Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB1/415-526/14-4/SJ
z 16 grudnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2014 r. (data wpływu 22 września 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 listopada 2014 r. (data wpływu 25 listopada 2014 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania towarów handlowych w drodze darowizny – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 14 listopada 2014 r., Nr IPTPB1/415-526/14-2/SJ i Nr IPTPP1/443-677/14-2/RG, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłane zostało w dniu 14 listopada 2014 r. (doręczono w dniu 17 listopada 2014 r.). Uzupełnienie wniosku wpłynęło w dniu 25 listopada 2014 r. (data nadania 24 listopada 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą handlową na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność jest rozliczana w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku do towarów i usług. Zdarzenia gospodarcze są ewidencjonowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Wnioskodawca w związku z zakończeniem działalności gospodarczej przez żonę otrzymał na podstawie umowy darowizny całe prowadzone przez nią przedsiębiorstwo. Przedmiotem darowizny było przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Między małżonkami istnieje ustrój ustawowej wspólności majątkowej.

Po dokonaniu darowizny w sierpniu 2014 r., żona Wnioskodawcy zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca w związku z otrzymaną darowizną będzie kontynuował swoją działalność handlową w oparciu o dotychczas posiadane środki oraz przy wykorzystaniu towarów pochodzących z darowizny. Zgodnie z obowiązującymi przepisami na koniec roku Wnioskodawca jest zobowiązany do sporządzenia remanentu końcowego w celu określania dochodu z działalności.

W uzupełnieniu wniosku, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, dodano, że:

1. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od maja 2011 r.
2. Zakres prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy oraz Jego żony jest tożsamy i polega na sprzedaży detalicznej artykułów spożywczych i monopolowych w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych.
3. Przedsiębiorstwo otrzymane od żony wchodziło w skład małżeńskiej ustawowej wspólności majątkowej.
4. Umowa darowizny została sporządzona w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi w Kancelarii Notarialnej.
5. W skład darowanego przedsiębiorstwa wchodziły towary handlowe oraz samochód służbowy.
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wartość spisu z natury na koniec roku podatkowego, służąca do obliczenia dochodu za rok podatkowy powinna zawierać również wartość towarów handlowych otrzymanych na podstawie umowy darowizny, czy też towary handlowe, pochodzące z darowizny powinny być ujęte w remanencie końcowym, ale nieuwzględnione w nim przy ustaleniu dochodu rocznego, stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 1 i art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 361)...
2. Czy od sprzedaży towarów handlowych otrzymanych na podstawie umowy darowizny naliczany jest podatek VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 15 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.)...
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 1 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług (pyt. Nr 2) zostanie rozstrzygnięty odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów, dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14, a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Stosownie natomiast do § 27 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1475, z późn. zm.), podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej „spisem z natury” na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. Towary handlowe objęte spisem z natury winny być wycenione według cen zakupu lub nabycia albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia (§ 29 ust. 1 ww. rozporządzenia). Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy. Powyższe oznacza, że wartość towarów handlowych nabytych w drodze darowizny (nieodpłatnie) nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nabycie tych towarów nie wiąże się z poniesieniem wydatku.

Wobec powyższego Wnioskodawca uważa, że otrzymana wartość towarów handlowych powinna zostać ujęta w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, i zaksięgowana w kolumnie 16 (uwagi), ponieważ jako darowizna nie spełnia warunków traktowania ich jako koszt uzyskania przychodów. Zdaniem Wnioskodawcy, powinien On również uwzględnić ją przy ustaleniu remanentu na koniec roku podatkowego, natomiast wartości otrzymanych darowizną towarów handlowych nie powinien uwzględniać w wartości spisu z natury na koniec roku podatkowego służącej do ustalenia dochodu osiągniętego w roku podatkowym. Skutkiem tego będzie sytuacja, w której podatek dochodowy od sprzedaży towarów handlowych otrzymanych darowizną zapłaci w momencie ich sprzedaży (a więc w momencie faktycznego uzyskania dochodu), a nie w momencie ich otrzymania.

W konsekwencji Wnioskodawca stoi na stanowisku, że towary otrzymane w drodze darowizny powinny być ujęte w remanencie końcowym, natomiast ich wartość nie powinna być uwzględniona przy ustalaniu dochodu rocznego stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Zatem aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;

• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów;

• musi być należycie udokumentowany.
  

