wynikających z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do omawianych inwestycji „liniowych”. Z powyższego wynika, że celem zmian w Kodeksie cywilnym i wprowadzenia do tej ustawy przepisów o służebności przesyłu było uporządkowanie problematyki prowadzenia inwestycji przez przedsiębiorstwa przesyłowe, co było konieczne także z uwagi na obowiązującą zasadę numerus clausus ograniczonych praw rzeczowych.

Zdaniem Wnioskodawcy prowadzi to do wniosku, że wprowadzenie nowego rodzaju ograniczonego prawa rzeczowego odnoszącego się do inwestycji dotyczących budowy urządzeń infrastruktury technicznej związane było z potrzebami gospodarczymi oraz społecznymi i w sposób ustawowy regulowało istniejącą już, zapoczątkowaną wyżej przywołaną uchwałą SN z 17 stycznia 2003 г., praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tego typu inwestycji. Wprowadzenie do kodeksu cywilnego dodatkowej regulacji (służebności przesyłu) obok służebności gruntowej z dniem 3 sierpnia 2008 r. stało się jedyną, właściwą instytucją pozwalającą na realizację inwestycji liniowych na gruncie nie będącym własnością podmiotu dokonującego inwestycji.

Zgodnie z art. 305¹ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Istotą tej służebności jest więc, tak jak w przypadku służebności gruntowej, ograniczenie prawa własności właściciela nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego, który zamierza realizować inwestycję dotyczącą budowy urządzeń infrastruktury technicznej, lub który użytkuje takie urządzenia (stanowiące jego własność).

W sferze cywilistycznej w zakresie inwestycji liniowych służebność gruntowa została zastąpiona służebnością przesyłu. Implikuje to, iż instytucje te z punktu widzenia funkcjonalności są tożsame. Racjonalny ustawodawca uznał jednocześnie, że zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nadal, tj. po 2 sierpnia 2008 r. odnosi się tak do służebności gruntowych jak i służebności przesyłu. Mając na względzie domniemanie racjonalności ustawodawcy, poparte wykładnią funkcjonalną przepisu, nie sposób uznać, że poprzez wprowadzenie do kodeksu cywilnego instytucji służebności przesyłu, przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stał się przepisem „martwym”. Zdaniem Wnioskodawcy należy odrzucić ewentualną wykładnię językową przepisu, która prowadzi do absurdalnych konkluzji, sprzecznych nota bene z intencją ustawodawcy, a tym samym zgodnie z zasadami wykładni należy bazując na wykładni systemowej oraz funkcjonalnej rozkodować normę prawną w oparciu o samą zasadę służebności jako takiej, gdyż przecież służebność przesyłu jest również służebnością gruntową, szczególnie gdy mamy do czynienia z rurociągami.

Pogląd Wnioskodawcy potwierdza się w tezach wyroku WSA w Białymstoku, który w orzeczeniu z dnia 5 października 2011 r. (sygn. akt I SA/Bk 259/11) stwierdził, że „Literalna wykładnia art. 21 ust. 1 pkt 120 u.p.d.of. prowadzi do wniosków świadczących o nieracjonalności prawodawcy, co w świetle zasady państwa prawa nie może zostać zaakceptowane. Uwzględniając zatem wykładnię historyczną i funkcjonalną należy uznać, że po 2 sierpnia 2008 r. zwolnienie to odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu. Stanowisko takie nie prowadzi do rozszerzenia zakresu pojęciowego interpretowanego przepisu, bowiem mimo zmiany nazwy ustanawianej służebności, przepisem tym nadal objęte są te same desygnaty - nie została więc naruszona zasada ścisłej interpretacji przepisów podatkowych.”

Należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę z tytułu ustanowienia służebności przesyłu powinno być zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wykładnia przepisu wskazana przez Wnioskodawcę nie stanowi rozszerzenia katalogu zwolnień z opodatkowania, a jedynie sanację braku zapisu, a tym samym pewnego niedostosowania całego systemu prawnego po wprowadzeniu nowelizacji Kodeksu cywilnego w 2008 r. Powyższe stanowisko podziela również WSA w Szczecinie, który dał temu wyraz w wyroku z dnia 6 kwietnia 2011 r. (sygn. I SA/Sz 949/10), gdzie cyt: „Wobec tego, zdaniem Sądu, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianych w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu ani treści tych służebności. Zatem, nie można uznać, za prawidłowe stanowisko organu, iż zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 u.p.d.o.f. nadal, tj. po 2 sierpnia 2008 odnosi się wyłącznie do służebności gruntowych ustanawianych w okolicznościach wskazanych w tym przepisie i nie dotyczy skarżącego.”

Identyczne stanowisko w sprawie zajął WSA w Warszawie w wyroku z dnia 24 maja 2011 r. (sygn. III SA/Wa 2493/10).

In fine, zdaniem Wnioskodawcy kwota otrzymana od Spółki Gazownictwa z tytułu ustanowienia służebności przesyłu mieści się w katalogu zwolnień określonych w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 28 sierpnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną znak ITPB3/415-45/12/PS uznając stanowisko podatnika przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 201 r. za nieprawidłowe.

Nie zgadzając się z treścią wydanego rozstrzygnięcia, pismem z dnia 13 września 2012 r. (data wpływu 17 września 2012 r.) Wnioskodawca wezwał tutejszy organ do usunięcia naruszenia prawa, na podstawie art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Odpowiedź na to wezwanie została udzielona pismem z dnia 16 października 2012 r. znak ITPB3/415W-2/12/PS - stwierdzono w niej brak podstaw do zmiany ww. interpretacji przepisów prawa podatkowego. W związku z powyższym Strona wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy na ww. interpretację indywidualną, żądając jej uchylenia.

Wyrokiem z dnia 19 lutego 2013 r., sygn. akt I SA/Bd 1025/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

W przedmiotowym wyroku wskazano, że: (…) Zasadnie zatem skarżący postulował, by przy interpretacji przepisu podatkowego odwołać się do innych, poza językową, sposobów wykładni uwzględniając desygnaty tego przepisu w powiązaniu z celem ustanowienia służebności w kodeksie cywilnym. Bez wątpienia służebność przesyłu stanowi rodzaj służebności gruntowej, do której znajdzie zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy p.d.o.f.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 19 lutego 2013 r., sygn. akt I SA/Bd 1025/12 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji znak ITPB3/415-45/12/PS.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.