2014.12.11 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/436-132/14-2/KK
z 11 grudnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2014 r. (data wpływu 15 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wstępnie ustaliła ze swoim ojcem, który na stałe zamieszkuje poza granicami Polski, że ten udzieli Jej wsparcia finansowego w związku z planowaną przez Nią inwestycją. W wyniku tych ustaleń, nie zapadły żadne konkretne zobowiązania, ani po stronie Wnioskodawczyni, ani po stronie ojca. Nieznana była także wysokość tego wsparcia, gdyż miała ona zostać dopiero ustalona przez ojca Wnioskodawczyni, po analizie stanu jego finansów. W dniu 11 czerwca 2014 r. ojciec Wnioskodawczyni, przebywając za granicą, przelał ze swojego polskiego rachunku bankowego na rachunek bankowy Wnioskodawczyni kwotę w wysokości przekraczającej kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, z późn. zm.). Przelew ten został zatytułowany "Pożyczka".

W dniu 19 czerwca 2014 r. ojciec Wnioskodawczyni przybył do kraju. W tym też dniu Wnioskodawczyni oraz ojciec porozumieli się w zakresie wszystkich istotnych elementów umowy pożyczki i na tę okoliczność zawarli w formie pisemnej umowę pożyczki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, 14-dniowy termin na skorzystanie przez Wnioskodawczynię ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 101 poz. 649, z późn.zm.), należy liczyć od dnia otrzymania przez Wnioskodawczynię przelewu na Jej rachunek bankowy, tj. od dnia 11 czerwca 2014 r., czy od dnia zawarcia umowy pożyczki, tj. od dnia 19 czerwca 2014 r.?

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia, określonego w art. 9 pkt 10 lit. b ww. ustawy, jeżeli do dnia 3 lipca 2014 r. (tj. w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy pożyczki) złoży deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu i udokumentuje otrzymanie pożyczki na rachunek bankowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanym stanie faktycznym, termin na skorzystanie przez Nią ze zwolnienia, określonego w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy liczyć od dnia zawarcia umowy pożyczki, tj. od dnia 19 czerwca 2014 r. W związku z tym, złożenie do dnia 3 lipca 2014 r. deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu i udokumentowanie otrzymania pożyczki na rachunek bankowy pozwoli Wnioskodawczyni na skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia.

Wnioskodawczyni wskazuje, że obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje w chwili dokonania danej czynności cywilnoprawnej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). Z kolei czynność cywilnoprawna jest dokonana z chwilą realizacji jej wszystkich elementów. Zgodnie z art. 720 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (§ 1). Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem (§ 2).

Elementami essentialia negotii umowy pożyczki są zatem: zobowiązanie dającego pożyczkę (pożyczkodawcy) do przeniesienia na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz zobowiązanie biorącego (pożyczkobiorcy) do zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa pożyczki jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą. O konsensualnym charakterze pożyczki przesądza fakt, że dochodzi ona do skutku przez samo porozumienie się stron. Konsensualnego charakteru czynności nie zmienia, ani wydanie przedmiotu pożyczki, ani prawo dochodzenia jego wydania. Umowa ta jest ważna i podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych niezależnie od wydania pieniędzy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawczyni w pierwszej kolejności podkreśla, że bez znaczenia dla ustalenia chwili dokonania czynności cywilnoprawnej (zawarcia umowy pożyczki) pozostaje fakt, iż w dniu 11 czerwca 2014 r. na rachunek bankowy Wnioskodawczyni zostały przekazane pieniądze z rachunku bankowego ojca. Jak już bowiem wspomniano, dojście umowy pożyczki do skutku nie jest uzależnione od wydania przedmiotu pożyczki. Zatem, samo przekazanie określonej kwoty na konto innej osoby nie może być automatycznie utożsamiane z faktem zawarcia umowy pożyczki w formie ustnej. Istnienia umowy nie można bowiem domniemywać (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 2 października 2013 r., sygn. akt SA/GI 876/13, wyrok NSA we Wrocławiu z dnia 27 lipca 1994 r., sygn. akt SA/Wr 648/94, LEX nr 24376).