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w sierpniu 2014 r. otrzymał od żony darowiznę towarów handlowych. Żona Wnioskodawcy zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej, natomiast Wnioskodawca w związku z otrzymaną darowizną będzie kontynuował swoją działalność handlową w oparciu o dotychczas posiadane środki oraz przy wykorzystaniu towarów pochodzących z darowizny.

Z przeanalizowanych regulacji prawnych wynika, że przepis art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnia zaliczenie wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów od jego faktycznego poniesienia przez podatnika.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że skoro nabycie towarów handlowych, nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie) – to ich wartości nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z ww. art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wymóg poniesienia kosztu. Według definicji „kosztu” zawartej w Słowniku języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN, pojęcie to oznacza – sumę pieniędzy wydatkowanej na kupno lub opłacenie czegoś, natomiast definicja „kosztów” z tegoż Słownika oznacza – nakłady, wydatki poniesione przez przedsiębiorstwo w celu wytworzenia (nabycia) określonego produktu.

W sytuacji opisanej we wniosku, nabycie towarów handlowych w drodze darowizny nie miało charakteru odpłatnego, nie można więc mówić o „poniesieniu kosztu”. Z tego względu – przy tym sposobie nabycia – brak odpłatności decyduje o niemożności zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wartości przedmiotowych towarów handlowych.

Odnośnie obowiązku ujęcia towarów handlowych nabytych w drodze darowizny w remanencie końcowym oraz w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, należy wskazać, że zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów, dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Stosownie natomiast do § 27 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2014 r., poz. 1037), podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej „spisem z natury” na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. Towary handlowe objęte spisem z natury winny być wycenione według cen zakupu lub nabycia albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia (§ 29 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, że Wnioskodawca obowiązany był sporządzić remanent początkowy na dzień 1 stycznia 2014 r. oraz remanent końcowy na koniec roku podatkowego 2014, w którym obowiązany jest ująć towary handlowe otrzymane w drodze darowizny, które nie zostały sprzedane na koniec roku podatkowego i wartość tych remanentów wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Przy czym, w myśl § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, przez cenę zakupu rozumie się cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty, opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku – wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.

Ponownie podkreślić jednak należy, że skoro nabycie towarów nastąpiło nieodpłatnie, wartość ich nie może być zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pomimo zatem ciążącego na Wnioskodawcy obowiązku ujęcia niesprzedanych ww. towarów handlowych w remanencie sporządzonym na koniec roku podatkowego 2014, ich wartość wynikająca z wyceny, nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w 2014 r.

Dodatkowo wskazać należy, że sposób prowadzenia księgi określa powołane wyżej rozporządzenie z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zawarte w rozporządzeniu „Objaśnienia do podatkowej księgi przychodów i rozchodów” określają w jakich kolumnach wpisywać określone przychody i rozchody. Zgodnie z punktem 10 powołanego objaśnień, stanowiącym załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia, kolumna 10 jest przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych według cen zakupu. W związku z tym, że Wnioskodawca nie poniósł wydatków na zakup towarów handlowych, to wartość tych towarów handlowych nie może zostać ujęta w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 10.

Jednakże stwierdzić należy, że przychody i koszty, których wysokość nie ma wpływu na podstawę opodatkowania i wysokość należnego podatku, nie muszą być w księdze ujmowane. Zgodnie z objaśnieniami do księgi jedynym miejscem, gdzie fakultatywnie można księgować otrzymane w drodze darowizny towary handlowe jest kolumna 16 („Uwagi). Poza tą kolumną towary otrzymane nieodpłatnie nie powinny być w księdze ewidencjonowane, jako niemające wpływu na ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

Reasumując, skoro nabycie towarów handlowych nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie), wartość tych towarów nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z ww. art. 22 ust. l ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pomimo więc ciążącego na Wnioskodawcy obowiązku ujęcia w remanencie końcowym, sporządzonym na dzień 31 grudnia 2014 r., niesprzedanych na koniec roku podatkowego ww. towarów, ich wartość wynikająca z wyceny, nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Wartość otrzymanych w drodze darowizny towarów handlowych Wnioskodawca ma możliwość zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wyłącznie w kolumnie 16 „Uwagi”.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.