W świetle powyższego należy przyjąć, że chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (zawarcia umowy pożyczki) jest moment, w którym doszło do konsensusu, rozumianego jako zgodne oświadczenia woli stron umowy pożyczki, obejmujące wszystkie przedmiotowo istotne elementy tej umowy.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionym stanie faktycznym, chwilą zawarcia umowy pożyczki był zatem dzień 19 czerwca 2014 r. W tym dniu ojciec Wnioskodawczyni przybył do kraju i dopiero wtedy Strony porozumiały się w zakresie wszystkich przedmiotowo istotnych elementów umowy pożyczki. W szczególności, ojciec Wnioskodawczyni zobowiązał się do przeniesienia na Jej własność określonej ilości pieniędzy, Wnioskodawczyni zaś zobowiązała się do zwrotu tej samej ilości pieniędzy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, z póżn. zm.), podatkowi temu podlegają umowy pożyczki.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują czynności cywilnoprawnych objętych opodatkowaniem, należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Jak stanowi art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W świetle cytowanego art. 720§ 1 Kodeksu cywilnego, elementami przedmiotowo istotnymi umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Wobec powyższego, umowa pożyczki ma charakter konsensualny i do jej skutecznego zawarcia wystarczające jest zgodne oświadczenie woli pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. Strony umowy mogą dowolnie określić moment przekazania przedmiotu pożyczki.

Czynności cywilnoprawne, zawarte w katalogu zamkniętym, określonym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

Zgodnie z powyższym artykułem, czynności cywilnoprawne podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili jej zawarcia przedmiot, znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z treści wniosku wynika, że w momencie zawarcia umowy pożyczki pieniądze stanowiące jej przedmiot znajdowały się na polskim rachunku bankowym. W związku z tym, umowa pożyczki nie korzysta z wyłączenia określonego w art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Zgodnie natomiast z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy ciąży przy umowie pożyczki – na biorącym pożyczkę. Podstawę opodatkowania w takim przypadku, według art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, stanowi kwota lub wartość pożyczki. Stawka podatku od umowy pożyczki, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, wynosi 2%, podstawy opodatkowania.

Jednakże zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., Nr 93, poz. 768, z późn. zm.), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:

złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,

udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo - kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy, zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni wstępnie ustaliła ze swoim ojcem, który na stałe zamieszkuje poza granicami Polski, że ten udzieli Jej wsparcia finansowego w związku z planowaną przez Nią inwestycją. W wyniku tych ustaleń, nie zapadły żadne konkretne zobowiązania, ani po stronie Wnioskodawczyni, ani po stronie ojca. Nieznana była także wysokość tego wsparcia, gdyż miała ona zostać dopiero ustalona przez ojca Wnioskodawczyni, po analizie stanu jego finansów. W dniu 11 czerwca 2014 r. ojciec Wnioskodawczyni, przebywając za granicą, przelał ze swojego polskiego rachunku bankowego na rachunek bankowy Wnioskodawczyni kwotę w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przelew ten został zatytułowany "Pożyczka".

Stosownie do treści art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, warunkiem uzyskania zwolnienia pożyczki jest złożenia deklaracji właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności. Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie wskazują kiedy następuje dokonanie umowy pożyczki i w tym zakresie zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu cywilnego. Stosownie do wskazanego wyżej art. 720 Kodeksu cywilnego, umowa pożyczki ma charakter konsensualny i jest zawierana na skutek zgodnego oświadczenie woli pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy.

Podnieść należy, że organ interpretacyjny udziela interpretacji tylko co do zakresu sposobu zastosowania ustaw podatkowych, wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych, związanych z materią podatkową. Zatem, organ interpretacyjny uprawniony jest jedynie do dokonywania prawnopodatkowej kwalifikacji zdarzeń.

W związku z tym, tutejszy Organ może wskazać jakie przepisy oraz skutki podatkowe związane są z dokonaniem konkretnej czynności, jeśli czynność ta jest jednoznacznie określona i nazwana w przepisach prawa cywilnego. W przedstawionym stanie faktycznym, tutejszy Organ nie ma prawa rozstrzygać, kiedy została zawarta umowa pożyczki. Organ dokonywałby wówczas kwalifikacji cywilnoprawnej zdarzenia, określonych w kodeksie cywilnym, do czego nie jest uprawniony.

Przyjmując za Wnioskodawczynią, że zawarcie umowy pożyczki miało miejsce w dniu 19 czerwca 2014 r., w tym dniu nastąpiło dokonanie czynności cywilnoprawnej.

Z uwagi na powyższe, w opisanym we wniosku stanie faktycznym, złożenie przez Wnioskodawczynię deklaracji w terminie 14 dni od dnia zawarcia z ojcem umowy pożyczki oraz przekazanie pożyczki na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, oznacza zachowanie ustawowych warunków zwolnienia podatkowego, zawartego w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, umowa pożyczki korzysta ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Ponadto należy wskazać, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), a zatem wywierają skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie chroni pożyczkodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin